વોશિંગ્ટન2 કલાક પેહલા
- કૉપી લિંક
યુએસ સેન્ટ્રલ બેંક ફેડરલ રિઝર્વે વ્યાજ દરોમાં 25 બેસિસ પોઈન્ટ (0.25%)નો ઘટાડો કર્યો છે. હવે વ્યાજ દર 4.25%થી 4.50% વચ્ચે રહેશે. આ વર્ષે આ ત્રીજી વખત છે જ્યારે ફેડ દ્વારા વ્યાજ દરોમાં ઘટાડો કરવામાં આવ્યો છે. અગાઉ 18 અને 8 સપ્ટેમ્બરના રોજ ફેડએ વ્યાજ દરોમાં 25 (0.25%) અને 50 બેસિસ પોઈન્ટ (0.50%)નો ઘટાડો કર્યો હતો.
સપ્ટેમ્બર કટ લગભગ 4 વર્ષ પછી કરવામાં આવ્યો હતો. ફેડએ સપ્ટેમ્બર 2024માં માર્ચ 2020 પછી વ્યાજ દરોમાં ઘટાડો કર્યો હતો. ફુગાવાને અંકુશમાં રાખવા માટે અમેરિકાની સેન્ટ્રલ બેંકે માર્ચ 2022થી જુલાઈ 2023 વચ્ચે 11 વખત વ્યાજદરમાં વધારો કર્યો હતો.
2023માં સતત ત્રણ વખત વ્યાજ દરો યથાવત રાખ્યા ગયા વર્ષે ફેડરલ રિઝર્વે તેના નીતિગત નિર્ણયમાં સતત ત્રીજી વખત વ્યાજદરો યથાવત રાખ્યા હતા. 26 જુલાઈ, 2023ના રોજ ફેડએ બજારની અપેક્ષાઓ મુજબ 5.25%-5.5%ની રેન્જમાં પોલિસી રેટ યથાવત રાખ્યો હતો.
જો કે, ફેડ એ પણ સંકેત આપ્યો હતો કે 2024માં દરમાં ઘટાડો જોવા મળશે અને તે ઘટીને 4.6% થઈ શકે છે. ફુગાવાને પહોંચી વળવા માટે ફેડએ માર્ચ 2022થી દર વધારવાનું શરૂ કર્યું હતું. ગયા વર્ષે જુલાઈ સુધીમાં, આ દરો વધીને 23 વર્ષમાં સૌથી ઊંચા સ્તરે પહોંચી ગયા હતા.
ફેડ દર નક્કી કરે છે કે બેંકો એકબીજા પર કેટલું વ્યાજ વસૂલશે ફેડરલ દરો નક્કી કરે છે કે બેંકો એકબીજાને રાતોરાત આપવામાં આવેલી લોન પર કેટલું વ્યાજ વસૂલશે, પરંતુ તે ઘણીવાર ગ્રાહક દેવા, ગીરો, ક્રેડિટ કાર્ડ અને ઓટો લોનને પણ અસર કરે છે.
વ્યાજદરમાં ઘટાડાથી શું થઈ શકે અસર?
- ઘણા બધા કાપ અમેરિકાના આર્થિક સ્વાસ્થ્યને બગાડી શકે છે. રોકાણકારોનો ઉત્સાહ ઓછો થઈ શકે છે.
- ઓછો કાપ બજારમાં નિરાશાનું કારણ બને છે, કારણ કે બજાર વ્યાજ દરોમાં વધુ કાપની અપેક્ષા રાખે છે.
- વ્યાજદર ઘટાડવામાં વિલંબથી જોબ માર્કેટ ધીમી પડી શકે છે.
પોલિસી રેટ ફુગાવા સામે લડવાનું એક શક્તિશાળી સાધન કોઈપણ મધ્યસ્થ બેંક પાસે પોલિસી રેટના સ્વરૂપમાં ફુગાવા સામે લડવા માટે એક શક્તિશાળી સાધન છે. જ્યારે ફુગાવો ઘણો ઊંચો હોય છે, ત્યારે સેન્ટ્રલ બેંક પોલિસી રેટ વધારીને અર્થતંત્રમાં નાણાંના પ્રવાહને ઘટાડવાનો પ્રયાસ કરે છે.
જો પોલિસી રેટ ઉંચો રહેશે તો બેન્કોને સેન્ટ્રલ બેન્ક પાસેથી જે લોન મળે છે તે મોંઘી થશે. બદલામાં બેંકો તેમના ગ્રાહકો માટે લોન મોંઘી બનાવે છે. આ અર્થતંત્રમાં નાણાંનો પ્રવાહ ઘટાડે છે. જો નાણાંનો પ્રવાહ ઘટે તો માગ ઘટે અને ફુગાવો ઘટે.
એ જ રીતે, જ્યારે અર્થવ્યવસ્થા ખરાબ તબક્કામાંથી પસાર થાય છે, ત્યારે પુનઃપ્રાપ્તિ માટે નાણાંનો પ્રવાહ વધારવાની જરૂર છે. આવી સ્થિતિમાં સેન્ટ્રલ બેંક પોલિસી રેટ ઘટાડે છે. જેના કારણે બેંકોને સેન્ટ્રલ બેંક તરફથી મળતી લોન સસ્તી થાય છે અને ગ્રાહકોને પણ સસ્તા દરે લોન મળે છે.
