શંભુનાથ/પંકજ પાઠક, રાંચી2 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
ઝારખંડના પૂર્વ સીએમ ચંપાઈ સોરેન ધારાસભ્યો સાથે દિલ્હી જવા રવાના થઈ ગયા છે. સમાચાર છે કે તેમની સાથે JMMના 22 ધારાસભ્યો પણ ભાજપમાં જોડાઈ શકે છે. જો કે હજુ તેની પુષ્ટિ થઈ નથી. તે 12 વાગ્યા સુધીમાં દિલ્હી પહોંચી જશે.
ચંપાઈ રવિવારે બપોરે 3 વાગ્યાની આસપાસ ભાજપના નેતાઓને મળે તેવી શક્યતા છે. ચંપાઈ સોરેન ભાજપમાં જોડાશે તે અંગે શનિવારથી અટકળો ચાલી રહી છે. ચંપાઈ ઉપરાંત JMMમાંથી હાંકી કાઢવામાં આવેલા લોબીન હેમબ્રમ અને બહારગોરાના ધારાસભ્ય સમીર મોહંતી પણ ભાજપમાં જોડાવાના અહેવાલ છે.
JMMના મોટા નેતાઓને તોડીને ભાજપ એ સંદેશ આપવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે કે JMMમાં આદિવાસી નેતાઓનું સન્માન નથી. હેમંત સોરેન માત્ર પોતાના પરિવારની જ ચિંતા કરે છે.
આ બધાની વચ્ચે શનિવારે ચંપાઈ સોરેને ભાજપમાં જોડાવાની ચર્ચાઓ પર કહ્યું, “અમને ખબર નથી કે અફવા છે કે નહીં. મને ખબર જ નથી , તો અમે સાચા અને ખોટાનું મૂલ્યાંકન કેવી રીતે કરીશું. અમે જ્યાં છીએ ત્યાં છીએ.”
સૌથી પહેલા તો જાણી લો કે આ ત્રણેયની તાકાત શું છે અને તેઓ JMMથી કેમ નારાજ છે…
ચંપાઈ સોરેન: કોલ્હાન ટાઈગર કહેવામાં આવે છે, અહીં 14 સીટો પર અસર
ચંપાઈ સોરેનની ગણતરી JMMના સીનીયર નેતા તરીકે થાય છે. ઝારખંડના કોલ્હાન વિસ્તારમાં તે કોલ્હાન ટાઈગર તરીકે ઓળખાય છે. અહીં 14 બેઠકો પર તેમનો દબદબો છે. પાર્ટીમાં તેમના કદના અન્ય કોઈ નેતા નથી. આ વાતનો અંદાજ એ વાત પરથી લગાવી શકાય છે કે જ્યારે સીએમ હેમંત સોરેન જમીન કૌભાંડ અને મની લોન્ડરિંગ કેસમાં જેલમાં ગયા ત્યારે સોરેન પરિવારે તેમને પોતાના ઉત્તરાધિકારી તરીકે પસંદ કર્યા હતા.
જ્યારે હેમંત સોરેન જેલમાં ગયા ત્યારે સોરેન પરિવારે ચંપાઈ સોરેનને તેમના ઉત્તરાધિકારી તરીકે પસંદ કર્યા હતા.
તે પાર્ટી કેમ છોડવા માંગે છે : હેમંત જેલમાંથી બહાર આવ્યા. આ પછી ચંપાઈ સોરેનને સીએમ પદેથી હટાવી દેવામાં આવ્યા હતા. જ્યારે ચંપાઈ આ ટર્મ સુધી સીએમ રહેવા ઈચ્છતા હતા. હેમંત એ સાબિત કરી રહ્યા કે ચંપાઈ સારી રીતે સરકાર ચલાવી શકતા નથી. આ કારણે ચંપાઈ સોરેનનો પાર્ટીથી નારાજ થઈ ગયા.
પાર્ટી છોડવાનું બીજું મોટું કારણ તેમના પુત્રને સેટ કરવાનું કહેવાય છે. તેઓ તેમના પુત્ર બાબુલાલ માટે વિધાનસભા સીટ ઈચ્છે છે. સૂત્રોનું માનીએ તો ભાજપ તેમના પુત્ર માટે ઘાટશિલા અને પોટકા બેઠકો ઓફર કરી શકે છે. JMMમાં રહીને તેમના માટે આવું કરવું શક્ય જણાતું નથી.
લોબીન હેંબ્રમ: મંત્રી ન બનાવવાથી નારાજ
લોબિન હેંબ્રામની ગણતરી શિબુ સોરેનના વફાદાર સિપાહી તરીકે થાય છે. 1990માં પહેલીવાર ધારાસભ્ય બનેલા લોબીન અત્યાર સુધીમાં 5 વખત બોરિયોથી ધારાસભ્ય ચૂંટાઈ ચૂક્યા છે. હેમંત સોરેનની પ્રથમ ટર્મમાં તેમને કેબિનેટમાં સ્થાન આપવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ હવે લોબીન હેમંત કેબિનેટમાં નથી.
2019માં હેમંત સોરેનની સરકાર બની ત્યારથી લોબીન હેંબ્રમ બળવાખોર વલણ અપનાવી રહ્યા છે.
તે શા માટે પાર્ટી છોડવા માંગે છે : 2019માં હેમંત સોરેનની સરકાર બની ત્યારથી, લોબિન હેંબ્રમ બળવાખોર વલણ અપનાવી રહ્યા છે. અગાઉ તેઓ મંત્રી ન બનાવવામાં આવતા નારાજ હતા. આ સિવાય તેમને કોઈપણ આયોગમાં સ્થાન આપવામાં આવ્યું નથી. આનાથી નારાજ લોબિને સ્થાનિક નીતિ અને સરણાના મુદ્દાઓ પર હેમંત સરકારને ઘેરવાનું શરૂ કર્યું.
લોકસભા ચૂંટણીમાં લોબીન હેંબ્રામે રાજમહેલ લોકસભા સીટ પરથી અપક્ષ ઉમેદવાર તરીકે ઉમેદવારી નોંધાવી હતી. ચૂંટણી બાદ તેમને પાર્ટીમાંથી બહારનો રસ્તો દેખાડવામાં આવ્યો હતો. તેમની વિધાનસભામાંથી સદસ્યતા પણ રદ્દ કરવામાં આવી હતી. હવે તેમની પાસે ભાજપમાં જોડાવા સિવાય બીજો કોઈ વિકલ્પ નથી.
સમીર મોહંતી: જેએમએમ તરફથી ટિકિટ ન મળવાની શક્યતા, ક્યારેય એક પાર્ટીમાં રહ્યા નથી
સમીર મોહંતી ક્યારેય એક પક્ષ સાથે જોડાયેલા નથી. તેઓ લગભગ દરેક ચૂંટણીમાં પોતાનો પક્ષ બદલવા માટે જાણીતા છે. તેણે પોતાની કારકિર્દી જેએમએમથી શરૂ કરી હતી. 2014માં પૂર્વ સીએમ બાબુલાલ મરાંડીએ ઝારખંડ વિકાસ મોરચાની રચના કરી અને તેમાં જોડાયા. આ પછી તેઓ ભાજપની ટિકિટ પર ચૂંટણી લડ્યા હતા. છેલ્લી ચૂંટણીમાં, તેઓ 10 વર્ષ પછી JMM માં પાછા ફર્યા હતા.
સમીર મોહંતી લગભગ દરેક ચૂંટણીમાં પોતાનો પક્ષ બદલવા માટે જાણીતા છે.
તમે હવે પાર્ટી કેમ છોડવા માંગો છોઃ પૂર્વ સિંહભૂમના બહરાગોરાથી કુણાલ ષાડંગીને ટિકિટ આપી શકે છે. ગઈ વિધાનસભા ચૂંટણી દરમિયાન ષાડંગીએ JMMમાંથી રાજીનામું આપીને ભાજપમાં જોડાયા હતા. જો સૂત્રોનું માનીએ તો તેમની JMMમાં જોડાવું માત્ર એક ઔપચારિકતા છે. આવી સ્થિતિમાં સમીર મોહંતી ભાજપમાં જોડાઈને પોતાની ટિકિટ નક્કી કરવા માંગે છે.
હવે 3 મુદ્દામાં જાણો, ભાજપ શું મળશે
1.ભાજપ JMMમાં નાસભાગની નેરેટિવ સેટ કરવા માંગે છે
ઝારખંડના વરિષ્ઠ પત્રકાર આનંદ કુમારે કહ્યું કે ‘ભાજપ એવો સંદેશ આપવા માંગે છે કે JMMમાં વરિષ્ઠ આદિવાસી નેતાઓ માટે કોઈ સન્માન નથી. હેમંત સોરેન તમામ સત્તા માત્ર તેમના પરિવાર સુધી મર્યાદિત રાખવા માંગે છે. આ સાથે ભાજપ એ બતાવવા માંગે છે કે સન્માન ન મળવાને કારણે જે નેતાઓ શિબુ સોરેનને વફાદાર હતા તેઓ હવે અમારી સાથે છે.
2. કોલ્ઈહાનમાં કરમાઈ ગયેલા કમળને ખીલવવાનો પ્રયાસ કરવો
કોલ્હાનમાં 14 વિધાનસભા બેઠકો છે. છેલ્લી ચૂંટણીમાં અહીંથી ભાજપનો સફાયો થઈ ગયો હતો. આ જ વિસ્તારમાંથી આવેલા તત્કાલિન મુખ્યમંત્રી રઘુવર દાસ પણ ચૂંટણીમાં સરયૂ રાયથી હાર્યા હતા. હવે ભાજપ આગામી વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં અહીંથી શક્ય તેટલી વધુ બેઠકો જીતવાનો પ્રયાસ કરશે. આવી સ્થિતિમાં ચંપાઈ સોરેન આ ક્ષેત્રમાં તેમના માટે સંજીવની સાબિત થઈ શકે છે.
3. આદિવાસીઓ માટે અનામત 28 બેઠકો ભાજપના નિશાના પર છે વરિષ્ઠ પત્રકાર અમરેન્દ્ર કુમાર કહે છે ‘ભાજપે પાર્ટીની કમાન તેના સૌથી મોટા આદિવાસી નેતા બાબુલાલ મરાંડીના હાથમાં આપી છે. આમ છતાં અર્જુન મુંડા જેવા શક્તિશાળી ચહેરાને લોકસભા ચૂંટણીમાં હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. હવે પાર્ટી કોઈપણ સંજોગોમાં આમાંથી બહાર આવવા માંગે છે.
શું આ દાવથી ભાજપને ફાયદો થશે?
આ સવાલ પર વરિષ્ઠ પત્રકાર આનંદ કુમાર કહે છે કે, ‘આ શંકા છે કે નેતાઓ JMMના વોટ પોતાની સાથે લેશે. ભાજપે લોકસભા ચૂંટણીમાં આનો પ્રયાસ કર્યો હતો, પરંતુ પાર્ટી તેમાં સંપૂર્ણપણે નિષ્ફળ ગઈ છે. લોકસભા ચૂંટણી દરમિયાન, તે ચાઈબાસાથી કોંગ્રેસના મોટા નેતા ગીતા કોડા અને દુમકાથી હેમંત સોરેનની ભાભી સીતા સોરેનને પોતાનામાં લેવામાં સફળ રહી હતી. બંનેને લોકસભાની ટિકિટ પણ મળી, પરંતુ બંને હારી ગયા. આવી સ્થિતિમાં લોબીન હેંબ્રમ, ચંપાઈ સોરેન અને સમીર મોહંતી ભાજપમાં જોડાવાથી JMM ના મત પણ તેમની સાથે જશે તે અંગે શંકા રહેશે.
JMMને નુકસાન – પરિવાર સાથે વફાદારોનો વિશ્વાસ ગુમાવવો
જો ભાજપ આ જોડ-તોડમાં નેતાઓને મનાવવામાં સફળ થશે તો JMMની અંદર નેતૃત્વ પર સવાલો ઉભા થશે. આ પરિવારે લોકસભા ચૂંટણી દરમિયાન પાર્ટી પ્રત્યેનો લગાવ ગુમાવી દીધો હતો. આ પછી, જો પાર્ટીના વફાદાર અને જૂના નેતાઓ છોડશે, તો JMMમાં અવિશ્વાસનું વાતાવરણ બનશે. ચંપાઈ અને લોબીન જેવા નેતાઓએ તેમનું સમગ્ર જીવન પાર્ટીને સમર્પિત કર્યું છે. આનો ફાયદો ભાજપ ચૂંટણીમાં ઉઠાવશે. આ સ્થિતિમાં હેમંત સોરેન ક્યારેય ઈચ્છશે નહીં કે ચંપાઈ પાર્ટી છોડીને જાય.
હિમંતા બિસ્વા સરમા સમગ્ર અભિયાનને લીડ કરી રહ્યા છે
રાજકીય નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે ભાજપે ઝારખંડમાં સત્તામાં પાછા ફરવાની જવાબદારી આસામના સીએમ હિમંતા બિસ્વા સરમાને આપી છે. તેઓ પોતે આ સમગ્ર અભિયાનનું નેતૃત્વ કરી રહ્યા છે. તેઓ દર અઠવાડિયે ઝારખંડની મુલાકાતે છે. વિવિધ વિસ્તારોમાં ફરી રહ્યા છે. પાર્ટી કયો મુદ્દો ઉઠાવશે, સદનથી લઈને શેરીઓ સુધી પાર્ટીની નીતિ શું હશે તે બધું તેઓ પોતે જ નક્કી કરી રહ્યા છે.
આ જ કારણ છે કે પાર્ટી પોતાનો જૂનો એજન્ડા છોડીને આદિવાસીઓને મુસ્લિમ બનાવવા જેવા મુદ્દાને જોરદાર રીતે ઉઠાવી રહી છે. હિમંતને રાજકીય જોડ-તોડ અને હિંદુત્વની રાજનીતિમાં દમદાર ખેલાડી માનવામાં આવે છે. તેઓએ ઉત્તર પૂર્વના રાજ્યોમાં આ સાબિત કર્યું છે. આ કારણે ભાજપે ઝારખંડમાં સ્થાનિક નેતૃત્વને બાજુ પરથી હટાવીને તેમને જવાબદારી સોંપી છે.
ભાજપના પૂર્વ પ્રદેશ અધ્યક્ષે કહ્યું- એક સારા વ્યક્તિને મુખ્યમંત્રી પદ પરથી હટાવી દેવામાં આવ્યા
ચંપાઈના ભાજપમાં જોડાવાની અટકળો પર પાર્ટીના પૂર્વ પ્રદેશ અધ્યક્ષ દીપક પ્રકાશે કહ્યું, ‘મેં આ ફક્ત સમાચારમાં જ સાંભળ્યું છે. મારી પાસે કોઈ સત્તાવાર માહિતી નથી. તેઓ એક સારા મુખ્યમંત્રી તરીકે ઝારખંડની સેવા કરી રહ્યા હતા. બધું કેન્દ્રીય નેતૃત્વ પર નિર્ભર છે. તેઓ બહુ મોટા વ્યક્તિત્વ છે. ઝારખંડના 3.5 કરોડ લોકો તેમના કામથી ખુશ હતા, પરંતુ જે રીતે તેમને સીએમ પદ પરથી હટાવવામાં આવ્યા તે દુર્ભાગ્યપૂર્ણ હતું. એક ભલભલા વ્યક્તિને મુખ્યમંત્રી પદેથી હટાવવામાં આવ્યો તે આઘાતજનક હતું. તેમનો શું વાંક હતો?’
આસામના સીએમએ કહ્યું- અમારી સાથે કોઈ સંપર્કમાં નથી, ચંપાઈ પર ટિપ્પણી કરવા માંગતા નથી
અહીં, આસામના મુખ્યમંત્રીએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે તેમનો જેએમએમના કોઈ નેતા સાથે કોઈ સંપર્ક નથી. જોકે, તેઓ પૂર્વ સીએમ ચંપાઈ સોરેન પર કંઈપણ કહેવાનું ટાળતા જોવા મળ્યા હતા. શનિવારે જ્યારે રાંચીમાં પત્રકારોએ હેમંત બિસ્વાને પૂછ્યું કે શું ચંપાઈ સહિત જેએમએમના અન્ય નેતાઓ ભાજપમાં જોડાઈ રહ્યા છે? આ બાબતે તેમણે કહ્યું કે અત્યારે કોઈ અમારા સંપર્કમાં નથી. મને આ વિશે મીડિયા દ્વારા જ ખબર પડી. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે ચંપાઈ સોરેન વરિષ્ઠ રાજનેતા છે. હું અત્યારે તેમના વિશે કોઈ ટિપ્પણી કરવા માંગતો નથી.