51 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
ગૌતમ બુદ્ધ સાથે જોડાયેલી એક પ્રેરણાદાયી ઘટના છે. બુદ્ધ અને તેમના શિષ્યો નદીના કિનારે રોકાયા હતા. એક દિવસ એ નદીના કિનારે એક હોડીમાંથી ચાર લોકો ઉતર્યા. ચારેય જણ બોટ દ્વારા નદી પાર કરીને ત્યાં પહોંચ્યા હતા.
ચારેય લોકો પોશાકમાં વિદ્વાન દેખાતા હતા. બોટમાંથી નીચે ઉતર્યા બાદ ચારેય જણાએ ચર્ચા કરી કે આ બોટની મદદથી અમે નદી પાર કરી છે. અમે આ હોડીને અહીં કેવી રીતે છોડી શકીએ?
એક વ્યક્તિએ કહ્યું કે જે આપણા માટે ઉપયોગી છે, આપણે પણ તેને ઉપયોગી થવું જોઈએ, આ નીતિ છે. તેથી, તે વધુ સારું રહેશે કે આપણે હોડી પર આવ્યા છીએ, તેથી હવે આપણે હોડીનો આભાર માનવા માટે તેને ઉપાડવી જોઈએ. ચારેય લોકો આ વાત સાથે સંમત થયા.
ચારેય જણે હોડીને માથે ઉપાડી અને ત્યાંથી આગળ વધવા લાગ્યા. ઘણા લોકો તેમની સામે જોઈ રહ્યા હતા, દરેક જણ ચર્ચા કરી રહ્યા હતા કે આ લોકો કાં તો બહુ બુદ્ધિશાળી છે કે સાવ મૂર્ખ છે. કોઈએ આ ચારેયને હોડી ઉપાડવાનું કારણ પૂછ્યું.
આ ચારેય લોકોએ કહ્યું કે આ રીતે અમે બોટ પ્રત્યે કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરી રહ્યા છીએ. આ હોડી અમને નદી પાર લઈ ગઈ છે, હવે અમે તેને અમારા માથા પર રાખીએ છીએ. પહેલા આપણે તેની સવારી હતા, હવે તે આપણી સવારી બની ગઈ છે. કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરવી સારી છે.
બુદ્ધ અને તેમના શિષ્યો પણ આ સમગ્ર ઘટનાને ખૂબ ધ્યાનથી જોઈ રહ્યા હતા. શિષ્યોએ બુદ્ધને પૂછ્યું, તથાગત, તમે આ ઘટના વિશે શું કહેવા માગો છો?
ગૌતમ બુદ્ધના ઉપદેશો
બુદ્ધે કહ્યું કે આ લોકો જે કંઈ કરી રહ્યા છે તે તેમની પોતાની વિચારસરણી છે, પરંતુ મને લાગે છે કે આ ઘટના આપણને પાઠ ભણાવી રહી છે.
લોકો પોતપોતાની બાબતોમાં એટલા મશગૂલ થઈ જાય છે કે તેઓ તેમના લક્ષ્યને ભૂલી જાય છે. હોડી માત્ર એક સાધન છે, તમે સાધન લઈને ક્યાંક પહોંચી ગયા છો, તમારે તેને છોડીને તમારા લક્ષ્ય તરફ આગળ વધવું જોઈએ, પરંતુ જો તમે સાધનને પકડીને બેસી જશો તો તમે ગંતવ્ય સુધી પહોંચી શકશો નહીં.
જો તમે વસ્તુઓમાં ફસાયેલા રહેશો, તો તમારું લક્ષ્ય ક્યારેય પ્રાપ્ત થશે નહીં. વસ્તુઓ પ્રત્યેની આસક્તિ છોડીને ધ્યેય તરફ આગળ વધવું એ શાણપણ છે. આપણી આસપાસ જે પણ સુખ-સુવિધાઓ છે, તેનો ઉપયોગ કરો, પરંતુ તેની સાથે આસક્ત થશો નહીં.