Related posts
57 મિનિટ પેહલાલેખક: ગૌરવ તિવારી
- કૉપી લિંક
આઇબ્રૂફેન એ વિશ્વભરમાં તાવ, દુખાવો અને સોજા માટે સૌથી વધુ ઉપયોગમાં લેવાતી દવાઓમાંની એક છે. આના ઘણા કારણો છે. તે મેડિકલ સ્ટોર્સમાં ડૉક્ટરના પ્રિસ્ક્રિપ્શન વિના સરળતાથી મળી જાય છે અને તે ખૂબ મોંઘી પણ નથી. તે તાવ અને દુખાવામાં પણ ખૂબ અસરકારક છે. સામાન્ય રીતે તેની આડઅસરો જોવા મળતી નથી. તેથી, તેને અત્યાર સુધી સલામત દવા માનવામાં આવતી હતી.
છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી તેની આડઅસરો વિશે ઘણી ચર્ચા થઈ રહી છે. તેની આડઅસરોને કારણે, કોરોના સમયગાળા દરમિયાન તાવ આવે ત્યારે આઇબ્રૂફેન લેવાની મનાઈ હતી. હવે નેશનલ હેલ્થ સર્વિસ (NHS) એ ચેતવણી આપી છે કે કેટલાક લોકોએ આ દવાને સંપૂર્ણપણે ટાળવી જોઈએ, તે તેમને ઘણું નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.
ખાસ કરીને જેમને પેટમાં અલ્સર છે અથવા ભૂતકાળમાં અલ્સર થયા છે તેમને આના કારણે વધુ મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડી શકે છે. આનાથી એલર્જીક રિએક્શન પણ થઈ શકે છે.
તેથી આજે ‘ તબિયતપાણી ‘ માં આપણે આઇબ્રૂફેન વિશે વાત કરીશું. તમે એ પણ જાણશો કે-
- તેની કઈ આડઅસર થઈ શકે છે?
- આઇબ્રૂફેન કોણે ન લેવી જોઈએ?
- કઈ ઉંમરે તેને ટાળવું જોઈએ?
આઇબ્રૂફેન શું છે?
આઇબ્રૂફેન એક નોન-સ્ટીરોઇડલ એન્ટી-ઇન્ફ્લેમેટરી દવા (NSAID) છે. આનો અર્થ એ થયો કે આ દવાના ઉત્પાદનમાં કોઈ સ્ટેરોઇડ્સનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો નથી. આમ છતાં, તેને ખાવાથી સોજો ઓછો થાય છે, દુખાવો ઓછો થાય છે અને તાવ પણ ઓછો થાય છે. સામાન્ય રીતે લોકો તેને માથાનો દુખાવો, દાંતના દુખાવા અને સ્નાયુઓના દુખાવા માટે ખાય છે. જોકે, ઇન્ટરનલ મેડિસિન અને ઇન્ફેક્શિયસ ડિસીઝ સલાહકાર ડૉ. હિમાંશુ ભઠેજા કહે છે કે તેની ઘણી આડઅસરો પણ થઈ શકે છે. તેથી કેટલાક લોકોએ આ ટાળવું જોઈએ.
એલર્જીક રિએક્શન વધી શકે છે
ડૉ. હિમાંશુ ભઠેજાના મતે, આઇબ્રૂફેન લીધા પછી કેટલાક લોકોને એલર્જી થઈ શકે છે. આનાથી હળવાથી ગંભીર રિએક્શન થઈ શકે છે. જો તમને ભૂતકાળમાં ક્યારેય કોઈ દવાથી એલર્જી થઈ હોય, તો તે લેતા પહેલા ચોક્કસપણે ડૉક્ટરની સલાહ લો. જો તમને ચિકનપોક્સ અથવા કોઈપણ પ્રકારની સ્કિન એલર્જી હોય, તો તેને ટાળો અથવા ડૉક્ટરની સલાહ લો.
આઇબ્રૂફેન કોણે ન લેવી જોઈએ?
ડૉ. હિમાંશુ ભઠેજાના મતે, જો કોઈને એસ્પિરિન, આઇબ્રૂફેન અથવા અન્ય NSAID દવાથી એલર્જી હોય, શ્વાસ લેવામાં તકલીફ હોય, નાક વહેતું હોય અથવા સ્કિન પર ફોલ્લીઓ થતી હોય, તો તે ટાળવું જોઈએ. આ ઉપરાંત, પ્રેગ્નન્ટ સ્ત્રીઓએ પણ તેને લેવાનું ટાળવું જોઈએ. આ દવા કોણે ટાળવી જોઈએ, ગ્રાફિક જુઓ-
આઇબ્રૂફેન સંબંધિત કેટલાક સામાન્ય પ્રશ્નો અને જવાબો
પ્રશ્ન: કયા વય જૂથના લોકોએ આઇબ્રૂફેન ન લેવું જોઈએ?
જવાબ: હાલમાં આઇબ્રૂફેનને ખૂબ અસલામત પેઇન કિલર માનવામાં આવતી નથી. આમ છતાં, ચોક્કસ ઉંમરે તે વધુ નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.
- ૬ મહિનાથી નાના બાળકોને આઇબ્રૂફેન ન આપવું જોઈએ. હકીકતમાં, તેમનું પાચનતંત્ર અને કિડની સંપૂર્ણ રીતે વિકસિત નથી હોતાં, તેથી તેમને ગંભીર નુકસાન થઈ શકે છે.
- ૬૫ વર્ષથી વધુ ઉંમરના લોકોએ આઇબ્રૂફેન લેવાનું ટાળવું જોઈએ કારણ કે તે પેટના અલ્સર, કિડનીની સમસ્યાઓ અને હૃદયરોગના હુમલાનું જોખમ વધારી શકે છે.
પ્રશ્ન: શું આઇબ્રૂફેનથી ફક્ત કેટલાક લોકોને જ આડઅસરો થાય છે?
જવાબ: એવું નથી, દરેક દવાની કેટલીક આડઅસરો હોય છે. એ જ રીતે, આઇબ્રૂફેન પણ કામ કરે છે. જોકે, મોટાભાગના લોકો માટે આડઅસરો એટલી હળવી હોય છે કે તેનાથી બહુ ફરક પડતો નથી. જ્યારે કેટલાક લોકોમાં તેના લક્ષણો સ્પષ્ટપણે દેખાય છે. તેમને પેટમાં દુખાવો, એસિડિટી, અપચો, માથાનો દુખાવો અથવા ચક્કર આવી શકે છે. લાંબા સમય સુધી વધુ પડતું આઇબ્રૂફેન લેવાથી કિડની, લિવર અને હૃદયના સ્વાસ્થ્ય પર અસર પડી શકે છે.
પ્રશ્ન: શું આઇબ્રૂફેન પેટમાં ગેસ અથવા અલ્સરનું કારણ બની શકે છે?
જવાબ: હા, જો તે ખાલી પેટે લેવામાં આવે તો તેનાથી પેટમાં બળતરા, ગેસ, અલ્સર અને રક્તસ્ત્રાવ જેવી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. સામાન્ય રીતે, ગેસની દવા સિવાય, બીજી બધી દવાઓ નાસ્તો કર્યા પછી જ લેવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. તેથી, આઇબ્રૂફેન પણ કંઈક ખાધા પછી જ લેવું જોઈએ.
પ્રશ્ન: શું આઇબ્રૂફેન લેવાથી કિડનીને નુકસાન થઈ શકે છે?
જવાબ: હા, બધી પીડા નિવારક દવાઓ સીધી કિડની પર અસર કરે છે. જો આઇબ્રૂફેન લાંબા સમય સુધી લેવામાં આવે તો તે કિડનીને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. ખાસ કરીને, જેમને પહેલાથી જ કિડનીની કોઈ બીમારી છે તેમણે આ દવા સંપૂર્ણપણે ટાળવી જોઈએ.
પ્રશ્ન: શું આઇબ્રૂફેન લેવાથી હૃદયરોગના હુમલાનું જોખમ વધે છે?
જવાબ: હા, જો કોઈ લાંબા સમય સુધી આઇબ્રૂફેન લેતું હોય તો તેનું બ્લડ પ્રેશર વધી શકે છે. જો પહેલાથી જ હાઈ બ્લડ પ્રેશરની સમસ્યા હોય તો તે વધુ મુશ્કેલ બની શકે છે. તેથી, આઇબ્રૂફેન લેવાથી હૃદયરોગનો હુમલો અથવા સ્ટ્રોકનું જોખમ વધી શકે છે.
2017માં બ્રિટિશ મેડિકલ જર્નલ (BMJ) માં પ્રકાશિત થયેલા એક અભ્યાસ મુજબ, જે લોકો આઇબ્રૂફેન લે છે તેમને લગભગ 30 દિવસ વહેલો હૃદયરોગનો હુમલો આવવાનું જોખમ એવા લોકો કરતા વધારે હોય છે જેઓ લેતા નથી.
પ્રશ્ન: શું પ્રેગ્નન્સીના દુખાવામાં આઇબ્રૂફેન લઈ શકાય?
જવાબ: ના, પ્રેગ્નેન્ટ સ્ત્રીઓએ તેને સંપૂર્ણપણે ટાળવું જોઈએ. આના કારણે બાળકના વિકાસ પર અસર પડી શકે છે. જો દુખાવો કે તાવ હોય, તો આ સમય દરમિયાન સલામત દવા વિશે ડૉક્ટરને પૂછો.
પ્રશ્ન: શું બાળકોને આઇબ્રૂફેન આપી શકાય?
જવાબ: ના, આઇબ્રૂફેન સામાન્ય રીતે 17 વર્ષથી વધુ ઉંમરના લોકો માટે સલામત માનવામાં આવે છે. જોકે, બાળકો માટે આઇબ્રૂફેન સીરપ ઉપલબ્ધ છે. આમ છતાં, આ દવાઓ સીધા મેડિકલ સ્ટોરમાંથી ખરીદીને બાળકોને આપવાને બદલે, ચોક્કસપણે ડૉક્ટરની સલાહ લો.
પ્રશ્ન: ચિકનપોક્સ હોય તો શું આઇબ્રૂફેન લઈ શકાય?
જવાબ: ના, જો તમને ચિકનપોક્સ હોય તો આઇબ્રૂફેન ટાળવું જોઈએ. આના કારણે, ઇન્ફેક્શન અને સ્કિન એલર્જી વધી શકે છે. તેના બદલે પેરાસિટામોલ લેવું વધુ સલામત છે. જોકે, કોઈપણ દવા લેતાં પહેલાં, ચોક્કસપણે ડૉક્ટરની સલાહ લો.
પ્રશ્ન: આઇબ્રૂફેનથી થતું ગંભીર એલર્જીક રિએક્શન કેવી રીતે ઓળખવુ?
જવાબ: આઇબ્રૂફેન સામાન્ય રીતે ખૂબ ગંભીર એલર્જીક રિએક્શનનું કારણ નથી. ગંભીર કિસ્સાઓમાં, નીચેના લક્ષણો દેખાઈ શકે છે:
- શ્વાસ લેવામાં તકલીફ.
- છાતી જકડાઈ જવાની સાથે ઘરઘરાટીનો અવાજ.
- ચહેરો, હોઠ, જીભ અથવા ગળામાં સોજો.
- ઝડપી ધબકારા અથવા ચક્કર.
- અચાનક બેહોશ કે નબળાઈ અનુભવવી.
