24 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
અયોધ્યામાં બની રહેલા ભવ્ય રામ મંદિરમાં 22 જાન્યુઆરીએ રામ લલ્લાની મૂર્તિની પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા કરવામાં આવશે. આ પહેલા પણ સોશિયલ મીડિયા પર મંદિર સાથે જોડાયેલા ઘણા દાવા વાયરલ થઈ રહ્યા છે. આવો જ એક દાવો છે કે જટાયુ (ગીધ)નું ટોળું અયોધ્યા પહોંચવા લાગ્યું છે.
- સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ X પર ઘણા વેરિફાઈડ યુઝર્સ ગીધના વીડિયો શેર કરી રહ્યા છે અને દાવો કરી રહ્યા છે કે જટાયુનું ટોળું અયોધ્યા પહોંચવા લાગ્યું છે.
- આ સાથે લોકો એવો પણ સવાલ કરી રહ્યા છે કે આ માત્ર સંયોગ છે કે ચમત્કાર? અમે તપાસ કરી કે વાયરલ દાવામાં કેટલી સત્યતા છે અને તે ભ્રામક અને ખોટા હોવાનું જણાયું છે.
પ્રથમ દાવો:
વેરિફાઈડ એક્સ યુઝર રિચા અવસ્થીએ ટ્વિટ કર્યું – જટાયુનું ટોળું અયોધ્યા પહોંચ્યું; લુપ્ત ગીધ ક્યાંથી આવ્યા અયોધ્યા? ચમત્કાર કે સંયોગ 🔥🔥🚩. X પર રિચાને 79 હજારથી વધુ લોકો ફોલો કરે છે.
ટ્વિટ જુઓ:
શુભમ હિંદુ નામના વેરિફાઈડ એક્સ યુઝરે પણ જટાયુ સાથે સંબંધિત ટ્વિટ કર્યું છે. શુભમે પોતાના ટ્વીટમાં લખ્યું- જટાયુ અયોધ્યામાં પહોંચવા લાગ્યા છે 🙏🚩.
ટ્વિટ જુઓ:
- X પર શુભમને 10 હજારથી વધુ લોકો ફોલો કરે છે. શુભમના બાયોમાં લખ્યું છે કે તે હિન્દુ એકતા ગ્રુપ નામની સંસ્થાનો સંસ્થાપક અને રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ છે.
તપાસ દરમિયાન, અમને આ વીડિયો Eternal Love નામની YouTube ચેનલ પર મળ્યો. આ વીડિયો 21 ડિસેમ્બર 2021 ના રોજ અપલોડ કરવામાં આવ્યો હતો. જો કે, વિડિયોના સ્થાન વિશેની માહિતી વર્ણનમાં આપવામાં આવી નથી.
વીડિયો જુઓ
ઇટરનલ લવ યુટ્યુબ ચેનલ પર અપલોડ કરેલ વિડીયોનો સ્ક્રીનશોટ.
અમને કેટલીક અન્ય YouTube ચેનલો પર પણ સમાન વીડિયો મળ્યા છે જે તમે નીચે જોઈ શકો છો. આ પણ બે વર્ષ પહેલા અપલોડ કરવામાં આવ્યા હતા.
પ્રથમ વીડિયો :
- ચેનલનું નામ: Short Creator
- વીડિયો અપલોડ તારીખ: 13 ડિસેમ્બર 2021
બીજો વીડિયો :
- ચેનલનું નામ: Respect pluss
- વીડિયો અપલોડ તારીખ: 15 ઓક્ટોબર 2021
વાયરલ વીડિયોમાં બરફથી ઢંકાયેલા પહાડો દેખાઈ રહ્યા છે. જો કે, અયોધ્યામાં ન તો પર્વતો છે કે ન તો ત્યાં બરફ પડે છે. તે સ્પષ્ટ છે કે વીડિયોને લઈને જે દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે તે અયોધ્યાનો છે અને રામ મંદિરના નિર્માણની સાથે જ ત્યાં ગીધ એકઠા થવા લાગ્યા છે, તે તદ્દન ખોટો અને ભ્રામક છે.
બીજો દાવો:
જટાયુના ટોળાનો અયોધ્યા પહોંચવાનો કંઈક આવો દાવો અમને આદિત્ય પંડિત નામના એક્સ યુઝરના એકાઉન્ટ પર મળ્યો. X પર આદિત્યને 12 હજારથી વધુ લોકો ફોલો કરે છે. પોતાના ટ્વિટમાં આદિત્યએ લખ્યું- જટાયુનું ટોળું અયોધ્યા પહોંચ્યું” લુપ્ત ગીધ ક્યાંથી આવ્યા, અયોધ્યા? કોઈ ચમત્કાર કે સંયોગ.. જય શ્રી રામ 🚩🙏
ટ્વિટ જુઓ:
આદિત્યએ પોતાના ટ્વીટમાં ગીધનો ફોટો શેર કર્યો છે.ફોટોના બેકગ્રાઉન્ડમાં ઘણા લોકો ગીધને પકડીને ઉભા રહેલા દેખાય છે.
અમને ધ હિન્દુ સેના નામના વેરિફાઈડ X એકાઉન્ટ પર આદિત્યના ટ્વિટ જેવું જ એક ટ્વિટ પણ મળ્યું. આ ટ્વીટના કેપ્શનમાં લખ્યું હતું- જુઓ જટાયુનો વીડિયો, રામ મંદિરના નિર્માણ દરમિયાન, મને નથી ખબર કે આ જટાયુ ક્યાંથી આવ્યા.
ટ્વિટ જુઓ:
- હિન્દુ સેનાએ ટ્વીટ સાથે ટાઈમ્સ નાઉ નવભારતનો એક વીડિયો અપલોડ કર્યો હતો. આ વીડિયોની 30મી સેકન્ડમાં એ જ ગીધ જોવા મળે છે જેની તસવીર એક્સ યુઝર આદિત્યએ ટ્વીટ કરી હતી. ટ્વીટની સાથે લખ્યું- કેપ્શન અને વીડિયો જોઈને લાગે છે કે આ ઘટના અયોધ્યામાં બનશે અને હાલના સમયની હશે.
- જોકે એવું નથી. તપાસ દરમિયાન, અમને ટાઇમ્સ નાઉ નવભારતના X એકાઉન્ટ પર આ વીડિયો મળ્યો. ટાઈમ્સ નાઉ નવભારતે એક્સ હેન્ડલે 9 જાન્યુઆરી, 2023 ના રોજ તેના ટ્વિટમાં લખ્યું હતું- કાનપુરમાં ‘જટાયુ’ દેખાતા જ લોકોની ભીડ ઉમટી, માહિતી મળતા વન વિભાગની ટીમ પહોંચી અને ગીધનો કબ્જો લીધો.
ટ્વિટ જુઓ:
- ટ્વીટથી સ્પષ્ટ થયું કે વાયરલ તસવીરમાં દેખાતું ગીધ (જટાયુ) અયોધ્યામાં નહીં પરંતુ કાનપુરમાં જોવા મળ્યું હતું. આ ઘટના પણ હાલની નથી પરંતુ ગયા વર્ષ 2023ની છે.
- તપાસ દરમિયાન, અમને આજતકની યુટ્યુબ ચેનલ પર આ ગીધ સાથે સંબંધિત એક વીડિયો પણ મળ્યો. આજતકે પોતાના રિપોર્ટમાં જણાવ્યું હતું કે આ એક સફેદ ગીધ હતું જેની પાંખો 5 ફૂટ લાંબી હતી. આ સમગ્ર ઘટના કાનપુરની હતી.
વીડિઓ જુઓ:
આ ઘટનાને લગતા સમાચાર ભાસ્કરે પણ પ્રકાશિત કર્યા હતા. ભાસ્કરે તેના અહેવાલમાં જણાવ્યું હતું –
હિમાલયન ગીધની જોડી કાનપુરના બાજરિયા સ્લાટર હાઉસમાં પહોંચી હતી. ત્યાં હાજર લોકોએ એક ગીધને પકડી લીધું. જ્યારે અન્ય એક ભાગી ગયું હતું. ગીધને જોવા માટે આસપાસના લોકો એકઠા થઈ ગયા હતા. ઝૂ એડમિનિસ્ટ્રેશનને માહિતી મળતાં જ ત્યાં પહોંચીને ગીધને પકડી લીધું હતું. પ્રાણી સંગ્રહાલયના અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે શફીક અને દિલશાદ કુરેશીએ તેમના મિત્રો સાથે મળીને ગીધને પકડ્યું હતું. ગીધ સાથે એક માદા પણ હતી, પરંતુ તે ઉડી ગઈ હતી.
સંપૂર્ણ સમાચાર વાંચો
દૈનિક ભાસ્કરમાં પ્રકાશિત સમાચારનો સ્ક્રીનશોટ.
તે સ્પષ્ટ છે કે જે ગીધ અયોધ્યામાં જોવાનો દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે અને જેને જટાયુ કહેવામાં આવી રહ્યું છે તે ખરેખરમાં ગયા વર્ષે કાનપુરમાં જોવા મળ્યું હતું. વાયરલ દાવો ખોટો છે.
ત્રીજો દાવો:
વેરિફાઈડ એક્સ યુઝર હિમાંશુ જૈને એક તસવીર ટ્વીટ કરી છે જેમાં એક જગ્યાએ ઘણા બધા ગીધ જોવા મળે છે. આ તસવીર સાથેના કેપ્શનમાં હિમાંશુએ લખ્યું- અયોધ્યામાં ભક્તો ભગવાન રામની મૂર્તિની પ્રાણ પ્રતિષ્ઠાની તૈયારી કરી રહ્યા છે, આ દરમિયાન જટાયુ જોવા મળ્યું છે.
ટ્વિટ જુઓ:
- X પર હિમાંશુ જૈનને 44 હજારથી વધુ લોકો ફોલો કરે છે.
મનોજ શર્મા નામના યુઝરે પણ આવો જ દાવો કર્યો હતો. મનોજે પોતાના ટ્વિટમાં લખ્યું- રામ મંદિરના ઉદ્ઘાટન પહેલા જટાયુના વંશજો અયોધ્યા પહોંચ્યા! લુપ્ત થતી પ્રજાતિઓના ગીધને જોવા માટે ભીડ એકઠી થઈ છે… જે થઈ રહ્યું છે તે ખરેખર અદ્ભુત છે અને જેણે પોતાના જીવનકાળમાં આ બધું જોયું છે તે ખૂબ જ ભાગ્યશાળી માનવામાં આવશે.
ટ્વિટ જુઓ:
વાયરલ દાવાને ચકાસવા માટે, જ્યારે અમે Google Images પર વિડિયોના કીફ્રેમને રિવર્સ સર્ચ કર્યું, ત્યારે અમને આ વીડિયો Siam Avifauna નામની YouTube ચેનલ પર મળ્યો.
વીડિયો જુઓ:
- વીડિયોના હેડલાઇનમાં લખવામાં આવ્યું છે કે તે નેપાળ ખાતેના નવલપરાસી જટાયુ રેસ્ટોરન્ટનો છે. આ વીડિયો 26 નવેમ્બર 2023ના રોજ અપલોડ કરવામાં આવ્યો હતો.
- નવલપરાસી જટાયુ રેસ્ટોરન્ટ નેપાળમાં નવલપરાસી જિલ્લાના પિથોલીમાં ચિતવન નેશનલ પાર્કના બફર ઝોનમાં આવેલ છે. તેની સ્થાપના 2006 માં કરવામાં આવી હતી, અહીં ગીધની લુપ્તપ્રાય પ્રજાતિઓના સંરક્ષણ પર કામ કરવામાં આવે છે.
તે સ્પષ્ટ છે કે અહીં પણ ગીધને જટાયુના વંશજ ગણાવીને અયોધ્યામાં દેખાયાનો દાવો ખોટો અને ભ્રામક છે.
ફેક ન્યૂઝ સામે અમારી સાથે જોડાવ. જો તમને કોઈપણ માહિતી વિશે કોઈ શંકા હોય, તો કૃપા કરીને અમને ઇમેઇલ કરો @[email protected] અને વોટ્સએપ કરો 9201776050 .
