8 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
બ્લૂમબર્ગના બિલિયોનેર્સ ઈન્ડેક્સ મુજબ, 62 વર્ષીય ગૌતમ અદાણીની સંપત્તિ 85 બિલિયન ડોલરથી વધુ છે.
ન્યૂયોર્કની ફેડરલ કોર્ટે ગૌતમ અદાણી સહિત 7 લોકો પર અબજો ડોલરની છેતરપિંડી અને લાંચ લેવાનો આરોપ લગાવ્યો છે. યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ એટર્ની ઓફિસનું કહેવું છે કે અદાણીએ ભારતમાં સોલાર એનર્જી કોન્ટ્રાક્ટ મેળવવા માટે ભારતીય અધિકારીઓને $250 મિલિયન લાંચ આપવાનું વચન આપ્યું હતું.
અદાણી પર લાંચની આ રકમ વસૂલવા માટે અમેરિકન, વિદેશી રોકાણકારો અને બેંકો સાથે ખોટું બોલવાનો આરોપ છે. અદાણી ગ્રીન એનર્જી લિમિટેડના અધિકારીઓ અને ગૌતમ અદાણીના ભત્રીજા સાગર અને વિનીત જૈનના નામ પણ આરોપીઓમાં સામેલ છે.
રોયટર્સના અહેવાલ મુજબ ગૌતમ અદાણી અને સાગર અદાણી વિરુદ્ધ ધરપકડ વોરંટ જારી કરવામાં આવ્યું છે. પ્રોસિક્યુટર્સ ફોરેન લૉ એન્ફોર્સમેન્ટ એજન્સીઓને વોરંટ સોંપવાની તૈયારી કરી રહ્યા છે.
બુધવારે જ અદાણીએ 20 વર્ષના ગ્રીન બોન્ડના વેચાણથી $600 મિલિયન એકત્ર કરવાની જાહેરાત કરી હતી. થોડા કલાકો પછી, તેમના પર છેતરપિંડીનો આરોપ મૂકવામાં આવ્યો.
અદાણી ગ્રીન એનર્જી ગુજરાતના ખાવડામાં એક જ જગ્યાએ 30 હજાર મેગાવોટ ક્ષમતાનો સોલાર પ્લાન્ટ સ્થાપી રહી છે.
યુએસ એટર્ની ઓફિસ દ્વારા અદાણી પર લગાવવામાં આવેલા આરોપો…
- 2020 અને 2024 દરમિયાન, અદાણી સહિત તમામ આરોપીઓ ભારત સરકાર પાસેથી સૌર ઉર્જાનો કોન્ટ્રાક્ટ મેળવવા માટે ભારતીય અધિકારીઓને $250 મિલિયનની લાંચ આપવા સંમત થયા હતા. આ પ્રોજેક્ટથી 20 વર્ષમાં $2 બિલિયનથી વધુનો નફો થવાની અપેક્ષા હતી.
- આ યોજનાને આગળ વધારવા માટે અદાણી ભારત સરકારના એક અધિકારીને મળ્યા હતા. જ્યારે સાગર અને વિનીતે આ યોજના પર કામ કરવા માટે ઘણી બેઠકો કરી હતી. સિરિલ કેબનેસ, સૌરભ અગ્રવાલ, દીપક મલ્હોત્રા અને રૂપેશ અગ્રવાલને પણ આરોપી બનાવવામાં આવ્યા છે.
- કોર્ટને કહેવામાં આવ્યું કે આ ચારેય લાંચ યોજનામાં ગ્રાન્ડ જ્યુરી, એફબીઆઈ અને યુએસ સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ કમિશન (એસઈસી)ની તપાસ રોકવાનું કાવતરું ઘડ્યું હતું. ચારેય લોકોએ સ્કીમને લગતા ઈમેલ, મેસેજ અને એનાલિસિસ પણ ડિલીટ કરી દીધા.
- અદાણી ગ્રીન એનર્જીએ કોન્ટ્રાક્ટ માટે ભંડોળ પૂરું પાડવા માટે યુએસ રોકાણકારો અને આંતરરાષ્ટ્રીય ધિરાણકર્તાઓ પાસેથી કુલ $3 બિલિયન એકત્ર કર્યા હતા.
એનર્જી બિઝનેસનું સંચાલન કરે છે સાગર અદાણી
ગૌતમ અદાણીના ભત્રીજા સાગર અદાણીએ બ્રાઉન યુનિવર્સિટી યુએસમાંથી અર્થશાસ્ત્રની ડિગ્રી મેળવી છે. ડિગ્રી પછી સાગર 2015માં અદાણી ગ્રુપમાં જોડાયા. સાગર ગ્રુપના એનર્જી બિઝનેસ અને ફાઇનાન્સનું સંચાલન કરે છે. તે રિન્યુએબલ એનર્જી બિઝનેસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે અને 2030 સુધીમાં વિશ્વની સૌથી મોટી રિન્યુએબલ એનર્જી કંપની બનાવવાની યોજના ધરાવે છે.
સોમવારે અદાણીના એનર્જી શેરમાં ઘટાડો થયો હતો
યુએસ ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ જસ્ટિસના આરોપો બુધવારે રાત્રે બહાર આવ્યા હોવા છતાં બે દિવસ અગાઉ 18 નવેમ્બરે અદાણી એનર્જીના શેરમાં ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો. અદાણી એનર્જી સોલ્યુશન્સનો શેર 1.33 ટકાના ઘટાડા સાથે બંધ થયો હતો.
અદાણી ગ્રીન એનર્જીના શેરમાં 2.33 ટકાનો ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો. 1457 રૂપિયા પર બંધ રહ્યો હતો. અદાણી ટોટલ ગેસનો શેર 2.13 ટકાના ઘટાડા સાથે રૂ. 669.60 પર બંધ રહ્યો હતો.
અદાણીએ ગયા સપ્તાહે અમેરિકામાં રોકાણની જાહેરાત કરી હતી
અદાણીએ તાજેતરમાં અમેરિકામાં 10 બિલિયન ડોલરના રોકાણની જાહેરાત કરી હતી, જેનાથી 15,000 નોકરીઓનું સર્જન થવાની ધારણા છે.
ગૌતમ અદાણી અને તેમની સફર સાથે જોડાયેલા કેટલાક રસપ્રદ તથ્યો…
હીરા ઉદ્યોગમાં પોતાનું નસીબ અજમાવ્યું: 24 જૂન 1962ના રોજ જન્મેલા ગૌતમ અદાણી ગુજરાતના છે. તેમણે 1980 ના દાયકાની શરૂઆતમાં મુંબઈના હીરા ઉદ્યોગમાં પોતાનું નસીબ અજમાવ્યું અને તેમના ભાઈના પ્લાસ્ટિકના વ્યવસાયને ચલાવવા માટે ગુજરાત પાછા ફર્યા. આ પછી અદાણી ગ્રૂપની શરૂઆત 1988માં એક નાની એગ્રી ટ્રેડિંગ ફર્મ સાથે થઈ હતી.
તે હવે કોલસાના વેપાર, ખાણકામ, લોજિસ્ટિક્સ, વીજ ઉત્પાદન અને વિતરણમાં ફેલાયેલા સમૂહમાં પરિવર્તિત થઈ ગયું છે. અદાણી ગ્રુપ ગ્રીન એનર્જી, એરપોર્ટ, ડેટા સેન્ટર અને સિમેન્ટ ઉદ્યોગમાં પણ છે. ગૌતમ અદાણીએ તેમના જૂથને વિશ્વનું સૌથી મોટું રિન્યુએબલ એનર્જી ઉત્પાદક બનાવવા માટે 2030 સુધીમાં કુલ $70 બિલિયનનું રોકાણ કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે.
1996માં અદાણી ફાઉન્ડેશનની રચના: અદાણી ફાઉન્ડેશનની સ્થાપના 1996માં પત્ની પ્રીતિ અદાણીના નેતૃત્વમાં કરવામાં આવી હતી. તેણે ભારતના ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં સામાજિક કાર્યક્રમો પર કામ કર્યું છે. હાલમાં આ ફાઉન્ડેશન દેશના 18 રાજ્યોમાં વાર્ષિક 34 લાખ લોકોના ઉત્થાનમાં મદદ કરી રહ્યું છે. પ્રીતિ વ્યવસાયે ડૉક્ટર છે, જેણે ડેન્ટલ સર્જરી (BDS)માં ગ્રેજ્યુએશન કર્યું છે.
ગૌતમ અદાણીને લગતો વિવાદ…
પહેલો વિવાદ: હિંડનબર્ગ રિસર્ચ પર મની લોન્ડરિંગનો આરોપ : જાન્યુઆરી 2023માં તારીખ. ગૌતમ અદાણીની ફ્લેગશિપ કંપની અદાણી એન્ટરપ્રાઇઝે રૂ. 20,000 કરોડની ફોલો-ઓન જાહેર ઓફરની જાહેરાત કરી હતી. આ ઑફર 27 જાન્યુઆરી, 2023ના રોજ ખુલવાની હતી, પરંતુ તે પહેલા જ 24 જાન્યુઆરી, 2023ના રોજ હિંડનબર્ગ રિસર્ચે એક રિપોર્ટ બહાર પાડ્યો હતો, જેમાં અદાણી ગ્રૂપ પર મની લોન્ડરિંગ અને શેરની હેરાફેરીનો આરોપ મૂકવામાં આવ્યો હતો.
25 જાન્યુઆરી સુધીમાં, જૂથના શેરનું બજાર મૂલ્ય લગભગ $12 બિલિયન (આશરે રૂ. 1 લાખ કરોડ) ઘટ્યું. જો કે, અદાણીએ કોઈપણ ગેરરીતિના આરોપોને નકારી કાઢ્યા હતા. આવી સ્થિતિમાં અદાણી ગ્રૂપે તેની રૂ. 20,000 કરોડની ફોલો-ઓન પબ્લિક ઓફર પણ રદ કરી હતી. સુપ્રીમ કોર્ટે આ કેસની તપાસ માટે 6 સભ્યોની કમિટીની રચના કરી હતી અને સેબીએ પણ આ કેસની તપાસ કરી હતી.
કોર્ટના નિર્ણય બાદ અદાણી ગ્રુપના ચેરમેન ગૌતમ અદાણીએ કહ્યું હતું કે, ‘કોર્ટનો નિર્ણય દર્શાવે છે કે સત્યની જીત થઈ છે. સત્યમેવ જયતે. જેઓ અમારી સાથે ઉભા રહ્યા તેમનો હું આભારી છું. ભારતની વિકાસગાથામાં અમારું યોગદાન ચાલુ રહેશે. જય હિંદ.’
બીજો વિવાદ: હાઈ-ગ્રેડમાં લો-ગ્રેડનો કોલસો વેચવાનો આરોપઃ એક મહિના પહેલાં, ફાઈનાન્સિયલ ટાઈમ્સે ઓર્ગેનાઈઝ્ડ ક્રાઈમ એન્ડ કરપ્શન રિપોર્ટિંગ પ્રોજેક્ટના અહેવાલને ટાંકીને દાવો કર્યો હતો કે જાન્યુઆરી 2014માં અદાણી જૂથે 28 મિલિયન યુનિટ વેચ્યા હતા. ઇન્ડોનેશિયાની કંપની પાસેથી કોલસો $1 પ્રતિ ટનના ભાવે ‘લો-ગ્રેડ’ કોલસો ખરીદ્યો.
રિપોર્ટમાં એવો આક્ષેપ કરવામાં આવ્યો છે કે આ શિપમેન્ટ તમિલનાડુ જનરેશન એન્ડ ડિસ્ટ્રિબ્યુશન કંપની (TANGEDCO)ને ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળા કોલસા તરીકે સરેરાશ $91.91 પ્રતિ ટનના ભાવે વેચવામાં આવ્યું હતું.
અગાઉ પણ અદાણી ગ્રૂપ પર કોલસા આયાત બિલમાં હેરાફેરીનો આરોપ લાગ્યો હતો
- ફાઈનાન્સિયલ ટાઈમ્સે તેના એક અહેવાલમાં આરોપ લગાવ્યો હતો કે અદાણી જૂથે ઈન્ડોનેશિયામાંથી ઓછા દરે કોલસાની આયાત કરી હતી અને બિલમાં ખોટા ખર્ચ કરીને ઊંચા ભાવ દર્શાવ્યા હતા. જેના કારણે આ ગ્રુપે કોલસામાંથી પેદા થતી વીજળી ગ્રાહકોને ઊંચા ભાવે વેચી હતી.
- ફાઈનાન્સિયલ ટાઈમ્સે 2019 અને 2021 વચ્ચેના 32 મહિનામાં અદાણી ગ્રુપ દ્વારા ઈન્ડોનેશિયાથી ભારતમાં આયાત કરાયેલા 30 કોલસાના શિપમેન્ટની તપાસ કરી હતી. આ તમામ શિપમેન્ટના આયાત રેકોર્ડમાં નિકાસના ઘોષણા કરતાં ભાવ વધુ હોવાનું જણાયું હતું. આ રકમમાં લગભગ ₹582 કરોડનો વધારો થયો છે.