મુંબઈ41 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
સ્ટોક માર્કેટ રેગ્યુલેટર સિક્યોરિટી એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયા (સેબી) એ વિજય માલ્યા પર ભારતીય શેરબજારમાંથી 3 વર્ષ માટે પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. ભારતમાંથી ભાગેડુ જાહેર કરાયેલા દારૂના ધંધાર્થી હવે 3 વર્ષ સુધી બજારમાં કોઈપણ પ્રકારનો વ્યવહાર કરી શકશે નહીં.
સેબીએ શુક્રવારે (26 જુલાઈ) એક આદેશ જાહેર કરીને કહ્યું કે વિજય માલ્યાને સિક્યોરિટી માર્કેટમાં પ્રવેશ પર પ્રતિબંધ છે. આ સિવાય સિક્યોરિટીઝમાં પ્રત્યક્ષ કે આડકતરી રીતે ખરીદી, વેચાણ અથવા કોઈપણ પ્રકારનો વ્યવહાર કરવા અથવા કોઈપણ રીતે સિક્યોરિટી માર્કેટ સાથે સાંકળવા પર 3 વર્ષ સુધીનો પ્રતિબંધ લાદવામાં આવ્યો છે.
વિજય માલ્યા પર દેશની 17 બેંકોના લગભગ 9 હજાર કરોડ રૂપિયાનું દેવું છે.
કોઈપણ સિક્યોરિટીઝનું હોલ્ડિંગ પણ સ્થિર કરવામાં આવશે
સેબીએ કહ્યું કે વિજય માલ્યાની કોઈપણ સિક્યોરિટીઝની હોલ્ડિંગ સ્થિર રહેશે. આમાં મ્યુચ્યુઅલ ફંડના એકમોનો પણ સમાવેશ થાય છે. વિજય માલ્યા અંગે સેબીનો આદેશ તાત્કાલિક અસરથી અમલમાં આવ્યો છે. સેબી તપાસ કરી રહી હતી કે માલ્યા તેના શેરના વેપારમાં પરોક્ષ રીતે સામેલ હતા કે નહીં.
સેબીના ચીફ જનરલ મેનેજર અનિતા અનૂપે લખ્યું, ‘આ કેસમાં ઉપલબ્ધ તથ્યો અને સામગ્રીને ધ્યાનમાં લીધા પછી, મને જાણવા મળ્યું કે માલ્યાએ માત્ર FIIના નિયમોનું ઉલ્લંઘન કર્યું નથી, પરંતુ ભારતમાં તેમના જૂથની લિસ્ટેડ કંપનીઓમાં પણ ખોટા ખુલાસા કર્યા છે સિક્યોરિટીઝની. આ રોકાણકારોના હિતની વિરુદ્ધ હતું અને તેનો હેતુ બજારના ખેલાડીઓને છેતરવાનો હતો.
જુદા જુદા નામે અનેક ખાતા ખોલાવ્યા હતા
સેબીની તપાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે વિજય માલ્યાએ હર્બર્ટસન અને યુનાઈટેડ સ્પિરિટ લિમિટેડ (યુએસએલ)ના શેરમાં વેપાર કરવાનો માર્ગ શોધી કાઢ્યો હતો. તેણે યુબીએસ બેંકમાં જુદા જુદા નામો (બેસાઈડ, સનકોસ્ટ અને બર્ચવુડ)માં ઘણા ખાતા ખોલાવ્યા હતા, જેમાંથી તે પોતે જ લાભાર્થી હતા. આ ત્રણેય એકમોએ 6.15 મિલિયન ડોલર ટ્રાન્સફર કર્યા જે વિજય માલ્યાને ગયા.
વિજય માલ્યાને 2019માં ભાગેડુ જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો
કિંગફિશર એરલાઈન્સ સહિત અનેક કંપનીઓના માલિક ભારતીય ઉદ્યોગપતિ વિજય માલ્યા પર દેશની 17 બેંકોના લગભગ 9 હજાર કરોડ રૂપિયા દેવા છે. માલ્યા 2016માં દેશ છોડીને બ્રિટન ભાગી ગયો હતો, જ્યાંથી ભારત સરકાર તેને દેશમાં પરત લાવવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. માલ્યા સામે છેતરપિંડી અને મની લોન્ડરિંગના કેસ પેન્ડિંગ છે. 5 જાન્યુઆરી 2019ના રોજ કોર્ટે વિજય માલ્યાને ભાગેડુ જાહેર કર્યા હતા.
ગયા વર્ષે તપાસ દરમિયાન સીબીઆઈએ દાવો કર્યો હતો કે માલ્યાએ વર્ષ 2015-16 દરમિયાન બ્રિટન અને ફ્રાન્સમાં 330 કરોડ રૂપિયાની સંપત્તિ ખરીદી હતી. તે સમયે તેમની કંપની કિંગફિશર એરલાઈન્સ ખોટમાં હતી. માલ્યાએ પોતે બેંકોને લોન ચૂકવી નથી. વર્ષ 2020માં, EDની અપીલ પર, ફ્રાન્સે માલ્યાની ત્યાં સ્થિત 14 કરોડ રૂપિયાની સંપત્તિ જપ્ત કરી હતી.
ફ્રાન્સે શરતો સાથે પ્રત્યાર્પણની ઓફર કરી હતી
સરકારે ફ્રાન્સના સત્તાવાળાઓને વિજય માલ્યાને બિનશરતી ભારતને સોંપવાની માગ કરી છે. માલ્યા હાલમાં બ્રિટનમાં છે, પરંતુ ભારત હાલમાં એવા દરેક દેશનો સંપર્ક કરી રહ્યું છે જ્યાં માલ્યાની મિલકતો છે. આ એટલા માટે છે કે જો માલ્યા બ્રિટન છોડીને બીજા દેશમાં ભાગી જાય તો તેને ત્યાંથી ભારત લાવવામાં વધુ સમય ન લાગે.
15 એપ્રિલે આતંકવાદ વિરોધી કાર્યકારી જૂથની બેઠક દરમિયાન ભારત અને ફ્રાન્સ વચ્ચે માલ્યાના પ્રત્યાર્પણ પર ચર્ચા થઈ હતી. આ બેઠકમાં ફ્રાન્સે કેટલીક શરતો સાથે માલ્યાના પ્રત્યાર્પણની ઓફર કરી હતી, પરંતુ ભારતે તેમને શરતો દૂર કરવા કહ્યું છે. ભારત તરફથી વિદેશ મંત્રાલયના સંયુક્ત સચિવ કેડી દેવલે બેઠકમાં ભાગ લીધો હતો. આ સિવાય ઈન્ટેલિજન્સ એજન્સીના ઘણા અધિકારીઓ પણ બેઠકમાં હાજર હતા.
કિંગફિશર કંપનીની રચના અને નાદારીની વાર્તા
- તેમના પિતા વિઠ્ઠલ માલ્યાના મૃત્યુ પછી, વિજય માલ્યાએ 1978માં યુનાઈટેડ બ્રુઅરીઝ (UB) કંપની હેઠળ કિંગફિશર પ્રીમિયમ નામની બિયર કંપની શરૂ કરી.
- 44 વર્ષની ઉંમરે માલ્યા UB ગ્રુપના ચેરમેન બન્યા હતા. માલ્યાએ બીયરને વધુ પ્રમોટ કરવા માટે 2005માં કિંગફિશર એરલાઈન્સ શરૂ કરી હોવાનું માનવામાં આવે છે.
- આ પછી આઈપીએલ અને ફોર્મ્યુલા વન ટીમ ખરીદી. માલ્યાએ કિંગફિશરના નામે કેલેન્ડર પણ લાવવાનું શરૂ કર્યું, જેમાં મોડેલ્સ રજૂ કરવામાં આવ્યા.
- 2011થી કિંગફિશર એરલાઈન્સને નુકસાન થવાનું શરૂ થયું અને 2012 સુધીમાં, કેટલાક એરક્રાફ્ટને ગ્રાઉન્ડ કરવું પડ્યું. કર્મચારીઓને પગાર મળતો બંધ થઈ ગયો. દેખાવો થયા હતા.
- 2012ના અંત સુધીમાં અડધાથી વધુ એરક્રાફ્ટ ગ્રાઉન્ડ થઈ ગયા હતા. 20 ઓક્ટોબરે ડાયરેક્ટર જનરલ ઓફ સિવિલ એવિએશને લાયસન્સ રદ કર્યું હતું.
- ફ્લાઇટ ઓપરેશનને લગતી રેગ્યુલેટરની શરતોને પૂર્ણ ન કરવા બદલ આ કાર્યવાહી કરવામાં આવી હતી. ફેબ્રુઆરી 2013માં આંતરરાષ્ટ્રીય ઉડાન અધિકારો પણ સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યા હતા.
- જુલાઈ 2014 સુધી કંપની પર લગભગ 9 હજાર કરોડ રૂપિયાનું દેવું હતું, જે ચૂકવવામાં આવ્યું ન હતું. આ પછી કંપનીએ પોતાને નાદાર જાહેર કરી દીધા.
