1 કલાક પેહલા
- કૉપી લિંક
આજે, પ્રખ્યાત કવિ અને ચિત્રકાર ઇમરોઝનું 97 વર્ષની વયે તેમના મુંબઈમાં નિધન થયું છે. તેઓ છેલ્લા કેટલાક સમયથી વય સંબંધિત સમસ્યાઓમાંથી પસાર થઈ રહ્યા હતા. ઈમરોઝનું મૂળ નામ ઈન્દ્રજીત સિંહ હતું. અમૃતા પ્રીતમ સાથેના સંબંધો બાદ ઇમરોઝ ખૂબ જ લોકપ્રિય બની ગયો હતો. જો કે, બંનેએ ક્યારેય લગ્ન કર્યા નથી, પરંતુ 40 વર્ષ સુધી એકબીજા સાથે રહેતા હતા. ઇમરોઝના નિધનના સમાચાર સાંભળીને કેનેડાના ઈકબાલ મહેલે શોક વ્યક્ત કર્યો અને કહ્યું કે તેઓ તેમને 1978થી અંગત રીતે ઓળખે છે.
ઇમરોઝે અમૃતા પર એક પ્રેમ કવિતા પૂરી કરી – ‘તેણે પોતાનું શરીર છોડી દીધું છે, તેની કંપની નહીં.’
ઇમરોઝે ઘણા પ્રખ્યાત એલપીના કવર ડિઝાઇન કર્યા હતા.
ઇમરોઝનો જન્મ વર્ષ 1926માં લાહોરથી 100 કિલોમીટર દૂર એક ગામમાં થયો હતો. ઇમરોઝે જગજીત સિંહની ‘બિરહા દા સુલતાન’ અને બીબી નૂરનની ‘કુલી રહ વિચ’ સહિત ઘણા પ્રખ્યાત એલપીના કવર ડિઝાઇન કર્યા હતા.
ઇમરોઝ- અમૃતાની વાર્તા
ઇમરોઝ એક કલાકાર દ્વારા અમૃતાને મળ્યો જ્યારે અમૃતા તેના પુસ્તકનું કવર ડિઝાઇન કરવા માટે કોઈને શોધી રહી હતી. અમૃતા પ્રિતમે પંજાબી અને હિન્દીમાં કવિતાઓ અને નવલકથાઓ લખી હતી. તેમણે 100 થી વધુ પુસ્તકો લખ્યા.
અમૃતાએ 100 થી વધુ પુસ્તકો લખ્યા છે. કહ્યું- મારી રચનાઓ એક ગેરકાયદેસર બાળક જેવી છે, પિંજરા પર બનેલી ફિલ્મ.
1935માં અમૃતાના લગ્ન લાહોરના બિઝનેસમેન પ્રિતમ સિંહ સાથે થયા હતા. બંનેને બાળકો પણ હતા. તેણે 1960 માં તેના પતિને છોડી દીધો. ત્યારપછી અમૃતાને પ્રખ્યાત ગીતકાર સાહિર લુધિયાનવી સાથે પ્રેમ થયો, પરંતુ સાહિરના જીવનમાં એક મહિલાની એન્ટ્રીને કારણે બંને સાથે ન રહી શક્યા. આ પછી અમૃતાના જીવનમાં ચિત્રકાર અને લેખક ઇમરોઝ આવ્યા જે અમૃતાના પ્રેમમાં પડી ગયા. અમૃતા ઘણીવાર ઇમરોઝની પીઠ પર પોતાની આંગળીઓ વડે સાહિરનું નામ લખતી હતી. ઇમરોઝ પણ આ વાત જાણતો હતો, પણ તેને તેના પ્રેમમાં વધુ વિશ્વાસ હતો. તે કહેતી હતી, સાહિર મારા જીવનનું આકાશ છે અને ઇમરોઝ મારા ઘરની છત છે.
ઇમરોઝ અને અમૃતા વચ્ચે સાત વર્ષનો તફાવત હતો.
થોડા વર્ષો પહેલા ઇમરોઝે અમૃતા અને સાહિર વચ્ચેના સંબંધો વિશે ખુલાસો કર્યો હતો. એક ઈન્ટરવ્યુ દરમિયાન તેણે કહ્યું, મને નથી લાગતું કે અમૃતા અને સાહિર લુધિયાનવી ખરેખર એકબીજાને પ્રેમ કરતા હોય. સાહિર જ્યારે મુશાયરામાં હાજરી આપવા આવ્યો ત્યારે તે અમૃતાને મળવા ક્યારેય દિલ્હી આવ્યો ન હતો. અમૃતા પણ ક્યારેય તેમને મળવા મુંબઈ ન ગઈ, જ્યાં તેઓ રહેતા હતા. સાહિર ફેમિલી મેન નહોતો અને અમૃતાને આ વાત સમજાઈ ગઈ હતી. અમૃતા અને હું મિત્રોની જેમ અલગ-અલગ રૂમમાં રહેતા અને ખર્ચ વહેંચતા.
અમૃતા પ્રીતમ અને ઇમરોઝ સાથે.
અમૃતા અને ઇમરોઝની ઉંમરમાં સાત વર્ષનો તફાવત હતો. વર્ષ 2005માં અમૃતાનું અવસાન થયું હતું. મૃત્યુ પહેલાં અમૃતાએ ઇમરોઝ માટે એક કવિતા લખી, તે જ સમયે, ઇમરોઝ તેમના મૃત્યુ પછી તરત જ કવિ બની ગયા. તેણે અમૃતા પર એક પ્રેમ કાવ્ય પૂરું કર્યું – ‘ઉસને જિસ્મ છોડા હૈ જાન નહીં.’