દિલ્હી7 કલાક પેહલા
- કૉપી લિંક
ખરાબ હવા વચ્ચે બુધવારે સ્કૂલના વિદ્યાર્થીઓએ દિલ્હીના કર્તવ્ય પથની મુલાકાત લીધી હતી.
ગુરુવારે દિલ્હીમાં એર ક્વોલિટી ગંભીર કેટેગરીમાં પહોંચી ગઈ હતી અને એર ક્વોલિટી ઈન્ડેક્સ (AQI) 500ને પાર કરી ગયો હતો. ગુરુવારે સવારે 6 વાગ્યે દિલ્હીના 31 વિસ્તારોમાં પ્રદૂષણ અત્યંત ખરાબ કેટેગરીમાંથી ગંભીર કેટેગરીમાં પહોંચી ગયું હતું.
જહાંગીરપુરીમાં સૌથી વધુ 567 AQI નોંધાયો હતો. જ્યારે પંજાબી બાગમાં 465 અને આનંદ વિહારમાં 465 AQI નોંધાયો હતો.
રાજધાનીમાં પણ ઠંડી શરુ થઈ ગઈ છે. ગાઢ ધુમ્મસના કારણે બુધવારે સવારે 8 વાગ્યે IGI એરપોર્ટ પર શૂન્ય વિઝિબિલિટી હતી, જ્યારે કેટલીક જગ્યાએ વિઝિબિલિટી 125 થી 500 મીટરની વચ્ચે હતી.
ગાઢ ધુમ્મસના કારણે બુધવારે IGI એરપોર્ટ પર 10 ફ્લાઈટને ડાયવર્ટ કરવી પડી હતી. જેમાંથી 9ને જયપુર અને 1ને લખનૌ તરફ ડાયવર્ટ કરવામાં આવી હતી. સવારે સફદરજંગમાં વિઝિબિલિટી 400 મીટરની આસપાસ હતી. ધુમ્મસના કારણે NH-24, ધૌલા કુઆં, રિંગ રોડ પર વાહનોની લાંબી કતારો લાગી ગઈ હતી.
દિલ્હીના પ્રદૂષણની 4 તસવીરો…
બુધવારની આ તસવીર નવી દિલ્હીના મયુર વિહાર ફેઝ-1ની છે. ખરાબ હવા વચ્ચે દોડતા વાહનો.
ગુરુગ્રામમાં ધુમ્મસના કારણે શૂન્ય વિઝિબિલિટી વચ્ચે દિલ્હી-ગુરુગ્રામ એક્સપ્રેસવે પર વાહનોની અવરજવર ચાલુ રહી હતી.
બુધવારે ધુમ્મસના કારણે ઝીરો વિઝિબિલિટી વચ્ચે સ્કૂલના વિદ્યાર્થીઓ તેમના કર્તવ્ય પથ પર ગયા હતા.
પ્રદૂષણ ઘટાડવા માટે CPCB દ્વારા માનસિંહ રોડ પર સ્મોગ ગનથી મારો કરવામાં આવ્યો હતો.
આગળ શું: ખૂબ ગાઢ ધુમ્મસ આ રાજ્યોને આવરી લેશે યુપી અને પંજાબમાં 15મી નવેમ્બર સુધી અને હિમાચલમાં 18મી નવેમ્બર સુધી રાત્રિ અને સવારના સમયે ગાઢથી ખૂબ ગાઢ ધુમ્મસ રહેશે. હરિયાણા, પશ્ચિમ બંગાળ, સિક્કિમ, બિહાર, ઝારખંડમાં 16 નવેમ્બર સુધી ધુમ્મસની સંભાવના છે. મહારાષ્ટ્રના વિદર્ભમાં બુધવારે લઘુત્તમ લઘુત્તમ તાપમાન 11.4 ડિગ્રી સેલ્સિયસ નોંધાયું હતું.
ધુમ્મસના કારણે અકસ્માત: 9 વાહનો અથડાયા, 1 યુવકનું મોત હરિયાણાના રોહતકમાં વિઝિબિલિટી ઘટીને 20 મીટર થઈ ગઈ હતી. જેના કારણે ઘણી ટ્રેનો મોડી પડી હતી. 5 જગ્યાએ અકસ્માતમાં 9 વાહનોને નુકસાન થયું હતું. પંજાબના ટ્રક ડ્રાઈવર ધર્મેન્દ્રનું કૈથલમાં મોત થયું હતું.
દિલ્હીમાં ઠંડીનો અહેસાસ: લઘુત્તમ તાપમાનમાં ઘટાડો હવામાન વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર દિલ્હી એનસીઆરમાં છેલ્લા 24 કલાક દરમિયાન લઘુત્તમ તાપમાનમાં ઘટાડો થયો છે, જેના કારણે લોકોએ ઠંડીનો અહેસાસ કર્યો છે. મહત્તમ અને લઘુત્તમ તાપમાન અનુક્રમે 30-33°C અને 14-18°C વચ્ચે છે. પાટનગરમાં આગામી કેટલાક દિવસો સુધી આ પ્રકારનું વાતાવરણ રહેશે. દિલ્હીવાસીઓને સ્મોગ અને પ્રદૂષણના બેવડા ફટકાનો સામનો કરવો પડી શકે છે.
ડોક્ટરે કહ્યું- સ્કૂલ પ્રશાસને બાળકો પર ધ્યાન આપવું જોઈએ RML હોસ્પિટલના સિનિયર મેડિસિન સ્પેશિયાલિસ્ટ ડૉ. રમેશ મીના કહે છે કે સવારે AOI લેવલ ખૂબ વધુ હોય છે અને આ તે સમય છે જ્યારે બાળકો સ્કૂલે જાય છે. નાના બાળકોમાં રોગપ્રતિકારક શક્તિ ઓછી હોય છે અને તેમને ઉધરસ, છીંક, શરદી, ઉલટી, આંખમાં બળતરા અને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ જેવી સમસ્યાઓ થવા લાગે છે.
આવી સ્થિતિમાં સ્કૂલ પ્રશાસને બાળકો પર ધ્યાન આપવું જોઈએ. જો કે, ગયા વર્ષે, જ્યારે દિલ્હીમાં AQI સ્તર 450ને પાક ગયું હતું, ત્યારે દિલ્હી સરકારે 9 થી 18 નવેમ્બર સુધી સ્કૂલો બંધ કરી અને ઑનલાઇન વર્ગો શરૂ કર્યા હતા.
દિલ્હીમાં પ્રતિબંધ છતાં ફટાકડા ફોડવામાં આવ્યા દિલ્હી પ્રદૂષણ નિયંત્રણ સમિતિ (DPCC) એ 1 જાન્યુઆરી, 2025 સુધી ફટાકડા પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. ફટાકડા બનાવવા, સંગ્રહ કરવા, વેચવા અને ઉપયોગ કરવા પર પ્રતિબંધ છે. તેમની ઓનલાઈન ડિલિવરી પર પણ પ્રતિબંધ મુકવામાં આવ્યો હતો, છતાં ફટાકડા થયા. ફટાકડાના કારણે દિલ્હીમાં AQI વધ્યો.
દાવો- દિલ્હીમાં 69% પરિવારો પ્રદૂષણથી અસરગ્રસ્ત છે NDTV અનુસાર, ખાનગી એજન્સી લોકલ સર્કલ દ્વારા કરવામાં આવેલા સર્વેમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે દિલ્હી-NCRમાં 69% પરિવારો પ્રદૂષણથી અસરગ્રસ્ત છે. જાહેર કરાયેલા આ સર્વે રિપોર્ટમાં 21 હજાર લોકોના પ્રતિભાવો હતા. તે બહાર આવ્યું છે કે દિલ્હી-એનસીઆરમાં 62% પરિવારોમાં, ઓછામાં ઓછા 1 સભ્યની આંખોમાં બળતરા છે.
46% પરિવારોમાં, કોઈ સભ્ય શરદી અથવા શ્વાસ લેવામાં તકલીફ (નાક બંધ) થી પીડાય છે અને 31% પરિવારોમાં, એક સભ્ય અસ્થમાથી પીડિત છે.
14 ઓક્ટોબરે દિલ્હીમાં ગ્રેપ-1 લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો. દિલ્હીનો એર ક્વોલિટી ઇન્ડેક્સ 200ને પાર કર્યા બાદ 14 ઓક્ટોબરે દિલ્હી એનસીઆરમાં ગ્રેપ-1 લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો. આ અંતર્ગત હોટલ અને રેસ્ટોરન્ટમાં કોલસા અને લાકડાના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ છે. કમિશન ઓફ એર ક્વોલિટી મેનેજમેન્ટે એજન્સીઓને જૂના પેટ્રોલ અને ડીઝલ વાહનો (BS-III પેટ્રોલ અને BS-IV ડીઝલ)ના સંચાલન પર કડક દેખરેખ રાખવાનો આદેશ આપ્યો છે.
કમિશને એજન્સીઓને રસ્તાના બાંધકામ, નવીનીકરણ પ્રોજેક્ટ્સ અને જાળવણી પ્રવૃત્તિઓમાં એન્ટી સ્મોગ ગન, પાણીનો છંટકાવ અને ધૂળ ભગાડતી ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ વધારવા માટે પણ કહ્યું છે.
AQI શું છે અને તેનું ઉચ્ચ સ્તર કેમ જોખમી છે? AQI એક પ્રકારનું થર્મોમીટર છે. તે માત્ર તાપમાનને બદલે પ્રદૂષણ માપવાનું કામ કરે છે. આ સ્કેલ દ્વારા, હવામાં હાજર CO (કાર્બન ડાયોક્સાઇડ), ઓઝોન, NO2 (નાઇટ્રોજન ડાયોક્સાઇડ), PM 2.5 (પાર્ટિક્યુલેટ મેટર) અને PM 10 પ્રદૂષકોની માત્રા તપાસવામાં આવે છે અને શૂન્યથી 500 સુધીના રીડિંગમાં બતાવવામાં આવે છે.
હવામાં પ્રદૂષકોનું પ્રમાણ જેટલું વધારે છે, તેટલું AQI સ્તર વધારે છે. અને AQI જેટલો વધુ છે તેટલી હવા વધુ જોખમી છે. જો કે 200 અને 300 વચ્ચેનો AQI પણ ખરાબ માનવામાં આવે છે, પરંતુ સ્થિતિ એવી છે કે રાજસ્થાન, હરિયાણા, દિલ્હી અને ઉત્તર પ્રદેશના ઘણા શહેરોમાં તે 300થી ઉપર પહોંચી ગયો છે. આ વધતો AQI માત્ર એક નંબર નથી. આ આગામી રોગોના ભયનો પણ સંકેત છે.
PM શું છે, કેવી રીતે માપવામાં આવે છે? PM એટલે પાર્ટિક્યુલેટ મેટર. ખૂબ જ નાના કણો એટલે કે હવામાં રહેલા રજકણો તેમના કદ દ્વારા ઓળખાય છે. 2.5 એ સમાન પાર્ટિક્યુલેટ મેટરનું કદ છે, જે માઇક્રોનમાં માપવામાં આવે છે.
તેનું મુખ્ય કારણ ધુમાડો છે, જ્યાં પણ કંઈક બળી રહ્યું છે તો સમજી લો કે PM2.5 ત્યાંથી ઉત્પન્ન થઈ રહ્યું છે. માનવીના માથા પર વાળની ટોચનું કદ 50 થી 60 માઇક્રોન વચ્ચે હોય છે. આ તેનાથી પણ નાના છે, 2.5.
તે સ્પષ્ટ છે કે તેઓ ખુલ્લી આંખે પણ જોઈ શકતા નથી. હવાની ગુણવત્તા સારી છે કે નહીં તે માપવા માટે, PM2.5 અને PM10નું સ્તર જોવામાં આવે છે. હવામાં PM2.5 ની સંખ્યા 60 છે અને PM10 ની સંખ્યા 100 થી ઓછી છે, જેનો અર્થ છે કે હવાની ગુણવત્તા સારી છે. ગેસોલિન, તેલ, ડીઝલ અને લાકડું બાળવાથી સૌથી વધુ PM2.5 ઉત્પન્ન થાય છે.
