- Gujarati News
- Lifestyle
- Agarbatti Is Equal To The Smoke Of 60 Cigarettes, Normal Delivery And Breast Milk Will Protect The Baby From Allergies.
6 મિનિટ પેહલાલેખક: ઐશ્વર્યા શર્મા
- કૉપી લિંક
બાળકનો હસતો ચહેરો માતા-પિતાને જેટલો દિલાસો આપે છે તેટલો જ તેની માંદગી પણ નિંદ્રાહીન રાત આપે છે.બાળકોમાં ખાંસી અને શરદીની સમસ્યા વારંવાર જોવા મળે છે. હકીકતમાં 9 મહિના સુધી માતાના ગર્ભમાં બાળકની પોતાની દુનિયા હોય છે. પરંતુ જ્યારે તે જન્મે છે ત્યારે તેની આસપાસનું વાતાવરણ સંપૂર્ણપણે અલગ હોય છે. આવી સ્થિતિમાં બાળક અજાણતામાં કેટલીક એલર્જીનો શિકાર બની જાય છે જે ક્યારેક જીવલેણ પણ બની શકે છે.
તે બાળકની આસપાસની ઘણી એવી સ્થિતિ છે જે તેને બીમાર બનાવે છે, તેથી માતાપિતાએ જાણવું જોઈએ કે બાળકોને એલર્જીથી કેવી રીતે સુરક્ષિત કરવું.
એલર્જીનો રોગપ્રતિકારક સાથે ગાઢ સંબંધ છે
દિલ્હીની સર ગંગારામ હોસ્પિટલના પીડિયાટ્રિક એલર્જી વિભાગના સિનિયર કન્સલ્ટન્ટ અને એલર્જી સ્પેશિયાલિસ્ટ ડૉ. નીરજ ગુપ્તા કહે છે કે ઘણીવાર લોકો એવું વિચારે છે કે જ્યારે શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ ઓછી હોય ત્યારે એલર્જી થાય છે, જે ખોટું છે. આ ત્યારે થાય છે જ્યારે રોગપ્રતિકારક શક્તિ અતિશય સક્રિય હોય છે એટલે કે તે વધુ પડતી હોય છે.
જે રીતે બાળક જન્મ પછી આસપાસના વાતાવરણને અપનાવતું હોય છે, તેવી જ રીતે બાળકની રોગો સામે લડવાની ક્ષમતા પણ ધીમે ધીમે વિકાસ પામતી હોય છે.
ઘણી વખત શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ સામાન્ય વાતાવરણમાં પણ પ્રતિક્રિયા આપવાનું શરૂ કરે છે કારણ કે તે વિકસિત નથી. આવી સ્થિતિમાં બાળકમાં એલર્જીના લક્ષણો દેખાવા લાગે છે.
2 વર્ષ સુધીના બાળકોમાં ખરજવું
3 પ્રકારની એલર્જી છે. કેટલીક એલર્જી ખોરાકને લગતી હોય છે, કેટલીક દવાઓથી અને કેટલીક શ્વાસોચ્છવાસથી સંબંધિત હોય છે જે ખરાબ હવાને કારણે થાય છે.
2 વર્ષ સુધીના બાળકોમાં એલર્જી મોટે ભાગે ખરજવું સ્વરૂપમાં જોવા મળે છે. જેમાં બાળકના શરીર પર ખંજવાળ અને ફોલ્લીઓ દેખાવા લાગે છે. તે કોણી, ઘૂંટણ, છાતી ગમે ત્યાં હોઈ શકે છે. ખરજવું ખોરાકની એલર્જી સાથે સંબંધિત છે. ‘શ્વસન એલર્જી’ ઘણીવાર 2 વર્ષની ઉંમર પછી બાળકોમાં થાય છે. જેમ કે વહેતું નાક, શરદી, છીંક, ખુલ્લા મોંથી શ્વાસ લેવો, નસકોરા, છાતીમાં અવાજ, ઉધરસ કરતી વખતે ઊલટી થવી. આવી એલર્જીને રોકવા માટે ડોકટરો કેટલીકવાર બાળકોને નેબ્યુલાઇઝર આપે છે.
આસપાસના વાતાવરણની એલર્જી 3 વર્ષ પછી થાય છે
3 વર્ષની ઉંમર પછી બાળકોમાં એલર્જીના અન્ય કારણો પણ દેખાવા લાગે છે. આ ઉંમર, મોટાભાગની એલર્જી હવામાં રહેલા સૂક્ષ્મજંતુઓ અને અન્ય કેમિકલને કારણે થઈ શકે છે.
આ ઉંમરે બાળકો ઘણીવાર બદલાતી ઋતુમાં બીમાર પડે છે. ખાસ કરીને ઉનાળાની શરૂઆતમાં, વૃક્ષો અને છોડમાંથી પરાગ સ્ત્રાવ થાય છે જે એલર્જીનું કારણ બને છે.
તે જ સમયે ડસ્ટ માઈટ નામની જંતુ ઘરોમાં રહે છે જે આંખોથી દેખાતી નથી. આ જંતુ તકિયા, બેડશીટ, ગાદલું જેવી દરેક વસ્તુમાં હોય છે જે 24 કલાક કેમિકલ ઉત્પન્ન કરે છે.
આવી સ્થિતિમાં જ્યારે બાળકને રાત્રે પથારી પર સુવડાવવામાં આવે છે, ત્યારે આ કેમિકલ શ્વાસ દ્વારા શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે અને બાળકને છીંક કે ખાંસી આવવા લાગે છે.
ઘણી વખત સવારે પણ આવું થાય છે કારણ કે ત્યાં સુધીમાં રૂમમાં આ કેમિકલની માત્રા વધી જાય છે.
કેટલીકવાર બાળકોને વંદાથી પણ એલર્જી હોય છે. જો ઘરમાં ભીનાશ હોય કે સાફ-સફાઈનો અભાવ હોય તો ફંગલ એલર્જી પણ થઈ શકે છે.
કેટલીક એલર્જી પેટ સંબંધિત છે. તેનાથી બાળકોમાં ઝાડા કે ઊલટી થાય છે. કેટલાક કિસ્સાઓમાં પિત્ત પણ બહાર આવી શકે છે.
બ્રેસ્ટ ફીડિંગની અછત એલર્જીનું કારણ બને છે
ગાયનેકોલોજિસ્ટ ડૉ.નીરજા પુરાણિક કહે છે કે સામાન્ય ડિલિવરી દ્વારા જન્મેલા બાળકોમાં સિઝેરિયન ડિલિવરી દ્વારા જન્મેલા બાળકો કરતાં વધુ રોગપ્રતિકારક શક્તિ હોય છે, આથી તેઓને એલર્જી થવાની શક્યતા વધુ હોય છે.
દરેક માતાએ તેના નવજાત શિશુને પ્રથમ 6 મહિના સુધી બ્રેસ્ટ ફીડિંગ કરાવવું જોઈએ. માતાનું દૂધ બાળકો માટે રક્ષણાત્મક કવચ છે જે એલર્જીને દૂર રાખે છે.
પરંતુ કેટલાક લોકો માતાનું દૂધ ઓછું આપીને બાળકને બેબી ફૂડ આપવાનું શરૂ કરે છે, તેનાથી એલર્જીનું જોખમ વધી જાય છે.
તે જ સમયે, કેટલીકવાર કેટલાક ઘરોમાં બાળકનો નક્કર ખોરાક મોડેથી શરૂ થાય છે, જ્યારે બાળકને 6 મહિના પછી જ નક્કર ખોરાક આપવો જોઈએ. જેટલો મોડો બાળક આ આહાર શરૂ કરે છે, તેટલું એલર્જીનું જોખમ વધે છે.
પાલતુ પ્રાણીની એલર્જી
નાના બાળકોમાં એલર્જી પણ પાલતુ પ્રાણીઓથી સંબંધિત છે.
જો બાળકના જન્મ પહેલાં ઘરમાં કોઈ પાળતુ પ્રાણી હોય, તો બાળકને એલર્જી નહીં થાય કારણ કે તેની રોગપ્રતિકારક શક્તિ પહેલાંથી જ પાલતુ પ્રાણીઓને અનુકૂળ થઈ ગઈ છે, પરંતુ જો બાળકના જન્મ પછી, કૂતરા, બિલાડી જેવા પાલતુ પ્રાણી રાખવામાં આવે તો બાળકને એલર્જી થઈ શકે છે.
વધુ લોકો તેડે છે ત્યારે રોગપ્રતિકારક શક્તિમાં વધારો
એલર્જી સ્પેશિયાલિસ્ટ ડો.નીરજ ગુપ્તાના જણાવ્યા અનુસાર જ્યારે બાળક વધુને વધુ લોકોના ખોળામાં જાય છે ત્યારે તેની રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધુ મજબૂત બને છે. તેમનું કહેવું છે કે જેના કારણે બાળકની રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધુ પ્રકારના સૂક્ષ્મજીવાણુઓ અને કીટાણુઓના સંપર્કમાં આવે છે, જેનાથી તે મજબૂત બને છે.
એક અભ્યાસમાં એવું પણ બહાર આવ્યું છે કે સંયુક્ત પરિવારમાં રહેતા બાળકો ન્યુક્લિયર ફેમિલીમાં રહેતા બાળકો કરતાં વધુ સ્વસ્થ હોય છે.
માતા-પિતા બાળકને જેટલી વધુ સ્વચ્છતા રાખશે, તેને એલર્જી થવાની શક્યતાઓ વધી જશે. તેથી, જો બાળક રમવા માટે બહાર જાય છે, કાદવમાં ફરે છે, જમીન પર દોડે છે અથવા લોકો તેને તેમના ખોળામાં રાખવા માગે છે, તો પછી સ્વચ્છતા વિશે વધુ વિચારશો નહીં.
ઘરમાં ઝાડુ ન લગાવો
ભારતીય ઘરોમાં દરરોજ સવાર-સાંજ અગરબત્તી કરવામાં આવે છે. ડૉક્ટર નીરજના કહેવા પ્રમાણે, તે બાળકને બીમાર કરી શકે છે. શ્વાસની એલર્જીથી પીડાતા બાળકોના માતા-પિતા દ્વારા પૂછવામાં આવતો પહેલો પ્રશ્ન એ છે કે શું ઘરમાં કોઈ સિગારેટ પીવે છે? જો જવાબ ના હોય તો અગરબત્તીનો પ્રશ્ન સામે આવે છે.
ઘરની અંદર કોઈપણ પ્રકારનો ધુમાડો ન હોવો જોઈએ. એક અગરબત્તી 60 થી 80 સિગારેટ સળગાવવા જેટલો ધુમાડો આપે છે અને અગરબત્તી 100 થી 120 સિગારેટ આપે છે.
એટલું જ નહીં, બાળકને પરફ્યુમની સમસ્યા પણ થઈ શકે છે.
આપણા ઘરમાં દરરોજ સવારે ઝાડુ લગાવવામાં આવે છે જેના કારણે હવામાં ધૂળના કણો ઉડવા લાગે છે. આ ધૂળ 4 કલાકમાં સ્થિર થઈ જાય છે, તેથી ઘરને સાવરણીને બદલે વેટ મોપ અથવા વેક્યૂમ ક્લીનરથી સાફ કરો.
ટેસ્ટિંગથી એલર્જીની ખબર પડશે
બાળકને એલર્જી છે કે નહીં તે નક્કી કરવા માટે બ્લડ ટેસ્ટ અને સ્કિન ટેસ્ટ કરવામાં આવે છે. આજકાલ, બાળકોને એલર્જન ઇમ્યુનોથેરાપી આપવામાં આવે છે જેમાં એલર્જી ટાળવા માટે ઇન્જેક્શન આપવામાં આવે છે.
જો બાળકને એલર્જી હોય, તો માતાપિતાએ તરત જ ડૉક્ટર પાસે તેની તપાસ કરાવવી જોઈએ કારણ કે જો તેની સમયસર સારવાર ન કરવામાં આવે તો તે ગંભીર બની શકે છે અને મૃત્યુ પણ થઈ શકે છે.
એલર્જીને કારણે, વ્યક્તિ હૃદયની સમસ્યાઓથી પીડાય છે જેમ કે પલ્સ રેટ અથવા લો બ્લડ પ્રેશર અને અસ્થમા જેવા ફેફસા સંબંધિત રોગો.
