- Gujarati News
- National
- Hemant Soren Kalpana Soren,; Jharkhand Political Crisis News Updates | JMM Congress Party MLA
રાંચી8 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
ઝારખંડ સરકાર પર ફરી એકવાર સંકટના વાદળો ઘેરાઈ રહ્યા છે. CM હેમંત સોરેન જમીન કૌભાંડ અને ગેરકાયદે માઈનિંગના આરોપોમાં ફસાઈ ગયા હોય તેવું લાગી રહ્યું છે. 3 જાન્યુઆરીએ મુખ્યમંત્રી હેમંત સોરેને મહાગઠબંધનના ધારાસભ્ય દળની બેઠક બોલાવી છે. આ બેઠકમાં કલ્પના સોરેનનું નામ આગળ કરી શકાય તેવી જોરદાર ચર્ચા ચાલી રહી છે.
મુખ્યમંત્રી હેમંત સોરેન પણ આ મામલે કાયદાકીય સલાહ લઈ રહ્યા છે. હેમંત સોરેન એડવોકેટ જનરલ રાજીવ રંજનને મળ્યા હતા. વરિષ્ઠ અધિકારીઓની એક બેઠક પણ યોજાઈ હતી જેમાં મુખ્યમંત્રીના સચિવ વિનય ચૌબે પણ હાજર હતા. હેમંત સરકારને બચાવવા માટે પત્ની કલ્પના સોરેનને રાજકારણમાં લાવવામાં આવશે તેવી અટકળો ચાલી રહી છે.
આ દરમિયાન રાજભવનમાં સીલબંધ પરબીડિયાની ચર્ચા ફરી એકવાર તેજ બની છે. બીજી તરફ એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ED)ના સાત સમન્સ બાદ પણ મુખ્યમંત્રી પૂછપરછ માટે તૈયાર ન હતા. એવું માનવામાં આવે છે કે ED મોટી કાર્યવાહીના મૂડમાં છે.
જો રાજભવન પરબિડીયું ખોલવામાં આવે છે અને હેમંત સોરેન તેની સદસ્યતા ગુમાવે છે, તો ઝારખંડ સરકાર જોખમમાં આવશે (તેમજ, જો ED હેમંત સોરેનની ધરપકડ કરવાનું નક્કી કરે છે, તો મહાગઠબંધન સરકાર પણ મુશ્કેલીમાં આવશે).
જાણો, વર્તમાન રાજકીય ઊથલપાથલ વચ્ચે સરકારને બચાવવા માટે હેમંત સોરેનનો શું હોઈ શકે માસ્ટર પ્લાન…
એવી અટકળો છે કે જેએમએમ કલ્પના સોરેનને સીએમ બનાવવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે.
ગાંડેયના ધારાસભ્યએ કેમ રાજીનામું આપ્યું?
એવું માનવામાં આવે છે કે ગાંડેયના ધારાસભ્યએ સરકાર પર બે મોટા જોખમોનો સામનો કરવા માટે રાજીનામું આપ્યું હતું. રાજીનામા બાદ સરફરાઝ અહેમદે કહ્યું- મહાગઠબંધનના ધર્મને ધ્યાનમાં રાખીને આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. આ મારો અંગત નિર્ણય છે. મારા અત્યાર સુધીના અનુભવ પરથી, હું ભય જોઈ શકતો હતો.
મેં ઝારખંડ અને ગઠબંધન સરકારને ધ્યાનમાં રાખીને નિર્ણય લીધો છે. આ નિર્ણયથી ઝારખંડ અને સરકાર બંને બચી જશે. જો ભાજપ નવા વર્ષમાં કંઈક નવું કરવા જઈ રહ્યું હતું, તો મેં તેમની પહેલાં કંઈક નવું કર્યું. મેં માત્ર બિનસાંપ્રદાયિક સરકારને કેવી રીતે બચાવવી તે ધ્યાનમાં રાખીને નિર્ણય લીધો હતો.
7 સમન્સ બાદ ED મોટી કાર્યવાહીના મૂડમાં
સરફરાઝ અહેમદના આ નિર્ણયનું કારણ યોગ્ય રીતે સમજવા માટે મુખ્યમંત્રી પર લાગેલા આરોપો, EDની અત્યાર સુધીની પૂછપરછ અને જમીન કૌભાંડ કેસમાં એક પછી એક જાહેર કરાયેલા સાત સમન્સને જોવું પડશે.
જો 7 સમન્સ બાદ પણ CM ED સમક્ષ હાજર નહીં થાય તો એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ હવે કોઈ મોટી કાર્યવાહી કરવાનું વિચારી રહી છે તેવી જોરદાર ચર્ચા છે.
સીલબંધ પરબિડીયુંમાં શું છે
વર્ષ 2023માં ચૂંટણી પંચ તરફથી રાજભવન પહોંચેલા સીલબંધ પરબિડીયાને લઈને ઘણી ચર્ચા થઈ હતી. પરબિડીયું પહોંચ્યા પછી, હેમંત સોરેને હોર્સ-ટ્રેડિંગથી બચવા માટે ધારાસભ્યોને છત્તીસગઢના રાયપુરના એક રિસોર્ટમાં એક અઠવાડિયા સુધી રાખ્યા હતા. આજે પણ પરબિડીયુંનું રહસ્ય અકબંધ છે.
પથ્થરની ખાણની લીઝ લેવા અંગે ભાજપે મુખ્યમંત્રી હેમંત સોરેન પર સવાલો ઉઠાવ્યા હતા. આ સંબંધમાં તત્કાલિન રાજ્યપાલ રમેશ બૈસને ફરિયાદ કરવામાં આવી હતી અને આરોપ લગાવ્યો હતો કે તેમની કાર્યવાહી ખોટી હતી. આવી સ્થિતિમાં હેમંત સોરેનનું વિધાનસભાનું સભ્યપદ રદ કરવું જોઈએ. રાજ્યપાલે તેને તરત જ ચૂંટણી પંચને મોકલીને તેનો અભિપ્રાય માંગ્યો હતો. પંચમાં સુનાવણીની પ્રક્રિયા બાદ રાજભવનને સીલબંધ પરબિડીયું મળ્યું હતું. રાજ્યપાલ સીપી રાધાક્રિષ્નને કહ્યું છે કે તે હજુ સમીક્ષા હેઠળ છે. હવે ટૂંક સમયમાં પરબિડીયું ખોલવામાં આવશે તેવી જોરદાર ચર્ચા છે. આ પરબિડીયું ખોલ્યા પછી, હેમંત સોરેન તેમનું સભ્યપદ ગુમાવી શકે છે.
ED હવે શું કરશે
ઝારખંડ હાઈકોર્ટના એડવોકેટ અવનીશ રંજન મિશ્રા પાસેથી જાણો PMLA એક્ટ 2002 હેઠળ ED પાસે સમન્સ સિવાય અન્ય કયા રસ્તાઓ છે.
પ્રિવેન્શન ઓફ મની લોન્ડરિંગ એક્ટ 2002 (PMLA)ની કલમ 11 અને તેની પેટા કલમો હેઠળ, એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ED) પાસે સમન્સ મોકલવાની સત્તા છે. આ વિભાગમાં સંબંધિત અધિકારીને દરેક અધિકાર છે જે કેસનો નિર્ણય લેવા માટે સિવિલ પ્રોસિજર કોડમાં આપવામાં આવ્યો છે. આ કાયદા દ્વારા આપવામાં આવેલી સત્તા હેઠળ, ED અધિકારીઓ આરોપીઓને પુરાવા રજૂ કરવા દબાણ કરી શકે છે.
વધુમાં જો ED દ્વારા નોટિસ મોકલવામાં આવે છે, તો તે વ્યક્તિ કલમ 11ની પેટા કલમ 2 હેઠળ અધિકારી સમક્ષ હાજર થવા માટે બંધાયેલો રહેશે. આવી પ્રક્રિયા ન્યાયિક પ્રક્રિયાના દાયરામાં આવે છે.
ધરપકડ કરવાનો અધિકાર EDનો
PMLA 2002ની કલમ 19 હેઠળ, આવા સંજોગોમાં, સંબંધિત અધિકારીને જરૂરી વ્યક્તિની ધરપકડ કરવાનો અધિકાર છે. જો કે, વોન્ટેડ વ્યક્તિની ધરપકડ કરતા પહેલા ED અધિકારીએ અધિકારીને ધરપકડનું કારણ જણાવવું પડશે.
વ્યક્તિની ધરપકડ કરવા માટે, એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટના ડાયરેક્ટર, ડેપ્યુટી ડાયરેક્ટર અથવા તેમના દ્વારા અધિકૃત કોઈપણ વ્યક્તિનો આદેશ જરૂરી રહેશે. કલમ 19 ની પેટા કલમ 1 માં આનો ઉલ્લેખ છે.
માત્ર ધરપકડ જ નહીં પરંતુ જપ્તી પણ કરવાની જોગવાઈ
PMLA 2002ની કલમ 50 એ ઉલ્લેખ નથી કરતી કે કેટલી વખત નોટિસ જાહેર કરવામાં આવશે અથવા કેટલી નોટિસો પછી ધરપકડ કરવામાં આવશે. આ વિભાગમાં નંબરનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો નથી.
નિયમો અનુસાર જો ઇડીને લાગે છે કે વોન્ટેડ વ્યક્તિ ઇરાદાપૂર્વક પૂછપરછથી ભાગી રહ્યો છે, તથ્યો છુપાવી રહ્યો છે, પુરાવા સાથે છેડછાડની સંભાવના શોધી રહ્યો છે, તો આવા સંજોગોમાં ધરપકડ કરી શકાય છે.
ધરપકડથી બચવાના કિસ્સામાં કલમ 60 હેઠળ કાર્યવાહી કરીને સંપત્તિ જપ્ત કરવાની અને જપ્ત કરવાની પણ જોગવાઈ છે.
31 ડિસેમ્બરે જેએમએમના ધારાસભ્ય સરફરાઝ અહેમદે ગાંડે બેઠક પરથી રાજીનામું આપેલું
ગાંડેયા બેઠક કેમ ખાલી પડી?
મુખ્યમંત્રી હેમંત સોરેનની પત્ની કલ્પના સોરેન અનામત બેઠક પરથી ચૂંટણી નહીં લડી શકે. તે મૂળ ઓડિશાની છે અને ચૂંટણી લડવા માટે તેને સામાન્ય બેઠકની જરૂર પડશે. જો ED હેમંત સોરેનની ધરપકડ કરે છે તો આવી સ્થિતિમાં કલ્પના સોરેન મુખ્યમંત્રી બની શકે છે. તે ગાંડેયા વિધાનસભાની સામાન્ય બેઠક પરથી ચૂંટણી લડી શકે છે.
બધું અચાનક કેમ થઈ ગયું?
જો 5 જાન્યુઆરી 2024 પછી હેમંત સોરેન સામે ED દ્વારા કોઈ કાર્યવાહી કરવામાં આવે તો, કાયદાકીય જોગવાઈઓને કારણે પેટાચૂંટણી શક્ય ન હતી. આથી જ જેએમએમએ 2023ના અંતિમ દિવસે સરફરાઝ અહેમદના રાજીનામાની માગ કરી છે.
સ્પીકરના રાજીનામાની સ્વીકૃતિ સાથે, ગાંડે સીટ 31 ડિસેમ્બર, 2023થી ખાલી જાહેર કરવામાં આવી છે. જનપ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમની કલમ 151 હેઠળ જોગવાઈ છે કે જો વિધાનસભાનો કાર્યકાળ એક વર્ષથી ઓછો હોય તો ખાલી પડેલી બેઠક માટે પેટા ચૂંટણી નહીં થાય.
શા માટે JMM આ જુગાર રમ્યો?
વિધાનસભાની રચના 5 જાન્યુઆરી 2020ના રોજ કરવામાં આવી હતી. તેનો કાર્યકાળ 6 જાન્યુઆરી 2025 ના રોજ સમાપ્ત થઈ રહ્યો છે. જો રાજભવન અથવા ED 6 જાન્યુઆરી, 2024 પછી હેમંત સોરેન વિરુદ્ધ કોઈ કાર્યવાહી કરે તો અહીં પેટાચૂંટણી થઈ શકી ન હોત. આવી સ્થિતિમાં રાષ્ટ્રપતિ શાસન લાદવું જ એકમાત્ર રસ્તો હતો. આ ખતરાથી બચવા માટે જેએમએમ દ્વારા આ પગલું લેવામાં આવ્યું છે.
જો પેટાચૂંટણી ન થાય તો બિન-ધારાસભ્ય મુખ્યમંત્રી બની શકે નહીં
જો વિધાનસભાનો કાર્યકાળ એક વર્ષથી ઓછો હોય, પેટાચૂંટણીઓ ન યોજાય તો કોઈપણ બિન-ધારાસભ્ય મુખ્યમંત્રી બની શકે નહીં. બીઆર કપૂર વર્સીસ જયલલિતા કેસમાં સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણયમાં આ વાત કહેવામાં આવી છે. કોઈપણ વ્યક્તિ છ મહિના માટે સીએમ તરીકે શપથ ત્યારે જ લઈ શકે છે જ્યારે તેની ચૂંટણી જીતવાની સંભાવના હોય.
જેએમએમએ ગાંડેય બેઠક કબજે કરી, 4માંથી 3 ચૂંટણી જીતી
જેએમએમ ગાંડેયા વિધાનસભા બેઠકને વધુ સુરક્ષિત માને છે. રાજ્યની રચના બાદ યોજાયેલી ચાર વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં ભાજપ વિરોધી પાર્ટીએ ગાંડેયથી ત્રણ વખત જીત મેળવી છે. 2005માં સલખાન સોરેન જેએમએમની ટિકિટ પર જીત્યા હતા. 2009માં અહીંથી કોંગ્રેસની ટિકિટ પર સરફરાઝ અહેમદ જીત્યા હતા.
2014માં કોંગ્રેસ અને જેએમએમએ પોતપોતાના ઉમેદવારો આપ્યા હતા, જેના કારણે ભાજપના જેપી વર્માની જીત થઈ હતી, પરંતુ 2019ની ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસે સરફરાઝ અહેમદને જેએમએમની ટિકિટ પર ચૂંટણી લડવા માટે સંમતિ આપી હતી. સરફરાઝ જીતી ગયો.
બંધારણની મજાક ઉડાવવામાં આવી રહી છે – બાબુલાલ મરાંડી
ભાજપના પ્રદેશ અધ્યક્ષ બાબુલાલ મરાંડીએ કહ્યું કે, બંધારણની મજાક ઉડાવવામાં આવી રહી છે. હેમંત સોરેન જેલમાં જતા પહેલા પોતાની પત્નીને મુખ્યમંત્રી બનાવવા માગે છે. હવે રાજ્યમાં પેટાચૂંટણી થઈ શકશે નહીં. રાજ્યના બદલાતા રાજકીય સંજોગોમાં રાજ્યપાલે કાયદાકીય સલાહ લઈને નિર્ણયો લેવા જોઈએ, જેથી બંધારણીય અધિકારોનું રક્ષણ થઈ શકે.
અહીં ભાજપના પ્રદેશ પ્રવક્તા પ્રતુલ શાહદેવે કહ્યું કે, મુખ્યમંત્રી હેમંત સોરેને 70 હજાર કરોડ રૂપિયાના કૌભાંડમાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી છે. તે જાણે છે કે જો તે ED સમક્ષ હાજર થશે તો તેનું રહસ્ય ખુલી જશે, તેથી જ તે ફરાર છે.
રાજ્યની બંધારણીય વ્યવસ્થા પડી ભાંગી છે. મુખ્યમંત્રી કલ્પના સોરેનને મુખ્યમંત્રી બનાવવામાં વ્યસ્ત રહેશે. આ રાજવંશનો પક્ષ છે અને તેમાં આવું જ થાય છે. મુખ્યમંત્રીને તેમના ધારાસભ્યો પર વિશ્વાસ નથી.
