ભોપાલ9 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં જોરદાર જીત. ‘લાડલી બેહના’નો ઘોંઘાટ અને ચાર મહિના પછી લોકસભાની ચૂંટણી. આ બધા પછી પણ શિવરાજ સિંહ ચૌહાણ મુખ્યમંત્રી ન બન્યા. આખરે શા માટે? આ પ્રશ્નનો જવાબ જાણવા આપણે થોડું પાછળ જવું પડશે. ભાજપના સંકેતો સમજવા પડશે.
17 ઓગસ્ટ 2022. ભાજપ સંસદીય બોર્ડની પુનઃરચના કરવામાં આવી છે. શિવરાજ આ બોર્ડના ભૂતપૂર્વ સભ્ય બને છે. તેમનું નિવેદન આવે છે – ‘જો પાર્ટી કહેશે તો હું પણ કાર્પેટ પાથરીશ.’ તેમના રાજકીય ભવિષ્યને લઈને ચર્ચાઓ શરૂ થાય છે. ચૂંટણી આવે છે અને પછી ગીત ગૂંજે છે… ‘મોદી કે મન મેં સાંસદ અને સાંસદ કે મન મેં મોદી’. 15 મહિનાની આ ટૂંકી વાર્તાના ઘણા અર્થ અને પ્રશ્નો થાય છે.’
સૌથી મોટો પ્રશ્ન એ છે કે શું લાડલી બહેના યોજના પણ શિવરાજની વિદાયનું કારણ હતું? તેમાં કોઈ શંકા નથી કે ‘લાડલી બહેના’ પણ જીતમાં એક મોટું પરિબળ હતું, પરંતુ ચૂંટણી પહેલા આ યોજનાનું બેકગ્રાઉન્ડ અને પરિણામો પછી પાર્ટીની જીતમાં તેના ‘ફાળો’ અંગેની ચર્ચાએ ઘણા પ્રશ્નો ઉભા કર્યા છે.
વાસ્તવમાં, ભાજપનું કેન્દ્રીય નેતૃત્વ સૈદ્ધાંતિક રીતે આવી મફત યોજનાઓ સાથે ક્યારેય સહમત નથી. એક વર્ષ પહેલા સતનામાં એક કાર્યક્રમમાં પીએમ મોદીએ કહ્યું હતું – ‘રેવડી સંસ્કૃતિ દેશના વિકાસ માટે ખૂબ જ ખતરનાક છે.’ આ જ કારણ હતું કે તેમણે ચૂંટણી સભાઓમાં આ યોજના અંગે ચર્ચા કરી ન હતી.
બીજેપીના મેનિફેસ્ટોમાં પણ માત્ર આનો ઉલ્લેખ છે– અમે 1.31 કરોડ પ્રિય બહેનોને માસિક નાણાકીય સહાય આપવાનું ચાલુ રાખીશું. તે જ સમયે, શિવરાજે આ યોજના હેઠળ દર મહિને ત્રણ હજાર રૂપિયા આપવાનું વચન આપ્યું હતું. પરિણામો બાદ ‘લાડલી બહેના’ પર ચર્ચા ટકરાવ સુધી પહોંચી ગઈ.
..તો હવે ‘લાડલી બેહના’નું શું થશે?
મહિલાઓના ખાતામાં દર મહિને 1250 રૂપિયા આવતા રહેશે, કારણ કે પાર્ટીના મેનિફેસ્ટોમાં માસિક આર્થિક સહાયનું વચન આપવામાં આવ્યું છે. આ રકમ વધીને રૂ. 3000 થાય તેવી શક્યતા હવે ઓછી જણાય છે.
ચૂંટણી પરિણામો પછી, શિવરાજ સિંહે છિંદવાડાથી શ્યોપુર અને રાઘોગઢનો પ્રવાસ કર્યો. તેમણે બહેનોનો આભાર વ્યક્ત કર્યો.
શિવરાજને હટાવવાના 5 સંકેતો જે પાર્ટીએ પહેલેથી જ આપી દીધા હતા
પાર્ટીએ 15 મહિના પહેલા રાજ્યમાં નેતૃત્વ બદલવાના તેના ઈરાદાનો સંકેત આપ્યો હતો અને ચૂંટણી દરમિયાન તેનો અમલ શરૂ થઈ ગયો હતો. દરેક પગલું એ જ દિશામાં આગળ વધ્યું. ચિહ્નો સ્પષ્ટ હતા …
- પ્રથમ સંકેત: શિવરાજ ચહેરો નથી, ઉલ્લેખ પણ નથી
– મધ્યપ્રદેશમાં સમગ્ર ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાન સભાઓમાં નેતાઓએ મુખ્યમંત્રીના નહીં પરંતુ ભાજપ સરકારના કાર્યોનો ઉલ્લેખ કર્યો. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ દરેક બેઠકમાં પોતાની ગેરંટી આપી હતી. કેન્દ્રની યોજનાઓ પર વધુ ધ્યાન આપવામાં આવ્યું હતું.
- બીજી નિશાની: જન આશીર્વાદ યાત્રામાં ઘણા ચહેરા
– જન આશીર્વાદ યાત્રા છેલ્લી ચૂંટણીમાં થતી રહી છે. તેનું નેતૃત્વ શિવરાજ કરતા હતા અને તે યાત્રામાં એકમાત્ર ચહેરો હતો. આ વખતે એક પ્રવાસને બદલે અનેક યાત્રાઓ થઈ. ઘણા ચહેરા પણ. બીજેપી શાસિત અન્ય રાજ્યોના મુખ્યમંત્રીઓથી લઈને કેન્દ્રીય મંત્રીઓ આવ્યા.
- ત્રીજો સંકેત: ઘણા દિગ્ગજોને મેદાને ઉતાર્યા
કેન્દ્રીય મંત્રી નરેન્દ્ર સિંહ તોમર અને પ્રહલાદ પટેલથી લઈને રાષ્ટ્રીય મહાસચિવ કૈલાશ વિજયવર્ગીય સુધી દરેકને મેદાનમાં ઉતારીને પાર્ટીએ સંકેત આપ્યો હતો કે મધ્ય પ્રદેશમાં એક પણ ચહેરો નહીં હોય. મોદીના ચહેરા સાથે સામૂહિક નેતૃત્વ હેઠળ ચૂંટણી લડવામાં આવશે.
- ચોથી નિશાનીઃ લાડલી બહેનાનો ઉલ્લેખ નહીં
– ચૂંટણી દરમિયાન શિવરાજનું સંપૂર્ણ ધ્યાન લાડલી બેહેના પર હતું, પરંતુ મોદી-શાહે આ સ્કીમનો ઉલ્લેખ કર્યો ન હતો. શિવરાજ સાથે જોડાયેલા લોકો પરિણામો પછી આ યોજનાને ગેમ ચેન્જર ગણાવતા રહ્યા, પરંતુ કોઈ મોટા નેતાએ સીધું માન્યું નહીં. પાર્ટીની બહુમતીને મોદીનો જાદુ ગણાવ્યો. એવી દલીલ સાથે કે રાજસ્થાન અને છત્તીસગઢમાં ક્યાં વહાલી બહેના હતી..
- પાંચમી નિશાની: ચૂંટણી પ્રચારની કમાન કેન્દ્રના હાથમાં
પાર્ટી હાઈકમાન્ડે ચૂંટણી પ્રચારની સમગ્ર લગામ પોતાના હાથમાં રાખી હતી. અમિત શાહે દરેક વિભાગમાં બેઠકો યોજી અને જિલ્લા સ્તર સુધીના અધિકારીઓ સાથે સીધી વાત કરી. કેન્દ્રીય મંત્રી ભૂપેન્દ્ર યાદવ અને અશ્વિની વૈષ્ણવ તેમના કોમ્યુનિકેટર તરીકે ભોપાલમાં રહ્યા. ચૂંટણી રણનીતિમાં શિવરાજની ભૂમિકા મર્યાદિત હતી.
17મી નવેમ્બરે મતદાન કર્યા બાદ સીએમ શિવરાજ સિંહ ઋષિકેશ ગયા હતા. જ્યાં તેમણે ગંગાના કિનારે એકાંતમાં થોડો સમય વિતાવ્યો હતો.
..અને અંતે સૌને રામ-રામ
– વિધાનસભા ચૂંટણીના પરિણામો પછી, શિવરાજ સિંહ ‘મિશન 29’ એટલે કે એમપીની તમામ 29 લોકસભા બેઠકો જીતવાના લક્ષ્ય સાથે મેદાનમાં ઉતર્યા. તે પહેલા છિંદવાડા અને પછી શ્યોપુર ગયા. પાર્ટી બંને જિલ્લામાં ખાતું પણ ખોલાવી શકી નથી.
હવે પોતાની તરફ સંકેત આપવાનો વારો હતો. ધારાસભ્ય દળની બેઠકના એક દિવસ પહેલા સોશિયલ મીડિયા પર લખ્યું હતું કે, ‘સૌને રામ-રામ.’