કૃષ્ણ મોહન તિવારી, નવી દિલ્હી30 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
તહેવારોની સિઝન પહેલા જ સોનાના ભાવમાં રેકોર્ડ ઘટાડાથી બજારનો ઉત્સાહ અનેક ગણો વધી ગયો છે. 24 કેરેટ સોનું, જે 18 જુલાઈના રોજ 74,064 રૂપિયા પ્રતિ 10 ગ્રામ હતું, તે 8% ઘટીને 68,131 રૂપિયા થઈ ગયું છે. જ્વેલરી સોનું (22 કેરેટ) 64 હજાર રૂપિયા છે. આ કારણે માર્કેટમાં બે મોટા ફેરફાર જોવા મળી રહ્યા છે. સૌપ્રથમ તો નવેમ્બર-ડિસેમ્બરમાં લગ્નની સિઝન પહેલા ખરીદી શરૂ થઈ ગઈ છે.
બીજું, ઓગસ્ટથી લઈને ડિસેમ્બર સુધી 8 મુખ્ય તહેવારો છે. નવેમ્બર-ડિસેમ્બરમાં લગ્ન માટે 16 શુભ મુહૂર્ત છે. ઉજ્જૈનના પંડિત સુધીર અનુસાર, ખરીદી માટે મહત્વપૂર્ણ પુષ્ય નક્ષત્ર 4 ઓગસ્ટ, 31 ઓગસ્ટ, 27 સપ્ટેમ્બર અને 25 ઓક્ટોબર છે.
ખાસ વાત એ છે કે આ વર્ષે મે-જૂનમાં લગ્ન માટે કોઈ શુભ મુહૂર્ત નહોતા, જેના કારણે મોટી સંખ્યામાં લગ્નો નવેમ્બર-ડિસેમ્બરમાં છે. આવી સ્થિતિમાં આ વખતે સોનાના વેચાણના રેકોર્ડ તૂટી શકે છે. વર્લ્ડ ગોલ્ડ કાઉન્સિલના જણાવ્યા અનુસાર ડિસેમ્બર સુધીમાં ઘરેણાં, સોનાની લગડી અને સિક્કાની માંગ વધશે. 50 ટનથી વધારાની માંગ ઊભી થઈ શકે છે.
નવેમ્બર અને ડિસેમ્બરમાં લગ્ન માટે 16 શુભ મુહૂર્ત
નવેમ્બરમાં લગ્નનો શુભ સમયઃ 13, 16, 17, 18, 22, 23, 25, 26, 28, 29
ડિસેમ્બરમાં લગ્નની તારીખો શુભ સમયઃ 4, 5, 9, 10, 14, 15
સોનાની વધતી કિંમતોનો સમય પાછો આવી શકે છે, તેમાં રોકાણ કરનારા લોકોની સંખ્યામાં ઝડપથી વધશે
દેશમાં ઘણા વર્ષોથી સોના પરની ભારે કસ્ટમ ડ્યુટી ઘટાડવાની જરૂર હતી. આના કારણે સરકારને જ નુકસાન થઈ રહ્યું હતું, કારણ કે દાણચોરી અને અન્ય માર્ગો દ્વારા સોનું આવતું હતું. હવે વિદેશની કિંમત અને સ્થાનિક કિંમત વચ્ચે કુલ 5%નો તફાવત છે. આવી સ્થિતિમાં કોઈ બહારથી ખરીદી કરશે નહીં. લોકો દેશની અંદર જ સોનું ખરીદશે. આ બંને કારણોને લીધે આ વર્ષે સોનાની આયાત 30 થી 40% વધી શકે છે અને જ્વેલરીની ખરીદી 10 થી 15% વધી શકે છે.
જો કે આગામી સમયમાં સોનાના ભાવ ઘટશે કે વધશે તે અનુમાન લગાવવું ઘણું મુશ્કેલ છે. ઈમ્પોર્ટ ડ્યુટીમાં ઘટાડા બાદ કિંમતો એડજસ્ટ કરવામાં આવી છે. અહીંથી સોનું થોડું નીચે જઈ શકે છે. સોનાના ભાવ આંતરરાષ્ટ્રીય પરિબળો, ડોલર, રૂપિયો અને ફેડ વ્યાજ દરો દ્વારા નક્કી થાય છે. પરંતુ મને લાગે છે કે આગામી 20-30 દિવસમાં સોનાના ભાવ ફરી વધી શકે છે.
ફેડ રિઝર્વ વ્યાજ દરમાં ઘટાડો કરી શકે છે
એવા અહેવાલો છે કે ફેડરલ રિઝર્વ આગામી દિવસોમાં વ્યાજદરમાં ઘટાડો કરી શકે છે. અત્યાર સુધીનો ટ્રેન્ડ એવો રહ્યો છે કે વ્યાજદરમાં ઘટાડો થવાથી સોનામાં રોકાણ વધે છે અને માંગ વધવાથી સોનાના ભાવમાં વધારો થાય છે. જો આપણે પાછલા વર્ષોના રેકોર્ડ પર નજર કરીએ તો સોનાએ વધુ સારું વળતર આપ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં, ભાવ ઘટવાના કારણે, શેર બજાર, મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સ જેવા રોકાણના સાધનોમાં જતા નાણાં હવે સોના તરફ આવશે.
10 લાખ કરોડ રૂપિયાની લગ્ન સીઝનમાં સોનાનો ખર્ચ 40%
લેટેસ્ટ ટ્રેન્ડને ધ્યાનમાં રાખીને બુલિયન ટ્રેડર્સે મોટી તૈયારીઓ શરૂ કરી દીધી છે. અમેરિકન બ્રોકરેજ ફર્મ જેફરીઝ અનુસાર, ભારતનોી લગ્ન સીઝન 10 લાખ કરોડ રૂપિયાની છે. દર વર્ષે 80 લાખથી 1 કરોડ લગ્નો થાય છે. લગ્નમાં સરેરાશ 12 લાખ રૂપિયાનો ખર્ચ થાય છે. તેમાંથી 40% જ્વેલરી પાછળ ખર્ચવામાં આવે છે.
ભારતના ઘરોમાં 30 હજાર ટન સોનું છે, આ વિશ્વના ભંડારના 11% છે
- ભારતના ઘરોમાં 30 હજાર ટન સોનું છે. આ વિશ્વના સોનાના 11% છે. આ અમેરિકા, જર્મની અને સ્વિટ્ઝર્લેન્ડના ભંડાર કરતાં વધુ છે.
- દેશના જ્વેલર્સ પાસે 400 ટનનો સ્ટોક છે, જેમાંથી કેટલોક હિસ્સો ઊંચી કિંમતે ખરીદવામાં આવ્યો છે. માંગમાં વધારા સાથે આ ખોટ જલ્દી ભરપાઈ થઈ જશે.
- કસ્ટમ ડ્યુટીમાં ઘટાડા પછી, સોનાના દરમાં 5% ઘટાડાને કારણે ભારતીય સોનાનું મૂલ્ય 10 લાખ કરોડ ઘટીને 218 લાખ કરોડ થયું છે.
નિષ્ણાત: રાજેશ મહેતા, એક્ઝિક્યુટિવ ચેરમેન, રાજેશ એક્સપોર્ટ લિમિટેડ
