નવી દિલ્હી1 કલાક પેહલા
- કૉપી લિંક
પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્યમંત્રી મમતા બેનર્જીની પાર્ટી તૃણમૂલ કોંગ્રેસ (TMC) ખર્ચની દ્રષ્ટિએ દેશની સૌથી મોટી પ્રાદેશિક પાર્ટી છે. નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં પાર્ટીની આવક 333.45 કરોડ રૂપિયા હતી, જ્યારે ખર્ચ 181.1 કરોડ રૂપિયા હતો.
જ્યારે કમાણીની બાબતમાં તેલંગાણાના પૂર્વ મુખ્યમંત્રી કે. ચંદ્રશેખર રાવ (KCR)ની પાર્ટી ભારત રાષ્ટ્ર સમિતિ (BRS) ટોચ પર રહી. 2022-23માં પાર્ટીની આવક 737 કરોડ રૂપિયા હતી, જ્યારે ખર્ચ 57.47 કરોડ રૂપિયા હતો. આંધ્રપ્રદેશના ભૂતપૂર્વ સીએમ જગન મોહન રેડ્ડીની પાર્ટી YSR કોંગ્રેસ કમાણીની દ્રષ્ટિએ ત્રીજા અને ખર્ચની દ્રષ્ટિએ બીજા ક્રમે છે.
એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મ્સ (ADR)એ તેના તાજેતરના અહેવાલમાં દેશના 57 પ્રાદેશિક પક્ષોમાંથી 39ની કમાણી અને ખર્ચની વિગતો જાહેર કરી છે. ચૂંટણી પંચના નિયમો અનુસાર તમામ પક્ષોએ તેમની વાર્ષિક આવક અને ખર્ચનો અહેવાલ પંચને સુપરત કરવાનો હોય છે.
પ્રાદેશિક પક્ષોએ તેમની કમાણી કરતા ચોથા ભાગનો ઓછો ખર્ચ કર્યો
ADR રિપોર્ટ અનુસાર, નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં 39 પ્રાદેશિક પક્ષોની કુલ આવક 1,740 કરોડ રૂપિયા હતી, જે પાછલા વર્ષ 2021-22 કરતાં 20 કરોડ રૂપિયા વધુ છે. જ્યારે પક્ષકારોનો ખર્ચ માત્ર 481 કરોડ રૂપિયા હતો. એટલે કે ખર્ચ આવકના ચોથા ભાગ કરતાં ઓછો છે.
18 પક્ષોએ ઓડિટ રિપોર્ટ નથી આપ્યો
એડીઆર અનુસાર, દેશના 18 પ્રાદેશિક પક્ષોએ નાણાકીય વર્ષ 2022-23 માટે તેમના ઓડિટ અહેવાલો ચૂંટણી પંચને સુપરત કર્યા નથી. તેમાં શિવસેના, બોડોલેન્ડ પીપલ્સ ફ્રન્ટ, J&K નેશનલ કોન્ફરન્સ, નેશનાલિસ્ટ કોંગ્રેસ પાર્ટી અને શિવસેના (UBT) પણ સામેલ છે. પક્ષોએ 31 ઓક્ટોબર, 2023 સુધીમાં ચૂંટણી પંચની વેબસાઇટ પર વાર્ષિક ઓડિટ રિપોર્ટ સબમિટ કરવાનો હતો. માત્ર 16એ સમયસર સમયમર્યાદા પૂરી કરી અને 23 પક્ષોએ તેમના અહેવાલો મોડા સબમિટ કર્યા.
20 પક્ષોએ તેમની કમાણી કરતાં વધુ ખર્ચ કર્યો
રિપોર્ટ અનુસાર, 19 પ્રાદેશિક પક્ષોએ બિનખર્ચિત આવક જાહેર કરી છે. BRSની બિનખર્ચિત આવક સૌથી વધુ રૂ. 680 કરોડ હતી. તે પછી, બીજુ જનતા દળની રૂ. 171 કરોડ અને ડીએમકેની રૂ. 161 કરોડ હતી. તેનાથી વિપરીત, 20 પક્ષોએ કમાણી કરતાં વધુ ખર્ચ કર્યાની જાણ કરી હતી. આમાં જનતા દળ (સેક્યુલર)એ તેની આવક કરતાં 490% વધુ ખર્ચ કર્યો છે. રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે પાર્ટીઓને સૌથી વધુ પૈસા ડોનેશન અને ઈલેક્ટોરલ બોન્ડમાંથી મળ્યા છે, જેની રકમ 1,000 કરોડ રૂપિયા છે.
કમાણી અને ખર્ચની દ્રષ્ટિએ ભાજપ સૌથી મોટી રાષ્ટ્રીય પાર્ટી
ફેબ્રુઆરી 2024માં, ADRએ 6 રાષ્ટ્રીય પક્ષોની કમાણી અને ખર્ચના અહેવાલો જાહેર કર્યા હતા. રિપોર્ટ અનુસાર, રાષ્ટ્રીય પક્ષોએ નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં તેમની કુલ આવક લગભગ 3077 કરોડ રૂપિયા હોવાનું જાહેર કર્યું છે. ભાજપે સૌથી વધુ (રૂ. 2361 કરોડ) કમાણી કરી અને સૌથી વધુ (રૂ. 1361.68 કરોડ) ખર્ચ્યા. કોંગ્રેસ 452.375 કરોડ રૂપિયાની આવક સાથે બીજા નંબરની સૌથી મોટી પાર્ટી છે, જ્યારે પાર્ટીએ 467.13 કરોડ રૂપિયા ખર્ચ્યા છે.