19 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
મળમાં લોહી આવવાનો હળવાશથી લેવું મોંઘુ સાબિત થઈ શકે છે. રાંચીના બર્લિન ડાયગ્નોસ્ટિક્સમાં ઈન્ટર્નલ મેડિસિન ડો. રવિકાંત ચતુર્વેદીએ શૌચમાં લોહીના કારણો, તેનાથી સંબંધિત રોગોના સંકેતો અને તેનાથી બચવાના ઉપાયો વિશે માહિતી આપી હતી.
મહિલાઓ પોતાની સમસ્યાઓ છુપાવે છે
દેશભરની તમામ હોસ્પિટલોના ડેટા મુજબ, ગુદાના કેન્સરના 26% કેસોનું સૌથી મોટું કારણ પાઈલ્સ પ્રત્યેની બેદરકારી છે.
તેનાથી પણ ડરામણું સત્ય એ છે કે સ્ત્રીઓમાં ગુદાના કેન્સરના કિસ્સાઓ વધુ જોવા મળે છે. શરમના કારણે મહિલાઓ પાઈલ્સની સમસ્યા માટે ડોક્ટર પાસે નથી જતી. આ પછી કેસ વધુ બગડે ત્યાં સુધીમાં ઘણું મોડું થઈ ગયું હોય છે.
પુરુષો પણ બેદરકાર
માત્ર મહિલાઓ જ નહીં પુરૂષો પણ આ મામલે ખુબ જ બેદરકાર હોય છે, પરંતુ આવું કરવું કોઈના માટે યોગ્ય નથી. શૌચ કે પાઈલ્સમાં લોહી નીકળવાની સમસ્યાને નજરઅંદાજ ન કરવી જોઈએ. જલદી તેની સારવાર કરવામાં આવે છે, તેટલી વહેલી તકે ગંભીર રોગોને અટકાવી શકાય છે.
લાઈફસ્ટાઈલમાં ફેરફાર જરૂરી
જંક ફૂડ ખાવાનું વ્યસન લોકોમાં ઝડપથી વધી રહ્યું છે. મરચું-મસાલેદાર કે તળેલું ખોરાક સતત ખાવાથી, દારૂ-સિગારેટનું વ્યસન, ગેસ, ઊંઘ ન આવવાથી કે તનાવને કારણે ઘણી વાર મળ સખત થઈ જાય છે અને શૌચ વખતે લોહી નીકળવા લાગે છે.
આ સ્થિતિમાં જ્યારે ડાયટમાં સુધારો કરીને અથવા ઘરેલું ઉપચારનો ઉપયોગ કરીને રક્તસ્રાવ બંધ થાય છે, ત્યારે લોકો ફરીથી તે જ લાઇફસ્ટાઇલ શરૂ કરે છે. પાઇલ્સની સમસ્યા ફરી શરૂ થાય છે.
ઇન્ફેક્શનનું કારણ
જો આવું વારંવાર થાય તો તે જગ્યાએ બનેલો ઘા સંપૂર્ણ રીતે રૂઝાઈ શકતો નથી. શૌચ દરમિયાન વારંવાર શરીરની ગંદકી એટલે કે મળના સંપર્કમાં આવે છે, જે ઇન્ફેક્શનની શક્યતા વધારે છે.
મળમાં લોહીના લક્ષણો
શૌચમાં લોહી આવવાના ઘણા કારણો હોઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં લક્ષણોને ઓળખીને સમસ્યાને વધતી અટકાવી શકાય છે.
આ રીતે પાઈલ્સ શરૂ થાય છે
જો મળ સખત થવાને કારણે ગુદામાં ઘા થયો હોય અને મળ સાથે લોહી નીકળતું હોય તો તે પાઈલ્સનો સંકેત છે. મળ સાથે રક્તસ્ત્રાવ એ પાઈલ્સની શરૂઆત છે.
પાઈલ્સ, ફિસ્ટુલા, ફિશર વચ્ચેનો તફાવત
ફ્રેશ બ્લડ આવી રહ્યું છે, ગંઠાઈ ગયેલું લોહી આવી રહ્યું છે અથવા મ્યુકસ પ્રકારનું લોહી આવી રહ્યું છે – શૌચમાં લોહી આવવાના કારણો અલગ અલગ રીતે ઓળખી શકાય છે. પાઈલ્સ, ફિસ્ટુલા, ફિશર જેવી સમસ્યાઓમાં શૌચ દરમિયાન રક્તસ્રાવની રીત અલગ હોય છે.
ટીબી અને કોલોન કેન્સરના ચિહ્નો
જો ગુદામાર્ગમાં સખત દુખાવો થતો હોય, લોહી નીકળતું હોય, સોજો આવતો હોય, આના કારણે યોગ્ય રીતે ઊંઘ ન આવતી હોય, ભૂખ પણ ન લાગતી હોય તો આ ટીબી અથવા તો આંતરડાના કેન્સરના સંકેતો હોઈ શકે છે.
આહાર અને લાઈફસ્ટાઈલમાં ફેરફાર જરૂરી
શૌચમાં લોહી આવવાના કિસ્સામાં સૌથી પહેલાં ડાયટ અને લાઇફસ્ટાઇલમાં ફેરફાર કરવો ખૂબ જ જરૂરી છે. આ માટે –
ખોરાકમાં ફાઈબરનું પ્રમાણ વધારવું. આ માટે દરરોજ તમારા ડાયટમાં ફળો, સલાડ અને શાકભાજીનું પ્રમાણ વધારવું.
જંક ફૂડ, મસાલા અથવા તળેલા ખોરાકને ટાળો.
જમ્યા પછી તરત જ પાણી ન પીવું, તેનાથી કબજિયાત અને ગેસની સમસ્યા વધી જાય છે.
લાંબા સમય સુધી ભૂખ્યા ન રહો, તેનાથી કબજિયાતની સમસ્યા વધે છે.
સિગારેટ અને દારૂથી દૂર રહો. જેના કારણે કબજિયાતની સમસ્યા થાય છે.
પૂરતી ઊંઘ લો. રાત્રે વહેલા સૂઈ જાઓ અને સવારે વહેલા ઉઠો. સવારે ઉઠ્યા પછી યોગ, ધ્યાન, કસરત, મોર્નિંગ વોકને તમારી આદતમાં સામેલ કરો.
તણાવ ટાળવાનો પ્રયાસ કરો. આ માટે મિત્રોને મળો, ફરવા જાઓ અથવા તમારા શોખ માટે સમય કાઢો.
દરરોજ 8 થી 10 ગ્લાસ પાણી પીવો.
જો ડાયટ અને લાઇફસ્ટાઇલમાં ફેરફાર કર્યા પછી પણ શૌચમાં લોહી આવે તો તરત જ ડૉક્ટરની સલાહ લો અને તમારી તપાસ કરાવો. શૌચમાં લોહી આવવું એ એક મોટી સમસ્યા છે, તેને બિલકુલ અવગણશો નહીં.
રોગ વધ્યા પછી સારવાર માટે દોડી જવાને બદલે, રોગના ચિહ્નો દેખાય કે તરત જ તેને અટકાવી દેવું વધુ સારું છે.
ડૉક્ટર દ્વારા તપાસ કર્યા પછી જ વ્યક્તિ જાણી શકે છે કે શૌચમાં લોહી સામાન્ય સમસ્યા છે કે ગંભીર રોગનું લક્ષણ. થોડી સાવધાની રાખવાથી મોટી બીમારીઓથી સરળતાથી બચી શકાય છે.