2 કલાક પેહલા
- કૉપી લિંક
બજેટ ભાષણમાં નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું કે આ વચગાળાનું બજેટ 4 ક્ષેત્રો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. આ 4 ગરીબ, મહિલા, યુવા અને અન્નદાતા છે. તેમણે કહ્યું કે ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં સ્કિલ ઈન્ડિયાએ 1.4 કરોડ યુવાનોને તાલીમ આપી છે. 7 નવા IIT અને 7 નવા IIM ખોલવામાં આવ્યા છે. દેશમાં 3 હજાર નવી ITI બનાવવામાં આવી છે. 16 IIIT અને 390 યુનિવર્સિટીઓ પણ બનાવવામાં આવી છે. તે જ સમયે, ઉચ્ચ શિક્ષણમાં નોંધણી 10 વર્ષમાં 28% વધી છે.
બજેટ 2024માં શિક્ષણ અને રોજગાર સંબંધિત જાહેરાતો:
- હોસ્પિટલોને મેડિકલ કોલેજ સાથે જોડવા માટે એક કમિટી બનાવવામાં આવશે.
- 1 લાખ કરોડનું ભંડોળ ઊભું કરવામાં આવશે.
- જે 50 વર્ષ માટે વ્યાજમુક્ત લોન આપશે.
નાણામંત્રીએ કહ્યું કે દેશના યુવાનો ડોક્ટર બનીને દેશની સેવા કરવાની ઈચ્છા ધરાવે છે. આને ધ્યાનમાં રાખીને સરકાર હાલની હોસ્પિટલ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનો વિકાસ કરીને નવી મેડિકલ કોલેજોની સ્થાપના કરશે. આ માટે એક સમિતિની રચના કરવામાં આવશે.
વચગાળાના બજેટમાં શિક્ષણ અને રોજગાર સંબંધિત અન્ય કોઈ મોટી જાહેરાત કરવામાં આવી નથી.
2023માં બેરોજગારીનો દર 8.07%
બેરોજગારી દરનો અર્થ છે કે દેશની વર્કફોર્સ એટલે કે ક્વોલિફાઇડ અને કામ કરવા ઈચ્છુક લોકોમાંથી કેટલા ટકા લોકોને રોજગારી નથી મળી.
સેન્ટર ફોર મોનિટરિંગ ઈન્ડિયન ઈકોનોમી (CMIE) અનુસાર, વર્ષ 2023માં દેશનો બેરોજગારી દર 8.7% હતો. ઓક્ટોબર 2023માં, દેશમાં બેરોજગારીનો દર 10.9% પર પહોંચ્યો, જે છેલ્લા 2 વર્ષમાં સૌથી વધુ છે. તે જ સમયે, સમગ્ર વર્ષ દરમિયાન 15 વર્ષ અને તેથી વધુ વયના સ્નાતકોમાં બેરોજગારીનો દર 8.9%થી ઘટીને 8.7% થયો હતો.
ચંદીગઢ અને દિલ્હીમાં રાજ્ય સ્તરે સૌથી ઓછી બેરોજગારી
- જો આપણે રાજ્ય સ્તરે સ્નાતકોમાં બેરોજગારીના આંકડા જોઈએ તો, ચંદીગઢમાં સૌથી નીચો બેરોજગારી દર 5.6% છે.
- આ પછી દિલ્હીમાં બેરોજગારીનો દર 5.7% છે.
- આંદામાન અને નિકોબાર ટાપુઓમાં સૌથી વધુ 33% બેરોજગારી નોંધાઈ હતી.
- લદ્દાખમાં બેરોજગારીનો દર 26.5% અને આંધ્ર પ્રદેશમાં 24% હતો.
વર્ષ 2023માં EPFOમાં 33.95 લાખ સભ્યો ઉમેરાયા
વર્ષ 2022-23માં EPFOમાં સભ્યોની સંખ્યા 1.39 કરોડ હતી. નાણાકીય વર્ષ 2023-24 (નવેમ્બર 2023 સુધીમાં), આ સંખ્યા વધીને 1.72 કરોડ થઈ ગઈ.
EPFOમાં જોડાનારા કુલ નવા સભ્યોમાં 18થી 25 વર્ષની વય જૂથનો હિસ્સો 57.30% છે. લગભગ 10.67 લાખ સભ્યો જે EPFO યોજનાઓમાંથી બહાર ગયા હતા તેઓ પાછા આવ્યા. કુલ 7.36 લાખ નવા સભ્યોમાંથી લગભગ 1.94 લાખ મહિલા સભ્યો છે, જેઓ પહેલીવાર EPFOમાં જોડાયા છે. નવેમ્બર 2023માં મહારાષ્ટ્રમાંથી સૌથી વધુ 21.60% સભ્યો જોડાયા હતા.
લગભગ 30 કરોડ લોકો રોજગાર સાથે સંકળાયેલા
સંગઠિત ક્ષેત્રની વાત કરીએ તો EPFO એટલે કે કર્મચારી ભવિષ્ય નિધિ સંગઠનમાં 33 લાખ નવા રજીસ્ટ્રેશન થયા છે. 15 હજાર કે તેથી વધુ માસિક પગાર મેળવતા લોકો માટે EPFO સાથે નોંધણી ફરજિયાત છે. 2022-23માં EPFOમાં સભ્યોની સંખ્યા 1.39 કરોડ હતી. નાણાકીય વર્ષ 2023-24 (નવેમ્બર 2023 સુધીમાં), આ સંખ્યા વધીને 1.72 કરોડ થઈ ગઈ.
વર્ષ 2023માં 18 હજાર કર્મચારીઓની છટણી
મોટી ખાનગી કંપનીઓમાં ખર્ચ ઘટાડવા કે નફો ઘટવાના નામે એક સાથે અનેક કર્મચારીઓને નોકરીમાંથી કાઢી મૂકવામાં આવે છે. આવા બલ્ક ટર્મિનેશનને લે-ઓફ કહેવામાં આવે છે.
Layoffs.fyiના રિપોર્ટ અનુસાર, વર્ષ 2023માં નવા સ્ટાર્ટ-અપ્સે 18 હજાર કર્મચારીઓની છટણી કરી હતી. આ સંખ્યા વર્ષ 2022માં છટણી કરતાં 15% વધુ છે. Udaan, Paytm, Accenture, Byju’s, Amazon India જેવી કંપનીઓએ છટણી કરી.
Layoff.fyiના અહેવાલ મુજબ, વર્ષ 2023માં વિશ્વભરમાં કુલ 2.61 લાખ કર્મચારીઓની છટણી કરવામાં આવી હતી.
કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારના વિભાગોમાં અંદાજે 6 લાખ જગ્યાઓ ખાલી છે
