નવી દિલ્હી19 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
ભારતના ફૂડ સેફ્ટી રેગ્યુલેટરે હવે MDH અને એવરેસ્ટ સહિત તમામ મસાલા મિક્સ મેન્યુફેક્ચરિંગ કંપનીઓના ઉત્પાદનોનું પરીક્ષણ અને નિરીક્ષણ કરવાનો આદેશ આપ્યો છે. ગુરુવારે, નિયમનકારે જણાવ્યું હતું કે સેક્ટરમાં તપાસનો વ્યાપ વધારવામાં આવ્યો છે કારણ કે વૈશ્વિક નિયમનકારો બે લોકપ્રિય સ્થાનિક બ્રાન્ડ્સના ઉત્પાદનોમાં જંતુનાશક ઇથિલિન ઓક્સાઇડની તપાસ કરી રહ્યા છે.
કંપનીઓના ઉત્પાદન એકમોના નિરીક્ષણ, નમૂના અને પરીક્ષણ માટેનો આદેશ
ફૂડ સેફ્ટી એન્ડ સ્ટાન્ડર્ડ ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા એટલે કે FSSAI એ હવે અધિકારીઓને સ્થાનિક અને વિદેશી વેચાણ માટે કરી પાવડર અને મિશ્ર મસાલા મિશ્રણનું ઉત્પાદન કરતી કંપનીઓ પર નજર રાખવા જણાવ્યું છે.
આ સાથે તમામ મસાલા પાવડર બનાવતી કંપનીઓના ઉત્પાદન એકમોનું નિરીક્ષણ, નમૂના લેવા અને પરીક્ષણ કરવાના આદેશો પણ આપવામાં આવ્યા છે. નમૂનામાં લેવામાં આવેલ દરેક ઉત્પાદનનું ગુણવત્તા અને સલામતી માપદંડોના પાલન માટે વિશ્લેષણ કરવામાં આવશે.
તમામ કંપનીઓના ઉત્પાદનોમાં ઇથિલિન ઓક્સાઇડની હાજરીનું પણ પરીક્ષણ થશે
એજન્સીએ કહ્યું કે તમામ કંપનીઓના ઉત્પાદનોમાં ઇથિલિન ઓક્સાઈડની હાજરીનું પણ પરીક્ષણ કરવામાં આવશે. જેના ઉપયોગ પર ભારતમાં પ્રતિબંધ છે, અને પરીક્ષણ પૂર્ણ થયા પછી યોગ્ય કાર્યવાહી શરૂ કરવામાં આવશે.
સિંગાપોર-હોંગકોંગ પછી, માલદીવે એવરેસ્ટ-MDH મસાલાના વેચાણ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો
તાજેતરમાં માલદીવે પણ તેના દેશમાં એવરેસ્ટ અને MDH મસાલાના વેચાણ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. માલદીવ પહેલા, સિંગાપોર અને હોંગકોંગે પણ MDH અને એવરેસ્ટ બંને કંપનીઓના કેટલાક ઉત્પાદનો પર જંતુનાશક ઇથિલિન ઓક્સાઇડની મર્યાદા ઓળંગવાના કારણે પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. આ ઉત્પાદનોમાં આ જંતુનાશકની વધુ માત્રાને કારણે કેન્સરનું જોખમ રહેલું છે.
હોંગકોંગના ફૂડ સેફ્ટી ડિપાર્ટમેન્ટે જણાવ્યું હતું કે MDH ગ્રુપના ત્રણ મસાલા મિક્સ- મદ્રાસ કરી પાઉડર, સંભાર મસાલા પાવડર અને કરી પાવડરમાં ઇથિલિન ઓક્સાઈડની ઊંચી માત્રા મળી આવી હતી. એવરેસ્ટની ફિશ કરી મસાલામાં પણ આ કાર્સિનોજેનિક જંતુનાશક મળી આવ્યું છે.
MDH અને એવરેસ્ટ મસાલા પર પ્રતિબંધ અંગે ભારતે સિંગાપોર-હોંગકોંગ પાસેથી વિગતો માંગી
MDH અને એવરેસ્ટ મસાલા પર પ્રતિબંધના મામલે ભારતે સિંગાપોર અને હોંગકોંગના ખાદ્ય નિયમનકારો પાસેથી વિગતો માંગી છે. વાણિજ્ય મંત્રાલયે સિંગાપોર અને હોંગકોંગ બંનેમાં ભારતીય દૂતાવાસોને પણ આ બાબતે વિગતવાર અહેવાલ મોકલવા નિર્દેશ આપ્યો છે. મંત્રાલયે એમડીએચ અને એવરેસ્ટ પાસેથી વિગતો પણ માંગી છે.
દરમિયાન, સ્પાઈસ બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયા હોંગકોંગ અને સિંગાપોર દ્વારા ભારતીય બ્રાન્ડ MDH અને એવરેસ્ટના ચાર મસાલા-મિક્સ ઉત્પાદનોના વેચાણ પર લાદવામાં આવેલા પ્રતિબંધ અંગે વિચારણા કરી રહ્યું છે.
MDHએ આરોપોને નકારી કાઢ્યા, કહ્યું- ઉત્પાદનો સુરક્ષિત
જ્યારે MDHએ તેના ઉત્પાદનોમાં ‘જંતુનાશકો’ના આરોપોને નકારી કાઢ્યા હતા અને કહ્યું હતું કે આ દાવા ખોટા અને પાયાવિહોણા છે અને તેના માટે કોઈ નક્કર પુરાવા નથી.
MDHએ કહ્યું હતું કે, ‘અમારા ઉત્પાદનોમાં ઇથિલિન ઓક્સાઈડની હાજરીના આરોપો સાચા નથી. આ સિવાય કંપનીને સિંગાપોર કે હોંગકોંગના રેગ્યુલેટરી ઓથોરિટી તરફથી કોઈ સંદેશ મળ્યો નથી.
એવરેસ્ટે કહ્યું- સિંગાપોર-હોંગકોંગમાં અમારા મસાલા પર પ્રતિબંધ નથી
એવરેસ્ટે સિંગાપોર અને હોંગકોંગમાં તેના ઉત્પાદનો પર પ્રતિબંધ હોવાના અહેવાલોને પણ નકારી દીધા હતા. કંપનીએ કહ્યું હતું કે એવરેસ્ટના મસાલા પર કોઈપણ દેશમાં પ્રતિબંધ નથી. અમારા બધા ઉત્પાદનો સલામત અને ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળા છે. માત્ર એક પ્રોડક્ટનું પરીક્ષણ કરવામાં આવશે.
અગાઉ, હોંગકોંગ અને સિંગાપોરમાં એમડીએચ અને એવરેસ્ટના ચાર મસાલા પર પ્રતિબંધ પછી, ભારત સરકારે ફૂડ કમિશનરોને તમામ કંપનીઓના મસાલાના નમૂનાઓ એકત્ર કરવા કહ્યું હતું.
હાનિકારક પદાર્થો ધરાવનાર કંપનીઓ સામે કડક કાર્યવાહી કરવામાં આવશે
ભારતમાં ખાદ્ય પદાર્થોમાં ઇથિલિન ઓક્સાઈડના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ છે. જો ભારતીય મસાલામાં હાનિકારક તત્વો જોવા મળશે તો કડક કાર્યવાહી કરવામાં આવશે. ફોજદારી કાર્યવાહીની પણ જોગવાઈ છે. સરકારે વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ મંત્રાલય હેઠળના સ્પાઈસ બોર્ડને જાગરૂકતા ફેલાવવા અપીલ કરી છે કે ઉત્પાદનોમાં કોઈ હાનિકારક ઘટકો ઉમેરવામાં ન આવે.
એજન્સીઓ અમેરિકામાં પણ મસાલાની તપાસ કરી રહી છે
તે જ સમયે, અમેરિકન ફૂડ એન્ડ ડ્રગ એડમિનિસ્ટ્રેશન (FDA) પણ કંપનીના મસાલાઓની તપાસ કરી રહ્યું છે. એફડીએના પ્રવક્તાએ રોઇટર્સને જણાવ્યું હતું કે, ‘એફડીએ આ અહેવાલોથી વાકેફ છે અને પરિસ્થિતિ વિશે વધારાની માહિતી એકઠી કરી રહી છે.’
એક જંતુનાશક છે ઇથિલિન ઓક્સાઇડ, તેનાથી કેન્સરનું જોખમ
સ્પાઈસ બોર્ડ ઇથિલિન ઓક્સાઈડને 10.7 સેલ્સિયસથી વધુ તાપમાને જ્વલનશીલ, રંગહીન ગેસ તરીકે વ્યાખ્યાયિત કરે છે. તે જંતુનાશક, જંતુનાશક એજન્ટ અને જંતુનાશક તરીકે કામ કરે છે. તેનો ઉપયોગ તબીબી સાધનોને વંધ્યીકૃત કરવા અને મસાલામાં માઇક્રોબાયલ દૂષણ ઘટાડવા માટે થાય છે.
વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઇઝેશનની ઇન્ટરનેશનલ એજન્સી ફોર રિસર્ચ ઓન કેન્સર (IARC) એ ઇથિલિન ઓક્સાઇડને ‘ગ્રુપ 1 કાર્સિનોજેન’ તરીકે વર્ગીકૃત કરે છે. તેનો અર્થ એ છે કે તે માનવોમાં કેન્સરનું કારણ બની શકે છે તે તારણ માટે પૂરતા પુરાવા છે. ઇથિલિન ઓક્સાઇડ લિમ્ફોમા અને લ્યુકેમિયા જેવા કેન્સરનું કારણ બની શકે છે. પેટ અને સ્તન કેન્સર પણ થઈ શકે છે.
ભારતે નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં રૂ. 32,000 કરોડના મસાલાની નિકાસ કરી
નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં ભારતે લગભગ 32,000 કરોડ રૂપિયાના મસાલાની નિકાસ કરી હતી. મરચાં, જીરું, હળદર, કરી પાવડર અને એલચી મુખ્ય નિકાસ મસાલા છે.