‘સ્વર્ગસ્થ​​​​​​​ અભિનેતા ઈરફાન ખાને મને મારા કો-એક્ટરનું સન્માન કરવાનું શીખવ્યું’: રસિકા દુગ્ગલે કહ્યું,’મોટા સ્ટાર હોવા છતાં મને ક્યારેય જુનિયર હોવાનો અહેસાસ નથી થવા દીધો’

રસિકા દુગ્ગલે પોતાની એક્ટિંગ અને ટેલેન્ટથી ફિલ્મ ઈન્ડસ્ટ્રીમાં એક અલગ સ્થાન હાંસલ કર્યું છે. તેણે ફિલ્મો અને OTT બંને પ્લેટફોર્મ પર અદ્ભુત કામ કર્યું છે. ‘મિર્ઝાપુર’માં ‘બીના ત્રિપાઠી’ના રોલ માટે રસિકાને ઘણી પ્રશંસા મળી હતી. રસિકાએ ‘હમિદ’, ‘હ્યુમરસલી યોર્સ’, ‘મંટો’, ‘કિસ્સા-કિસ્સા’, ‘દિલ્હી ક્રાઈમ’ જેવા પ્રોજેક્ટ્સમાં પણ ઉત્તમ કામ કર્યું છે. હાસ્યની ભૂમિકા હોય કે ગંભીર ભૂમિકા, રસિકા હંમેશા ખરી ઊતરી છે. તેમણે દિવ્ય ભાસ્કર સાથેની ખાસ વાતચીત દરમિયાન તેમના જીવનના કેટલાક મહત્ત્વપૂર્ણ પાસાઓ વિશે વાત કરી. અહીં ઇન્ટરવ્યૂના કેટલાક હાઇલાઇટ્સ છે:

‘જમશેદપુરમાં પોતાનાપણું અનુભવાય છે’- રસિકા
બાળપણની યાદોને યાદ કરતાં રસિકાએ કહ્યું, ‘હું નાના શહેરમાંથી આવું છું. મારો જન્મ જમશેદપુરમાં થયો હતો. ત્યાં જ હું મોટી થઈ છું. મારા પરિવારમાં ક્યારેય કોઈ સિનેમા પ્રત્યે ક્રેઝ નહોતો. પરંતુ દરેક ભારતીય પરિવારની જેમ, તમે ઇચ્છો કે ન ઇચ્છો, ફિલ્મો તમારા જીવનનો એક ભાગ બની જાય છે. મારા પરિવારમાંથી કોઈએ આ વ્યવસાયમાં પ્રવેશ કર્યો નથી. એટલા માટે મેં ક્યારેય વિચાર્યું ન હતું કે અભિનય એક વ્યવસાય હોઈ શકે છે. શાળાએ જવું અને સાંજે મિત્રો સાથે રમવું, આ મારી રોજિંદી દિનચર્યા હતી. જમશેદપુરમાં ઘણા બધા ક્લબ છે – જેમ કે સ્વિમિંગ, ટેનિસ. હું પણ ત્યાં જતી. જમશેદપુરમાં એક વાત હતી કે, તમે જ્યાં પણ જાઓ ત્યાં તે શહેર તમને એક અલગ જ સંબંધનો અહેસાસ કરાવે છે. આ એટલા માટે છે કારણ કે તમે ત્યાં દરેકને જાણો છો. ઇમ્તિયાઝ, આર. માધવન, આદર્શ ગૌરવ, શિલ્પા રાવ પણ જમશેદપુરના છે.

‘શાળાના સમયથી જ નાટકમાં રસ હતો’- રસિકા
રસિકાને પૂછવામાં આવ્યું કે, તેણે એક્ટિંગમાં આવવાનું કેવી રીતે વિચાર્યું? આ અંગે રસિકાએ કહ્યું- ‘મને લાગે છે કે મને નાનપણથી જ એક્ટિંગ કરવાની ઈચ્છા હતી, પરંતુ હું તેને સાકાર કરી શકી નહીં. હું શાળા દરમિયાન નાટકોમાં ભાગ લેતી હતી. હું નાટક વિભાગમાં હતી. પ્રેક્ટિસ માટે જવાનું થતાં જ હું ક્લાસમાંથી ગાયબ થઈ જતી. સાચું કહું તો તે સમયે મેં ક્યારેય વિચાર્યું ન હતું કે હું ક્યારેય પ્રોફેશનલી એક્ટિંગ કરી શકીશ. મેં મારી કોલેજ એલએસઆર, દિલ્હી યુનિવર્સિટીમાંથી કરી છે. ત્યાં થિયેટરનું વાતાવરણ જબરદસ્ત હતું. ઘણા પ્રતિભાશાળી લોકો હતા. હું કહીશ કે મને થિયેટરમાં દિલ્હી યુનિવર્સિટીમાં જ પરિચય થયો હતો. મેં મારું પહેલું નાટક અનામિકા હકસર સાથે કર્યું હતું. તાજેતરમાં તેમણે એક ફિલ્મ બનાવી છે. મને થિયેટરની દુનિયા ખૂબ જ રસપ્રદ લાગી. મને અભિનય કરવામાં આનંદ આવતો હતો, પરંતુ ક્યારેય વિચાર્યું ન હતું કે હું તે વ્યવસાયિક રીતે કરી શકીશ.’

રસિકા બાળપણથી જ શ્રીદેવીની ફેન હતી
પ્રદર્શન દરમિયાન કયા કલાકારો અથવા મૂવીઝ તમારા મનપસંદ હતા? રસિકા બાળપણથી જ શ્રીદેવીની મોટી ફેન હતી. તેણે કહ્યું- ‘હું શ્રીદેવીની જાહેરાતોની પણ કોપી કરતી હતી. શ્રીદેવી એ એવી અભિનેત્રીઓમાંની એક હતી જેમની કોમિક ટાઈમિંગ અદભૂત હતી.’

રસિકાએ પોતાની થિયેટર જર્ની જણાવી
‘જ્યારે હું થિયેટરમાં હતી ત્યારે મેં વિચાર્યું કે મારે NSD માટે અરજી કરવી જોઈએ. પણ આજુબાજુ આટલા ટેલેન્ટેડ લોકોને જોઈને મારામાં હિંમત ન થઈ. તે દરમિયાન મેં સોશિયલ કોમ્યુનિકેશનનો કોર્સ કર્યો. તેમાં ફિલ્મ અભ્યાસનું પેપર હતું. ત્યાંથી મારામાં રસ જાગ્યો. જોકે મને સમજાતું નહોતું કે કેવી રીતે શરૂઆત કરવી. હું એક સંશોધક તરીકે એક પ્રોજેક્ટ સાથે સંકળાયેલી હતી, પરંતુ મને બહુ આનંદ થયો ન હતો.’

‘એક દિવસ હું અખબાર જોતી હતી- તેમાં એક જાહેરાત હતી – FTI 26 વર્ષ પછી ફરીથી તેનો અભિનય અભ્યાસક્રમ શરૂ કરી રહી છે. મેં ત્યાં અરજી કરી. એક અનુભવ તરીકે, મેં દિલ્હી યુનિવર્સિટીમાં માત્ર 3 શો કર્યા. પરંતુ સદનસીબે મને FTIમાં પ્રવેશ મળ્યો. કોર્સમાં જોડાયાના 3-4 મહિના પછી મને સમજાયું કે હું એક્ટિંગ કરવા માગું છું. અભિનય દ્વારા, મેં એક એવું જોડાણ અનુભવ્યું જે મેં પહેલાં ક્યારેય કોઈની સાથે અનુભવ્યું ન હતું.’

‘અગાઉ મારામાં આત્મવિશ્વાસનો અભાવ હતો’ – રસિકા
રસિકાએ કહ્યું,’એક સમયે મારામાં આત્મવિશ્વાસનો અભાવ હતો કારણ કે મારી પાસે અનુભવ ઓછો હતો. મારા ઘરમાં હંમેશા એક વાત હતી – તમારે જે કરવું હોય તે કરો. અમે બે બહેનો છીએ. મારા માતા-પિતા મારી બહેન પર દબાણ કરતા હતા, પણ મારા પર નહીં. તેઓએ વિચાર્યું કે હું જે પણ કરીશ તે સારી રીતે કરીશ’.

‘મને જે યોગ્ય લાગ્યું તે મેં કર્યું’ – રસિકા
રસિકાએ તેની FTI જર્ની વિશે વાત કરી. તેણે કહ્યું- ‘FTI જોઇન કરતી વખતે મેં વિચાર્યું ન હતું કે હું સ્ટાર બનીશ. મને હમણાં જ કોર્સ રસપ્રદ લાગ્યો. હું હંમેશા જાણતી હતી કે, ત્યાંના લોકો વિઝડમ ટ્રી નીચે બેસીને ફિલ્મો વિશે બધું શીખે છે. 70ના દાયકામાં જે પણ ઈન્ડસ્ટ્રીમાં આવ્યા હતા તે FTIમાંથી જ આવ્યા હતા. મારા માતા-પિતા પણ સપોર્ટમાં હતા. તેમણે મારા નિર્ણયને ગંભીરતાથી લીધો ન હતો.’

‘FTIમાંથી સ્નાતક થયા પછી હું મુંબઈ આવી.તે સમયે માતા-પિતાએ મને કહ્યું હતું કે, જો તને કામ ન મળે તો પરત આવી જજે. તે સમયે મેં મનીષ ઝા સાથે ‘અનવર’, અનુરાગ કશ્યપ સાથે ‘નો સ્મોકિંગ’ ફિલ્મ કરી હતી. ઘણા લોકોએ કહ્યું હતું કે, જો તમારે મોટા રોલ કરવા હોય તો નાના રોલ ન કરવા જોઈએ. પરંતુ લોકોને મારા કામનો પરિચય કેવી રીતે આપવો તે હું સમજી શકતી ન હતી. જોકે, મને જે યોગ્ય લાગ્યું તે મેં કર્યું. મેં નાના રોલ પણ કર્યા કારણ કે, મને અનુભવ જોઈતો હતો. હું ઇચ્છતી હતી કે લોકો મને ઓળખે, મારા કામને ઓળખે. સાચું કહું તો મારો આ નિર્ણય એકદમ સાચો નીકળ્યો.’

રસિકાએ FTI ના પર્યાવરણ વિશે વાત કરી
FTIના વાતાવરણ વિશે રસિકાએ કહ્યું- ‘દિવ્યેન્દુ શર્મા (મિર્ઝાપુરના મુન્નાભાઈ) મારા ક્લાસમાં હતા. રાજકુમાર રાવ, વિજય વર્મા, સની હિન્દુજા, જયદીપ અહલાવત મારાથી જુનિયર બેચમાં હતા. તેમની બેચ અદ્ભુત હતી. જ્યારે મેં FTIમાંથી કોર્સ શરૂ કર્યો ત્યારે મને લાગ્યું કે દરેક અહીં સ્ટાર બનવા આવ્યા છે. નિશાંત, જે હાલમાં સાઉથમાં સારું કામ કરી રહ્યો છે, તે સમયે મિથુન દાનો મોટો ફેન હતો. તેણે મિથુનજીના તમામ ઈન્ટરવ્યૂ અને ફિલ્મો જોઈ હતી. ત્યાં હું મારી અંદરના અભિનેતાને વધુ સારી રીતે ઓળખી શકી. અમારી પાસે કલા જોવાનો અને ફિલ્મો વિશે વાંચવાનો સમય હતો. અમે દરરોજ 6 થી 9 વાગ્યા સુધી ફિલ્મો જોતા હતા. વિદ્યાર્થીઓ ફિલ્મો બનાવતા હતા. લોકોના પ્રોજેક્ટમાં એકબીજાને મદદ કરવા માટે તત્પર રહેતા.’

રસિકાએ તેના મુંબઈ પ્રવાસ વિશે જણાવ્યું
રસિકા દુગ્ગલની મિત્ર મુંબઈમાં ‘અનવર’માં આસિસ્ટન્ટ ડિરેક્ટર તરીકે કામ કરતી હતી. તેને કહ્યું- ‘હું સપ્તાહના અંતે તેના સ્થાને આવી હતી. મેં તેને પૂછ્યું કે તે આજે શું કરી રહી છે. તેણે જણાવ્યું કે તે આ ફિલ્મમાં નાના રોલ માટે ઓડિશન આપી રહી છે. મેં પૂછ્યું કે હું તમારી સાથે આવું?.’ તેણે કહ્યું કે ‘આવ.’ તેણે મને ત્યાં પૂછ્યું, ‘શું તું ઓડિશન આપવા માંગે છે?’ ‘હું સંમત થઇ. મારા કપડાં સારા ન હોવાથી અમે બંનેએ એક દુકાનમાંથી ટોપ ખરીદ્યું અને પછી તેમાં ઓડિશન આપ્યું. આશ્ચર્યજનક વાત એ છે કે ડિરેક્ટરને મારું ઓડિશન પસંદ આવ્યું અને મને ફિલ્મમાં કાસ્ટ કરવામાં આવી.’

‘સ્વર્ગસ્થ અભિનેતા ઈરફાન ખાન પાસેથી મેં ઘણું શીખ્યું’- રસિકા
રસિકાએ દિવંગત અભિનેતા ઈરફાન ખાન સાથે ‘કિસ્સા-કિસ્સા’માં કામ કર્યું હતું. ઈરફાન ખાન સાથેનો પોતાનો અનુભવ શેર કરતા તેણે કહ્યું – ‘તે ફિલ્મમાં મેં ઈરફાન ખાન પાસેથી ઘણું શીખ્યું. મેં મારા સહ-અભિનેતાઓનો આદર કેવી રીતે કરવો તે શીખ્યું. ઇરફાન ખાન સ્ટાર હતા. તેમણે મને ક્યારેય એવો અહેસાસ કરાવ્યો નથી કે હું જુનિયર છું અને તે સિનિયર છે. તેમણે મને ક્યારેય ઓર્ડર નથી આપ્યા.’

‘હું મારી જાતને સકારાત્મક રાખવામાં માનું છું’
રસિકાએ કહ્યું,’તમે હંમેશા કંઈક સારું ઈચ્છો છો. આ ઇચ્છા પણ ખૂબ જ મહત્ત્વપૂર્ણ છે. જીવનનું સત્ય એ છે કે આપણને જે જોઈએ છે તે એ સમયે મળતું નથી. હંમેશા એક અંતર રહે છે. તમે તે અંતરને કેવી રીતે જુઓ છો તે તમારા પર નિર્ભર છે. અમે બધા ઘણી બધી મીટિંગો અને ઓડિશન આપતા. ઘણી વખત લોકો ખૂબ માન આપતા હતા અને કેટલીકવાર લોકો ફરી ક્યારેય મળ્યા ન હતા. એવું પણ બનતું હતું કે અમે અંધેરીની શ્રીજી રેસ્ટોરન્ટની બહાર 3 કલાક લાઈનમાં ઊભા રહેતા. હા, અમુક સમયે નિરાશા હતી. પરંતુ તે સમયે હું મારી જાતને યાદ કરાવતી હતી કે હું એકલી નથી.’

‘મને યાદ છે કે મેં એક ફિલ્મ માટે ખૂબ પ્રયાસ કર્યો હતો. પણ મને એ ફિલ્મ ન મળી. તે દરમિયાન હું એકદમ નિરાશ થઈ ગઈ. મારી મિત્ર એડિટર હતી, તે પણ ખૂબ ચિંતિત હતી. અમે બંને એકબીજાને ચીયર અપ કરતા રહેતા.’

‘હું વાસ્તવિક જીવનમાં ખૂબ જ લાગણીશીલ છું’- રસિકા
રસિકાએ પોતાની ભાવનાત્મક બાજુ સમજાવતા કહ્યું- ‘હું ફિલ્મો જોયા પછી રડવા લાગી છું. હું એક એવી પ્રેક્ષક છું જે ફિલ્મો જોતી વખતે ખૂબ હસે છે અથવા ખૂબ રડે છે. સાચું કહું તો સંઘર્ષના સમયમાં હું ખૂબ રડી છું. મને લાગે છે કે અભિવ્યક્ત કરવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. હું માનું છું કે લાગણી ગમે તે હોય, તેને સંપૂર્ણ રીતે અનુભવવી અને તેને વ્યક્ત કરવી સારી છે.’

‘મને ઓડિશન આપવામાં કોઈ વાંધો નથી’- રસિકા
રસિકાએ કેટલાક ટીવી શો પણ કર્યા છે. તેણે યશ રાજનો એક પ્રોજેક્ટ કર્યો હતો, જેમાં તેની સાથે પંકજ ત્રિપાઠી હતા. રસિકાએ OTT વિશે પણ વાત કરી. તેણે કહ્યું- ‘જો કે, જ્યારે OTT આવી અને ‘મિર્ઝાપુર’ રીલિઝ થઈ ત્યારે મને આશા નહોતી કે મને આ રોલ માટે આટલી પ્રશંસા મળશે.’ રસિકાએ ઓડિશનનું મહત્ત્વ સમજાવ્યું. તેણે કહ્યું- ‘એક ડાયરેક્ટર માટે એ જાણવું ખૂબ જ જરૂરી છે કે, એક્ટર તેના પાત્રમાં ફિટ થઈ શકે છે કે નહીં. અભિનેતા-દિગ્દર્શક માટે ઓડિશન સારું છે.’

હું મારી જાતને ‘દિલ્હી ક્રાઈમ’ના પાત્રમાં જોઉં છું.
રસિકાએ તેનાં પાત્રો ભજવવા વિશે કહ્યું – ‘સ્ક્રિપ્ટમાં તમારું પાત્ર લખેલું છે તેટલી તમે તમારી છાપ છોડી શકો છો. ભલે હું ‘મિર્ઝાપુર’ની વાત કરું કે ‘દિલ્હી ક્રાઈમ’ની. ‘દિલ્હી ક્રાઈમ’ની ‘નીતિ સિંહ’ મારા દિલની ખૂબ જ નજીક છે. હું મારી જાતને એ પાત્રમાં જોઉં છું.’

‘હું જુદાં જુદાં પાત્રો માટે અલગ રીતે તૈયારી કરું છું’
પાત્રોની તૈયારી અંગે રસિકાએ કહ્યું- ‘દરેક રોલ માટે અલગ-અલગ તૈયારી કરવી પડે છે. તૈયારીની પ્રક્રિયામાં ફેરફાર કરવો ખૂબ જ મહત્ત્વપૂર્ણ છે. પાત્રની આસપાસની દુનિયાથી પરિચિત થવું પણ મહત્ત્વપૂર્ણ છે. ફિલ્મ ‘હમીદ’ દરમિયાન મેં કાશ્મીરના ગામડાંની મહિલાઓ સાથે 10 દિવસ વિતાવ્યા હતા. એ જ રીતે, ‘દિલ્હી ક્રાઈમ’ દરમિયાન, મેં એક પોલીસ અધિકારી સાથે સમય વિતાવ્યો, જેની સાથે મારી પાછળથી મિત્રતા થઈ.’ આ પાત્ર માટે રસિકાને ‘એમી એવોર્ડ’ પણ મળ્યો હતો.

‘હું ઈન્ડસ્ટ્રીમાં આવનારા લોકોને કહીશ, આગળ વધો, તમારો સમય ચોક્કસ આવશે.’
તમે જીવનમાં કોને પ્રેરણા માનો છો? આ અંગે રસિકાએ કહ્યું- ‘મને અલગ-અલગ સમયે અલગ-અલગ લોકોથી પ્રેરણા મળે છે.’ તમે જીવનમાં તમારી સૌથી મોટી ઉપલબ્ધિ શું માનો છો? રસિકા છેલ્લા 17 વર્ષથી અભિનય કરી રહી છે. તે આને તેના જીવનની સૌથી મોટી ઉપલબ્ધિ માને છે.

રસિકાએ કોમેડી ફિલ્મમાં લીડ રોલ કરવાની પણ ઈચ્છા વ્યક્ત કરી હતી. રસિકાને હિન્દી ફિલ્મ ઈન્ડસ્ટ્રીની સૌથી સારી બાબત એ લાગે છે કે ત્યાં દરેક માટે કામ છે. તેણે કહ્યું- ‘આપણા દેશમાં આટલા મોટા લેવલ પર ફિલ્મો બને છે. ઘણા એવા દેશો છે જ્યાં ફિલ્મો બિલકુલ બનતી નથી. મને પ્રયોગ કરવો ખૂબ ગમે છે. ઓટીટીના આગમનથી લેખનને મહત્ત્વ મળ્યું જે ક્યાંક ખોવાઈ ગયું હતું.’