તેલ અવીવ1 કલાક પેહલા
- કૉપી લિંક
ઇઝરાયેલની યુદ્ધ કેબિનેટે લેબનોનમાં ઇઝરાયેલ અને હિઝબુલ્લાહ વચ્ચે યુદ્ધવિરામના કરારને મંજૂરી આપી દીધી છે. આગામી 24 કલાકમાં યુદ્ધવિરામ લાગુ થઈ શકે છે. મંગળવારે મોડી રાત્રે આ અંગે કેબિનેટની બેઠક મળી હતી. ઈઝરાયેલના પીએમ બેન્જામિન નેતન્યાહુએ યુદ્ધવિરામ યોજનાને પહેલા જ મંજૂરી આપી દીધી છે.
અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ જો બાઈડેને આ યુદ્ધવિરામને ‘સારા સમાચાર’ ગણાવ્યા છે. તેમણે વ્હાઇટ હાઉસના રોઝ ગાર્ડનમાંથી સંબોધન કર્યું હતું. તેમાં તેણે કહ્યું કે ઈઝરાયેલ અને લેબનોનની સરકારોએ ‘ઈઝરાયેલ અને હિઝબુલ્લા વચ્ચેના વિનાશક સંઘર્ષને સમાપ્ત કરવાના પ્રસ્તાવને સ્વીકારી લીધો છે.
બાઈડેને કહ્યું કે બંને દેશો વચ્ચેની ડીલ હેઠળ લેબનોન-ઈઝરાયેલ બોર્ડર પર લેબનોન સમય અનુસાર બુધવારે સવારે 4 વાગ્યે (ભારતીય સમય અનુસાર બુધવારે સવારે 7:30 વાગ્યે) યુદ્ધ બંધ કરવામાં આવશે. બાઈડેને આ પગલાને કાયમી યુદ્ધવિરામ માટે લેવાયેલું પગલું ગણાવ્યું છે.
તેમણે એમ પણ કહ્યું કે હિઝબુલ્લાહ અને અન્ય આતંકવાદી સંગઠનોના જે પણ અવશેષઓ બાકી રહેશે તેને સહન કરવામાં આવશે નહીં. તેણે એમ પણ કહ્યું કે જો હિઝબુલ્લાહ અથવા અન્ય કોઈ કરારનું ઉલ્લંઘન કરે છે અને ઈઝરાયેલ માટે ખતરો ઉભો કરે છે તો આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદા અનુસાર ઈઝરાયેલને આત્મરક્ષાનો અધિકાર હશે.
અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ જો બાઈડેને આ યુદ્ધવિરામ અંગે ખુશી વ્યક્ત કરી છે.
યુદ્ધવિરામ પહેલા ઇઝરાયેલે લેબનોન પર હુમલો કર્યો, 10 લોકો માર્યા ગયા યુદ્ધવિરામની જાહેરાતના થોડા કલાકો પહેલા જ ઇઝરાયેલે લેબનોનની રાજધાની બેરૂત પર મિસાઇલ હુમલો કર્યો હતો, જેમાં 10 લોકો માર્યા ગયા હતા.
આ પહેલા રવિવારે હિઝબુલ્લાહે ઈઝરાયેલ પર અત્યાર સુધીનો સૌથી મોટો હુમલો કર્યો હતો. હિઝબુલ્લાહે આ હુમલા માટે 250થી વધુ મિસાઈલોનો ઉપયોગ કર્યો હતો. અહેવાલ મુજબ નેતન્યાહૂએ રવિવારે ઇઝરાયેલના અધિકારીઓ સાથે યુદ્ધવિરામ યોજના પર પણ ચર્ચા કરી હતી.
ઇઝરાયેલે 27 સપ્ટેમ્બરે હિઝબુલ્લાહના વડા હસન નસરાલ્લાહને એક હુમલામાં માર્યો હતો. ત્રણ દિવસ પછી, ઇઝરાયેલે 1 ઓક્ટોબરની મોડી રાત્રે લેબનોનમાં હિઝબુલ્લાહ વિરુદ્ધ ગ્રાઉન્ડ ઓપરેશન શરૂ કર્યું.
ઇઝરાયેલના નેતાઓએ યુદ્ધવિરામને ખોટું પગલું ગણાવ્યું હતું ઈઝરાયેલના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા મંત્રી ઈટામર બેન ગ્વિરે નેતન્યાહુના યુદ્ધવિરામના નિર્ણયને ખોટું પગલું ગણાવ્યું છે. ઇટામારે કહ્યું કે જો યુદ્ધવિરામ થશે તો તે હિઝબુલ્લાહને સંપૂર્ણ રીતે ખતમ કરવાની તક આપશે. આ એક ઐતિહાસિક ભૂલ હશે. બેન ગ્વિરે લાંબા સમયથી હિઝબોલ્લાહ સાથે યુદ્ધવિરામનો વિરોધ કર્યો છે.
બેન ગ્વીર ઉપરાંત, બેની ગેન્ટ્ઝ, જે ઇઝરાયેલની યુદ્ધ કેબિનેટનો ભાગ હતા, તેમણે નેતન્યાહૂને લોકો સમક્ષ યુદ્ધવિરામ સંબંધિત માહિતી રજૂ કરવા કહ્યું છે. બેની ગેન્ટ્ઝે આ વર્ષે જૂનમાં ઇઝરાયેલી યુદ્ધ કેબિનેટમાંથી રાજીનામું આપ્યું હતું. તેણે નેતન્યાહુ પર ગાઝાને યોગ્ય રીતે હેન્ડલ ન કરવાનો આરોપ લગાવ્યો.
અમેરિકાએ યુદ્ધવિરામનો કરાર કર્યો ગયા અઠવાડિયે, અમેરિકી અધિકારી એમોસ હોચસ્ટીને લેબનીઝ વડાપ્રધાન નિઝાબ મિકાતી અને સંસદના સ્પીકર નિબાહ બેરી સાથે મુલાકાત કરી હતી. આ દરમિયાન ઈઝરાયેલ અને હિઝબુલ્લા વચ્ચે યુદ્ધવિરામને લઈને વાતચીત થઈ હતી.
લેબનોનમાં વાટાઘાટો કર્યા પછી, એમોસ બુધવારે ઇઝરાયેલ પહોંચ્યા, જ્યાં યુદ્ધવિરામને અંતિમ સ્વરૂપ આપવા પર વાતચીત થઈ. આ યોજનામાં ઇઝરાયેલ અને હિઝબુલ્લાહ વચ્ચે આગામી 60 દિવસ માટે યુદ્ધવિરામનો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે.
આ 60 દિવસમાં બંને વચ્ચે કાયમી યુદ્ધવિરામ લાગુ કરવા માટે કામ કરવામાં આવશે. આ યોજના યુએન રિઝોલ્યુશન 1701ના આધારે તૈયાર કરવામાં આવી છે.
એમોસ હોચસ્ટીન (ડાબે) યુએસ પ્રમુખ જો બાઈડેનના વરિષ્ઠ સલાહકાર છે.
યુએન ઠરાવ 1701 શું છે જુલાઈ 2006 માં, હિઝબુલ્લાહ લડવૈયાઓએ લેબનોન સરહદ પાર કરી અને 8 ઈઝરાયેલ સૈનિકોને મારી નાખ્યા. આ સિવાય બે જવાનોને બંધક બનાવ્યા હતા. તેના દ્વારા હિઝબુલ્લા ઇઝરાયેલ સાથે કેદીઓની આપ-લે કરવા માંગતો હતો.
જો કે, સૈનિકોના મૃત્યુ અને બાનમાં લેવાના જવાબમાં ઇઝરાયેલે હિઝબોલ્લાહ સામે હવાઈ હુમલા અને જમીની કાર્યવાહી શરૂ કરી. બંને વચ્ચે એક મહિના સુધી આ યુદ્ધ ચાલ્યું. આ પછી યુએનમાં બંને વચ્ચે યુદ્ધવિરામને લઈને પ્રસ્તાવ લાવવામાં આવ્યો હતો.
આ પ્રસ્તાવને 11 ઓગસ્ટ 2006ના રોજ સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદ દ્વારા સ્વીકારવામાં આવ્યો હતો. આ પ્રસ્તાવને જ યુએન રિઝોલ્યુશન 1701 તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
આ ઠરાવ અનુસાર લેબનોનની દક્ષિણ સરહદે જે જમીન પર ઈઝરાયેલ દ્વારા કબજો કરવામાં આવ્યો હતો તે જમીન ઈઝરાયેલ દ્વારા ખાલી કરવામાં આવી હતી. આ સાથે હિઝબુલ્લાહ દ્વારા ખાલી કરાયેલા વિસ્તારોમાં લેબનીઝ સૈનિકો તૈનાત કરવામાં આવ્યા હતા.
ઈઝરાયેલે હિઝબુલ્લાના ટોચના નેતૃત્વને ખતમ કરી દીધું ઈઝરાયેલે ગ્રાઉન્ડ ઓપરેશન શરૂ કરતા પહેલા જ લેબનોનમાં તેના ટોચના નેતૃત્વને ખતમ કરી દીધું હતું. આમાં સૌથી મોટું નામ હિઝબુલ્લાહના ચીફ હસન નસરાલ્લાહનું હતું. 27 સપ્ટેમ્બરના રોજ ઇઝરાયેલે 80 ટન બોમ્બ વડે બેરૂત, લેબનોન પર હુમલો કર્યો.
આ હુમલામાં નસરાલ્લાહ માર્યો ગયો હતો. નસરાલ્લાહ ઉપરાંત તેના અનુગામી હાશિમ સૈફિદ્દીનને પણ ઈઝરાયેલ દ્વારા 8 ઓક્ટોબરના રોજ કરવામાં આવેલા હુમલામાં માર્યા ગયા હતા.