25 મિનિટ પેહલાલેખક: સંદીપ સિંહ
- કૉપી લિંક
ઇન્ડિયન પ્રીમિયર લીગ (આઈપીએલ)ની ટીમ લખનૌ સુપર જાયન્ટ્સનો ફાસ્ટ બોલર મયંક યાદવ પોતાની ફાસ્ટ બોલિંગને કારણે ચર્ચામાં છે. તેણે તેની IPL કારકિર્દીની પહેલી જ મેચમાં 155.6 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ઝડપે બોલિંગ કરી હતી. RCB સામેની બીજી મેચમાં મયંક યાદવે 156.7 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ઝડપે બોલ ફેંક્યો, જે આ IPL સિઝનનો રેકોર્ડ છે.
આંતરરાષ્ટ્રીય મેચોના સ્કેલ પર પણ મયંકની સ્પીડ એકદમ ઝડપી છે. મોટાભાગના ભારતીય ઝડપી બોલરો 140-45ની ઝડપે બોલિંગ કરે છે.
લોકો વિચારતા રહ્યા કે, મયંક યાદવ માત્ર 22 વર્ષની ઉંમરમાં બુલેટની ઝડપે બોલ ફેંકવામાં કેવી રીતે સક્ષમ છે, ત્યારે ખુદ મયંકે પોતે જ ક્ષમતાનું રહસ્ય ખોલ્યું.
તેણે એક ઈન્ટરવ્યૂમાં જણાવ્યું હતું કે, તેની ફાસ્ટ બોલિંગ અને ફિટનેસનું રહસ્ય સારા આહાર અને જિમ ઉપરાંત પૂરતી અને સારી ઊંઘ છે. મયંકના મતે સારી ઊંઘની સૌથી વધુ અસર ફિટનેસ પર પડે છે.
તેથી આજે કામના સમાચારમાં જાણીશું કે પૂરતી ઊંઘ લેવી શા માટે જરૂરી છે?
તમે એ પણ જાણી શકશો કે-
- શું ઊંઘને શક્તિ અને તંદુરસ્તી સાથે કોઈ સંબંધ છે?
- પૂરતી ઊંઘ ન લેવાથી કેવા પ્રકારની સમસ્યાઓ થઈ શકે છે?
- શરીરને કઈ ઉંમર અને સ્થિતિમાં કેટલી ઊંઘની જરૂર છે?
નિષ્ણાત: બોબી દીવાન- વરિષ્ઠ ચિકિત્સક (નવી દિલ્હી)
પ્રશ્ન- શું ઊંઘ એનર્જી બૂસ્ટર તરીકે કામ કરી શકે છે?
જવાબ- ઊંઘના બે પ્રકાર છે – રેપિડ આઇ મૂવમેન્ટ (REM) અને નોન-REM. નોન-આરઈએમ ઊંઘમાં પણ ત્રણ તબક્કા હોય છે. તેનો ત્રીજો તબક્કો સૌથી મહત્ત્વપૂર્ણ છે. આ સમયગાળા દરમિયાન શરીરના આંતરિક અવયવોનું સમારકામ થાય છે. ઊંઘના આ તબક્કે આપણી રોગપ્રતિકારક શક્તિ પણ મજબૂત બને છે. એટલે કે શરીર રિપેર મોડમાં હોય છે.
જો ઊંઘ નોન-આરઈએમના ત્રીજા તબક્કામાં ન પહોંચે, તો શરીરમાં એટીપી ઊર્જાના પરમાણુઓ તે જથ્થામાં મુક્ત થશે નહીં. તેથી ઊર્જાથી ભરપૂર રહેવા માટે સારી, લાંબી અને ગાઢ ઊંઘ જરૂરી છે.
પ્રશ્ન- સારી ઊંઘથી કયા પ્રકારના ફાયદા થાય છે?
જવાબ: તમે જ્યારે જાગી જાઓ છો ત્યારે તમને કેવું લાગે છે તે મોટે ભાગે તમે રાત્રે કેવી રીતે સૂઈ ગયા તેના પર આધાર રાખે છે.
બાળકો અને કિશોરોમાં પૂરતી ઊંઘ તેમના શારીરિક અને માનસિક વિકાસમાં મદદ કરે છે. ઓછી ઊંઘને કારણે સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓનું જોખમ વધી શકે છે. તમારી સર્જનાત્મકતા અને નિર્ણય લેવાની ક્ષમતા પર પણ ઊંઘની ઊંડી અસર પડે છે. વિશ્વના મોટાભાગના લેખકો અને કલાકારો માને છે કે તેમને શ્રેષ્ઠ વિચારો ગાઢ ઊંઘ દરમિયાન અથવા પછી આવે છે.
પ્રશ્ન- પૂરતી ઊંઘ લેવી શા માટે જરૂરી છે?
જવાબ- ઊંઘ શરીર અને મનને રિચાર્જ કરવા માટે કામ કરે છે, જેના કારણે જ્યારે તમે જાગો છો ત્યારે તમે તાજગી અને ઊર્જાવાન અનુભવો છો. પૂરતી ઊંઘ શરીરને સ્વસ્થ અને રોગોથી દૂર રાખવામાં પણ મદદ કરે છે. પૂરતી ઊંઘ વિના મગજ યોગ્ય રીતે કામ કરી શકતું નથી. આ એકાગ્રતા, વિચારવાની ક્ષમતા અને યાદશક્તિ પર નકારાત્મક અસર કરે છે.
પ્રશ્ન- કોઈ વ્યક્તિને અનિદ્રા છે તે કેવી રીતે ઓળખી શકાય?
જવાબ- લાંબા સમય સુધી પૂરતી ઊંઘ ન લેવાને કારણે આપણા સંબંધો અને સામાજિક જીવન પર અસર પડી શકે છે. જ્યારે વ્યક્તિને અનિદ્રા હોય ત્યારે આવા લક્ષણો જોવા મળે છે. જેમ કે-
- રાત્રે લાંબા સમય સુધી જાગતા રહેવું.
- સૂતી વખતે ઘણી વખત આંખો ખોલવી.
- વહેલા જાગવું અને ફરીથી ઊંઘ ન આવવી.
- ઉદાસી અથવા ખરાબ મૂડમાં લાગે છે.
- ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં તકલીફ થાય છે.
- સામાન્ય કરતાં વધુ ચીડિયાપણું.
પ્રશ્ન- લોકોને ઓછી ઊંઘની સમસ્યા ક્યારે થાય છે?
જવાબ: મોટાભાગના લોકોમાં ઓછી ઊંઘના કારણો તણાવ, નબળી જીવનશૈલી, ઓછી શારીરિક પ્રવૃત્તિ, કોઈપણ ડ્રગની લત, કોઈપણ રોગ અને શરીરના દુખાવા સિવાય, કોઈપણ સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિ માટે દવાઓ લેવી પણ કારણ હોઈ શકે છે.
પ્રશ્ન- સારી અને ગાઢ ઊંઘ માટે શું કરી શકાય?
જવાબ- ડૉ. બોબી દીવાન સમજાવે છે કે, ઊંઘ એ એવી પ્રક્રિયા છે જે શરીરને આરામ આપવામાં અને રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવામાં મદદ કરે છે. સારી ઊંઘ માટેની કેટલીક ટીપ્સ નીચે ગ્રાફિકમાં આપવામાં આવી છે-
જો તમને દરરોજ ઓછી ઉંઘ આવતી હોય અથવા અનિદ્રા આવતી હોય તો તમારે ડોક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ.
પ્રશ્ન- કેટલા કલાકની ઊંઘ જરૂરી છે?
જવાબ- ડૉ. બોબી દીવાન કહે છે કે તંદુરસ્ત પુખ્ત વ્યક્તિને સામાન્ય રીતે 7 થી 9 કલાકની ઊંઘની જરૂર હોય છે. જો કે, ઉંમર, સ્વાસ્થ્ય અને વ્યક્તિગત સંજોગો પણ આપણને કેટલી ઊંઘની જરૂર છે તેના પર આધાર રાખે છે. કેટલાક લોકો સ્વાભાવિક રીતે અન્ય કરતાં વધુ ઊંઘે છે.
કિશોરો, બાળકો અને શિશુઓને વધુ ઊંઘની જરૂર છે કારણ કે તેમના શરીરનો વિકાસ થઈ રહ્યો છે. 5 થી 12 વર્ષની વયના બાળકોએ 9-12 કલાકની ઊંઘ લેવી જોઈએ, કિશોરોએ 8-10 કલાકની ઊંઘ લેવી જોઈએ.
