મુંબઈ1 કલાક પેહલા
- કૉપી લિંક
LAC પર પેટ્રોલિંગને લઈને ભારત અને ચીન વચ્ચે થયેલી સમજૂતી પર વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે કહ્યું કે, સૈનિકોને પાછા હટાવવા એ પહેલું પગલું છે. આગળનું પગલું તણાવ ઘટાડવાનું છે.
રવિવારે મુંબઈમાં પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં વિદેશ મંત્રીએ કહ્યું કે બંને દેશો વચ્ચેનો તણાવ ત્યારે જ ઘટશે જ્યારે ભારતને ખાતરી થશે કે ચીન પણ આવું જ ઈચ્છે છે. તણાવ ઓછો કર્યા બાદ સરહદનું સંચાલન કેવી રીતે કરવું તે અંગે ચર્ચા કરવામાં આવશે.
ભારત-ચીન વિવાદ ઉપરાંત જયશંકરે 26/11ના મુંબઈ હુમલા વિશે પણ વાત કરી હતી. જયશંકરે કહ્યું- તે સમયે ભારતે કોઈ જવાબ આપ્યો ન હતો. જ્યારે આપણે આતંકવાદ સામે ઝીરો ટોલરન્સની વાત કરીએ છીએ, ત્યારે તે સ્પષ્ટ છે કે જ્યારે કોઈ કંઈક કરે છે, ત્યારે તેને જવાબ આપવામાં આવશે.
અમે જરાય સહન નહીં કરીએ કે તમે દિવસે ધંધો કરો છો અને રાત્રે આતંકવાદ કરો છો અને મારે ડોળ કરવો પડશે કે બધું બરાબર છે. ભારત આ સ્વીકારશે નહીં. આ બદલાવ છે.
એક દિવસ પહેલા શનિવારે પુણેમાં એક કાર્યક્રમમાં જયશંકરે કહ્યું હતું કે ભારત સરકારની વાતને વળગી રહેવાથી કામ થયું છે. આજે આપણે જ્યાં છીએ ત્યાં પહોંચ્યા તેના બે કારણો છે.
પ્રથમ, અમે અમારા શબ્દોથી પીછેહઠ ન કરી, આ ફક્ત એટલા માટે શક્ય બન્યું કારણ કે સેના દેશની સુરક્ષા માટે દરેક તક પર અડગ રહી અને કૂટનીતિએ પોતાનું કામ કર્યું.
બીજું- છેલ્લા એક દાયકામાં અમે અમારા ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરમાં પણ સુધારો કર્યો છે.
જયશંકરે કહ્યું- મને લાગે છે કે આ બે કારણોસર ભારત-ચીન સરહદ વિવાદ પર પેટ્રોલિંગનો મુદ્દો ઉકેલાઈ ગયો છે.
જયશંકરે આવું કેમ કહ્યું…
હકીકતમાં, પૂર્વી લદ્દાખમાં સરહદ વિવાદને લઈને ભારત અને ચીન વચ્ચે ચાર વર્ષથી તણાવ હતો. બે વર્ષની લાંબી વાટાઘાટો બાદ તાજેતરમાં એક સમજૂતી થઈ છે. બંને સેનાઓ વિવાદિત બિંદુઓ ડેપસાંગ અને ડેમચોકથી પીછેહઠ કરશે.
18 ઑક્ટોબર: ડેપસાંગ અને ડેમચોકમાંથી પીછેહઠની માહિતી બહાર આવી. એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે અહીંથી બંને સેના એપ્રિલ 2020થી તેમની પાછલી સ્થિતિ પર પાછા આવશે. ઉપરાંત, તે એ જ વિસ્તારોમાં પેટ્રોલિંગ કરશે જ્યાં તે એપ્રિલ 2020 પહેલા પેટ્રોલિંગ કરતી હતી. આ સિવાય કમાન્ડર સ્તરની બેઠકો ચાલુ રહેશે
2020માં ભારત અને ચીનના સૈનિકો વચ્ચે ગલવાન અથડામણ બાદ ડેપસાંગ અને ડેમચોકમાં તણાવ હતો. લગભગ 4 વર્ષ બાદ 21 ઓક્ટોબરે બંને દેશો વચ્ચે નવા પેટ્રોલિંગ કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા. વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે કહ્યું હતું કે તેનો ઉદ્દેશ્ય લદ્દાખમાં ગલવાન જેવી અથડામણોને રોકવા અને પહેલા જેવી સ્થિતિને પુનઃસ્થાપિત કરવાનો છે.
ઑક્ટોબર 25: શુક્રવાર, ઑક્ટોબર 25 થી ભારત અને ચીનની સેનાએ પૂર્વ લદ્દાખ સરહદેથી પીછેહઠ કરવાનું શરૂ કર્યું છે. ન્યૂઝ એજન્સી ANI અનુસાર, બંને સેનાઓએ પૂર્વી લદ્દાખના ડેમચોક અને ડેપસાંગ પોઈન્ટમાં પોતાના કામચલાઉ ટેન્ટ અને શેડ હટાવી લીધા છે. વાહનો અને લશ્કરી સાધનો પણ પાછા લેવામાં આવી રહ્યા છે.
સેનાના સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર 28 અને 29 ઓક્ટોબર સુધીમાં બંને દેશ દેપસાંગ અને ડેમચોકમાંથી પોતાની સેનાને સંપૂર્ણપણે હટાવી લેશે. પેટ્રોલિંગ માટે મર્યાદિત સંખ્યામાં સૈનિકો નક્કી કરવામાં આવ્યા છે. આ નંબર શું છે તે અંગેની માહિતી હજુ સુધી સામે આવી નથી.
હવે વાંચો ભારત-ચીન સરહદ વિવાદની સંપૂર્ણ વિગતો…
ગાલવાન વેલી-ગોગરા હોટ સ્પ્રિંગ્સ પર પેટ્રોલિંગ કરવા અંગે હજુ સુધી કોઈ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો નથી કરારમાં, લદ્દાખમાં ડેપસાંગ હેઠળ 4 મુદ્દાઓને લઈને સમજૂતી થઈ છે, પરંતુ ડેમચોકમાં ગલવાન ખીણ અને ગોગરા હોટ સ્પ્રિંગ્સમાં પેટ્રોલિંગ વિશે કંઈ કહેવામાં આવ્યું નથી.
ડેપસાંગઃ ભારતીય સેનાના જણાવ્યા અનુસાર, સૈનિકો હવે પેટ્રોલિંગ માટે ડેપસાંગમાં પેટ્રોલિંગ પોઇન્ટ 10, 11, 11-A, 12 અને 13 પર જઈ શકશે.
ડેમચોકઃ પેટ્રોલીંગ પોઈન્ટ-14 એટલે કે. ગલવાન વેલી, ગોગરા હોટ સ્પ્રિંગ્સ એટલે કે PP-15 અને PP-17 બફર ઝોન છે. સૂત્રોને ટાંકીને અહેવાલોમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે અહીં પેટ્રોલિંગ પર પછીથી વિચારણા કરવામાં આવશે. બફર ઝોનનો અર્થ એવો થાય છે કે જ્યાં બંને સેનાઓ સામસામે ન આવી શકે. આ ઝોન વિરોધી દળોને અલગ કરે છે.
સેનાઓ ક્યાંથી ખસી ગઈ છે, ક્યાંથી આગળ વધી રહી છે
ભારત-ચીન વચ્ચે 3 મુદ્દાઓમાં પેટ્રોલિંગ કરાર
1. પીએમ નરેન્દ્ર મોદીની બ્રિક્સ મુલાકાત પહેલા કરારને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું હતું. બ્રિક્સમાં મોદી અને ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ વચ્ચે મુલાકાત થઈ હતી. મોદીએ અહીં કહ્યું હતું કે દરેક સંજોગોમાં શાંતિ જાળવવી જરૂરી છે.
2. ચીન અને ભારત પૂર્વી લદ્દાખમાં વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા (LAC) પર એપ્રિલ 2020 માં યથાવત સ્થિતિ પુનઃસ્થાપિત કરવા સંમત થયા. આનો અર્થ એ થયો કે હવે ચીની સેના તે વિસ્તારોમાંથી હટી જશે જ્યાં તેણે અતિક્રમણ કર્યું હતું.
3. ભારતીય વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા વિક્રમ મિસરીએ કહ્યું હતું કે ભારત અને ચીનના સરહદી વિસ્તારોમાં પેટ્રોલિંગ સાથે 2020 પછી ઉદ્ભવતા મુદ્દાઓને ઉકેલવા માટે એક પ્રસ્તાવ તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. બંને દેશો આ અંગે પગલાં લેશે.
15 જૂન 2020ના રોજ ગલવાનમાં થયેલી અથડામણમાં 20 ભારતીય જવાનો શહીદ થયા હતા
આ તસવીર લદ્દાખની ગલવાન ખીણમાં 15 જૂન 2020ના રોજ ભારત અને ચીનના સૈનિકો વચ્ચે થયેલી લોહિયાળ અથડામણની છે. આ પછી બંને દેશો વચ્ચેનો વિવાદ ઠંડો પડી ગયો.
15 જૂન 2020ના રોજ ચીને પૂર્વ લદ્દાખના સરહદી વિસ્તારોમાં કવાયતના બહાને સૈનિકો તૈનાત કર્યા હતા. આ પછી ઘણી જગ્યાએ ઘૂસણખોરીની ઘટનાઓ બની હતી.
ભારત સરકારે પણ આ વિસ્તારમાં ચીન જેટલી જ સંખ્યામાં સૈનિકો તૈનાત કર્યા હતા. સ્થિતિ એટલી ખરાબ થઈ ગઈ કે LAC પર ગોળીઓ છોડવામાં આવી.
આ દરમિયાન 15 જૂને ગલવાન ઘાટીમાં ચીની સેના સાથેની અથડામણમાં 20 ભારતીય સૈનિકો શહીદ થયા હતા. બાદમાં ભારતે પણ આનો જડબાતોડ જવાબ આપ્યો હતો. જેમાં લગભગ 60 ચીની સૈનિકો માર્યા ગયા હતા.