23 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
ગુરુના ચંદ્ર યુરોપા પર જીવનની શક્યતા શોધવા માટે નાસાએ સોમવારે યુરોપા ક્લિપર નામનું અવકાશયાન લોન્ચ કર્યું. ઈલોન મસ્કની કંપની સ્પેસએક્સના ફાલ્કન હેવી રોકેટનો ઉપયોગ કરીને ફ્લોરિડાના કેનેડી સ્પેસ સેન્ટરથી અવકાશયાનને લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું.
આ મિશન 6 વર્ષ સુધી ચાલશે અને આ દરમિયાન અવકાશયાન લગભગ 3 અબજ કિલોમીટરનું અંતર કાપશે. યુરોપા ક્લિપર 11 એપ્રિલ 2030ના રોજ ગુરુની ભ્રમણકક્ષામાં પ્રવેશ કરશે. આ પછી તે આગામી 4 વર્ષમાં 49 વખત યુરોપા ચંદ્રની નજીકથી પસાર થશે.
ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સ અનુસાર વૈજ્ઞાનિકો માને છે કે ગુરુના ચંદ્રની બર્ફીલી સપાટીની નીચે પાણીના મહાસાગરો છે, જે આ ઉપગ્રહને રહેવા યોગ્ય બનાવી શકે છે. યુરોપા ક્લિપર સ્પેસક્રાફ્ટ પર ઘણી સૌર પેનલ્સ સ્થાપિત છે.
નાસાએ આ મિશન પર 43 હજાર કરોડનો ખર્ચ કર્યો હતો અન્ય ગ્રહની તપાસ માટે નાસા દ્વારા બનાવવામાં આવેલ આ સૌથી મોટું અવકાશયાન છે. તેનું કદ બાસ્કેટબોલ કોર્ટ કરતા પણ મોટું છે. નાસાએ આ મિશન પર 43 હજાર કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ કર્યો છે.
સ્પેસક્રાફ્ટ યુરોપાએ ચંદ્રની તપાસ માટે પોતાની સાથે 9 સાધનો લીધા છે. તેમાં કેમેરા, સ્પેક્ટ્રોમીટર, મેગ્નેટોમીટર અને રડારનો સમાવેશ થાય છે. આના માધ્યમથી વૈજ્ઞાનિકો ગુરુના ચંદ્ર પર હાજર મહાસાગરોની ઊંડાઈ શોધી શકશે. આ સિવાય તેઓ યુરોપાની સપાટી પર જીવન માટે જરૂરી અન્ય વસ્તુઓની હાજરીની પણ શોધ કરશે. આ ઉપરાંત, તેઓ ચંદ્રની સપાટી પરના ચુંબકીય ક્ષેત્રની પણ તપાસ કરશે.
28 વર્ષ પહેલા યુરોપા પર ખારા પાણીના ચિહ્નો મળી આવ્યા હતા 1979માં વોયેજર 2 મિશન ગુરુની નજીકથી પસાર થયું હતું. પછી તેણે યુરોપાના ચંદ્રની કેટલીક તસવીરો લીધી. આમાં ચંદ્ર પર કેટલાક ખાડાઓ અને ખાડાઓ જોવા મળ્યા હતા, જે ભૂસ્તરશાસ્ત્રીય પ્રક્રિયાની સંભાવના તરીકે જોવામાં આવ્યા હતા.
1996માં નાસાના ગેલિલિયો અવકાશયાનએ યુરોપાના ચુંબકીય ક્ષેત્રની તપાસ કરી. પછી યુરોપા પર ખારા પાણીના સંકેતો હતા. અમેરિકાના પ્લેનેટરી સાયન્સ ઈન્સ્ટિટ્યૂટના વૈજ્ઞાનિક ટોમ મેકકોર્ડે જણાવ્યું હતું કે યુરોપા ક્લિપર મિશનનું આયોજન 1995માં શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું.
યુરોપિયન એજન્સીએ પણ ગુરુ પર મિશન મોકલ્યું અગાઉ ગયા વર્ષે 14 એપ્રિલના રોજ યુરોપિયન સ્પેસ એજન્સી (ESA) એ ગુરુના યુરોપા ચંદ્ર પર જીવનની શક્યતા શોધવા માટે ‘જ્યૂસ’ મિશન શરૂ કર્યું હતું. તે 2031માં ગુરુ પર પહોંચશે. જ્યૂસ મિશન હેઠળ, ગુરુના 3 મુખ્ય ચંદ્ર – ગેનીમીડ, કેલિસ્ટો અને યુરોપા પર સંશોધન કરવામાં આવશે.
અત્યાર સુધીમાં 8 અવકાશયાન ગુરુની નજીક પહોંચી ચૂક્યા છે. તેમાંથી પ્રથમ પાયોનિયર 10 હતું, જે 1973માં અન્ય ગ્રહો પર સંશોધન માટે મોકલવામાં આવ્યું હતું. સ્પેસક્રાફ્ટ જૂનો 2011માં લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. જે 2016થી તેની પરિક્રમા કરી રહી છે. ગયા વર્ષે જુનોએ ગુરુની 50 પરિક્રમા પૂર્ણ કરી હતી.