નવી દિલ્હી46 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
રૂપિયો તેના અત્યાર સુધીના સૌથી નીચલા સ્તર પર પહોંચી ગયો છે. શુક્રવારે (22 માર્ચ), યુએસ ડૉલર સામે તેમાં 35 પૈસાનો ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો અને તે 83.48 રૂપિયા પ્રતિ ડૉલરની સર્વકાલીન નીચી સપાટીએ બંધ રહ્યો હતો. આ પહેલા 13 ડિસેમ્બર, 2023ના રોજ ડોલર સામે રૂપિયો તેના સૌથી નીચા સ્તર 83.40 પર બંધ થયો હતો.
રિસર્ચ એનાલિસ્ટ અનુજ ચૌધરીના મતે યુરો અને પાઉન્ડની નબળાઈને કારણે યુએસ ડૉલર મજબૂત થયો છે. ડૉલરની મજબૂતી તેમજ ચીની યુઆનના ઘટાડાને કારણે રૂપિયા પર દબાણ જોવા મળ્યું હતું. આ સિવાય બજારમાં ડોલરની અછત છે, જેની અસર રૂપિયા પર પણ પડી છે.
તે જ સમયે, રોઇટર્સે વેપારીઓને ટાંકીને જણાવ્યું હતું કે સત્રના અંત દરમિયાન વિદેશી ચીની યુઆનમાં ઘટાડો અને સ્થાનિક ડોલરની આક્રમક માગને કારણે શુક્રવારે ભારતીય રૂપિયો યુએસ ડોલર સામે તેના સૌથી નીચા સ્તરે પહોંચ્યો હતો.
ઈન્ટ્રાડેમાં પણ રૂપિયો સૌથી નીચા સ્તરે પહોંચ્યો
ડોલર સામે રૂપિયો ઇન્ટ્રા-ડે 83.52ની નીચી સપાટીએ પહોંચ્યો હતો. ગયા ગુરુવારે અમેરિકન ચલણ સામે રૂપિયો 6 પૈસાના વધારા સાથે 83.13 પ્રતિ ડૉલર પર બંધ થયો હતો. જ્યારે આ પહેલા બુધવારે રૂપિયો પ્રતિ ડોલર 83.19 પર બંધ થયો હતો.
આ નાણાકીય વર્ષમાં અત્યાર સુધીમાં રૂપિયો 1.22% નબળો પડ્યો
ચાલુ નાણાકીય વર્ષ (2023-24)માં રૂપિયો લગભગ 1.22% નબળો પડ્યો છે. નાણાકીય વર્ષ 2023-24ની શરૂઆતમાં રૂપિયો પ્રતિ ડૉલર 82.39 રૂપિયા હતો જે હવે ઘટીને 83.48 રૂપિયા પ્રતિ ડૉલર પર આવી ગયો છે.
આયાત મોંઘી થશે
રૂપિયામાં ઘટાડાનો અર્થ એ છે કે માલની આયાત ભારત માટે મોંઘી થવા જઈ રહી છે. આ ઉપરાંત વિદેશ પ્રવાસ અને અભ્યાસ પણ મોંઘો થઈ ગયો છે. ધારો કે, જ્યારે ડોલર સામે રૂપિયાની કિંમત 50 હતી, તો અમેરિકામાં ભારતીય વિદ્યાર્થીઓને 50 રૂપિયામાં 1 ડૉલર મળી શકે છે. હવે 1 ડોલર માટે વિદ્યાર્થીઓએ 83.40 રૂપિયા ખર્ચવા પડશે. આના કારણે ફીથી લઈને રહેઠાણ, ભોજન અને અન્ય વસ્તુઓ મોંઘી થઈ જશે.
ચલણનું મૂલ્ય કેવી રીતે નક્કી થાય છે?
જો ડોલરની સરખામણીમાં અન્ય કોઈ ચલણનું મૂલ્ય ઘટે તો તેને ચલણનું પડવું, તૂટવું, નબળું પડવું કહેવાય છે. અંગ્રેજીમાં ચલણનું અવમૂલ્યન. દરેક દેશ પાસે વિદેશી ચલણ અનામત છે જેનાથી તે આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યવહારો કરે છે. વિદેશી ભંડારમાં વધારો અને ઘટાડાની અસર ચલણના ભાવ પર જોવા મળે છે.
જો ભારતના ફોરેન રિઝર્વમાં ડૉલર, અમેરિકાના રૂપિયાના રિઝર્વની બરાબર હશે તો રૂપિયાનું મૂલ્ય સ્થિર રહેશે. જો આપણી પાસે ડોલર ઘટશે તો રૂપિયો નબળો પડશે, જો તે વધશે તો રૂપિયો મજબૂત થશે. તેને ફ્લોટિંગ રેટ સિસ્ટમ કહેવામાં આવે છે.