ડૉ. મુકેશ જિંદાલ, પાર્ટનર, આલ્ફા કેપિટલ2 કલાક પેહલા
- કૉપી લિંક
ભારતમાં સિસ્ટમેટિક ઇન્વેસ્ટમેન્ટ પ્લાન એટલે કે SIP દ્વારા મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં રોકાણ સતત વધી રહ્યું છે. ઓક્ટોબર 2024 સુધીમાં દેશમાં SIP પોર્ટફોલિયોની સંખ્યા 10 કરોડને વટાવી જશે, પરંતુ તમામ SIP સમાન હોતા નથી. આ મુખ્યત્વે 5 પ્રકારના હોય છે. આ વિશે જાણીને તમે અનુમાન કરી શકો છો કે તમારી ઉંમર અને જરૂરિયાતો અનુસાર તમારા માટે કઈ SIP યોગ્ય છે.
1. નિયમિત SIP આ દ્વારા તમે દર મહિને, દર બે મહિને, ત્રિમાસિક, અર્ધવાર્ષિક અથવા વાર્ષિક કોઈપણ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ યોજનામાં રોકાણ કરી શકો છો. તમે આ SIP ઓનલાઈન પણ શરૂ કરી શકો છો. આ પછી નિશ્ચિત રકમ રોકાણકારના ખાતામાંથી નિશ્ચિત તારીખે ડેબિટ થાય છે અને નિર્ધારિત મ્યુચ્યુઅલ ફંડ યોજનામાં આપમેળે રોકાણ કરવામાં આવે છે. રોકાણકારો શરૂઆતમાં જ રોકાણ અંતરાલ, કાર્યકાળ, રકમ અને આવર્તન પસંદ કરી શકે છે. એકવાર પસંદ કર્યા પછી તેને વારંવાર બદલી શકાતું નથી.
2. ફ્લેક્સિબલ SIP આમાં રોકાણકારને SIP રકમ બદલવાની સ્વતંત્રતા છે. એટલે કે જો રોકાણકારની નાણાકીય સ્થિતિ કોઈપણ મહિનામાં સારી હોય તો તે SIP રકમ વધારી શકે છે અને જો કોઈ નાણાકીય મુશ્કેલી હોય તો તે રકમ ઘટાડી પણ શકે છે. નિયમિત SIPની તુલનામાં રોકાણકાર તેના રોકાણ પર વધુ નિયંત્રણ ધરાવે છે. જો જરૂરી હોય તો તમે થોડા સમય માટે SIP પણ બંધ કરી શકો છો, જે પછીથી સરળતાથી શરૂ કરી શકાય છે.
કેવા લોકો માટે વધારે સારું: આ એવા રોકાણકારો માટે છે જેમની આવક અને ખર્ચ અનિશ્ચિત છે અથવા જેમની પાસે કોઈપણ સમયે મોટી રકમ આવી શકે છે. આ પદ્ધતિ ફ્રીલાન્સર્સ, બિઝનેસ માલિકો અથવા સ્વ-રોજગાર ધરાવતા તેમજ બજારની વધઘટનો લાભ લેવા માંગતા રોકાણકારો માટે વધુ સારી છે.
3. સ્ટેપ-અપ SIP આમાં રોકાણની રકમ નિયમિતપણે વધારવામાં આવે છે. રોકાણની રકમ વધે તેમ કમ્પાઉન્ડિંગ વધુ લાભ આપે છે. આ લાંબા ગાળે મોટી રકમ એકત્ર કરવામાં મદદ કરે છે. ફુગાવાના કારણે રૂપિયાના મૂલ્યમાં થયેલા ઘટાડાનો પણ સામનો કરી શકાય છે.
જેમના માટે તે સારું છે: કર્મચારીઓ માટે જે દર વર્ષે અથવા નિયમિત સમયાંતરે ઇન્ક્રીમેન્ટ મેળવે છે. જે ઉદ્યોગપતિઓનો નફો દર વર્ષે વધે છે અથવા રોકાણકારો કે જેઓ ઘર ખરીદવા, બાળકોના શિક્ષણ, નિવૃત્તિ વગેરે માટે નાણાકીય આયોજન કરવા માગે છે.
4. વીમા સાથે SIP ઘણી મ્યુચ્યુઅલ ફંડ કંપનીઓ આવી ખાસ ઓફરો આપે છે. આમાં રોકાણ અને વીમા બંનેનો લાભ મળે છે. રોકાણકારોએ વીમા કવચ માટે કોઈ અલગ પ્રીમિયમ ચૂકવવું પડતું નથી. આ હેઠળ રોકાણકારને ટર્મ ઇન્શ્યોરન્સ કવરેજ સાથે લાંબા ગાળા માટે ભંડોળ એકત્ર કરવાની તક મળે છે.
SIP સમયગાળા દરમિયાન રોકાણકારના અકાળે મૃત્યુના કિસ્સામાં નોમિનીને નિશ્ચિત વીમા રકમ મળે છે. સામાન્ય રીતે શરૂઆતના વર્ષોમાં વીમા કવચ ઓછું હોય છે, પરંતુ ધીમે ધીમે વધતું જાય છે.
કેવા લોકો માટે વધારે સારું: તે નિશ્ચિત આવક ધરાવતા રોકાણકારો માટે સારું છે કે જેઓ મોટું ભંડોળ એકઠું કરવા માગે છે અને પરિવારને વીમા કવરેજ પણ પ્રદાન કરવા માગે છે. જેઓ મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં રોકાણ કરવાનું શરૂ કરી રહ્યા છે અથવા જેમની પાસે અલગ વીમો નથી અને પ્રારંભિક તબક્કે નાણાકીય સુરક્ષા ઇચ્છે છે તેમના માટે પણ તે વધુ સારું છે.
5. SIP ટ્રિગર કરો આ હેઠળ રોકાણકાર ચોક્કસ શરત અથવા ટ્રિગરના આધારે SIPમાં રોકાણ કરે છે. આમાં નિયમિત અંતરાલ પર દર મહિને એક નિશ્ચિત રકમનું રોકાણ કરવામાં આવે છે, પરંતુ આ રકમનું રોકાણ ત્યારે જ થાય છે કે જ્યારે બજારમાં કોઈ ચોક્કસ સ્થિતિ અથવા સ્તર રચાય છે. ટ્રિગર્સ ઘણા પ્રકારના હોઈ શકે છે, જેમ કે…
- ઇન્ડેક્સ લેવલ ટ્રિગરઃ જો નિફ્ટી અથવા સેન્સેક્સ ચોક્કસ સ્તરે પહોંચે છે.
- ફિક્સ્ડ ડેટ ટ્રિગર: આ હેઠળ ચોક્કસ તારીખ અથવા સમય મર્યાદા નક્કી કરીને મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં રોકાણ કરવામાં આવે છે.
- રિટર્ન બેઝ ટ્રિગર: જો ફંડનું મૂલ્ય ચોક્કસ ટકાવારીથી વધે અથવા ઘટે તો રોકાણ કરવામાં આવે છે.
- પ્રોફિટ બુકિંગ ટ્રિગર: જો ફંડનું વળતર ચોક્કસ સ્તરે પહોંચે છે, તો નફો બુક કરી શકાય છે અથવા ફરીથી રોકાણ કરી શકાય છે.
- કેવા લોકો માટે વધારે સારું: રોકાણકારો કે જેઓ બજારની દિશા અને વલણોની આગાહી કરવામાં માહિર છે. જેમની પાસે ઉચ્ચ જોખમ લેવાની ક્ષમતા છે તેઓ પણ તેનો પ્રયાસ કરી શકે છે.