ઇસ્લામાબાદ19 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
પાકિસ્તાનમાં કોઈપણ પક્ષને બહુમતી ન મળતાં સરકાર બનાવવા માટે જોડતોડ શરૂ થઈ ગઈ છે. ઈમરાન ખાનની પાર્ટી પાકિસ્તાન તહરીક-એ-ઈન્સાફ દ્વારા સમર્થિત 100થી વધુ અપક્ષ ઉમેદવારોએ ચૂંટણી જીતી છે. જો કે સૌથી મોટી પાર્ટી નવાઝ શરીફની પીએમએલ (એન) છે. તેથી નવાઝ શરીફે સરકાર બનાવવાની કોશિશ શરૂ કરી દીધી છે.
શુક્રવારે રાત્રે લાહોરમાં પાર્ટીના હેડક્વાર્ટર મોડલ ટાઉનમાં પાર્ટી કાર્યકર્તાઓને સંબોધતા નવાઝે કહ્યું કે આપણે સૌથી મોટી પાર્ટી તરીકે ઉભરી આવ્યા છીએ, તેથી પાકિસ્તાનને વમળમાંથી બહાર કાઢવાની આપણી ફરજ છે. આ સાથે નવાઝે અન્ય પક્ષો અને વિજેતા અપક્ષ ઉમેદવારોને સાથે મળીને સરકાર બનાવવા માટે આમંત્રણ આપ્યું હતું.
નવાઝે લાહોરમાં પાર્ટી કાર્યાલયમાં પાર્ટી કાર્યકર્તાઓને સંબોધિત કર્યા. તેમણે કહ્યું કે અમે ઈચ્છીએ છીએ કે તમામ પક્ષો અમારી સાથે આવે અને દેશ માટે કામ કરે.
ભાસ્કરે પાકિસ્તાનની વર્તમાન રાજકીય પરિસ્થિતિ પર નિષ્ણાતો સાથે વાત કરી હતી. વાંચો આ અહેવાલ.
ઈમરાનના ઉમેદવારોએ ચોંકાવ્યા, મજબૂત દેખાતી નવાઝની પાર્ટી પાછળ રહી
ચૂંટણી પંચે પાકિસ્તાનમાં મતદાન સમાપ્ત થયાના લગભગ 11 કલાક પછી 9 ફેબ્રુઆરીએ સવારે 4 વાગ્યે પ્રથમ પરિણામની જાહેરાત કરી હતી. આ પછી ધીમે ધીમે પરિણામો આવતા રહ્યા. એવી અપેક્ષા હતી કે નવાઝ શરીફની પાર્ટી પીએમએલ (એન) સૌથી મોટી પાર્ટી તરીકે ઉભરી આવશે, પરંતુ ઈમરાન ખાનની પાર્ટી પીટીઆઈ દ્વારા સમર્થિત અપક્ષ ઉમેદવારોએ બધાને ચોંકાવી દીધા.
ચૂંટણી પંચની વેબસાઈટ પર શુક્રવારની મોડી રાત સુધી આપવામાં આવેલી માહિતી અનુસાર, PTI દ્વારા સમર્થિત ઉમેદવારોએ નેશનલ એસેમ્બલી માટે 98 સીટો જીતી છે. PML (N) 69 બેઠકો સાથે બીજા ક્રમે, બિલાવલ ભુટ્ટોની પાકિસ્તાન પીપલ્સ પાર્ટી 52 બેઠકો સાથે ત્રીજા અને મુત્તાહિદા કોમી મૂવમેન્ટ 15 બેઠકો સાથે ચોથા સ્થાને છે.
પાકિસ્તાનમાં નેશનલ એસેમ્બલીની 265 સીટો માટે ચૂંટણી યોજાઈ હતી. બહુમતી માટે 133 બેઠકો જીતવી જરૂરી છે.
હવે સવાલ એ છે કે કઈ પાર્ટી સરકાર બનાવશે કારણ કે નેશનલ એસેમ્બલીમાં કોઈની પાસે બહુમતી નથી. આ જ કારણ છે કે PML (N) એ અન્ય પક્ષો અને અપક્ષોને તેની સાથે સરકાર બનાવવા માટે આમંત્રણ આપ્યું છે. નવાઝ શરીફે અન્ય પક્ષોને મનાવવાનું કામ શાહબાઝ શરીફ અને ઈશાક ડારને સોંપ્યું છે.
શાહબાઝ શરીફ લાહોરથી ચૂંટણી જીત્યા
નવાઝનું આમંત્રણ મળતા જ પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ આસિફ અલી ઝરદારી અને બિલાવલ ભુટ્ટો ઝરદારી લાહોર પહોંચી ગયા હતા. બંને નેતાઓ સરકાર બનાવવા માટે પાર્ટીના નેતાઓ સાથે ચર્ચા કરશે.
ચૂંટણી પરિણામો બાદ આપેલા ભાષણમાં નવાઝ શરીફે કહ્યું કે આજે આસિફ અલી ઝરદારીને મળવું શાહબાઝ શરીફની ફરજ છે. તેમણે એમક્યુએમને પણ મળવું જોઈએ. આ વર્તમાન પરિસ્થિતિની માગ છે.
આ દરમિયાન શાહબાઝ શરીફ પંજાબના કેરટેકર સીએમ મોહસિન નકવીના ઘરે ઝરદારી અને બિલાવલને મળ્યા હતા. શાહબાઝ શરીફે બંને નેતાઓને નવાઝ શરીફનો સંદેશો આપ્યો હતો. તેમણે રાજકીય અને આર્થિક સ્થિરતા માટે સાથે મળીને કામ કરવાના મહત્વ પર પણ ભાર મૂક્યો હતો.
આસિફ અલી ઝરદારી શહીદ બેનઝીરાબાદ બેઠક પરથી ચૂંટણી જીત્યા
પંજાબમાં સાથે મળીને સરકાર બનાવી શકે છે નવાઝ અને બિલાવલ
વર્તમાન પરિસ્થિતિ પર વરિષ્ઠ પત્રકાર કામરાન સાકી કહે છે, ‘PPP અને PML (N) અન્ય પક્ષો સાથે મળીને સરકાર બનાવી શકે છે. શક્ય છે કે નવાઝ શરીફ વડાપ્રધાન બની શકે અને બિલાવલને વિદેશ મંત્રાલય મળી શકે.’
કામરાન આગળ કહે છે, ‘પ્રાંત અને નેશનલ એસેમ્બલીમાં સીટ જીતનાર પીટીઆઈના ઘણા ઉમેદવારો સામે કેસ પેન્ડિંગ છે. તેથી ધરપકડના ડરને કારણે તેઓ શપથ લેવા માટે વિધાનસભામાં નહીં આવી શકે.’
સીટો અને વસ્તીની દ્રષ્ટિએ પાકિસ્તાનના સૌથી મોટા પ્રાંત પંજાબ અંગે કામરાન માને છે કે PPP અને PML (N) અહીં સાથે મળીને સરકાર બનાવી શકે છે. અહીં PML (N)એ પ્રાંત વિધાનસભાની 296 બેઠકોમાંથી 131 બેઠકો જીતી છે. પીપીપીને માત્ર 10 બેઠકો મળી છે. પીટીઆઈ દ્વારા સમર્થિત ઉમેદવારોએ પણ 126 બેઠકો જીતી છે, પરંતુ તેમના માટે પંજાબમાં સરકાર બનાવવી સરળ નથી.
પીપીપી 130 સીટોવાળી સિંધ વિધાનસભામાં સતત ત્રીજી વખત સરકાર બનાવી શકે છે. તેને અહીં 84 સીટો મળી છે. જોકે, પીપીપી એમક્યુએમ અને અપક્ષોને પણ સરકારમાં સાથે લાવી શકે છે.
બિલાવલે સિંધના કમ્બર શહદાદકોટથી ચૂંટણી જીતી
PTI દ્વારા સમર્થિત અપક્ષ ઉમેદવારો ખૈબર પખ્તુનખ્વામાં બહુમતી સાથે જીતી રહ્યા છે. તેમને 113માંથી 90 બેઠકો મળી હતી. તેથી પીટીઆઈ માટે ત્યાં પોતાનો સીએમ બનાવવો સરળ છે.
51 સીટોવાળી બલૂચિસ્તાન એસેમ્બલીમાં કોઈપણ પાર્ટીને બહુમતી મળી નથી. PPP અહીં 11 સીટો જીતીને સૌથી મોટી પાર્ટી બની ગઈ છે. કામરાન સાકીનું કહેવું છે કે પીપીપી અને પીએમએલ (એન) બલૂચિસ્તાનમાં સરકાર બનાવી શકે છે એ શરતે કે પીપીપી બલૂચિસ્તાનમાં પોતાના સીએમ બનાવે અને નવાઝ શરીફને પીએમ બનાવવા માટે સંમત થાય.
PML (N) એ બલૂચિસ્તાન એસેમ્બલીની 9 સીટો જીતી છે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર પીપીપીએ સરકાર બનાવવા માટે પાર્ટીના નેતાઓની બેઠક બોલાવી છે.
પીટીઆઈ નેતાએ કહ્યું- ચૂંટણીમાં ધાંધલ ધમાલ થઈ, નહીં તો અમે 200 સીટો જીતી શક્યા હોત.
દૈનિક ભાસ્કર સાથે વાત કરતા પીટીઆઈના વરિષ્ઠ નેતા લાહોર સ્થિત એડવોકેટ અફઝલ અઝીમ પહાટ કહે છે, ‘અમે બહુમતીથી જીતી રહ્યા છીએ પરંતુ પીએમએલ (એન) ધાંધલધમાલ કરી રહી છે. અમે સરકાર બનાવવા માટે PML (N) કે PPP સાથે નહીં જઈએ, કારણ કે તેમનો ઢંઢેરો અલગ છે. જો અમે સરકાર નહીં બનાવી શકીએ તો અમે વિપક્ષમાં જ રહીશું.’
નવાઝ શરીફ સાથે ગઠબંધન પર અફઝલ કહે છે, ‘નવાઝ પાકિસ્તાની લોકો માટે કંઈ કરવા નથી માંગતા, તેઓ માત્ર સરકાર ઈચ્છે છે. તેઓએ અમારા નેતા ઈમરાન ખાનને ખોટા કેસમાં જેલમાં ધકેલી દીધા. અમે ક્યારેય તેમની સાથે બેસીશું નહીં. જો આ ચૂંટણી નિષ્પક્ષ રહી હોત તો અમે 200થી વધુ બેઠકો જીતી શક્યા હોત, પરંતુ તેઓએ ગરબડ કરી’.
પીટીઆઈના અધ્યક્ષ ગૌહર ખાન બુનેરથી ચૂંટણી જીત્યા
પાકિસ્તાનની ચૂંટણીમાં આગાહીઓ ખોટી સાબિત થઈ
1. નવાઝ શરીફ સરળતાથી PM બનશે
પાકિસ્તાનમાં 8 ફેબ્રુઆરીએ યોજાયેલી સામાન્ય ચૂંટણી પહેલા એવું માનવામાં આવતું હતું કે નવાઝ શરીફની પાર્ટી PML (N) સરળતાથી ચૂંટણી જીતી જશે. આનાથી નવાઝ શરીફ માટે રેકોર્ડ ચોથી વખત વડાપ્રધાન બનવાનો માર્ગ મોકળો થશે. ઉર્દૂ ન્યૂઝના સર્વેમાં પણ 34.8% લોકો માનતા હતા કે નવાઝ શરીફ પાકિસ્તાનના આગામી વડાપ્રધાન હશે.
આના બે કારણો હતા, પહેલું કે નવાઝને પાકિસ્તાની સેનાનું સમર્થન છે. અને બીજું, પૂર્વ વડાપ્રધાન ઈમરાન ખાન જેલમાં છે. આ બંનેનો લાભ નવાઝ શરીફને મળવાનો હતો, પરંતુ પરિણામ ઉલટું આવ્યું. પીએમએલ (એન) એ સ્વતંત્ર ઉમેદવારને ટેકો આપતા ઈમરાન ખાનને સખત લડત આપી અને 100 થી વધુ બેઠકો જીતી લીધી. નવાઝ પોતે માનસેહરા બેઠક પરથી ચૂંટણી હારી ગયા હતા. જો કે, તેમણે લાહોર બેઠક પર 55,981 મતોથી જીત મેળવી હતી.
2. ઈમરાન જેલમાં હોવાને કારણે પીટીઆઈને નુકસાન થશે
પૂર્વ વડાપ્રધાન અને પાકિસ્તાન તહરીક-એ-ઈન્સાફના નેતા ઈમરાન ખાન તોશાખાના કેસમાં જેલમાં છે. વોટિંગ પહેલા જ ઈમરાનને 5 દિવસમાં ત્રણ વખત સજા થઈ છે. 3 ફેબ્રુઆરીએ ઈમરાન અને તેની પત્ની બુશરા ખાનને ગેરકાયદેસર લગ્નના કેસમાં 7 વર્ષની જેલની સજા ફટકારવામાં આવી હતી.
અગાઉ 30 જાન્યુઆરીએ તેમને ગુપ્ત પત્ર લીક કેસમાં 10 વર્ષની અને 31 જાન્યુઆરીએ તોશાખાના કેસમાં 14 વર્ષની સજા સંભળાવવામાં આવી હતી.
એવું લાગતું હતું કે આનાથી ચૂંટણી પરિણામો પર અસર થશે, પરંતુ ઈમરાનના સમર્થક ઉમેદવારની જીત દર્શાવે છે કે ઈમરાનના મતદારોએ તેમને છોડ્યા નથી. જ્યારે નેશનલ એસેમ્બલીની 266 સીટોમાંથી 215 સીટોનો પ્રથમ ટ્રેન્ડ આવ્યો ત્યારે ઈમરાન તરફી ઉમેદવારો 110 સીટો પર આગળ હતા. નવાઝ શરીફની પીએમએલ (એન) 65 સીટો પર અને બિલાવલ ભુટ્ટોની પીપીપી 40 સીટો પર આગળ ચાલી રહી હતી.
અનુમાન સાચું નીકળ્યું: બિલાવલ ભુટ્ટો કિંગમેકર બન્યા
પાકિસ્તાન પીપલ્સ પાર્ટીના પ્રમુખ બિલાવલ ભુટ્ટો ચૂંટણી પહેલા દેશભરમાં રેલીઓ કરી રહ્યા હતા. નેશનલ એસેમ્બલીમાં 61 સીટો ધરાવતા સિંધ પ્રાંતને બિલાવલની પાર્ટી પીપીપીનો ગઢ માનવામાં આવે છે. અત્યાર સુધી અહીં માત્ર પીપીપીની સરકાર હતી. બિલાવલે સિંધની બે બેઠકો પરથી ચૂંટણી લડી હતી. આ વખતે ચૂંટણીમાં બિલાવલની પાર્ટીને 51 બેઠકો મળી છે. એટલે કે તેમના વિના સરકાર બનાવવી મુશ્કેલ છે.
બિલાવલ કમ્બર શાહદાદકોટ સીટ પરથી ચૂંટણી જીત્યા .
મોટી બેઠકો જેના પર રહી નજર
ચૂંટણીની વિશ્વસનીયતા પર સવાલ, બ્રિટને ચિંતા વ્યક્ત કરી
બ્રિટનના વિદેશ સચિવ લોર્ડ કેમરુને પાકિસ્તાનમાં યોજાયેલી ચૂંટણીની વિશ્વસનીયતા પર ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. તેમણે કહ્યું કે અમારું માનવું છે કે ચૂંટણીની નિષ્પક્ષતાના અભાવ અંગે ગંભીર પ્રશ્નો ઉભા થયા છે. અમને અફસોસ છે કે તમામ પક્ષોને યોગ્ય રીતે ચૂંટણી લડવાની પરવાનગી આપવામાં આવી નથી.
કેટલાક નેતાઓને ચૂંટણીમાં ભાગ લેતા અટકાવવા અને પક્ષના ચિહ્નોનો ઉપયોગ રોકવા માટે કાનૂની પ્રક્રિયાઓનો આશરો લેવામાં આવ્યો હતો. અમે મતદાનના દિવસે ઈન્ટરનેટ સેવાઓ પરના નિયંત્રણો, પરિણામોની જાણ કરવામાં વિલંબ અને મતગણતરીમાં અનિયમિતતાના દાવાઓ પર પણ લક્ષ આપી રહ્યા છીએ.
2018ની ચૂંટણીમાં પીટીઆઈ સૌથી મોટી પાર્ટી હતી
