29 મિનિટ પેહલાલેખક: રેણુ રખેજા
- કૉપી લિંક
મોબાઈલ પર સ્ક્રોલ કરતી વખતે, ટીવી જોતી વખતે કે કામ કરતી વખતે ખાવાનું હવે સામાન્ય થઈ ગયું છે. આનાથી અતિશય ખાવું, અસ્વસ્થતા અથવા ઉદાસીની લાગણીઓને દબાવવા માટે અનિચ્છનીય આહાર અને પાચન સમસ્યાઓ થાય છે. આનાથી બચવાનો ઉપાય એ છે કે ભોજન દરમિયાન સાવધાન રહેવું.
ધ્યાનપૂર્વક ખાવું એટલે કે માઇન્ડફુલ ઇટિંગ એ એક એવો વૈજ્ઞાનિક અભિગમ છે, જે વ્યક્તિને ખોરાક સંબંધિત આદતોથી વાકેફ કરે છે. આ માત્ર ભૂખના યોગ્ય સંકેતોને ઓળખવામાં મદદ કરે છે એવું નથી સાથે સાથે તે ઇમોશનલ ઇટિંગને ટાળવામાં પણ મદદ કરે છે.
ઇમોશનલ ઇટિંગનો અર્થ એ છે કે, જ્યારે પણ તમે ખાઓ ત્યારે તમારું ધ્યાન સંપૂર્ણ રીતે ખોરાક પર હોવું જોઈએ. તેનાથી તમે ભૂખ અને સંતોષના સંકેતોને ઓળખી શકો છો. તે ખોરાક સાથેના જોડાણને મહત્ત્વ આપે છે.
તરસ પણ ભૂખની લાગણીનું કારણ બની શકે છે, પરંતુ તે ભૂખ નથી જ્યારે તમને વાસ્તવમાં ભૂખ લાગી હોય, ત્યારે તમે પેટમાં ગડગડાટ, ઉર્જાનો અભાવ અથવા સહેજ ચક્કર જેવા ચિહ્નો જોઈ શકો છો. ઘણી વખત આપણે શરીરમાં પાણીની ઉણપને ભૂખ સમજી લેવાની ભૂલ કરી દઈએ છીએ.
આવી સ્થિતિમાં જમવાના અડધા કલાક પહેલા એક ગ્લાસ પાણી પીવો. આનાથી વાસ્તવિક ભૂખનો આસાનીથી અંદાજો લગાવી શકાય છે, પરંતુ જ્યારે તમે તણાવ, કંટાળો અથવા ઉદાસ હોવ ત્યારે ખાઓ છો, તે ઇમોશનલ ઇટિંગ છે. આ સમય દરમિયાન, તમને વારંવાર તળેલા ખોરાક અથવા મીઠાઈઓ ખાવાની વધુ ઈચ્છા થાય છે. આવી સ્થિતિમાં, જમતી વખતે, તમારી જાતને એક વાર પૂછો કે શું તમને ખરેખર ભૂખ લાગી છે અથવા તમને તરસ અથવા કોઈ લાગણીને કારણે ખાવાનું મન થાય છે.
આ રીતે ધ્યાન રાખીને ખાવાની પ્રેક્ટિસ કરો ખાવા માટે એક નિશ્ચિત સ્થળ અને સમય રાખવાનો પ્રયાસ કરો. બરાબર બેસો. આ સમયગાળા દરમિયાન ટીવી અને ફોનથી દૂર રહો. બીજું કોઈ કામ પણ ન કરો. આ તમને ખોરાક પર સંપૂર્ણ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં મદદ કરશે.
ભોજન દરમિયાન ઉતાવળ કરશો નહીં. દરેક કોળિયાને 20 થી 25 વખત ચાવો. તે મગજને વધુ સારી રીતે સંતોષનો સંકેત આપે છે.
જો તમે ઇચ્છો, તો તમે તમારી ભૂખને 1 થી 10 ના સ્કેલ પર રેટ કરી શકો છો. ઉદાહરણ તરીકે, અતિશય ભૂખ માટે 1 પોઇન્ટ અને સંપૂર્ણ ભરાયેલા પેટ માટે 10 પોઇન્ટ આપો. જ્યારે તમે સ્તર 3 થી 4 પર હો ત્યારે ખોરાક લો અને જ્યારે તમે સ્તર 7 થી 8 પર પહોંચો ત્યારે ખાવાનું બંધ કરો. આ સિવાય જમતી વખતે તેના રંગ, ટેક્સચર અને સુગંધ પર ધ્યાન આપો. તેનાથી ભોજનનો આનંદ વધે છે.
પાચન સંબંધી સમસ્યાઓ ઓછી થશે, સ્વાસ્થ્ય સુધરશે. ધ્યાનથી ખાવાથી ધીમે ધીમે પાચનમાં સુધારો થશે. ખોરાકની માત્રાને નિયંત્રિત કરવામાં સક્ષમ થશો.વધારે ખાવાનું ટાળશે. ઇમોશનલ ઇટિંગનું ચક્ર તૂટી જશે. આ અનિયંત્રિત આહાર અને તેની સાથે સંકળાયેલા અપરાધભાવથી બચી શકશો.
રેણુ રાખેજા જાણીતા ન્યુટ્રિશનિસ્ટ અને હેલ્થ કોચ છે.
@consciouslivingtips