નવી દિલ્હી34 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
આજે એટલે કે, 19મી ડિસેમ્બરે રૂપિયો તેના સર્વકાલીન નીચલા સ્તરે પહોંચી ગયો છે. યુએસ ડૉલર સામે તેમાં 12 પૈસાનો ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો અને તે 85.06 રૂપિયા પ્રતિ ડોલરની સર્વકાલીન નીચી સપાટીએ ખુલ્યો હતો. અગાઉ 18 ડિસેમ્બર, 2024ના રોજ ડોલર સામે રૂપિયો 84.94 ના સ્તરે બંધ થયો હતો.
નિષ્ણાતોના મતે રૂપિયામાં આ ઘટાડાનું કારણ ભારતીય શેરબજારમાં વિદેશી રોકાણકારો દ્વારા તાજેતરમાં કરાયેલી વેચવાલી છે. આ સિવાય ભૌગોલિક રાજકીય તણાવની પણ રૂપિયા પર નકારાત્મક અસર પડી છે.
આયાત મોંઘી થશે રૂપિયામાં ઘટાડાનો અર્થ એ છે કે માલની આયાત ભારત માટે મોંઘી થવા જઈ રહી છે. આ ઉપરાંત વિદેશ પ્રવાસ અને અભ્યાસ પણ મોંઘો થઈ ગયો છે. ધારો કે, જ્યારે ડોલર સામે રૂપિયાની કિંમત 50 હતી, ત્યારે અમેરિકામાં ભારતીય વિદ્યાર્થીઓને 50 રૂપિયામાં 1 ડોલર મળી શકે છે. હવે 1 ડોલર માટે વિદ્યાર્થીઓએ 85.06 રૂપિયા ખર્ચવા પડશે. આના કારણે ફીથી લઈને રહેઠાણ, ભોજન અને અન્ય વસ્તુઓ મોંઘી થઈ જશે.
ચલણનું મૂલ્ય કેવી રીતે નક્કી થાય છે? જો ડોલરની સરખામણીમાં અન્ય કોઈ ચલણનું મૂલ્ય ઘટે તો તેને ચલણનું પડવું, તૂટવું, નબળું પડવું કહેવાય છે. અંગ્રેજીમાં ચલણનું અવમૂલ્યન. દરેક દેશ પાસે વિદેશી ચલણ અનામત છે જેની સાથે તે આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યવહારો કરે છે. વિદેશી ભંડારમાં વધારો અને ઘટાડાની અસર ચલણના ભાવ પર જોવા મળી રહી છે.
જો ભારતના ફોરેન રિઝર્વમાં ડોલર અમેરિકાના રૂપિયાના ભંડાર સમાન હોય તો રૂપિયાનું મૂલ્ય સ્થિર રહેશે. જો આપણો ડોલર ઘટશે તો રૂપિયો નબળો પડશે, જો તે વધશે તો રૂપિયો મજબૂત થશે. તેને ફ્લોટિંગ રેટ સિસ્ટમ કહેવામાં આવે છે.