નવી દિલ્હી3 કલાક પેહલા
- કૉપી લિંક
ભારતીય ચલણ એટલે કે રૂપિયો ફરી એકવાર તેના રેકોર્ડ સર્વકાલીન નીચલા સ્તરે પહોંચી ગયો છે. બુધવારે (5 ફેબ્રુઆરી)ના રોજ ટ્રેડિંગ દરમિયાન, તે યુએસ ડોલર સામે 25 પૈસા ઘટીને 87.37ના સ્તરે પહોંચ્યો. આ રૂપિયાનું સૌથી નીચું સ્તર છે. સોમવારે આ પહેલા તે 67 પૈસા ઘટીને 87.29 પર પહોંચી ગયો હતો.
રૂપિયા ગગડવાનું કારણ…
- ચીનના શેરબજાર નીચા સ્તરે ખુલ્યા પછી, અન્ય એશિયન બજારોમાં વેચવાલી જોવા મળી.
- ચીન અને અમેરિકા વચ્ચેના ટેરિફ તણાવ વચ્ચે રોકાણકારો સાવધાની સાથે વેપાર કરી રહ્યા છે.
- ગુગલની પેરેન્ટ કંપની આલ્ફાબેટ અને એડવાન્સ્ડ માઈક્રો ડિવાઇસે ઇનકાર કર્યો.
- રૂપિયાની આ સ્થિતિ માટે ચીન-અમેરિકા સહિત અન્ય વૈશ્વિક રાજકીય તણાવ પણ જવાબદાર છે.
રૂપિયાના ઘટાડા માટેના અન્ય મુખ્ય કારણો
1. વેપાર ખાધ: જ્યારે કોઈ દેશની આયાત તેની નિકાસ કરતા વધુ હોય છે, ત્યારે વેપાર ખાધની સ્થિતિ સર્જાય છે. નવેમ્બરમાં ભારતની વેપાર ખાધ $37.8 બિલિયન (લગભગ રૂ. 3.31 લાખ કરોડ) અને ડિસેમ્બરમાં $21.94 બિલિયન (લગભગ રૂ. 1.92 લાખ કરોડ) હતી. આનાથી રૂપિયાની માંગ ઘટે છે અને તેનું મૂલ્ય ઘટે છે.
2. ચાલુ ખાતાની ખાધ: ચાલુ ખાતાની ખાધ એ વેપાર ખાધ અને સેવાઓની આયાત-નિકાસ વચ્ચેનો તફાવત છે. જો તે વધે તો રૂપિયાની માંગ ઘટી શકે છે. ગયા નાણાકીય વર્ષમાં તે GDPના 0.7% હતું. નાણાકીય વર્ષ 2025માં તે 1% રહેવાનો અંદાજ છે.
ટેરિફ અંગે યુએસ પ્રમુખ ટ્રમ્પનું વલણ
1 ફેબ્રુઆરીના રોજ, યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે કેનેડા અને મેક્સિકો પર 25% ટેરિફ અને ચીન પર 10% વધારાનો ટેરિફ લાદવાની જાહેરાત કરી. બાદમાં તેમણે પોતાનો નિર્ણય પાછો ખેંચી લીધો, જેના કારણે ગઈકાલે રૂપિયો સ્થિર રહ્યો.
ટ્રમ્પ વારંવાર બ્રિક્સ દેશો પર 100% ટેરિફ લાદવાની ધમકી આપી ચૂક્યા છે. ભારત, બ્રાઝિલ અને ચીન ત્રણેય બ્રિક્સનો ભાગ છે. આ ઉપરાંત, ટ્રમ્પે ભારત દ્વારા અમેરિકન ઉત્પાદનો પર ખૂબ ઊંચા ટેરિફ લાદવાની ફરિયાદ કરી છે. આવી સ્થિતિમાં, ભારત પર પણ ટેરિફનો ખતરો હતો.
રૂપિયાના ઘટાડાને કારણે આયાતી વસ્તુઓ મોંઘી થશે
રૂપિયાના મૂલ્યમાં ઘટાડાનો અર્થ એ છે કે ભારત માટે વસ્તુઓની આયાત મોંઘી થશે. આ ઉપરાંત, વિદેશમાં મુસાફરી અને અભ્યાસ પણ મોંઘો બન્યો છે. ધારો કે જ્યારે ડોલર સામે રૂપિયાનું મૂલ્ય 50 હતું ત્યારે અમેરિકામાં ભારતીય વિદ્યાર્થીઓને 50 રૂપિયામાં 1 ડોલર મળતો હતો. હવે 1 ડોલર માટે વિદ્યાર્થીઓએ 86.31 રૂપિયા ખર્ચવા પડશે. આના કારણે ફી, રહેવાની વ્યવસ્થા, ખોરાક અને અન્ય વસ્તુઓ મોંઘી થશે.
