2 કલાક પેહલાલેખક: ગૌરવ તિવારી
- કૉપી લિંક
ઘણા વિટામિન્સ અને ખનિજો માનવ શરીરની રચના અને કાર્યમાં મહત્ત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. આમાંનું એક ખૂબ જ મહત્ત્વપૂર્ણ વિટામિન વિટામિન B-12 છે. તેને કોબાલમિન પણ કહેવામાં આવે છે. તે આપણી આંખો, હાડકાં તેમજ ત્વચા અને મગજ માટે ખૂબ જ જરૂરી છે.
આપણું શરીર આ અત્યંત મહત્ત્વપૂર્ણ વિટામિન B-12 બનાવી શકતું નથી. તેથી, તે ખોરાક દ્વારા અથવા પૂરક દવાઓની મદદથી મળવું થવું જોઈએ. જોકે આની એક મોટી સમસ્યા એ છે કે તમે રાત્રે વિટામિન B-12 સપ્લીમેન્ટ લઈ શકતા નથી. જો તમે આકસ્મિક રીતે તેને રાત્રે લો છો,તો તમારું ઊંઘનું ચક્ર વિક્ષેપિત થઈ શકે છે. જો તમને ઊંઘ ન આવે તો શરીરના ઘણા કાર્યો પ્રભાવિત થઈ શકે છે.
તેથી, આજે ‘ તબિયતપાણી ‘ માં જાણીશું કે વિટામિન B-12નું સેવન રાત્રે કેમ ન કરવું જોઈએ. તમે એ પણ જાણી શકશો કે-
- શરીર માટે તે કેટલું મહત્ત્વનું છે?
- વિટામિન્સ લેવાની સાથે તેને લેવાનો યોગ્ય સમય જાણવો કેમ મહત્ત્વપૂર્ણ છે?
વિટામિન B-12 ખૂબ જ ઉપયોગી છે
વિટામીન B-12 લાલ રેડ બ્લડ સેલ માટે એટલું જ મહત્ત્વપૂર્ણ છે જેટલું તે આપણા માટે જીવંત રહેવા માટે શ્વાસ લેવા માટે છે.આના વિના, રેડ બ્લડ સેલનું ઉત્પાદન પ્રભાવિત થાય છે અને એનિમિયાનું જોખમ વધે છે.
આગળ વધતાં પહેલાં, ચાલો જાણીએ વિટામિન B-12 વિશેના કેટલાક મહત્ત્વપૂર્ણ તથ્યો
વિટામિન B-12 સંબંધિત 10 મહત્ત્વપૂર્ણ તથ્યો
- ભારતમાં 47% લોકોમાં વિટામિન B-12ની ગંભીર ઊણપ છે.
- ભારતમાં 74% લોકોમાં બોર્ડરલાઇન વિટામિન B-12ની ઊણપ છે.
- ભારતમાં માત્ર 26% લોકોના શરીરમાં પૂરતા પ્રમાણમાં વિટામિન B-12 છે.
- વિટામિન B-12 લાલ રેડ બ્લડ સેલની રચના માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
- તે મગજ અને નર્વસ સિસ્ટમના વિકાસમાં મોટી ભૂમિકા ભજવે છે.
- વિટામિન B-12 ની ઊણપ યાદશક્તિ પર સૌથી વધુ અસર કરે છે.
- આપણું શરીર વિટામિન B-12 બનાવી શકતું નથી.
- વિટામિન B-12 કોઈપણ શાકાહારી સ્ત્રોતમાંથી ઉપલબ્ધ નથી.
- દૂધ, માછલી, માંસ અને ઈંડામાંથી મનુષ્ય વિટામિન B-12 મેળવી શકે છે.
- આપણું શરીર 2 થી 5 વર્ષ સુધી વિટામિન B-12 નો સંગ્રહ કરી શકે છે.
પ્રશ્ન: વિટામિન B-12 ની ઊણપને કારણે કયાં લક્ષણો દેખાય છે?
જવાબ: વિટામીન B-12ની ઊણપને કારણે લક્ષણો અચાનક દેખાતા નથી. હકીકતમાં, આપણું શરીર આગામી 2 થી 5 વર્ષ સુધી વિટામિન B-12 નો સંગ્રહ કરી શકે છે. જ્યારે આહારમાં તેની અછત હોય છે, ત્યારે શરીર તેને સ્ટોર કરેલા હિસ્સામાંથી ઉપયોગ કરવાનું શરૂ કરે છે.
તેથી તેના લક્ષણો ધીમે ધીમે વિકસે છે અને સમય જતાં વધુ ખરાબ થઈ શકે છે. વિટામિન B12 ની ઊણપ રેડ બ્લડ સેલ ઉણપનું કારણ બને છે અને એનિમિયાનું કારણ બને છે. તેની ઊણપને કારણે યાદશક્તિ નબળી પડી જાય છે. ક્યારેક આંખોની રોશની પણ નબળી પડી જાય છે. અન્ય કયા લક્ષણો હોઈ શકે છે, ગ્રાફિક જુઓ:
જો તમને આવા લક્ષણો સતત દેખાતા હોય તો તમારે ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ.
પ્રશ્ન: વિટામિન B-12ની ઊણપથી એનિમિયા કેમ થાય છે?
જવાબ: વિટામીન B-12 ની ઊણપને કારણે શરીરમાં જરૂરી રેડ બ્લડ સેલની ઊણપ સર્જાય છે. ખરેખર,રેડ બલ્ડ સેલના ઉત્પાદન માટે વિટામિન B-12 જરૂરી છે. આ જ કારણ છે કે આયર્ન સપ્લીમેન્ટ્સ લેવા છતાં એનિમિયા દૂર થતો નથી. જ્યારે આવી સ્થિતિ થાય છે, ત્યારે ડૉક્ટરો વિટામિન B-12 સપ્લિમેન્ટ્સ લેવાની ભલામણ કરે છે.
પ્રશ્ન: વિટામિન B-12 સપ્લિમેન્ટ રાત્રે કેમ ન લેવું જોઈએ? જવાબ: ડૉ. અનુ અગ્રવાલ કહે છે કે રાત્રે વિટામિન B-12 સપ્લિમેન્ટ લેવાથી તમારી ઊંઘના ચક્રમાં ખલેલ પડી શકે છે. ખરેખર વિટામિન B-12 એનર્જી લેવલ વધારે છે. તેથી, તેને દિવસની શરૂઆતમાં એટલે કે સવારે લેવું શ્રેષ્ઠ છે. સપ્લિમેન્ટના કિસ્સામાં, યોગ્ય સમય પસંદ કરવો એ સૌથી મહત્ત્વપૂર્ણ છે.
પ્રશ્ન: શું રાત્રે વિટામિન B-12 લેવાથી અનિદ્રા થઈ શકે છે? જવાબ: 2007માં નેશનલ લાઇબ્રેરી ઑફ મેડિસિનમાં પ્રકાશિત થયેલા અભ્યાસ મુજબ, રાત્રે વિટામિન B-12 લેવાથી ઊંઘના ચક્ર પર અસર થાય છે. જો કોઈ વ્યક્તિ દરરોજ રાત્રે સૂતા પહેલા સતત વિટામિન B-12 સપ્લિમેન્ટ્સ લેતી હોય, તો તેને અનિદ્રાનું જોખમ થઈ શકે છે.
પ્રશ્ન: વિટામિન B-12 ખાવાથી રાત્રે ઊંઘ કેમ નથી આવતી?
જવાબ: શરીરમાં એનર્જી પ્રોડક્શન માટે વિટામિન B-12 સપ્લિમેન્ટ મહત્ત્વપૂર્ણ છે. રાત્રે B-12 લેવાથી શરીરમાં એનર્જી લેવલ વધે છે, જેનાથી ઊંઘ અને આળસ દૂર થાય છે.
પ્રશ્ન: રાત્રે કયા સપ્લિમેન્ટ્સ ન લેવા જોઈએ?
જવાબ: ડૉ. અનુ અગ્રવાલ કહે છે કે સાંજે કે રાત્રે કેટલાક વિટામિન્સ અને મિનરલ્સ લેવાથી ઊંઘમાં ખલેલ પડી શકે છે. તેનાથી પેટ ખરાબ થવા જેવી સમસ્યા પણ થઈ શકે છે. તેથી આ સપ્લિમેન્ટ્સ રાત્રે ટાળવા જોઈએ.
