8 કલાક પેહલાલેખક: કિરણ જૈન
- કૉપી લિંક
મોસ્ટ અવેટેડ ફિલ્મ ‘ભૂલ ભુલૈયા 3’ દિવાળી 2024ના રોજ 1 નવેમ્બરે વિશ્વભરમાં રિલીઝ થશે. થોડા દિવસો પહેલા, ‘અમી જે તોમાર 3.0’ ગીતની એક ઝલક રિલીઝ કરવામાં આવી હતી. ‘ભૂલ ભુલૈયા’ ફ્રેન્ચાઈઝીના આ સૌથી ફેમસ ગીતને નવા અંદાજમાં રજૂ કરવામાં આવ્યું છે.
ફિલ્મના સિનેમેટોગ્રાફર મનુ આનંદે દિવ્ય ભાસ્કર સાથેની વાતચીતમાં આ ગીતના શૂટિંગનો અનુભવ શેર કર્યો હતો. સિનેમેટોગ્રાફરે વિદ્યા બાલન અને માધુરી દીક્ષિત સાથે કામ કરવું એ એક મોટી જવાબદારી ગણાવી અને સેટના સૌંદર્ય શાસ્ત્ર, રંગો અને લાઇટિંગ પર તેમનું ધ્યાન રાખવાની ચર્ચા કરી. વાતચીતના કેટલાક મુખ્ય અંશો વાંચો:
‘આમી જે તોમાર સુધુ જે તોમાર’ ગીત સાથે તમારો અનુભવ કેવો રહ્યો? શૂટિંગ કેટલા દિવસ ચાલ્યું? અમે આ ગીત 5 દિવસમાં શૂટ કર્યું છે. 5 દિવસ ખૂબ જ મજાના હતા. મને અંગત રીતે ગીતોના શૂટિંગનો આનંદ આવે છે. જો તમે મારી ફિલ્મગ્રાફી પર નજર નાખો તો મારા ગીતો હંમેશા એન્જોયેબલ રહ્યા છે. જ્યારે અમને ખબર પડી કે આ ગીત વિદ્યા જી અને માધુરી જી સાથે શૂટ કરવાનું છે, ત્યારે અમને લાગ્યું કે અમારા પર એક મોટી જવાબદારી છે. આ ગીતને યાદગાર બનાવવું હતું, કારણ કે આ પળ પોતાના માટે પણ ખાસ હતી. વિદ્યા જી અને માધુરી જી કે જેઓ ડાન્સની દુનિયામાં બંને મોટા નામ છે તેમની સાથે કામ કરવું એક સ્વપ્ન સાકાર થવા જેવું છે.
અમારા કોરિયોગ્રાફર ચિન્ની પ્રકાશજીએ પણ ખૂબ મહેનત કરી. ખાસ કરીને દરબાર હોલમાં સેટ ખૂબ જ વૈભવી બનાવવામાં આવ્યો હતો. મેં કલર્સ અને લાઇટિંગનું ખાસ ધ્યાન રાખ્યું જેથી તેનો ચહેરા પરનું નૂર કેપચર થાય અને કેમેરાની મૂવમેન્ટ પણ એ રીતે ડિઝાઇન કરવામાં આવી હતી કે ગીત ડાયનેમિક લાગે અને કોરિયોગ્રાફીને કોમ્પ્લિમેન્ટ મળે. આ ગીતમાં એક લાંબો સિંગલ શોટ પણ છે જેમાં કેમેરા અને કલાકારોની મૂવમેન્ટ ડાન્સ જેવી લાગે છે. તે શોટ લેવા માટે ઘણા સમય લાગ્યા, પરંતુ બધાએ સખત મહેનત કરી અને આખરે અમને જોઈતો દેખાવ મળ્યો.
આ ગીતનું સતત 5 દિવસ સુધી શૂટિંગ થયું, શું તમે કહી શકશો કે આ 5 દિવસ કેવા ગયા? શૂટિંગ પહેલા જ અમારી તૈયારીઓ શરૂ થઈ ગઈ હતી. પ્રથમ સેટ લાઇટિંગ, ડિઝાઇન અને રિહર્સલ યોજાયા હતા. પછી જ્યારે કલાકારો સેટ પર આવ્યા, ત્યારે અમે શૉટ-બાય-શૉટ ગીતની દરેક હિલચાલ નક્કી કરી. ગીતનો દરેક શોટ ચિન્ની પ્રકાશ જી, અનીસ ભાઈ અને મેં ડિઝાઈન કર્યો હતો. જો કોઈ શૉટમાં અભિવ્યક્તિ અથવા કૅમેરાના એંગલમાં સુધારણાની જરૂર હોય, તો અનીસ ભાઈ તેમને બીજું લેવાનું કહેતા. આ ગીતમાં અમે કોઈ બાંધછોડ કરી નથી. જ્યાં સુધી આખી ટીમ સંતુષ્ટ ન થાય ત્યાં સુધી દરેક શોટને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું ન હતું. તેને સતત 5 દિવસ સુધી 12 કલાકની શિફ્ટમાં શૂટ કરવામાં આવ્યું હતું.
ગીત માટે કેટલા કેમેરા લગાવવામાં આવ્યા અને ટીમના કેટલા સભ્યો હાજર હતા? તે ગીત માટે અમારી પાસે ત્રણ કેમેરા હતા, પરંતુ દરેક ટેક એક જ કેમેરાથી કરવામાં આવ્યો હતો, કારણ કે કલાકારોનું પ્રદર્શન એક કેમેરાથી યોગ્ય રીતે કવર થઈ રહ્યું હતું. બાકીના કેમેરા જુદા જુદા કારણોસર હતા – જેમ કે એક કેમેરો સ્ટડી કૈમ્પમાં હતો, બીજો સ્ક્રીન પર અને ત્રીજો ડોલી પર હતો. અમે શોટ પ્રમાણે કેમેરા બદલતા હતા જેથી શૂટિંગમાં ઝડપ આવી શકે. ડાન્સ દરમિયાન ત્રણ કેમેરાનો ઉપયોગ કરવાથી શોટ ડિઝાઇન કરવામાં મુશ્કેલી પડી હશે. તેથી દરેક લાઇન, દરેક હિલચાલની એક ચોક્કસ ફ્રેમ હતી જેથી ગીત સ્ક્રીન પર સારું લાગે.
ટીમની વાત કરીએ તો સેટ પર સામાન્ય રીતે 400થી 500 લોકો હતા. જેમાં લાઇટિંગ, આર્ટ, કોસ્ચ્યુમ, પ્રોડક્શન, સુથાર, લાઈટ મેનનો સમાવેશ થાય છે. ફ્લોર પર કામ ન કરતા લોકો પણ ફ્લોર પર આવીને મંત્રમુગ્ધ થઈને જોતા. એટલી બધી ભીડ હતી કે પ્રોડક્શનને વારંવાર બહાર કાઢવું પડ્યું. કાર્તિક આર્યનનું તે દિવસે શૂટિંગ નહોતું, છતાં તે રજા પર સેટ પર આવ્યો હતો. જ્યારે તેને પૂછવામાં આવ્યું તો તેણે કહ્યું કે તે વિદ્યા બાલન અને માધુરીનું પરફોર્મન્સ જોવા આવ્યો હતો. દરેક વ્યક્તિ આ ઐતિહાસિક દ્રશ્યનો ભાગ બનવા માંગતી હતી.
હોરર કોમેડી ફિલ્મમાં કેમેરા પ્લેસમેન્ટ અને લાઇટિંગ પર ખાસ ધ્યાન આપવું પડે છે, આમાં તમારો સૌથી મોટો પડકાર શું છે? લોકેશન એક મોટી ભૂમિકા ભજવે છે. સારા સિનેમેટોગ્રાફર બનવા માટે યોગ્ય સ્થાન મેળવવું જરૂરી છે. હોરર કોમેડીમાં લાઇટિંગની રમત ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. ભયાનક અંધારું હોવું જોઈએ, પણ એટલું અંધારું નહીં કે કંઈ જોઈ ન શકાય. અહીં એક સરસ સંતુલન જાળવવું પડે છે, જેમ બાળકો અંધારાથી ડરતા હોય છે અથવા અંધારા રૂમમાં રમે છે, તેમ અહીં ડરાવવાની અને હસવાની રમત છે. લાઇટિંગ ભયાનકતામાં સસ્પેન્સ વધારે છે અને પછી અચાનક કોમેડી વાતાવરણને હળવું કરે છે. આ મિશ્રણ થોડું મૂડી અને થોડું તેજસ્વી છે, અને તે મજાનો પડકાર છે જે આ શૈલીને અલગ પાડે છે.
આ ફિલ્મ માટે કયા સ્થળો પસંદ કરવામાં આવ્યા હતા? અમારી આખી ટીમે ઘણી જગ્યાએ શૂટિંગ કર્યું. અમે મુંબઈ છોડીને રાજસ્થાન, ગુજરાત, બંગાળ અને મધ્યપ્રદેશ ગયા. છેલ્લે, ફિલ્મનું સેટિંગ બંગાળમાં કરવામાં આવ્યું છે, જ્યાં મોટા ભાગનું શૂટિંગ કરવામાં આવ્યું છે. અમારી મુખ્ય હવેલી, જેનો દરવાજો ખુલશે, તેનું શૂટિંગ મધ્યપ્રદેશના ઓરછામાં કરવામાં આવ્યું છે. ઉપરાંત, અમારી પાસે મુંબઈમાં સેટ છે, તેથી ફિલ્મનું શૂટિંગ લાઈવ લોકેશન અને સેટ વચ્ચે કરવામાં આવ્યું હતું.
બંગાળ અને મધ્ય પ્રદેશમાં ખાસ કરીને ક્યાં શૂટ કરવામાં આવ્યું હતું? બંગાળમાં અમે કોલકાતા અને તેની આસપાસ ઘણી જગ્યાએ શૂટિંગ કર્યું. અમે ઓબેરોય હોટેલમાં રોકાયા, અને હાવડામાં તેમજ કેટલીક જૂની હવેલીઓમાં શૂટિંગ કર્યું. હાવડા બ્રિજ પર પણ શૂટિંગ થયું હતું. અમે મધ્યપ્રદેશના ઓરછામાં ઉષા ઘાટ પર શૂટિંગ કર્યું હતું. ત્યાંના જહાનગર પેલેસને ફિલ્મમાં બંગાળ તરીકે દર્શાવવામાં આવ્યો છે. ઓછામાં ઓછા 90 થી 100 દિવસનું શેડ્યુલ હતું.
શુટીંગ દરમિયાન કોઈ વાસ્તવિક ડરામણી ઘટના બની કે જેનાથી આખી ટીમ ડરી ગઈ? હા, જ્યારે અમે બંગાળમાં શૂટિંગ કરી રહ્યા હતા ત્યારે અમારી હોટેલ ઘણી સારી હતી, પરંતુ પછી અમને ખબર પડી કે હોટેલ ભૂતિયા હતી. પહેલા તો કોઈને ખબર ન પડી, પરંતુ હોટલની લોબીમાં એક બોર્ડ હતું, જેમાં લખ્યું હતું કે આ હોટલમાં વિચિત્ર ઘટનાઓ બની છે. તે વાંચીને લોકો થોડા ડરી ગયા હતા. ભૂત-પ્રેતથી ડરતા લોકો માટે આ વાતાવરણ થોડું તંગ બની ગયું હતું. કલાકારો પણ આ જ હોટલમાં રોકાયા હતા અને પછી અમને ખબર પડી કે લગભગ 100 વર્ષ પહેલા ત્યાં કોઈ અકસ્માત થયો હતો. ત્યારથી લોકોને ત્યાં વિચિત્ર અનુભવો થયા છે.
અનીસ બઝમીની કામ કરવાની રીતમાં કઈ ખાસ બાબતો છે? તે કઈ બાબતો પર સૌથી વધુ ધ્યાન આપે છે? અનીસ ભાઈ હંમેશા સેટ પર આનંદદાયક વાતાવરણ જાળવે છે, પરંતુ ફિલ્મની દરેક વિગત, ખાસ કરીને કોસ્ચ્યુમ અને દેખાવ વિશે તેઓ ખૂબ જ ચોક્કસ છે. તેણે 70 થી વધુ ફિલ્મો કરી છે અને તેનો અનુભવ મારા માટે શીખવા જેવો છે. તે દરેક સભ્યને સર્જનાત્મક અભિવ્યક્તિની સંપૂર્ણ તક આપે છે. જો હું કોઈ નવી ડિઝાઈન બતાવું તો તેઓ ખૂબ જ ઉત્સાહિત થઈ જાય છે અને કહે છે – અરે યાર, આ તો અદ્ભુત છે, થોડું વધુ કરીને દેખાડ.
તેની સાથે કામ કરવાની મજા આવે છે કારણ કે તે હંમેશા ટીમને પ્રોત્સાહિત કરે છે. આખી ટીમ તેના વર્તનથી પ્રભાવિત છે. તેમની સાથેનો સંબંધ હંમેશા સમજણ અને સહકારથી ભરેલો હોય છે.