નવી દિલ્હી6 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
RBIના પૂર્વ ગવર્નર ડી. સુબ્બારાવ.
રાજકીય પક્ષો દ્વારા આપવામાં આવતી ફ્રીબીઝ એટલે કે મફતની રેવડી અંગે સરકાર દ્વારા શ્વેતપત્ર લાવવાની જરૂર છે. ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI)ના પૂર્વ ગવર્નર ડી. સુબ્બારાવે આ વાત કહી છે.
પીટીઆઈ સાથેની મુલાકાતમાં, ભૂતપૂર્વ ગવર્નરે કહ્યું, ‘વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં, સરકારની જવાબદારી છે કે લોકોને આ મફત ભેટોના ફાયદા અને ગેરફાયદા વિશે જાગૃત કરે.
તેમણે કહ્યું કે ફ્રીબીઝ અને રાજકીય પક્ષોને આમ કરવાથી કેવી રીતે રોકી શકાય તેના પર વ્યાપક ચર્ચાની જરૂર છે. ફ્રીબીઝને બોલચાલમાં ‘રેવડી’ કહેવામાં આવે છે અને તે આપવાની પ્રથાને ‘રેવડી કલ્ચર’ કહેવામાં આવે છે.
જરૂરિયાતમંદ લોકો માટે જરૂરી
તેમણે કહ્યું કે ભારત જેવા ગરીબ દેશમાં સમાજના સૌથી નબળા વર્ગના લોકોને કેટલીક મફત સુવિધાઓ પૂરી પાડવાની જવાબદારી સરકારની છે. ઉપરાંત, આ મફત સુવિધાઓ કેટલા સમય માટે જરૂરી છે તે તપાસો.
સુબ્બારાવ 2008 થી 2013 સુધીRBIના 22મા ગવર્નર હતા
દુવ્વુરી સુબ્બારાવ આંધ્ર પ્રદેશ કેડરના 1972 બેચના IAS અધિકારી છે. તેઓ 5 સપ્ટેમ્બર 2008 થી 4 સપ્ટેમ્બર 2013 સુધી RBIના 22મા ગવર્નર હતા. RBI છોડ્યા પછી, તેઓ પહેલા સિંગાપોરની નેશનલ યુનિવર્સિટીમાં અને પછી યુનિવર્સિટી ઓફ પેન્સિલવેનિયામાં વિઝિટિંગ ફેલો રહ્યા હતા.
શ્વેતપત્ર એક સત્તાવાર સરકારી દસ્તાવેજ છે
શ્વેતપત્ર એટલે કે વાઈટ પેપર એક અહેવાલ, માર્ગદર્શિકા, રિસર્ચ બેઝ્ડ પેપર અથવા સત્તાવાર સરકારી દસ્તાવેજ છે. તે કોઈપણ વિષય અથવા સમસ્યાના ઉકેલો અને નીતિ દરખાસ્તો સંબંધિત નિષ્ણાત વિશ્લેષણના આધારે રજૂ કરવામાં આવે છે. તે સફેદ કવરમાં બંધ હોય છે. તેથી જ તેને શ્વેતપત્ર કહેવામાં આવે છે.
ઐતિહાસિક રીતે નવી નીતિઓ અથવા કાયદાઓ રજૂ કરવા માટે સરકારો દ્વારા સામાન્ય રીતે રાજકારણમાં તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. તેનો ઉપયોગ ગવર્નમેન્ટ ઈનિશિએટિવ, કોઈ યોજના અથવા પોલિસી પર લોકોના અભિપ્રાય જાણવા માટે થાય છે.
મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનરે પણ સવાલ ઉઠાવ્યા હતા
ગયા વર્ષે, 5 રાજ્યોમાં વિધાનસભા ચૂંટણીની તારીખોની જાહેરાત કરતી વખતે, મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર રાજીવ કુમારે મફત યોજના (રેવડી) પર સવાલ ઉઠાવ્યા હતા. તેમણે કહ્યું હતું કે, ‘મને નથી ખબર કેમ, બધી સરકારોને 5 વર્ષ યાદ નથી આવતું, તેમને માત્ર છેલ્લા મહિનામાં કે 15 દિવસમાં બધી જાહેરાતો કરવાનું યાદ આવે છે, પરંતુ આ રાજ્ય સરકારોનો અધિકાર છે.’
પીએમ પણ માને છે- રેવડી કલ્ચર હટાવવું પડશે
લગભગ બે વર્ષ પહેલા પીએમ નરેન્દ્ર મોદીએ કહ્યું હતું કે, ‘આપણે દેશમાંથી રેવડી કલ્ચરને હટાવવું પડશે. રેવડી વેચનારાઓ ક્યારેક વિકાસના કાર્યો, જેમ કે રોડ નેટવર્ક, રેલ નેટવર્કના નિર્માણ કરી શકતા નથી. તેઓ ગરીબો માટે હોસ્પિટલો, શાળાઓ અને મકાનો બનાવી શકતા નથી. પીએમ મોદીએ યુવાનોને ખાસ કરીને આના પર કામ કરવા કહ્યું અને કહ્યું કે આ રેવડી કલ્ચર આવનારી પેઢીઓ માટે ઘાતક સાબિત થશે.
મફત વીજળીને મફતની રેવડી કહેવું ખોટું છે – અરવિંદ કેજરીવાલ
દિલ્હીના મુખ્યમંત્રી અરવિંદ કેજરીવાલે કહ્યું હતું કે, ‘જો રાજનેતાઓ દર મહિને 3,000 થી 4,000 યુનિટ મફત વીજળી મેળવી શકે છે, તો સામાન્ય લોકોને પણ મફત વીજળી મળવી જોઈએ. તેને મફતની રેવડી કહેવું ખોટું હશે. તેમણે કહ્યું કે એક તરફ જનતા મોંઘવારીનો માર અનુભવી રહી છે, જ્યારે રાજકારણીઓ સૌથી ઓછી અસર થાય છે.
ફ્રીબીઝ પર નિષ્ણાતોના મંતવ્યો…
ઘણા નિષ્ણાતો અને અર્થશાસ્ત્રીઓએ 2022ની શરૂઆતમાં ભારતમાં કોલસાની અછત અને પાવર કટોકટી અંગે ફ્રીબીઝ તેમના મંતવ્યો આપ્યા હતા.
- મદ્રાસ સ્કૂલ ઓફ ઈકોનોમિક્સના ડિરેક્ટર કે.આર. શનમુગમ કહે છે કે રાજકીય પક્ષો ચૂંટણી વચનો તરીકે મફત/સબસિડીની જાહેરાત કરી શકે છે, પરંતુ આવા ચૂંટણી વચનોનો અમલ ત્યારે જ થવો જોઈએ, જ્યારે રાજ્યના બજેટમાં રેવન્યુ સરપ્લસ હોય.જો કે, જમીની સ્તરે શું થઈ રહ્યું છે તે એ છે કે રાજ્ય સરકારો આ ફ્રીબીઝના અમલીકરણ માટે ઉધાર લે છે, જે બદલામાં તેમના દેવાના બોજમાં વધારો કરે છે.
- શનમુગમે કહ્યું, ‘સબસિડી બે પ્રકારની હોય છે – સારી અને ખરાબ. સારી સબસિડી અન્ય ક્ષેત્રોને અસર કરતી નથી, જ્યારે ખરાબ સબસિડી અન્ય ક્ષેત્રો પર નકારાત્મક અસર કરે છે. તેમણે કહ્યું કે ફ્રી વીજળી કિંમતોને અસર કરે છે તેથી આ ખરાબ સબસિડી છે. આનું કારણ એ છે કે વીજળી એક સ્કેઅર્સ કમોડિટી છે અને તેને મફત આપવાથી વપરાશમાં વધારો થાય છે જે બદલામાં અન્ય ક્ષેત્રોમાં કિંમતોમાં અસર કરે છે.
- અર્થશાસ્ત્રી ગૌરી રામચંદ્રને કહ્યું, ‘શ્રીલંકાની અર્થવ્યવસ્થા અને રાજકીય પક્ષોના ચૂંટણી વચનોમાં ફ્રીબીઝ અને સબસિડીનો મુદ્દો સામે આવ્યો છે.’ તેમના મતે, ફ્રીબીઝ ખરેખરમાં મફત નથી, તેના બદલે તે અન્ય કરદાતાઓ પર બોજારુપ છે.
