નવી દિલ્હી17 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
સરકારે બજેટ 2025-26માં મહિલાઓની અપેક્ષા મુજબ કોઈ જાહેરાત કરી નથી. મહિલા નાણામંત્રી પાસેથી દેશની 68 કરોડથી વધુ મહિલાઓને અપેક્ષા હતી. સરકારે 5 લાખ મહિલાઓ અને SC/ST આંત્ર્રપ્રિન્યોર માટે નવી યોજના શરૂ કરવાની જાહેરાત કરી છે. આ અંતર્ગત સસ્તી બિઝનેસ લોન મળશે.
પ્રથમ વખતના આંત્ર્રપ્રિન્યોરને 5 વર્ષમાં 2 કરોડ રૂપિયાની ટર્મ લોન મળશે. તે જ સમયે, સરકારે સક્ષમ આંગણવાડી અને પોષણ 2.0 માટે 21,960 કરોડ રૂપિયા આપ્યા છે. ગત વર્ષે 20,071 મળી આવ્યા હતા. આ 8 કરોડ બાળકો, 1 કરોડ ગર્ભવતી અને સ્તનપાન કરાવતી મહિલાઓ અને 20 લાખ છોકરીઓના પોષણ પર ખર્ચ કરવામાં આવશે.
અહીંથી આશા હતી, કશું મળ્યું નહીં…
- ગ્રામીણ મહિલાઓ માટે ડાયરેક્ટ કેશ ટ્રાન્સફર સ્કીમ.
- લખપતિ દીદી યોજનાનો વ્યાપ 3 કરોડથી વધારીને 5 કરોડ થવાની ધારણા હતી.
- મહિલા સન્માન પ્રમાણપત્ર (MSSC) યોજનામાં વ્યાજ 7.5% રાખવામાં આવ્યું હતું. તેમાં વધારો થવાની ધારણા હતી.
- મનરેગામાં મહિલા કામદારો માટે હિસ્સો અને દૈનિક વેતન વધારવાની કોઈ જાહેરાત કરવામાં આવી નથી. હાલમાં તે ₹221 પ્રતિ દિવસ છે.
- મહિલા ખેડૂતો માટે ‘પ્રધાનમંત્રી કિસાન સન્માન નિધિ’ની રકમમાં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવ્યો નથી. હાલમાં તે વાર્ષિક ₹6000 છે.
ભારતમાં મહિલાઓની સ્થિતિ
સામયિક લેબર ફોર્સ સર્વે અનુસાર, 2017-18 દરમિયાન દેશમાં કુલ કામ કરતા લોકોમાં 23.3% મહિલાઓ હતી. 2021-22માં તેમનો હિસ્સો 9.5% વધીને 32.8% થયો. આ સમયગાળા દરમિયાન, શહેરી મહિલાઓનો હિસ્સો 24.6% વધ્યો છે, જ્યારે ગ્રામીણ મહિલાઓનો હિસ્સો 36.6% વધ્યો છે.
આર્થિક દૃષ્ટિએ સ્થિતિ…
- દેશમાં કુલ 252 કરોડ બેંક ખાતા છે, જેમાંથી 36.4% (લગભગ 91.77 કરોડ) ખાતા મહિલાઓના નામે છે.
- બેંકોમાં જમા કરાયેલા કુલ રૂ. 187 લાખ કરોડમાંથી 20.8% (રૂ. 39 લાખ કરોડ) મહિલાઓના ખાતામાં છે.
- શહેરોમાં રહેતી મહિલાઓ કરતાં ગ્રામીણ મહિલાઓ વધુ સમૃદ્ધ છે.
- મેટ્રો શહેરોમાં રહેતી મહિલાઓના ખાતામાં કુલ જમાના 16.5% (આશરે રૂ. 1.9 લાખ કરોડ) છે.
- ગ્રામીણ મહિલાઓના ખાતામાં આ રકમ 30% (લગભગ રૂ. 5.91 લાખ કરોડ) છે.
વર્કફોર્સમાં મહિલાઓ…
- કોર્પોરેટ્સમાં વરિષ્ઠ મેનેજમેન્ટ હોદ્દા પર કામ કરતા 186,000 લોકોમાંથી માત્ર 34,879 મહિલાઓ છે.
- બેંકિંગ સેક્ટરમાં કામ કરતી દર ચાર વ્યક્તિમાંથી એક મહિલા છે. કુલ 13.20 લાખ લોકોમાંથી 4.41 લાખ મહિલાઓ છે.
- કંપનીઓમાં 7,62,000 મહિલાઓ બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટરના હોદ્દા પર છે, જ્યારે પુરુષોની સંખ્યા 19 લાખ છે.
- સંચાલકીય હોદ્દા પર આ સંખ્યા 738,000 છે, જ્યારે આ પદ પર 18.6 લાખ પુરુષો છે.
- 2017માં આ પોસ્ટ પર 23,685 મહિલાઓ કામ કરતી હતી, જે 2023માં વધીને 34,879 થઈ જશે.
- 2017માં 150,300ની સરખામણીમાં 2023માં મેનેજરના હોદ્દા પર કામ કરતા પુરુષોની સંખ્યા 186,900 સુધી પહોંચવાની અપેક્ષા છે.
હિંસા અને અપરાધ…
- 2024માં મહિલાઓ સામેના ગુનાની 25,743 ફરિયાદો મળી હતી. તેમાંથી સૌથી વધુ 24% (6,237) ઘરેલું હિંસાનો હતો.
- 2024માં દહેજ ઉત્પીડનના કેસ 17% (4,383) હતા અને દહેજના કારણે મૃત્યુની 292 ફરિયાદો નોંધાઈ હતી.
- 5 વર્ષ પહેલા એટલે કે 2019માં કુલ ફરિયાદો 19,730 હતી, જે 2020માં વધીને 23,722 થઈ ગઈ છે.
- કોરોના મહામારી દરમિયાન 2021 અને 2022માં મહિલાઓ વિરુદ્ધ 30,000થી વધુ ગુના નોંધાયા હતા.
- 2024માં ઉત્તર પ્રદેશમાંથી સૌથી વધુ 54% ફરિયાદો આવી હતી. આ પછી દિલ્હી (9%), મહારાષ્ટ્ર (5.1%), બિહાર (4.8%) અને મધ્યપ્રદેશ (4.2%)નો નંબર આવે છે.
,
બજેટ 2025-26ના આ સમાચાર પણ વાંચો…
1. ‘અબ કી બાર 12 લાખ પાર…’: 12.75 લાખ આવક સુધી ઝીરો ટેક્સ, સરકાર તમામ નીચલા સ્લેબનો ટેક્સ માફ કરશે; નવી રિજીમમાં આ ફાયદો
2. બજેટ 2025માં આવકવેરામાં મોટી રાહત: 12 લાખ સુધીની આવક પર 60 હજાર ફાયદો; નવી ટેક્સ રિજીમમાં રાહત, જૂની ટેક્સ રિજીમમાં કોઈ બદલાવ નહીં
3. બજેટ 2025માં આવકવેરામાં મોટી રાહત: 12 લાખ સુધીની આવક પર 60 હજાર ફાયદો; નવી ટેક્સ રિજીમમાં રાહત, જૂની ટેક્સ રિજીમમાં કોઈ બદલાવ નહીં
