5 મિનિટ પેહલાલેખક: શશાંક શુક્લા
- કૉપી લિંક
દરેક વ્યક્તિના જીવનમાં એવા પ્રસંગો આવે છે જ્યારે તેને કોઈની મદદની જરૂર લાગે છે. પછી તે કોઈપણ મુશ્કેલ પરિસ્થિતિનો સામનો કરતો હોય કે, કામનો બોજ અથવા માનસિક તણાવ.
માણસ એક સામાજિક પ્રાણી છે. સમૂહમાં રહેતી વખતે મદદ માગવી એ સામાન્ય માનવ જરૂરિયાત છે. જો કે, આપણા સમાજમાં તે ઘણીવાર નબળાઇ સાથે સંકળાયેલું છે. ઘણીવાર લોકો એવું કહેતા જોવા મળે છે કે ‘મારું કામ અધૂરું રહી જાય તો પણ મને મદદ માંગવી ગમતી નથી.’ અથવા ‘મારે શા માટે કોઈની મદદ લેવી જોઈએ!’
સમાજ દ્વારા બનાવવામાં આવેલા આવા નિષેધને કારણે, લોકો મદદ માંગવામાં અચકાય છે. તે જ સમયે, કેટલાક શરમાળ અથવા અન્ય કારણોસર મદદ માગતા નથી.
આવી સ્થિતિમાં આજે આપણે રિલેશનશિપમાં એ જાણીશું કે,-
- મદદ માગવી શા માટે જરૂરી છે?
- શા માટે લોકો મદદ માગી શકતા નથી?
- સમયસર મદદ મેળવવાના ફાયદા શું છે?
તમે મદદ કેમ માગતા નથી?
સૌથી મોટું કારણ મદદ માંગવામાં ખચકાટ છે. એક એવી ધારણા પણ છે કે આનાથી આપણી ક્ષમતા અથવા આત્મનિર્ભરતા પર પ્રશ્નો ઊભા થશે.લોકોને લાગે છે કે જો તેઓ મદદ માગશે તો તેમની છબી બગડશે. ખાસ કરીને ઓફિસમાં જ્યાં દરેકનું ધ્યાન પર્ફોર્મન્સ પર હોય છે, ત્યાં કોઈની મદદ માગવી એ વધુ મુશ્કેલ લાગે છે.
જ્યારે આપણે મદદ માગવાનું વિચારીએ છીએ, ત્યારે આપણને ઘણી વાર લાગે છે કે બીજી વ્યક્તિ આપણને નબળા અથવા અસમર્થ ગણશે. તેનું સૌથી મોટું કારણ આપણો ઉછેર અને આપણી આસપાસનું વાતાવરણ છે.
જ્યાં તમે મોટા થયા, ત્યાં લોકોમાં એકબીજાને મદદ કરવાની ભાવના ન હોય અથવા એવા સ્થળોએ લોકો નબળાઈમાં મદદ માગતા હોઈ શકે. આ વિચાર તમને મદદ માંગવાથી રોકે છે.
મદદ માંગતી વખતે આપણે શા માટે ભયભીત અને સંકોચ અનુભવીએ છીએ?
મદદ માગવી એ આપણી નિષ્ફળતા અથવા અયોગ્યતાને સ્વીકારવા જેવું લાગે છે. ખાસ કરીને જ્યારે આપણને બાળપણથી શીખવવામાં આવે છે કે મદદ માગવી એ સારી આદત નથી.
આવા સંજોગોમાં મદદ માગવામાં સંકોચ થાય છે અને તે આપણી અંદર આત્મ-શંકા પેદા કરી શકે છે. ઘણી વખત આપણે વિચારીએ છીએ કે, ‘જો હું આ પ્રોજેક્ટ પૂરો કરવામાં મદદ માગીશ તો શું બોસ મને ઊતરતો ગણશે?’ અથવા ‘જો મેં બાળકો માટે મદદ માંગી, તો શું લોકો વિચારશે કે હું ખરાબ માતા કે પિતા છું?’
સંકોચ કેવી રીતે દૂર કરવો?
ઘણી વખત આપણે મદદ માગવામાં સંકોચ અને ડર અનુભવીએ છીએ. જો કે, આપણે નાની-નાની બાબતોનું ધ્યાન રાખીને તેનો સામનો કરી શકીએ છીએ. ચાલો આને ગ્રાફિકલી સમજીએ.
વિચાર બદલો
મદદ માગવી એ નબળાઈનું કાર્ય નથી, પરંતુ હિંમતનું કાર્ય છે. આ દર્શાવે છે કે તમે સમસ્યાનો ઉકેલ લાવવા માગો છો અને તમારા કામ પ્રત્યે પ્રમાણિક છો.
યોગ્ય વ્યક્તિ પસંદ કરો
મદદ માટે યોગ્ય વ્યક્તિ પસંદ કરો. વિશ્વાસપાત્ર અને મદદગાર વ્યક્તિ પાસેથી મદદ માગો. મદદ માગતી વખતે નમ્ર બનો.
સ્પષ્ટ રહો
મદદ માગતી વખતે સ્પષ્ટ રહો. અન્ય વ્યક્તિને કહો કે તમારે કયા કામ માટે તેની મદદની જરૂર છે.
શું મદદ માગવાથી આત્મસન્માનને નુકસાન થાય છે?
બિલકુલ નહીં, પરંતુ મદદ માગવાથી આત્મસન્માન વધી શકે છે. મદદ માગવી એ બતાવે છે કે તમે તમારી મર્યાદાઓને ઓળખો છો અને સુધારવા માટે તૈયાર છો. જ્યારે તમે મદદ માગો છો ત્યારે લોકો તમને અન્ય લોકો કરતા વધુ બુદ્ધિશાળી માને છે.
મદદ માગવી એ નબળાઈ નથી, તે હિંમતનું કાર્ય છે
કોઈની મદદ લેવી એ નબળાઈની નિશાની નથી, બલ્કે મદદ માંગવી એ હિંમતનું કાર્ય છે. આ એ વાતનો સંકેત છે કે તમે તમારી સમસ્યાથી ભાગી રહ્યા નથી, પરંતુ તેના ઉકેલ માટે યોગ્ય પગલાં લઈ રહ્યા છો. તે તમારી સમસ્યા હલ કરવાની ક્ષમતા અને માનસિક શક્તિ દર્શાવે છે.
કોની પાસેથી અને કેવી રીતે મદદ માંગવી જોઈએ?
મદદ માગતા પહેલા, નક્કી કરો કે તમારી સમસ્યા કોણ શ્રેષ્ઠ રીતે સમજી શકે છે અને તેને હલ કરી શકે છે.
ઓફિસમાં
ઓફિસના કોઈ કામમાં કોઈ સમસ્યા હોય તો તમારા બોસ સાથે વાત કરો. તેમને સમસ્યા વિશે કહો અને સમજાવો કે તમારે તેમની મદદની જરૂર છે જેથી કામ વધુ સારી રીતે થઈ શકે.
ઘરે
તમારા જીવનસાથી પાસેથી મદદ માગતી વખતે, સમસ્યાને ખુલ્લેઆમ સમજાવો. તમે તેમની પાસેથી શું અપેક્ષા રાખો છો તે પણ તેમને જણાવો. જેમ કે, ‘મને લાગે છે કે હું ઘરનાં કામો કરતાં ખૂબ થાકી ગઈ છું. શું તમે વાસણ સાફ કરવાની કે રસોઈ બનાવવાની જવાબદારી લઈ શકો છો?’
માનસિક સ્વાસ્થ્ય માટે
જો તમે માનસિક રીતે અસ્વસ્થ છો અને લાંબા સમયથી તબિયત સારી નથી, તો તેના વિશે મિત્રો અને પરિવાર સાથે વાત કરો. તમારી લાગણીઓને ખુલ્લેઆમ વ્યક્ત કરો અને કાઉન્સેલરની મદદ લો.
ઓફિસમાં મદદ માટે કેવી રીતે પૂછવું?
ઓફિસમાં મદદ માટે પૂછતી વખતે, ઘણા લોકો વિચારે છે કે આ તેમની નબળાઇને છતી કરશે.હકીકતમાં મદદ માગવાનો હેતુ કામને વધુ સારી રીતે કરવાનો છે.
સમસ્યા ખુલ્લી રીતે સમજાવો
‘મને આ પ્રોજેક્ટ સમજવામાં મુશ્કેલી પડી રહી છે. શું તમે મને તેના કેટલાક મહત્વપૂર્ણ મુદ્દાઓ સમજાવી શકો છો?
આરામદાયક બનો
મદદ માટે પૂછવામાં ડરશો નહીં. સમજો કે તમે એક ટીમનો ભાગ છો અને ટીમના તમામ સભ્યોનું લક્ષ્ય એક જ છે.
નમ્ર બનો
‘હું જોઉં છું કે તમે આ સાધનનો સારો ઉપયોગ કરો છો. શું તમે મને આ શીખવી શકશો?’
તમારો હાથ મદદ કરવા માટે પણ લંબાવો
જેમ તમે મદદ માંગવામાં સંકોચ અનુભવો છો, તેમ ઘણા લોકો તમારી મદદ માગવામાં અચકાતા હશે. જો કોઈ તમારી પાસે મદદ માંગવામાં અચકાય છે અને તમે તેના વિશે જાણો છો, તો આગળ વધો અને તેને મદદ કરો. જરૂરિયાતમંદોને મદદ કરવા માટે હંમેશા તૈયાર રહેવાનો પ્રયત્ન કરો. જો કે, આ સમય દરમિયાન, તમારે કોઈ નુકસાન ન થાય તેનું ધ્યાન રાખો.
મદદ માટે પૂછવું એ નબળાઈ નથી. તે દર્શાવે છે કે તમે તમારા જીવનને વધુ સારા માટે બદલવા માટે તૈયાર છો. આગલી વખતે જ્યારે તમને મદદની જરૂર હોય, ત્યારે ખચકાટ વિના મદદ માગજો કારણ કે મદદ માંગવી એ એક કળા છે જે દરેક વ્યક્તિએ શીખવી જોઈએ.