- Gujarati News
- Lifestyle
- Different Vaghars Are Best For Cholesterol, High BP, Low BP, Hypertension And Diabetes Patients.
27 મિનિટ પેહલાલેખક: મરજિયા જાફર
- કૉપી લિંક
લોકો ખોરાકમાં વઘારની સુગંધના દિવાના બની જાય છે. ભોજનનો સ્વાદ વધારવા માટે તડકો એટલે કે વઘાર જરૂરી છે. મસાલા વગર ખાવાનો સ્વાદ સારો આવતો નથી. પરંતુ ખાવામાં વઘાર માત્ર સ્વાદ વધારવા માટે જ ફાયદાકારક નથી પરંતુ સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ફાયદાકારક છે. આયુર્વેદમાં મસાલાયુક્ત ખોરાકને પ્રાધાન્ય આપવામાં આવ્યું છે. આયુર્વેદિક મસાલાનો ઉપયોગ ભારતીય વાનગીઓને મસાલા બનાવવા માટે કરવામાં આવે છે, જે એન્ટીઑકિસડન્ટો અને પોષણથી ભરપૂર છે. વિવિધ પ્રકારના મસાલા સાથે વઘાર કરવાથી પણ અલગ-અલગ ફાયદા થાય છે. તેથી, ખોરાકમાં મસાલા અથવા તડકા ઉમેરવા પાછળ ઘણા સ્વાસ્થ્ય લાભો છે.
જેકફ્રૂટ – જેકફ્રૂટના શાકમાં આદુ, લસણ, હિંગ અને જીરુંનો વઘાર કરવો જોઈએ. જેકફ્રૂટ પણ એ હેવી શાકભાજી છે, જેને પચાવવા વધારાની મહેનત કરવી પડે છે. લસણ, હિંગ અને જીરું પેટની પાચન ક્ષમતા વધારે છે અને પેટનું કામ સરળ બનાવે છે.
અળવી- અળવીના શાકમાં અજમો ઉમેરવામાં આવે છે કારણ કે અળવીનું શાક પેટમાં ગરમી અને ગેસ વધારે છે, જેને રોકવા માટે અજમો ખૂબ જ ફાયદાકારક છે.
કઢી- કઢીમાં હીંગ, મેથી અને લીમડાના પાનનો વઘાર કરવો જોઈએ. ચણાનો લોટ કે ચણાની દાળ પચવામાં અઘરી હોય છે અને સમય લે છે, તેથી હિંગ અને મેથીના દાણા આ કાર્યમાં પેટને મદદ કરે છે અને કઢીનો સ્વાદ પણ વધારે છે.
ચણાની દાળ- ચણાની દાળમાં જીરું, તમાલપત્ર, તજ અને જીરુંનો વઘાર કરવો જોઈએ. ચણાની દાળ પણ સખત હોય છે અને તેને ખાવાથી ક્યારેક પેટમાં ગેસ બનવા, પેટ ફૂલવું અને અન્ય સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. તેથી, તેને ચણાની દાળ સાથે બાટલીમાં ભેળવીને પણ તૈયાર કરવામાં આવે છે.
અડદની દાળ – અડદની દાળ બનાવવા માટે દેશી ઘી, લસણ અને જીરું નાખવું જોઈએ. આયુર્વેદમાં અડદને ગરમ તાસીરનું માનવામાં આવે છે. તેનાથી પેટમાં ગરમી ન થવી જોઈએ, તેથી તેના ટેમ્પરિંગમાં ઘી અને જીરુંનું ખૂબ મહત્ત્વ છે. આ તડકા દાળનો સ્વાદ પણ વધારે છે.
વિવિધ પ્રકારના વઘાર
હળદર, ધાણા, મરચું, ડુંગળી, લસણ, આદુ, હિંગ અને જીરુંનો વઘાર ચોક્કસથી લગાવવામાં આવે છે. આ તમામ મસાલા આયુર્વેદ અનુસાર ફાયદાકારક છે. આ સ્નાયુઓમાં ઘણા પ્રકારના એન્ટીઓક્સીડેન્ટ જોવા મળે છે, જે રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારે છે. આ મસાલાનો રોજ ભોજનમાં ઉપયોગ કરવાથી પેટ અને શરીર સ્વસ્થ રહે છે. આમાંના ઘણા એવા મસાલા છે જે ડાયાબિટીસ, હાઈ બ્લડ પ્રેશર, હૃદય રોગ, કોલેસ્ટ્રોલ, કિડનીના રોગો, પથરી અને કેન્સરને રોકવામાં અગત્યનો ભાગ ભજવે છે.
હિંગ, જીરું અને લાલ મરચાનો વઘાર
યુપીમાં, આ તડકાનો ઉપયોગ કઠોળમાં ખાસ કરીને લીલા શાકભાજીમાં થાય છે. સૌપ્રથમ હિંગને દેશી ઘીમાં શેકી, મરચાં નાખીને દાળમાં ઉમેરીને ઢાંકી દો. કઠોળ સિવાય ખીચડીમાં પણ તેનો ઉપયોગ કરી શકાય છે.
હીંગ મેથી મરચા વઘાર
આ મસાલાનો ઉપયોગ કોળાની કઢી અને શાક બનાવવામાં થાય છે. ઘી ગરમ કરી હીંગને સાંતળો, તેમાં મેથીના દાણા નાખીને તળો. પછી લાલ મરચાં ઉમેરો અને ટેમ્પરિંગમાં કોળાની કઢી અથવા કઢી ઉમેરો.
અજમાનો વઘાર
તે ભીંડી શાક અથવા અરબી શાકમાંથી બનાવવામાં આવે છે. સરસવનું તેલ ગરમ કરીને અને સેલરીને શેકીને અરબી અથવા ભીંડાની કરી બનાવો.
લસણ-આદુનો વઘાર
બિહારમાં આ વઘારનો ઉપયોગ રીંગણ ભરથા, જીમીકંદ ચટણી જેવી વાનગીઓને સ્વાદિષ્ટ બનાવવા માટે થાય છે.
પંજાબી ફૂડમાં રાજમા, છોલે અને દાલ મખાની પણ લસણ-આદુની મસાલા સાથે મસાલે છે. આ બધી વસ્તુઓ ગેસ ઉત્પન્ન કરતી હોવાથી લસણ અને આદુના સેવનથી પેટ ફૂલવું ઓછું થાય છે.
હીંગ-સરસવ અને લીમડાનો પાનનો વઘાર
દક્ષિણ ભારતીય, મહારાષ્ટ્રીયન અને ગુજરાતી ભોજનમાં, હિંગ અને કઢીના પાનનો ઉપયોગ મસાલા તરીકે થાય છે. જેમ કે પોહા, બટાટા, ઢોકળા, ખાંડવી, ઉપમા, મુઠીયા, દહીં મોટા. રાયતામાં, સરસવના દાણાને દેશી ઘીમાં પકાવવામાં આવે છે અને તેમાં હિંગ અને લીમડાના પાન ઉમેરવામાં આવે છે. તેનો ઉપયોગ મગની દાળ, અરહર દાળ અથવા કઢીમાં પણ કરી શકાય છે.
ખાસ દાલ તડકા
દક્ષિણ ભારતના ભોજનમાં વઘાર પ્રખ્યાત છે. તેનો ઉપયોગ સાંભર, ઉપમામાં થાય છે. આ બનાવવા માટે, સૌપ્રથમ સરસવનું તેલ ગરમ કરો અને ચણાની દાળને ગુલાબી રંગની થાય ત્યાં સુધી તળો, પછી અડદની દાળને તળી લો, તેમાં સરસવના દાણા નાંખો, કઢી પત્તા ફ્રાય કરો અને ટેમ્પરિંગ ઉમેરો.
ટામેટા-ડુંગળી મસાલેદાર વઘાર
ચણા, અડદની દાળ, ચણાની દાળ અને મગ, રાજમા પર મસાલેદાર ટામેટા-ડુંગળી તડકા લગાવી શકાય છે. દેશી ઘી ગરમ કરો, જીરું ઉમેરો અને ડુંગળી ગુલાબી થાય ત્યાં સુધી સાંતળો. પછી ટામેટાં, લાલ મરચાં, લીલાં મરચાંને ફ્રાય કરો અને જ્યારે મસાલો મસાલેદાર થવા લાગે ત્યારે તેમાં ટેમ્પરિંગ ઉમેરો.
કાજુ કિસમિસ-ચિરોંજી વઘાર
ઓરિસ્સા અને દક્ષિણ ભારતમાં, મીઠી વાનગીઓમાં વઘારનો ટ્રેન્ડ છે. કોબીજ, કિસમિસ અને ચિરોંજને દેશી ઘીમાં તળી લો, પછી ખીરમાં નાખીને ઢાંકણું બંધ કરી લો.
કોલસાના અંગારાનો ઉપયોગ
દક્ષિણ રાજસ્થાનમાં તડકા કોલસા એટલે કે કોલસાના અંગારાનો ઉપયોગ કરીને કરવામાં આવે છે. સ્મોક ફ્લેવરને શાંત કરવા માટે, દાળ/શાકભાજી પર સોપારીના પાન પર ગરમ કોલસો મૂકવામાં આવે છે. આ પછી ઘી અને તેલ ગરમ કરો અને તેમાં લસણના ટુકડા ઉમેરો. આ તૈયાર સામગ્રી કોલસા પર રેડવામાં આવે છે અને રેસીપી આવરી લેવામાં આવે છે. તેને પીરસતાં પહેલાં તેમાંથી કોલસો કાઢવામાં આવે છે.
