નવી દિલ્હી29 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
નવેમ્બર મહિનામાં જથ્થાબંધ ફુગાવો ઘટીને 1.89% પર આવી ગયો છે. અગાઉ ઓક્ટોબરમાં જથ્થાબંધ ફુગાવો 2.36 ટકા હતો. સપ્ટેમ્બર મહિનામાં જથ્થાબંધ ફુગાવો 1.84% હતો. શાકભાજી અને ખાદ્યપદાર્થોના ભાવ ઘટવાના કારણે મોંઘવારી ઘટી છે.
ખાદ્યપદાર્થો અને પ્રાથમિક વસ્તુઓના ભાવમાં ઘટાડો થયો છે
- દૈનિક આવશ્યક ચીજવસ્તુઓનો મોંઘવારી દર 8.09%થી ઘટીને 5.49% થયો છે.
- ખાદ્ય પદાર્થોનો ફુગાવો 11.59%થી ઘટીને 8.92% થયો.
- ઇંધણ અને પાવરનો જથ્થાબંધ ફુગાવાનો દર -5.79%થી ઘટીને -5.83% થયો.
- મેન્યુફેક્ચરિંગ પ્રોડક્ટ્સનો જથ્થાબંધ ફુગાવાનો દર 1.50%થી વધીને 2.00% થયો.
નાણાકીય વર્ષ 2024-25માં અત્યાર સુધીની જથ્થાબંધ ફુગાવાની સ્થિતિ
| મહિનો | જથ્થાબંધ ફુગાવો |
| અપ્રિલ | 1.26% |
| મે | 2.61% |
| જૂન | 3.36% |
| જુલાઈ | 2.04% |
| ઓગસ્ટ | 1.31% |
| સપ્ટેમ્બર | 1.84% |
| ઓક્ટોબર | 2.36% |
| નવેમ્બર | 1.89% |
સામાન્ય માણસ પર જથ્થાબંધ ભાવ સૂચકાંક (WPI)ની અસર જથ્થાબંધ ફુગાવામાં લાંબા સમય સુધી વધારાની મોટા ભાગના ઉત્પાદક ક્ષેત્રો પર નકારાત્મક અસર પડે છે. જો જથ્થાબંધ ભાવ લાંબા સમય સુધી ઊંચા રહે છે, તો ઉત્પાદકો તેનો બોજ ગ્રાહકો પર નાખે છે. સરકાર માત્ર કર દ્વારા જ ડબલ્યુપીઆઈને નિયંત્રિત કરી શકે છે.
ઉદાહરણ તરીકે, ક્રૂડ ઓઇલમાં તીવ્ર વધારાની સ્થિતિમાં સરકારે ઇંધણ પરની એક્સાઇઝ ડ્યુટીમાં ઘટાડો કર્યો હતો. જો કે, સરકાર માત્ર એક મર્યાદામાં જ ટેક્સમાં ઘટાડો કરી શકે છે. WPIમાં મેટલ, કેમિકલ, પ્લાસ્ટિક, રબર જેવા ફેક્ટરી સંબંધિત સામાનને વધુ વેઇટેજ આપવામાં આવે છે.
જથ્થાબંધ ફુગાવાના ત્રણ ભાગ પ્રાથમિક લેખ જેનું વજન 22.62% છે. ઇંધણ અને પાવરનું વેઇટેજ 13.15% છે અને ઉત્પાદિત ઉત્પાદનોનું વેઇટેજ સૌથી વધુ 64.23% છે. પ્રાથમિક લેખમાં પણ ચાર ભાગો છે:
- અનાજ, ઘઉં, શાકભાજી જેવી ખાદ્ય સામગ્રી
- તેલના બીજ બિન ખાદ્ય સામગ્રીમાં આવે છે
- ખનીજ
- ક્રૂડ પેટ્રોલિયમ
ફુગાવો કેવી રીતે માપવામાં આવે છે? ભારતમાં ફુગાવાના બે પ્રકાર છે. એક રિટેલ અને બીજું જથ્થાબંધ ફુગાવો. છૂટક ફુગાવાનો દર સામાન્ય ગ્રાહકો દ્વારા ચૂકવવામાં આવતી કિંમતો પર આધારિત છે. તેને કન્ઝ્યુમર પ્રાઇસ ઇન્ડેક્સ (CPI) પણ કહેવામાં આવે છે. જ્યારે, જથ્થાબંધ ભાવ સૂચકાંક (WPI)નો અર્થ એ છે કે જથ્થાબંધ બજારમાં એક વેપારી બીજા વેપારી પાસેથી જે ભાવ વસૂલ કરે છે.
ફુગાવાને માપવા માટે વિવિધ વસ્તુઓનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. ઉદાહરણ તરીકે, જથ્થાબંધ ફુગાવામાં ઉત્પાદિત ઉત્પાદનોનો હિસ્સો 63.75% છે, પ્રાથમિક વસ્તુઓ જેમ કે ખોરાક 22.62%, બળતણ અને શક્તિ 13.15% છે. તે જ સમયે છૂટક ફુગાવામાં ખાદ્યપદાર્થો અને ઉત્પાદનોનો હિસ્સો 45.86% છે, આવાસનો હિસ્સો 10.07% છે અને બળતણ સહિત અન્ય વસ્તુઓનો પણ હિસ્સો છે.