વીમાના નામે કરોડોની છેતરપિંડી: છેતરપિંડી કરતી કંપનીઓ અને એજન્ટોની જાળમાં ન ફસાશો, પોલિસી લેતી વખતે આ બાબતોનું ધ્યાન રાખો

મહારાષ્ટ્રના પુણેમાં સાયબર ફ્રોડનો એક નવો કિસ્સો પ્રકાશમાં આવ્યો છે, જ્યાં 61 વર્ષીય નિવૃત્ત બેંક મેનેજર સાથે વીમા પોલિસીના નામે 2.22 કરોડ રૂપિયાની છેતરપિંડી કરવામાં આવી હતી. આ છેતરપિંડી એક-બે દિવસ નહીં, પરંતુ કેટલાક મહિનાઓ સુધી ચાલુ રહી. છેતરપિંડી કરનારાઓએ પહેલા સરકારી અધિકારી તરીકે પોતાની ઓળખ આપી અને બાદમાં પીડિતને પાકતી મુદતે મોટા લાભોની લાલચ આપીને ઘણી પોલિસીઓ ખરીદવા દબાણ કર્યું.

આજના યુગમાં આર્થિક સુરક્ષા માટે વીમો ખૂબ જ જરૂરી બની ગયો છે. લોકો વીમા દ્વારા નાની બચત કરીને મોટી રકમ એકઠી કરવા માગે છે.

જો કે, આજે બજારમાં ડઝનબંધ વીમા કંપનીઓ હાજર છે. આ કારણે કઈ વીમા કંપની કે પોલિસી યોગ્ય છે તે નક્કી કરવું મુશ્કેલ છે. લોકો આમાં થોડી બેદરકારી રાખે તો વીમા કૌભાંડનો શિકાર બની શકે છે.

તો આવો, આજે કામના સમાચારમાં આપણે વાત કરીશું કે શું છે વીમા કૌભાંડ? તમે એ પણ શીખી શકશો કે-

એક્સપર્ટઃ પવન દુગ્ગલ, સાયબર એક્સપર્ટ, નવી દિલ્હી

પ્રશ્ન- વીમા કૌભાંડ શું છે? જવાબ- આ કૌભાંડ નકલી વીમા કંપનીઓ, એજન્ટો અથવા વચેટિયાઓ દ્વારા કરવામાં આવે છે. પ્રથમ, સ્કેમર્સ માર્કેટ રેટ કરતાં અનેક ગણા વધારે વળતરની લાલચ આપે છે. તેથી જ લોકો તેમની જાળમાં ફસાઈ જાય છે અને વીમા પોલિસી ખરીદે છે. આ કૌભાંડ એટલી ચાલાકી પૂર્વક આચરવામાં આવે છે કે લોકોને લાંબા સમય સુધી આ કૌભાંડની જાણ પણ થતી નથી. તેઓ તેમના વીમા પ્રિમીયમ સતત ચૂકવતા રહે છે. જ્યારે રિટર્નનો સમયગાળો પૂરો થાય છે ત્યારે પોતાની સાથે છેતરપિંડી થઈ હોવાનું ભાન થાય છે.

પ્રશ્ન- પૂણેના નિવૃત્ત બેંક મેનેજર આ વીમા કૌભાંડનો શિકાર કેવી રીતે બન્યા? જવાબ- આ કૌભાંડ 2023ના અંતમાં શરૂ થયું અને કેટલાક મહિનાઓ સુધી ચાલ્યું. સ્કેમર્સે પહેલા પીડિત મહિલાનો સંપર્ક કર્યો અને ઈન્સ્યોરન્સ રેગ્યુલેટરી એન્ડ ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા (IRDAI) અને નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા (NPCI) જેવી મોટી સરકારી સંસ્થાઓના પ્રતિનિધિ તરીકે ઓળખ આપી. સ્કેમર્સે પીડિતને વીમા પોલિસી વિશે માહિતી આપી હતી અને ઘણી ઓફર પણ કરી હતી. પીડિત સ્કેમર્સનો શિકાર બન્યો અને તેણે અનેક વીમા પોલિસીઓ ખરીદી. આ પછી, સ્કેમર્સે પીડિત પાસેથી GST, TDS, પ્રોસેસિંગ ફી અને વેરિફિકેશન ચાર્જિસના નામે અનેક પેમેન્ટ કરાવ્યા હતા.

સ્કેમર્સે આ છેતરપિંડી કરવા માટે 19 અલગ અલગ ઓળખનો ઉપયોગ કર્યો હતો. દરમિયાન, જ્યારે પીડિતને વીમા પૉલિસી વિશે કોઈ શંકા હોય, ત્યારે સ્કેમર્સ નાણાં ગુમાવવાની અને ભારે નુકસાન ઉઠાવવાની ચેતવણી આપતા હતા. આ રીતે, પીડિતે વીમા કંપનીનું ખાતું હોવાનો દાવો કરતા કેટલાક નકલી બેંક ખાતાઓમાં ઓનલાઈન રકમ ટ્રાન્સફર કરી અને રોકડ ચુકવણી પણ કરી.

પ્રશ્ન- વીમા પોલિસીના નામે કેવા પ્રકારની છેતરપિંડી થાય છે? જવાબ- છેતરપિંડી કરનારાઓ લોકોને છેતરવા માટે ફોન અથવા ઈમેલ દ્વારા નકલી પોલિસીઓનું ઓનલાઈન વેચાણ કરે છે. કેટલીકવાર વીમા એજન્ટ કવરેજ, લાભો અને પ્રીમિયમ વિશે ખોટી માહિતી આપીને લોકોને પોલિસી વેચે છે. આવી પોલિસી પૂરી થયા પછી પોલિસીધારકને કોઈ લાભ મળતો નથી.

આ સિવાય કેટલાક વીમા એજન્ટ ગ્રાહકો પાસેથી પ્રીમિયમ વસૂલ કરે છે પરંતુ તેને કંપનીમાં જમા કરાવતા નથી. આ પ્રકારના છેતરપિંડીના કેસ સૌથી વધુ જોવા મળે છે. વીમા છેતરપિંડીથી સંબંધિત કેટલીક અન્ય પદ્ધતિઓ પણ છે. નીચેના ગ્રાફિક પરથી આને સમજો-

પ્રશ્ન- વીમા સંબંધિત છેતરપિંડીથી આપણે કેવી રીતે બચી શકીએ? જવાબ- કોઈપણ પ્રકારનો વીમો લેતા પહેલા સાવધાન રહેવાની જરૂર છે. જો તમે ઓનલાઈન પોલિસી ખરીદી રહ્યા છો, તો તેના નિયમો અને શરતોને ધ્યાનથી વાંચો. એજન્ટ અથવા બ્રોકર પાસેથી વીમો ખરીદતા પહેલા, તેમની વિશ્વસનીયતા તપાસો. અજાણ્યા નંબરો પરથી આવતા કોલ અથવા ઈમેલ પર વિશ્વાસ ન કરો. કોઈપણ વીમા કંપની ફોન કે ઈમેલ પર બેંકની વિગતો માંગતી નથી. વીમા માટે હંમેશા કંપનીની સત્તાવાર વેબસાઇટ અથવા અધિકૃત શાખાનો સંપર્ક કરો. વીમા પૉલિસી ખરીદવાની આ સૌથી સુરક્ષિત રીત છે.

પ્રશ્ન- વીમા પોલિસી ખરીદતી વખતે કઈ બાબતોનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ? જવાબ- નીચે આપેલા મુદ્દાઓ પરથી સમજો કે વીમા પોલિસી ખરીદતા પહેલા કઈ બાબતોનું ધ્યાન રાખવું જરૂરી છે.

આ તમામ પાસાઓને ધ્યાનમાં રાખો અને યોગ્ય વીમા પૉલિસી ખરીદો, જેથી ભવિષ્યમાં કોઈ સમસ્યા ન આવે.