30 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
મસૂદ પેઝેશ્કિયન ઈરાનના તબરીઝ શહેરના સાંસદ અને દેશના સ્વાસ્થ્યમંત્રી છે.
ઈરાનમાં મસૂદ પેઝેશ્કિયન દેશના 9માં રાષ્ટ્રપતિ બન્યા છે. તેમણે કટ્ટરવાદી નેતા સઈદ જલીલીને 30 લાખથી વધુ મતોથી હરાવ્યા હતા. ઈરાનમાં શુક્રવારે (5 જુલાઈ) બીજા તબક્કાનું મતદાન થયું, જેમાં લગભગ 3 કરોડ લોકોએ મતદાન કર્યું હતું.
ઈરાનના રાજ્ય મીડિયા IRNA અનુસાર, પઝાશકિયાને 1.64 કરોડ મત મળ્યા, જ્યારે જલીલીને 1.36 કરોડ મત મળ્યા. 5 જુલાઈએ 16 કલાક સુધી ચાલેલા મતદાનમાં દેશના લગભગ 50% (3 કરોડથી વધુ) લોકોએ મતદાન કર્યું હતું.
સત્તાવાર સમય અનુસાર, મતદાન સાંજે 6 વાગ્યે સમાપ્ત થવાનું હતું. જો કે, બાદમાં તેને મધરાત 12 સુધી લંબાવી દેવામાં આવ્યું હતું. ઈરાનના રાષ્ટ્રપતિ ઈબ્રાહિમ રાયસીનું 19 મેના રોજ હેલિકોપ્ટર દુર્ઘટનામાં મૃત્યુ થયું હતું. આ પછી દેશમાં રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. આ પહેલા ઈરાનમાં આ વર્ષે ફેબ્રુઆરીમાં ચૂંટણી યોજાઈ હતી, જેમાં રાયસી ફરીથી દેશના રાષ્ટ્રપતિ બન્યા હતા.
ખામેનીએ શુક્રવારે સવારે મતદાન કર્યા બાદ લોકોને મતદાન કરવાની અપીલ કરી હતી.
પ્રથમ તબક્કામાં કોઈને બહુમતી મળી નથી
ઈરાનમાં પ્રથમ તબક્કાનું મતદાન 28 મેના રોજ થયું હતું. જેમાં એકપણ ઉમેદવાર બહુમતીનો આંકડો પાર કરી શક્યો ન હતો. જો કે, પઝાશકિયાન 42.5% મતો સાથે પ્રથમ અને જલીલી 38.8% મતો સાથે બીજા ક્રમે આવ્યા હતા.
ઈરાનના બંધારણ મુજબ, જો પ્રથમ રાઉન્ડમાં કોઈ ઉમેદવારને બહુમતી ન મળે, તો પછીના રાઉન્ડમાં ટોચના 2 ઉમેદવારો વચ્ચે મતદાન થાય છે. જેમાં બહુમતી મેળવનાર ઉમેદવાર દેશનો આગામી રાષ્ટ્રપતિ બને છે.
દેશના સર્વોચ્ચ નેતા આયાતુલ્લાહ અલી ખામેનીએ શુક્રવારે સવારે મતદાન કર્યા પછી કહ્યું હતું કે અગાઉના તબક્કાની તુલનામાં આ વખતે વધુ મતદાન થઈ રહ્યું છે. આ ખુબ ખુશીની વાત છે.
મસૂદ પેઝેશ્કિયન હિજાબનો વિરોધ કરે છે
તબરીઝના સાંસદ પેઝેશ્કિયનને સૌથી ઉદારવાદી નેતા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. ઈરાની મીડિયા ઈરાન વાયર અનુસાર, લોકો પેઝેશ્કિયનને એક સુધારાવાદી તરીકે જોઈ રહ્યા છે. તેઓ પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ હસન રુહાનીના નજીકના માનવામાં આવે છે.
પેઝેશ્કિયન પૂર્વ સર્જન છે અને હાલમાં દેશના આરોગ્ય પ્રધાન છે. તેમણે ચર્ચાઓમાં ઘણી વખત હિજાબનો વિરોધ કર્યો છે. તેમનું કહેવું છે કે મોરલ પોલીસિંગનો અધિકાર કોઈને નથી. પેઝેશ્કિયન પહેલીવાર 2006માં તબરીઝથી સાંસદ બન્યા હતા. તેઓ અમેરિકાને પોતાનો દુશ્મન માને છે.
2011માં, તેમણે રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી લડવા માટે નોંધણી કરાવી હતી, પરંતુ પછીથી તેમની ઉમેદવારી પાછી ખેંચી લીધી હતી. પઝાશકિયાન ઈરાનમાં ફાઈનાન્શિયલ એક્શન ટાસ્ક ફોર્સ (FATF) ને લાગુ કરવા અને પશ્ચિમી દેશો તરફથી આર્થિક પ્રતિબંધો દૂર કરવા નીતિઓ અપનાવવા પર ભાર મૂકે છે.
ફાયનાન્સિયલ એક્શન ટાસ્ક ફોર્સ (FATF) એક એવી સંસ્થા છે જે મની લોન્ડરિંગ અને ટેરર ફંડિંગ પર નજર રાખે છે. તે તેના સભ્ય દેશોને ટેરર ફંડિંગ અને મની લોન્ડરિંગ જેવી પ્રવૃત્તિઓમાં સામેલ થવાથી અટકાવે છે. ઈરાન 2019થી FATF બ્લેકલિસ્ટમાં છે. આ કારણે, IMF, ADB, વિશ્વ બેંક અથવા કોઈપણ નાણાકીય સંસ્થા ઈરાનને આર્થિક મદદ કરતી નથી.
ઈરાનમાં 1979માં ઈસ્લામિક ક્રાંતિ બાદથી હિજાબ કાયદા લાગુ છે.
હિજાબનો મુદ્દો પણ આવરી લેવામાં આવ્યો
આ ચૂંટણીમાં આવું પહેલીવાર થઈ રહ્યું છે જ્યારે ભ્રષ્ટાચાર, પશ્ચિમી દેશોના પ્રતિબંધો, પ્રેસની સ્વતંત્રતા, સ્થળાંતર અટકાવવા જેવા નવા મુદ્દાઓ ચર્ચામાં છે. સૌથી ચોંકાવનારો ચૂંટણી મુદ્દો હિજાબ કાયદાનો છે. ઈરાનમાં હિજાબ વિરોધી ચળવળ અને સરકાર દ્વારા તેના પછીના દમનને કારણે 2022 માં ઘણા મતદારોના મનમાં આ સૌથી મોટો મુદ્દો રહ્યો છે.
હિજાબ લાંબા સમયથી ધાર્મિક ઓળખનું પ્રતીક છે, પરંતુ તે ઈરાનમાં રાજકીય શસ્ત્ર પણ છે. ઈરાનમાં 1979માં ઈસ્લામિક ક્રાંતિ બાદ હિજાબ કાયદો લાગુ કરવામાં આવ્યો ત્યારથી મહિલાઓ અલગ અલગ રીતે તેનો વિરોધ કરી રહી છે. ઈરાનના 6.1 કરોડ મતદારોમાંથી અડધાથી વધુ મહિલાઓ છે.
