12મી એપ્રિલે હનુમાન જન્મોત્સવ: રામાયણ જ નહીં, મહાભારતમાં પણ ઉલ્લેખ, હનુમાનજીએ ભીમ અને અર્જુનનું અભિમાન તોડ્યું હતું

મહાભારત સમયે, હનુમાનજી હિમાલયના ગંધમાદન પર્વત પર રહેતા હતા. તે સમયે, પાંડવો દ્રૌપદી સાથે આ વિસ્તારમાં પોતાનો વનવાસ વિતાવી રહ્યા હતા. એક દિવસ દ્રૌપદીએ ભીમ પાસે ગંધમાદન પર્વત પર એક સુગંધિત ફૂલ માંગ્યું.

દ્રૌપદીની ઇચ્છા પૂરી કરવા માટે, ભીમ ગંધમાદન પર્વત તરફ ગયો. રસ્તામાં તેને એક વૃદ્ધ વાનર દેખાયો. ભીમને પોતાની શક્તિ પર ખૂબ ગર્વ હતો. ગર્વિત સ્વરે ભીમે વાનરને તેની પૂંછડી રસ્તા પરથી હટાવવા કહ્યું.

તે વૃદ્ધ વાનર બીજું કોઈ નહીં પણ હનુમાનજી હતા. હનુમાનજી સમજી ગયા કે ભીમને પોતાની શક્તિ પર અભિમાન થઈ ગયું છે. તેણે કહ્યું કે કૃપા કરીને મારી પૂંછડી તમે જ હટાવી દો.

વાનરની વાત સાંભળ્યા પછી, ભીમે પૂંછડી હટાવવાનો પ્રયાસ કર્યો પણ તે નિષ્ફળ ગયો. વૃદ્ધ વાનરે એટલે કે હનુમાનજીએ ભીમને પૂંછડીથી લપેટીમાં લઈ નીચે ફેંકી દીધો.

વાનરની તાકાત જોઈને ભીમે નમ્રતાથી પૂછ્યું, કૃપા કરીને મને કહો કે તમે કોણ છો?

હનુમાનજી પોતાના વાસ્તવિક સ્વરૂપમાં આવ્યા. હનુમાનજીને જોઈને ભીમે પૂછ્યું કે તમારે મને તમારી વાસ્તવિકતા પહેલા જણાવવી જોઈતી હતી, તમે મને કેમ માર્યો?

હનુમાનજીએ કહ્યું કે ભીમ મેં તને નહીં પણ તારા અભિમાનને માર્યો છે. અભિમાન વ્યક્તિની નમ્રતા છીનવી લે છે. અભિમાનને કારણે વ્યક્તિ જીવનમાં સફળતા પ્રાપ્ત કરી શકતો નથી.

હનુમાનજીની વાત સાંભળ્યા પછી, ભીમે પોતાનો અભિમાન છોડવાનો સંકલ્પ કર્યો અને તે પછી, તે નમ્ર બન્યો.

અર્જુન અને હનુમાનજી સાથે જોડાયેલી વાર્તા

પ્રચલિત વાર્તા મુજબ, એકવાર અર્જુન રામેશ્વરમમાંથી પસાર થઈ રહ્યો હતો. તે સમયે રામ સેતુ પાસે એક વૃદ્ધ વાનર ધ્યાનસ્થ બેઠો હતો. અર્જુને રામ સેતુને જોયો અને પુલની મજાક ઉડાવવા લાગ્યો.

એ વૃદ્ધ વાનર એટલે કે હનુમાનજી પોતે હતા. અર્જુન તેને ઓળખી શક્યો નહીં અને કહ્યું કે શ્રીરામ એક મહાન ધનુર્ધારી હતા, છતાં તેમણે પથ્થરોથી પુલ કેમ બનાવ્યો. હું મારા તીરોથી આનાથી સારો પુલ બનાવી શકું છું.

હનુમાનજીએ અર્જુનને કહ્યું કે- ભાઈ એવું નથી. તે સમયે, શ્રીરામની વાનર સેનામાં ઘણા વાંદરાઓ હતા જેમનું વજન તીરથી બનેલા પુલથી સહન થઈ શકતું ન હતું. એટલા માટે પથ્થરોથી પુલ બનાવવામાં આવ્યો હતો.

અર્જુને કહ્યું કે હું દુનિયાનો શ્રેષ્ઠ ધનુર્ધારી છું, મારા તીરનો પુલ કોઈ તોડી શકતું નથી. હનુમાનજીએ કહ્યું, ભાઈ, તારા તીરોથી બનેલો પુલ મારો ભાર પણ સહન કરી શકશે નહીં.

આ પર અર્જુને હનુમાનજીને કહ્યું કે- ઠીક છે, હું મારા તીરોથી પુલ બનાવીશ, તમે તેને તોડીને બતાવો. જો તમે આ કરશો તો હું મારી જાતને શ્રેષ્ઠ તીરંદાજ કહેવાનું બંધ કરીશ. આમ કહીને અર્જુને પોતાના તીરોથી ત્યાં એક પુલ બનાવ્યો.

હનુમાનજીએ તે પુલ પર પગ મૂકતાની સાથે જ પુલ તૂટી ગયો. આ જોઈને અર્જુન આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયો. ત્યારે હનુમાનજી પોતાના વાસ્તવિક સ્વરૂપમાં આવ્યા અને અર્જુનને સમજાવ્યું કે તેં તારા અહંકારને કારણે શ્રીરામનું અપમાન કર્યું છે. આ સાંભળીને અર્જુનને પોતાની ભૂલનો અહેસાસ થયો.