ઈસ્લામાબાદ/તેહરાન10 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
ઈરાનમાં પાકિસ્તાની હુમલા બાદ લોકો દોડી રહ્યા છે. (આ ફૂટેજ પાકિસ્તાનમાં સોશિયલ મીડિયા પર શેર કરવામાં આવી રહ્યા છે.)
16 તારીખની મધરાતે પાકિસ્તાનના બલૂચિસ્તાનમાં ઈરાને એરસ્ટ્રાઈક કર્યા પછી પાકિસ્તાન બેબાકળું બની ગયું છે અને હવે ગઈકાલે રાતે તેણે વળતો પ્રહાર કર્યો છે. સમાચાર એજન્સી એએફપીએ આ વાતની પુષ્ટિ કરી છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સમાં દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે ઈરાનના સરવાન વિસ્તારમાં અલગતાવાદી સંગઠનના 7 અડ્ડાઓ પર હુમલો કરવામાં આવ્યો છે.
પાકિસ્તાન દ્વારા હજુ સુધી આ સ્ટ્રાઈકની સત્તાવાર જાહેરાત કરવામાં આવી નથી. પાકિસ્તાની પત્રકાર સલમાન મસૂદના જણાવ્યા અનુસાર, પાકિસ્તાને ઈરાનની સરહદમાં 40-50 કિલોમીટર અંદર ઘૂસીને હુમલો કર્યો છે.
મંગળવારે રાત્રે પાકિસ્તાનના બલૂચિસ્તાનમાં ઈરાન દ્વારા મિસાઈલ અને ડ્રોન હુમલા બાદ બંને દેશો વચ્ચેનો સંઘર્ષ વધી ગયો હતો. ઈરાનના વિદેશ મંત્રી અમીર અબ્દુલ્લાહિયાને પાકિસ્તાનના વિદેશ મંત્રી જલીલ અબ્બાસ જિલાની સાથે ફોન પર વાત કરી હતી.
તેણે કહ્યું હતું કે આ હુમલો ઈરાનના આતંકવાદી સંગઠન પર કરવામાં આવ્યો હતો. આમાં પાકિસ્તાનનો કોઈ નાગરિક ઘાયલ થયો નથી. આના પર જિલાનીએ કહ્યું હતું કે કોઈ પણ દેશે આવો જોખમી માર્ગ ન અપનાવવો જોઈએ. પાકિસ્તાનને ઈરાનના હુમલાનો જવાબ આપવાનો પૂરો અધિકાર છે.
પાકિસ્તાનના હવાઈ હુમલા બાદ ઈરાનમાં લોકો એકઠા થયા હતા. (પાકિસ્તાન ડેઇલી)
ભારત-અમેરિકાની પ્રતિક્રિયા
ઈરાનના હુમલા બાદ પાકિસ્તાને બુધવારે તેહરાનથી પોતાના રાજદૂતને પરત બોલાવી લીધા હતા અને ઈરાનના રાજદૂતને દેશ છોડવા કહ્યું હતું. તે જ સમયે, ઈરાની હુમલા પછી, બુધવારે વહેલી સવારથી જ પાકિસ્તાન આર્મી હેડક્વાર્ટર રાવલપિંડીમાં બેઠકો ચાલી રહી હતી. આર્મી ચીફ જનરલ અસીમ મુનીરે તરત જ તમામ કમાન્ડરોને બોલાવ્યા હતા.
પાકિસ્તાનમાં ઈરાનના હવાઈ હુમલા પર ભારતે પણ પ્રતિક્રિયા આપી છે. વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા રણધીર જયસ્વાલે કહ્યું- જો કોઈ દેશ પોતાની સુરક્ષા માટે પગલાં લે છે તો ભારત તેની સ્થિતિ સમજી શકે છે.
તેમણે કહ્યું- આ પાકિસ્તાન અને ઈરાન વચ્ચેનો મામલો છે. જ્યાં સુધી અમારા અભિપ્રાયનો સંબંધ છે, અમે ઘણી વખત સ્પષ્ટ કર્યું છે કે આતંકવાદના મામલામાં કોઈ સમજૂતી કરવામાં આવશે નહીં. સાથે જ અમેરિકાએ ઈરાનની સ્ટ્રાઈકને ખોટી ગણાવી છે. વિદેશ વિભાગના પ્રવક્તા મેથ્યુ મિલરે કહ્યું કે ઈરાને તાજેતરના દિવસોમાં તેના ત્રણ પાડોશી દેશોની સાર્વભૌમત્વનું ઉલ્લંઘન કર્યું છે.
આ તસવીર અમેરિકી ગૃહ મંત્રાલયના પ્રવક્તા મેથ્યુ મિલરની છે. ઈરાન-પાકિસ્તાન વિવાદ વચ્ચે અમેરિકાએ પાકિસ્તાનને સમર્થન આપ્યું છે.
ચીનનો અભિપ્રાય – તણાવ ન વધારવો
અહીં ચીને પાકિસ્તાન અને ઈરાન બંનેને તણાવ ન વધારવા કહ્યું, કારણ કે તેનાથી બંને દેશોને નુકસાન થાય છે. પાકિસ્તાન અને ઈરાન બંને શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશન (SCO)ના સભ્ય છે અને ચીનના નજીકના વેપારી ભાગીદારો છે.
ઈરાનના મીડિયાના અહેવાલ મુજબ ઈરાને અચાનક પોતાની સરહદ પર સેનાની તૈનાતી વધારી દીધી છે. એવું માનવામાં આવે છે કે પાકિસ્તાનની સેના આતંકવાદીઓને ઢાલ બનાવીને ઈરાન વિરુદ્ધ જવાબી કાર્યવાહી કરી શકે છે.
તેની અસર દેખાવા લાગી છે. ઈરાની સમાચાર એજન્સી IRNA અનુસાર, ઈરાનના રિવોલ્યુશનરી ગાર્ડ્સના એક સભ્યની પાકિસ્તાન અને અફઘાનિસ્તાનની સરહદે આવેલા દેશના અશાંત દક્ષિણપૂર્વ પ્રાંતમાં ગોળી મારીને હત્યા કરવામાં આવી છે.
ઈરાન ત્રીજો દેશ છે જેણે પાકિસ્તાનમાં સર્જિકલ સ્ટ્રાઈક કરી છે. ઈરાન પહેલાં અમેરિકાએ 2011માં પાકિસ્તાનમાં અને સપ્ટેમ્બર 2016માં ભારતમાં સર્જિકલ સ્ટ્રાઈક કરી હતી. – ફાઇલ ફોટો
પાકિસ્તાન એક્શનમાં
- મંગળવાર અને બુધવારની વચ્ચેની રાત્રે, ઇસ્લામિક રિવોલ્યુશનરી ગાર્ડ કોર્પ્સ (IRGC અથવા ઈરાની આર્મી) એ બલૂચિસ્તાનમાં આતંકવાદી સંગઠન જૈશ અલ-અદલના સ્થાનો પર મિસાઈલો અને ડ્રોન વડે હુમલો કર્યો.
- તેના થોડા કલાકો બાદ પાકિસ્તાનના વિદેશ મંત્રાલયે રાત્રે જ એક નિવેદન જારી કરીને જોરદાર વિરોધ નોંધાવ્યો હતો. ‘જિયો ન્યૂઝ’ અનુસાર – આ ઘટના બાદ પાકિસ્તાનમાં જબરદસ્ત રાજકીય અને સૈન્ય કવાયત જોવા મળી હતી. આખી રાત બેઠકોનો સિલસિલો ચાલુ રહ્યો. આર્મી ચીફ અસીમ મુનીર અને કેરટેકર વડાપ્રધાન અનવર ઉલ હક કાકરે ફોન પર વાત કરી હતી. આ પછી રાવલપિંડીમાં આર્મી કમાન્ડરોની બેઠક યોજાઈ હતી.
- વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા મુમતાઝ ઝહરા બલોચે બુધવારે બપોરે મીડિયાને સંબોધિત કર્યું. કહ્યું- અમે તેહરાનમાં હાજર અમારા રાજદૂતને તાત્કાલિક દેશમાં પરત ફરવા કહ્યું છે. ઈરાનના રાજદૂતને પણ દેશ છોડવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે. જો કે હાલમાં ઈરાનના રાજદૂત તેમના દેશમાં હાજર છે. ઈરાને ઉશ્કેરણીજનક કૃત્ય કર્યું છે. અમે કોઈપણ કિંમતે આ સહન કરીશું નહીં.
- મુમતાઝે આગળ કહ્યું- ઈરાને પણ આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાનો ભંગ કર્યો છે. અમે આની સામે યુએનમાં ફરિયાદ નોંધાવી રહ્યા છીએ. ઈરાને યાદ રાખવું પડશે કે પાકિસ્તાન પાસે જવાબ આપવાની ક્ષમતા અને અધિકાર બંને છે. આની જવાબદારી ઈરાન સરકારની રહેશે. અમે ઈરાન સાથે ચાલી રહેલી તમામ પ્રકારની અને સ્તરની વાતચીતને રોકવાનો પણ નિર્ણય લીધો છે.
ઈરાનના વિદેશ મંત્રી અબ્દુલ્લાહી હાનિયા પાકિસ્તાનના કેરટેકર વડાપ્રધાન અનવર ઉલ હક કાકર સાથે. આ તસવીર સોમવારે દાવોસ સમિટ દરમિયાન લેવામાં આવી હતી. કાકર બલૂચિસ્તાનના રહેવાસી છે અને ઈરાને મંગળવારે રાત્રે આ રાજ્ય પર હુમલો કર્યો હતો.
મીડિયા કવરેજ પર પ્રતિબંધ
- પાકિસ્તાને મંગળવારે રાત્રે કહ્યું કે ઈરાન દ્વારા કરવામાં આવેલા મિસાઈલ અને ડ્રોન હુમલામાં બે બાળકોનાં મોત થયા છે અને ત્રણ છોકરીઓ ઘાયલ થઈ છે. જો કે, ઈરાને ખરેખર બલૂચિસ્તાનના કયા વિસ્તારમાં હુમલો કર્યો તે જણાવવામાં આવ્યું નથી.
- પાકિસ્તાન સરકારે ઈરાનના હુમલા બાદ બલૂચિસ્તાનના બે ભાગો (પંજગુર અને તુર્બત) પર થયેલા હુમલા અંગે કોઈપણ કવરેજ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. એટલું જ નહીં આ વિસ્તારોમાં કોઈપણ પત્રકારના પ્રવેશ પર પણ પ્રતિબંધ લાદવામાં આવ્યો છે.
- જ્યારે ભારતે બાલાકોટમાં હવાઈ હુમલો કર્યો ત્યારે પણ પાકિસ્તાને લગભગ ત્રણ મહિના સુધી કોઈને પણ સ્થળ પર જવા દીધા નહોતા. આ પછી કેટલાક પત્રકારોને એક નાની જગ્યા પર લઈ જવામાં આવ્યા અને કહ્યું કે અહીં માત્ર થોડા વૃક્ષો તોડવામાં આવ્યા છે. આ વખતે પણ પાકિસ્તાન સત્ય કહેવા તૈયાર નથી.
- બીજી તરફ ‘આજ ટીવી’એ કેટલાક લોકો સાથે વાત કરી હતી. મોટાભાગના લોકોએ કહ્યું- દરેક સરહદ પર તણાવ અને ખતરો છે. અફઘાનિસ્તાને બે રૂટ બંધ કરી દીધા છે. ભારત સાથેના સંબંધો સંપૂર્ણપણે ખતમ થઈ ગયા છે. હવે ઈરાન પણ ખુલ્લેઆમ પાકિસ્તાન પર હુમલો કરી રહ્યું છે. સેના અને સરકાર આ તમાશો જોઈ રહી છે.