નવી દિલ્હી3 કલાક પેહલા
- કૉપી લિંક
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI)ની મોનેટરી પોલિસી કમિટી (MPC)ની બેઠક આજથી (6 ઓગસ્ટ) શરૂ થઈ છે. RBIના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસ બેઠકમાં જે નિર્ણયો લેવાયા હશે તેની માહિતી 8 ઓગસ્ટના રોજઆપશે. નાણાકીય વર્ષ 2024-25ની આ ત્રીજી બેઠક હશે.
નિષ્ણાતોના મતે, આ બેઠકમાં RBI રેપો રેટ એટલે કે વ્યાજ દરમાં કોઈ ફેરફારની આશા નથી. હાલમાં રેપો રેટ 6.50% પર યથાવત છે. RBI એ 8 ફેબ્રુઆરી 2023 પછી વ્યાજ દરમાં કોઈ ફેરફાર કર્યો નથી. છેલ્લી બેઠક જૂનમાં યોજાઈ હતી.
RBIની મોનેટરી પોલિસી કમિટી (MPC)ની બેઠક આજથી (6 ઓગસ્ટ) શરૂ થઈ છે.
RBIએ જૂનમાં જીડીપીના અંદાજમાં વધારો કર્યો હતો, ફુગાવાના અંદાજને યથાવત રાખ્યો હતો
- RBIએ FY25 માટે GDP વૃદ્ધિનું અનુમાન વધારીને 7.2% કર્યું
- RBIએ નાણાકીય વર્ષ 2024-25 માટે ફુગાવાનો અંદાજ 4.5% જાળવી રાખ્યો
મોંઘવારી સામે લડવા માટે રેપો રેટ એક શક્તિશાળી ટુલ છે
RBI પાસે રેપો રેટના રૂપમાં ફુગાવા સામે લડવા માટે એક શક્તિશાળી ટુલ છે. જ્યારે મોંઘવારી વધુ હોય છે, ત્યારે RBI રેપો રેટ વધારીને અર્થતંત્રમાં નાણાંનો પ્રવાહ ઘટાડવાનો પ્રયાસ કરે છે. જો રેપો રેટ વધુ રહેશે તો RBI પાસેથી બેંકોને મળતી લોન મોંઘી થશે.
બદલામાં, બેંકો તેમના ગ્રાહકો માટે લોન મોંઘી કરે છે. આ અર્થતંત્રમાં નાણાંનો પ્રવાહ ઘટાડે છે. જો નાણાંનો પ્રવાહ ઘટે તો માંગ ઘટે અને મોંઘવારી ઘટે છે.
એ જ રીતે, જ્યારે અર્થવ્યવસ્થા ખરાબ તબક્કામાંથી પસાર થાય છે, ત્યારે રિકવરી માટે નાણાંનો પ્રવાહ વધારવાની જરૂર પડે છે. આવી સ્થિતિમાં RBI રેપો રેટમાં ઘટાડો કરે છે. જેના કારણે બેંકો માટે RBIની લોન સસ્તી થઈ જાય છે અને ગ્રાહકોને પણ સસ્તા દરે લોન મળે છે.
ચાલો આને એક ઉદાહરણથી સમજીએ. જ્યારે કોરોના સમયગાળા દરમિયાન આર્થિક પ્રવૃત્તિઓ ઠપ્પ થઈ ગઈ, ત્યારે માંગમાં ઘટાડો થયો. આવી સ્થિતિમાં RBIએ વ્યાજદરમાં ઘટાડો કરીને અર્થવ્યવસ્થામાં નાણાંનો પ્રવાહ વધાર્યો હતો.
જાણો મોંઘવારીના આંકડા શું કહે છે?
1. જૂનમાં રિટેલ મોંઘવારી 5.08% રહી હતી
જૂનમાં રિટેલ મોંઘવારી વધીને 5.08 ટકા રહી હતી. આ 4 મહિનામાં મોંઘવારીનો સૌથી વધુ હતી. એપ્રિલમાં મોંઘવારી 4.85% હતી. જ્યારે મે મહિનામાં મોંઘવારી 4.75% હતી. NSOએ 12 જુલાઈના રોજ આ આંકડા જાહેર કર્યા હતા. મોંઘવારી અંગે RBIની રેન્જ 2%-6% છે.
જૂનમાં રિટેલ મોંઘવારી વધીને 5.08 ટકા રહી હતી.
2. જૂનમાં જથ્થાબંધ મોંઘવારી 3.36% રહી હતી
જૂનમાં જથ્થાબંધ મોંઘવારી દર 16 મહિનાની સર્વોચ્ચ સપાટીએ પહોંચી હતી. 15 જુલાઈના રોજ જાહેર કરાયેલા આંકડા અનુસાર જૂનમાં જથ્થાબંધ મોંઘવારી વધીને 3.36% થઈ ગઈ છે. ફેબ્રુઆરી 2023માં જથ્થાબંધ મોંઘવારીનો દર 3.85% હતો. ખાદ્ય ફુગાવો મે મહીનાની સરખામણીમાં 7.40% થી વધીને 8.68% થયો.
મોંઘવારી કેવી રીતે અસર કરે છે?
મોંઘવારીનો સીધો સંબંધ ખરીદ શક્તિ સાથે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો મોંઘવારીનો દર 7% છે, તો કમાયેલા 100 રૂપિયાની કિંમત માત્ર 93 રૂપિયા હશે. તેથી મોંઘવારીને ધ્યાનમાં રાખીને જ રોકાણ કરવું જોઈએ. નહીંતર તમારા પૈસાની કિંમત ઘટી જશે.
