37 મિનિટ પેહલાલેખક: આશિષ તિવારી
- કૉપી લિંક
ફિલ્મ ‘ઓલ ઈન્ડિયા રેન્ક’ 23 ફેબ્રુઆરીએ રિલીઝ થઈ રહી છે. જાણીતા ગીતકાર અને કોમેડિયન વરુણ ગ્રોવર આ ફિલ્મ દ્વારા દિગ્દર્શક તરીકેની શરૂઆત કરી રહ્યા છે.દિવ્ય ભાસ્કર સાથેની ખાસ વાતચીતમાં તેણે ફિલ્મના નિર્માણ અને તેના અંગત જીવન વિશે વાત કરી હતી.
વરુણ કહે છે કે, આ ફિલ્મની વાર્તા તેણે 2014માં લખી હતી. પરંતુ, તે સમયે તેને ઈન્ડસ્ટ્રીમાં કોઈ ઓળખતું ન હતું. તે એ સમયની રાહ જોઈ રહ્યો હતો જ્યારે ઈન્ડસ્ટ્રીમાં તેનું નામ જાણીતું થશે’. નિર્માતાઓએ તેમનું કામ જોઈને પૈસા રોકવા માટે તૈયાર થવું જોઈએ. 2012માં તેણે હિટ ફિલ્મ ગેંગ્સ ઓફ વાસેપુર માટે કામ કર્યું હતું. આ ફિલ્મે તેને અપાર સફળતા અપાવી. ત્યારબાદ બીજી કેટલીક શાનદાર ફિલ્મોમાં કામ કર્યા બાદ તેણે 2020માં ફિલ્મનું શૂટિંગ શરૂ કર્યું, પરંતુ પછી કોવિડ આવ્યો. 2 વર્ષ સુધી કામ બંધ રાખવું પડ્યું. તેણે 2022 માં ફિલ્મનું શૂટિંગ ફરી શરૂ કર્યું. આ વાતચીતમાં વરુણે તેના બાળપણના દિવસોની પણ વિગતવાર માહિતી આપી અને મનોરંજનની દુનિયામાં તેણે જે છેતરપિંડી અને સંઘર્ષનો સામનો કરવો પડ્યો તે વિશે પણ જણાવ્યું.
વરુણે ફિલ્મ ‘દમ લગા કે હઈશા’ના યે મોહ-મોહ કે ધાગે જેવા ગીતો લખ્યા છે. તેણે ફિલ્મ ‘મસાન’ અને વેબ સિરીઝ ‘સેક્રેડ ગેમ્સ’ની વાર્તા પણ લખી છે.
દાદા બોર્ડ પેઇન્ટિંગનું કામ કરતા હતા, તેમના દ્વારા પરિવાર ફિલ્મો સાથે જોડાયો.
વાતચીતની શરૂઆતમાં જણાવ્યું કે, 1947માં દેશના ભાગલા પછી દાદા શરણાર્થી બન્યા અને તેમના સમગ્ર પરિવાર સાથે હરિયાણાના જગાધરીમાં સ્થાયી થયા. મોટાભાગના લોકોની જેમ તે પણ ખાલી હાથે આવ્યા હતા અને અહીં તેમણે સાઈન બોર્ડ પેઇન્ટિંગનું કામ શરૂ કર્યું હતું. દાદા આ કામ બંને કાકાઓ સાથે કરતા. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે 1953ની આસપાસ જગાધરીમાં એક સિનેમા હોલ ખોલવામાં આવ્યો હતો. દાદાને ત્યાં બતાવાતી ફિલ્મોના પોસ્ટર બનાવવાનું કામ મળ્યું. પછી બંને કાકાઓ પોસ્ટર બનાવવા દેવ આનંદ અને મધુબાલા જેવા સ્ટાર્સને જોવા સિનેમા હોલમાં જવા લાગ્યા. તેમની સાથે તેમણે વરુણના પિતાને પણ લેવાનું શરૂ કર્યું અને અહીંથી આખો પરિવાર ફિલ્મોની લતમાં લાગી ગયો. વરુણે કહ્યું કે, જ્યારે તે મોટો થયો ત્યારે તેના પિતાએ તેને આર્ટસનો પરિચય કરાવ્યો. ફિલ્મો બતાવવાની સાથે તેમના પિતાએ તેમને અનેક પ્રકારના પુસ્તકો અને સંગીતનો પણ પરિચય કરાવ્યો હતો.
લેખક બનવાનું નક્કી કર્યું ત્યારે લખનૌમાં હતો
વરુણે કહ્યું કે, લખનૌ એ જગ્યા હતી જ્યાં તેણે લેખક બનવાનું નક્કી કર્યું. જગાધરીથી લખનૌ સુધીની સફર અંગે તેમણે કહ્યું કે કાકા પેઇન્ટિંગમાં જ રહ્યા, પરંતુ તેના પિતાને દાદાએ ઘણું શીખવ્યું. તે સેનામાં એન્જિનિયર બન્યા. આ કારણે તેમની જગ્યાએ જગ્યાએ બદલી થતી રહી. વરુણનો જન્મ ત્યારે થયો જ્યારે તેના પિતા હિમાચલમાં પોસ્ટેડ હતા. તેણે બાળપણના શરૂઆતના થોડા દિવસો પણ દેહરાદૂનમાં વિતાવ્યા, પછી તેમના સમગ્ર પરિવાર સાથે લખનૌ આવ્યા. આ સમયે તે 11 વર્ષનો હતો. અહીંની સંસ્કૃતિ અને પરંપરાઓએ તેમને લેખક બનવાની પ્રેરણા આપી.
વરુણે પોતાની આગામી ફિલ્મ વિશે કહ્યું, ‘તે વર્ષ મારા માટે ખૂબ જ ખાસ હતું, જ્યારે હું IITની તૈયારી કરી રહ્યો હતો. મેં આ ફિલ્મમાં આઈઆઈટીની તૈયારી દરમિયાન જે બાબતોનો સામનો કર્યો હતો તે તમામ બાબતોને રજૂ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો છે’.
IIT BHUમાંથી પાસ આઉટ થઈ, સોફ્ટવેર એન્જિનિયરિંગની નોકરી છોડી અને લેખનમાં જોડાયા.
વરુણે લેખક બનવાનું સપનું જોયું હતું, પરંતુ તેણે આ વાત કોઈને કહી ન હતી. તેના પરિવારજનોએ કહ્યું કે તે અભ્યાસમાં સારો છે, તેથી તેણે એન્જિનિયરિંગનો અભ્યાસ કરવો જોઈએ. તેમના પરિવારની સલાહને અનુસરીને, તેમણે IIT પરીક્ષા આપી અને BHUમાંથી સિવિલ એન્જિનિયરિંગનો અભ્યાસ કર્યો. જો કે, અહીં પણ તેમનું મન લેખન પર કેન્દ્રિત રહ્યું. પછી તેને જાણવા મળ્યું કે લેખક કેવી રીતે બનવું? પછી અભ્યાસની સાથે તેણે નાટકની વાર્તાઓ પણ લખવાનું શરૂ કર્યું અને ગીતોના ગીતો પણ લખ્યા. આ સાથે તેઓ યુનિવર્સિટીના સાંસ્કૃતિક વિભાગમાં જોડાયા.
વરુણે વધુમાં જણાવ્યું કે, અભ્યાસ બાદ તેણે 1 વર્ષ સુધી પુણેમાં સોફ્ટવેર એન્જિનિયર તરીકે કામ કર્યું. જો કે, અહીં પણ તે પોતાને લેખનથી અલગ કરી શક્યો નહીં. તે દિલ્હી ગયો અને એનએસડીમાંથી જાણ્યું કે ત્યાં કેવી રીતે અભ્યાસ થાય છે. પછી તે વિદ્યાર્થી શિલ્પી દાસ ગુપ્તાને મળ્યો, જે ‘સંવિધાન’ નામની શોર્ટ ફિલ્મ બનાવી રહી હતી. તેણે વરુણને ફિલ્મ માટે હિન્દી ડાયલોગ્સ લખવાની તક આપી. આ કામ પછી વરુણ પોતાનું નસીબ અજમાવવા મુંબઈ આવ્યો હતો.
ફિલ્મ ઇન્ડસ્ટ્રીમાં જોડાવાના તેના નિર્ણયને પરિવારે સમર્થન આપ્યું હતું
વરુણના માતા-પિતાએ આ નિર્ણયને ખૂબ સમર્થન આપ્યું હતું. વરુણે કહ્યું કે, પિતા હંમેશા ફિલ્મોને પસંદ કરતા હતા, તેથી જ તેણે તેમને સપોર્ટ કર્યો હતો. પરંતુ, તેણે પ્રશ્ન પૂછ્યો કે જો તેને આ ક્ષેત્રમાં સફળતા નહીં મળે તો તે શું કરશે. તેના પર વરુણે કહ્યું કે તે આ ક્ષેત્રમાં માત્ર એક વર્ષ આપશે. જો બધું બરાબર ચાલ્યું તો સારું, નહીં તો તે એન્જિનિયરિંગ ફિલ્ડમાં પાછો આવશે.
63માં રાષ્ટ્રીય પુરસ્કાર સમારોહમાં, વરુણને ફિલ્મ દમ લગાના ગીત હૈશા માટે શ્રેષ્ઠ ગીતનો એવોર્ડ મળ્યો હતો.
મિત્રને પત્ર લખીને લખવાની પ્રક્રિયા શરૂ થઈ
વરુણે મિત્રને પત્ર લખીને લખવાનું શરૂ કર્યું. વાસ્તવમાં, જ્યારે તે દેહરાદૂનમાં હતો ત્યારે ત્યાં તેનો એક ખૂબ જ સારો મિત્ર હતો, જે આજે આઈપીએસ અધિકારી છે. બંનેએ 5મા ધોરણ સુધી સાથે અભ્યાસ કર્યો, ત્યારબાદ વરુણ લખનઉ આવ્યો. એ વખતે ટેલિફોનનો બહુ ક્રેઝ નહોતો એટલે બંને એકબીજાને પત્રો લખતા. તેઓ એક વર્ષમાં લગભગ 12 પત્રો એકબીજાને લખ્યા હતા. વરુણે જણાવ્યું કે, આ પત્રમાં તેણે તમામ મહત્વની બાબતો લખવાની હતી, જેના કારણે તેની લખવાની શૈલી કડક બની ગઈ હતી.
મને શરૂઆતમાં મુંબઈ સમજાયું નહીં
મુંબઈના સંઘર્ષ વિશે તેણે કહ્યું કે તે આ શહેરને પહેલા સમજી શક્યા નહોતા. અહીં ભીડ જોઈને તે ચિંતિત થઈ ગયો. પરંતુ, તેણે નક્કી કર્યું કે ગમે તે થાય, તે અહીં જ રહેશે. થોડા સંઘર્ષ પછી, તેને ‘ધ ગ્રેટ ઈન્ડિયન કોમેડી’ શો માટે લખવાનું કામ મળ્યું. આ શોની મદદથી હું મુંબઈમાં 2 વર્ષ આરામથી રહી શક્યો. પછી ધીમે-ધીમે લોકો વરુણને તેના કામ દ્વારા જાણવા લાગ્યા અને રસ્તો સરળ થઈ ગયો.
‘ગેંગ્સ ઓફ વાસેપુર’ના બંને ભાગમાં કુલ 11 ગીતો લખાયા હતા.
વરુણ 2007માં અનુરાગ કશ્યપને મળ્યો હતો. તે સમયે અનુરાગ ‘નો સ્મોકિંગ’ ફિલ્મ બનાવી રહ્યો હતો. વરુણે તેને તેની કવિતાઓનું પુસ્તક બતાવ્યું હતું. તેણે આ ફિલ્મ માટે ગીત લખવાની ઈચ્છા પણ વ્યક્ત કરી હતી. અનુરાગ તેના કામથી ખૂબ જ પ્રભાવિત થયા હતા, પરંતુ તે સમયે ફિલ્મનું સંગીત ફાઇનલ થઈ ગયું હતું. અનુરાગે પોતાના વચનને સાચું કરતાં કહ્યું હતું કે તે ભવિષ્યમાં વરુણને ચોક્કસ કામ આપશે. ત્યારબાદ તેણે વરુણને 2011માં ફિલ્મ ‘ધ ગર્લ ઇન યલો બૂટ્સ’ માટે ગીત લખવાની તક આપી. તે જ સમયે, તે ‘ગેંગ્સ ઓફ વાસેપુર’ ફિલ્મમાં પણ કામ કરી રહ્યો હતો. વરુણ ક્લાસિક ફિલ્મ માટે ગીતો લખવા માંગતો હતો. પરંતુ, અનુરાગને લાગ્યું કે તે સામાન્ય ગ્રામીણ ભાષામાં ગીતો લખી શકશે નહીં. બાદમાં વરુણના કામના નમૂના જોયા બાદ અનુરાગે તેને તક આપી. ‘ગેંગ્સ ઓફ વાસેપુર’ ફિલ્મ વરુણ માટે ટર્નિંગ પોઈન્ટ સાબિત થઈ. તેણે ફિલ્મના બંને ભાગ માટે 11 ગીતો લખ્યા હતા.
વરુણને 2022માં ફિલ્મફેર એવોર્ડથી પણ સન્માનિત કરવામાં આવ્યો હતો.
તેણે જે શો માટે સ્ક્રિપ્ટ લખી હતી તેમાંથી તેને કાઢી મૂકવામાં આવ્યો હતો.
આ દરમિયાન વરુણે જીવનની સૌથી મોટી છેતરપિંડી વિશે જણાવ્યું. તેણે કહ્યું કે ‘ધ ગ્રેટ ઈન્ડિયન કોમેડી’ શો પહેલા તેને એક શોમાં કામ મળ્યું હતું. તેણે 3-4 મહિના સુધી શોની સ્ક્રિપ્ટ પર ખંતથી કામ કર્યું. આ શોને ચેનલે મંજૂરી પણ આપી હતી. શોના મેકર્સ અને તેની વચ્ચે દરરોજ વાતચીત થતી હતી, પરંતુ ફી અંગે ક્યારેય કોઈ ચર્ચા થઈ ન હતી.
એક દિવસ તક જોઈને વરુણે પોતે જ શોના વડાને પૂછ્યું કે તેને આ કામની ફી ક્યારે મળશે. વડાએ પણ ખૂબ નમ્રતાથી કહ્યું – તમે આ શો માટે કેટલી ફી ચૂકવી શકો છો. વરુણને લાગ્યું કે તે મજાક કરી રહ્યો છે. વડાએ ફરી એ જ પ્રશ્નનું પુનરાવર્તન કર્યું. પછી તેણે વરુણને કટાક્ષભર્યા સ્વરે કહ્યું- તું આ ક્ષેત્રમાં નવો છે. તને કોઈ ઓળખતું પણ નથી. મારી સાથે જોડાયેલા હોવાનો આનંદ છે. તને આ બધું મળી રહ્યું છે અને તમે ફી પણ માગી રહ્યા છો. આ બધું સાંભળીને વરુણ ચોંકી ગયો. તેણે કહ્યું કે તે બદલામાં ફી ચૂકવી શકશે નહીં. આ ઇનકાર બાદ તેને શોમાંથી બહાર કરી દેવામાં આવ્યો હતો. વરુણે કહ્યું કે આ શો ઘણો મોટો હતો, પરંતુ તેણે નામ લેવાની ના પાડી દીધી.
