‘રામ તેરી ગંગા મૈલી’ના પોસ્ટરે સર્જાયો હતો વિવાદ: સિનિયર પત્રકાર દિલીપ ઠાકુરે કહ્યું- રાજ કપૂરે સ્પષ્ટતા આપવી પડી, ‘સંગમ’ના કારણે પત્નીએ ઘર છોડી દીધું હતું

હિન્દી સિનેમાના શો-મેન રાજ કપૂરની વાત જ અનોખી છે. તેમની ફિલ્મોની સાથે તેમનું અંગત જીવન પણ રસપ્રદ હતું. તેમની 100મી જન્મજયંતિ પર, દિવ્ય ભાસ્કરે સિનિયર પત્રકાર અને ફિલ્મ વિવેચક દિલીપ ઠાકુર સાથે ખાસ વાતચીત કરી હતી.

દિલીપ ઠાકુરે રાજ કપૂરના પ્રોફેશનલ અને અંગત જીવન સાથે જોડાયેલી રસપ્રદ વાતો શેર કરી. વાતચીતના કેટલાક મુખ્ય અંશો વાંચો:

રાજ કપૂરની પત્નીએ ત્રણેય પુત્રો સાથે ઘર છોડી દીધું હતું 1964માં જ્યારે ‘સંગમ’ રીલિઝ થઈ ત્યારે એવા અહેવાલો આવ્યા હતા કે રાજ કપૂર અને ફિલ્મની હિરોઈન વૈજયંતિમાલા વચ્ચે અફેર હતું. રાજ કપૂરની પત્ની કૃષ્ણા કપૂર ગુસ્સે થઈ ગઈ અને મરીન ડ્રાઈવ પર આવેલી નટરાજ હોટલમાં તેના ત્રણ પુત્રો સાથે રોકાઈ ગઈ. દરેકના હોઠ પર વાતો હતી. આખરે રાજ કપૂર કૃષ્ણા કપૂરને મળ્યા અને મામલો થાળે પાડ્યો. પરંતુ આ વિવાદ લાંબા સમય સુધી ચાલતો રહ્યો અને ફિલ્મ ‘સંગમ’ની લોકપ્રિયતા વધી.

‘મેરા નામ જોકર’ ફ્લોપ થયા બાદ રાજ કપૂર ડિપ્રેશનમાં જતા રહ્યા ફિલ્મ ફ્લોપ થઈ અને શરૂઆતના દિવસોમાં તેમને આર્થિક નુકસાન થયું. રાજ કપૂરની મહત્વાકાંક્ષા એવી ફિલ્મ બનાવવાની હતી જે લોકોને પ્રભાવિત કરે. તે સમયે બજેટની ચર્ચા નહોતી થઈ, પરંતુ ફિલ્મનું બજેટ સ્પષ્ટ દેખાઈ રહ્યું હતું. ડિપ્રેશનમાં જવું સ્વાભાવિક હતું.

તે સમયના ફિલ્મમેકર્સ વધુ લાગણીશીલ હતા અને પૈસાથી નહીં પણ દિલથી ફિલ્મો બનાવતા હતા. ‘મેરા નામ જોકર’ના ફ્લોપ પછી, ‘બોબી’નો વિચાર આવ્યો અને તેમણે પાત્ર પર વધુ ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું. ‘બોબી’ ફ્રેશ ફિલ્મ સાબિત થઈ.

શું ‘મેરા નામ જોકર’ ફ્લોપ થઈ કે ફ્લોપ કરી દીધી? 1970માં જ્યારે ફિલ્મ ‘મેરા નામ જોકર’ આવી ત્યારે તે બે ઈન્ટરવલની ફિલ્મ હતી. ફિલ્મ રિલીઝ થઈ ગઈ, પરંતુ લોકોએ પહેલા જ દિવસથી તેની ટીકા કરવાનું શરૂ કરી દીધું. ફિલ્મ બહુ લાંબી છે, રાજ કપૂર પાગલ થઈ ગયા છે; આવી વાતો થવા લાગી. આ ફિલ્મ ખરેખર ફ્લોપ થઈ કે ફ્લોપ કરી તે અંગે પણ ચર્ચા થઈ હતી.

બીજા અઠવાડિયાથી ફિલ્મની લંબાઈ ઘટાડવામાં આવી અને 170 મિનિટની ઈન્ટરવલ ફિલ્મ રિલીઝ કરવામાં આવી. ફિલ્મની ચર્ચા થઈ, પછી મેટિની શોનું પુનરાવર્તન થયું અને ફિલ્મ ધીરે ધીરે લોકપ્રિય થઈ. થોડા વર્ષો પછી, ફિલ્મનો સવારે 11 વાગ્યાનો શો પણ શરૂ થયો અને ફિલ્મ સિનેમાઘરોમાં લોકપ્રિય થવા લાગી.

‘રામ તેરી ગંગા મૈલી’ના પોસ્ટરને કારણે વિવાદ વધ્યો જ્યારે ‘રામ તેરી ગંગા મૈલી’ની પ્રચાર શરૂ થયો, ત્યારે ત્રણ પોસ્ટરોએ મીડિયા અને પ્રેક્ષકોનું ધ્યાન ખેંચ્યું. પહેલા પોસ્ટરમાં, એક્ટ્રેસ મંદાકિની સફેદ સાડીમાં ધોધ નીચે ઉભી હતી, જે તેના બોલ્ડ અંદાજ માટે ચર્ચામાં આવી હતી. બીજા પોસ્ટરમાં મંદાકિની બાળકને સ્તનપાન કરાવતી દેખાડવામાં આવી હતી, જે તે સમયે ખૂબ જ વિવાદાસ્પદ માનવામાં આવતી હતી. ત્રીજા પોસ્ટરમાં રાજ કપૂર અને મંદાકિનીનો લિપલોક સીન હતો, જેણે સનસનાટી મચાવી દીધી હતી. આ પોસ્ટરો દ્વારા ફિલ્મ વિશે ઉત્સુકતા અને વિવાદ બંને વધ્યા.

આ ત્રણેય પોસ્ટર પર ઘણી ચર્ચા થઈ હતી, કારણ કે આ ફિલ્મ 1985ની હતી અને તે સમયે દર્શકોની વિચારસરણી આજની પેઢી જેટલી એડવાન્સ નહોતી. લોકો વિચારવા લાગ્યા કે શું ‘સત્યમ શિવમ સુંદરમ’ જેવી ફિલ્મમાં સ્પષ્ટ કન્ટેન્ટ હશે. જેના કારણે ફિલ્મને લઈને વિવાદ સર્જાયો હતો.

રાજ કપૂરનું નિવેદન ફિલ્મની રિલીઝના એક અઠવાડિયા પહેલા આવ્યું હતું, જેમાં તેમણે સ્પષ્ટતા કરી હતી કે ફિલ્મમાં એવું કંઈ નથી. ફિલ્મની સ્ટોરી એક સામાન્ય મહિલાની છે, જે ગામડામાં રહે છે અને મુશ્કેલીઓનો સામનો કરે છે અને જીવન સાદગીથી જીવે છે. આ નિવેદન અને તેની સાથેના ફોટાએ લોકોની ઉત્સુકતા વધારી દીધી. ફિલ્મ વિશેનું સત્ય લોકો સમક્ષ લાવ્યું.

જ્યારે રાજ કપૂરે રસ્તા પર ડાન્સ કર્યો 1983માં ભારતીય ક્રિકેટ ટીમે વેસ્ટ ઈન્ડિઝને હરાવીને વર્લ્ડ કપ જીત્યો હતો. તે મેચ ઈંગ્લેન્ડના લોર્ડ્સમાં રમાઈ હતી અને આખું મુંબઈ શહેર 11 વાગ્યા પછી ઉજવણીના વાતાવરણમાં ડૂબી ગયું હતું. લોકો નાચતા-ગાતા ઘરોમાંથી બહાર આવ્યા.

આ દરમિયાન રાજ કપૂર પાર્ટીમાંથી પોતાના ઘરે જઈ રહ્યા હતા. તેમણે જોયું કે ભારતીય ક્રિકેટ ટીમ વર્લ્ડ કપ જીતી ગઈ છે અને આખું શહેર ઉજવણી કરી રહ્યું છે. તે પોતાની કારમાંથી બહાર આવ્યા અને થોડીવાર ડાન્સ કર્યો. રાજ કપૂર પણ લોકોની સાથે આ સેલિબ્રેશનમાં જોડાયા હતા.