તેહરાન1 કલાક પેહલા
- કૉપી લિંક
ઈરાનની રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા પરિષદે સોમવારે વિવાદાસ્પદ હિજાબ અને શુદ્ધતાના કાયદા પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. તે ગયા શુક્રવારથી લાગુ થવાનો હતું, પરંતુ સ્થાનિક અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે તેની સામે વધી રહેલા વિરોધને કારણે આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.
ઈરાનના રાષ્ટ્રપતિ મસૂદ પાઝાકિયનનું કહેવું છે કે કાયદો અસ્પષ્ટ છે અને તેમાં સુધારાની જરૂર છે. તેમણે તેની કેટલીક જોગવાઈઓ પર પુનર્વિચાર કરવા કહ્યું છે. આ કાયદા અનુસાર જે મહિલાઓ પોતાના વાળ, હાથ અને પગને સંપૂર્ણપણે ઢાંકતી નથી તેમને 15 વર્ષની જેલ અને દંડની જોગવાઈ છે. એમ્નેસ્ટી ઈન્ટરનેશનલ સહિત અનેક માનવાધિકાર સંગઠનોએ આ કાયદાની ટીકા કરી છે.
1936માં મહિલાઓ સ્વતંત્ર હતી, 1979માં હિજાબ ફરજિયાત બન્યો
ઈરાનમાં હિજાબ લાંબા સમયથી વિવાદનો મુદ્દો છે. 1936માં નેતા રેઝા શાહના શાસનમાં મહિલાઓ સ્વતંત્ર હતી. શાહના ઉત્તરાધિકારીઓએ પણ મહિલાઓને મુક્ત રાખી હતી, પરંતુ 1979ની ઇસ્લામિક ક્રાંતિએ શાહને ઉથલાવી દીધા પછી 1983માં હિજાબ ફરજિયાત બન્યો હતો.
ઈરાન પરંપરાગત રીતે તેના ઈસ્લામિક દંડ સંહિતાની કલમ 368ને હિજાબ કાયદો માને છે. આ મુજબ ડ્રેસ કોડનું ઉલ્લંઘન કરનારને 10 દિવસથી બે મહિનાની જેલ અથવા 50 હજારથી 5 લાખ ઈરાની રિયાલનો દંડ થઈ શકે છે.
2022માં ઈરાનમાં હિજાબ સામે મોટા પાયે વિરોધ થયો હતો, જ્યારે ઘણી મહિલાઓએ જાહેરમાં હિજાબ સળગાવી દીધા હતા.
ગાયકની ધરપકડ બાદ હિજાબ કાયદા પરની ચર્ચાએ જોર પકડ્યું
ગયા અઠવાડિયે મહિલા ગાયક પરસ્તુ અહમદીની ધરપકડ બાદ હિજાબ કાયદા અંગેની ચર્ચાએ જોર પકડ્યું છે. પરસ્તુ અહમદીએ બુધવારે 11 ડિસેમ્બરે યુટ્યુબ પર કોન્સર્ટનો વીડિયો અપલોડ કર્યો હતો. આ વીડિયોમાં અહમદી સ્લીવલેસ ડ્રેસ પહેરીને ગીત ગાતી હતી.
વીડિયો અપલોડ થયા બાદ ગુરુવારે તેની સામે કોર્ટમાં કેસ નોંધવામાં આવ્યો હતો. આ પછી શનિવારે પરસ્તુ અહમદીની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. બીબીસી અનુસાર 300 થી વધુ ઈરાની કાર્યકર્તાઓ, લેખકો અને પત્રકારોએ તાજેતરમાં એક અરજી પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે, જેમાં આ નવા કાયદાને ગેરકાયદેસર ગણાવ્યો છે.
સિંગર પરસ્તુ અહમદીએ તેના કોન્સર્ટનો વીડિયો યુટ્યુબ પર અપલોડ કર્યો હતો, જેમાં તે સ્લીવલેસ ડ્રેસ પહેરીને ગીત ગાતી જોવા મળી હતી.
રાષ્ટ્રપતિએ હિજાબ કાયદાનો ઘણી વખત વિરોધ કર્યો છે
રાષ્ટ્રપતિ મસૂદ પઝકિયાને પણ ઘણી વખત હિજાબ કાયદાનો વિરોધ કર્યો છે. તેમનું કહેવું છે કે નૈતિક પોલીસિંગનો અધિકાર કોઈને નથી. 2022માં મહસા અમીનીના મૃત્યુ બાદ તેમણે કહ્યું હતું કે આ અમારી ભૂલ છે. અમે બળ દ્વારા અમારી ધાર્મિક માન્યતાઓ થોપવા માંગીએ છીએ. આ વૈજ્ઞાનિક રીતે શક્ય નથી.
પઝાશ્કિયાને તેની રેલીમાં 2022 માં ઈરાની મહિલા સ્વતંત્રતાના ગીત – ‘ઔરત, ઝિંદગી, આઝાદી’ – નો ઉપયોગ કર્યો હતો. આ ગીત ‘બારા’નું છે, જે ઈરાનમાં મહિલા સ્વતંત્રતા માટે શરૂ કરવામાં આવેલ અભિયાન છે.
2022માં 22 વર્ષીય મહસા અમીનીને પોલીસે હિજાબ ન પહેરવા બદલ ધરપકડ કરી હતી. ધરપકડના ત્રણ દિવસ બાદ પોલીસ કસ્ટડીમાં તેનું મૃત્યુ થયું હતું. આ પછી, હિજાબ કાયદાને લઈને સમગ્ર ઈરાનમાં જોરદાર દેખાવો થયા.
ખામેનીના સમર્થકો કાયદાનો અમલ કરવાનો આગ્રહ રાખે છે
બીજી તરફ ઈરાનના સર્વોચ્ચ નેતા આયાતુલ્લા અલી ખમેનીના સમર્થકો આ કાયદાને લાગુ કરવાનો આગ્રહ કરી રહ્યા છે. ઘણા અધિકારીઓને ડર છે કે જો આ કાયદાને લાગુ કરવામાં વિલંબ થશે તો દેશમાં મોટા પાયે વિરોધ પ્રદર્શન શરૂ થઈ શકે છે.
