વોશિંગ્ટન/મોસ્કો2 કલાક પેહલા
- કૉપી લિંક
રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિને અમેરિકામાં રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની જીતને લઈને પ્રથમ વખત નિવેદન આપ્યું છે. બીબીસી અનુસાર, પુતિને ટ્રમ્પને અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ તરીકે ચૂંટાયાના બે દિવસ બાદ ગુરુવારે અભિનંદન પાઠવ્યા હતા. પુતિને કહ્યું, “અમેરિકન રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં તેમની જીત પર હું તેમને અભિનંદન આપવા માગું છું. અમે એવા રાજ્યના વડા સાથે કામ કરીશું જેના પર અમેરિકન લોકોનો વિશ્વાસ હોય.”
પુતિને ટ્રમ્પને “હિંમતવાન માણસ” ગણાવ્યા હતા અને કહ્યું હતું કે તેમના પ્રથમ કાર્યકાળ દરમિયાન તેમને “દરેક બાજુથી હેરાન” કરવામાં આવ્યા હતા. પુતિને ટ્રમ્પ પર હુમલાનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો. તેમણે કહ્યું- ગોળી વાગ્યા બાદ ટ્રમ્પે પોતાના પર કાબૂ રાખ્યો હતો. આ ખૂબ જ હિંમતભર્યો અભિગમ હતો. તેમણે એક ‘મર્દ’ જેવું વર્તન કર્યું.
ટ્રમ્પે પોતાના ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાન ઘણી વખત યુક્રેન યુદ્ધ ખતમ કરવાનું વચન આપ્યું હતું. આના પર પુતિને કહ્યું- તેમના શબ્દો પર ધ્યાન આપવું જોઈએ. હું તેમની સાથે વાત કરવા તૈયાર છું. આ પહેલાં ગુરુવારે ટ્રમ્પે પણ એક ઈન્ટરવ્યૂમાં કહ્યું હતું કે તેઓ પુતિન સાથે વાત કરશે.
તેમના બીજા કાર્યકાળ માટે ટ્રમ્પની નીતિ અંગેના સવાલ પર, પુતિને કહ્યું-

હવે મને ખબર નથી કે આગળ શું થશે. ટ્રમ્પનો આ છેલ્લો કાર્યકાળ હશે. આમાં તેઓ શું કરવાના છે તે તેમનો મામલો છે.

પુતિન અને ટ્રમ્પની આ તસવીર 2018ની છે, જ્યારે બંને ફિનલેન્ડમાં મળ્યા હતા. (ફાઈલ તસવીર)
પુતિનને અભિનંદન આપતા પહેલાં તેમના પ્રવક્તાએ કહ્યું હતું કે અમેરિકા યુદ્ધમાં અમારી વિરુદ્ધ રહ્યું 6 નવેમ્બરના રોજ રશિયન સરકારના પ્રવક્તા દિમિત્રી પેસ્કોવએ કહ્યું કે અમેરિકા રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધમાં ભાગ લે છે. તે યુક્રેનને સમર્થન આપે છે. અમેરિકા આ વિદેશ નીતિમાં ફેરફાર કરવા સક્ષમ છે, પરંતુ તે કરવામાં આવશે કે નહીં અને તે કેવી રીતે કરવામાં આવશે તે જાન્યુઆરીમાં ટ્રમ્પના શપથ લીધા બાદ જોવા મળશે.
પેસ્કોવે કહ્યું કે ક્રેમલિનના નેતાઓ ટ્રમ્પ સાથે વાતચીત માટે તૈયાર છે. હું ટ્રમ્પને અભિનંદન આપવા માટે રાષ્ટ્રપતિ પુતિનની કોઈ યોજનાથી વાકેફ નથી. આપણે એ ન ભૂલવું જોઈએ કે આપણે એવા દેશની વાત કરી રહ્યા છીએ જે આપણા દેશ સામેના યુદ્ધમાં પ્રત્યક્ષ અને આડકતરી રીતે સામેલ છે.

પીએમ મોદીએ ટ્રમ્પને તેમની જીત પર અભિનંદન પાઠવ્યા હતા પીએમ નરેન્દ્ર મોદીએ અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં જીત બદલ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પને અભિનંદન પાઠવ્યા હતા. સમાચાર એજન્સી ANIએ સૂત્રોના હવાલાથી જણાવ્યું કે બંને નેતાઓ વચ્ચે ફોન પર વાતચીત થઈ. ટ્રમ્પે કહ્યું કે તેઓ ભારતને સાચા મિત્ર માને છે. તેમણે વિશ્વમાં શાંતિ માટે ભારત સાથે મળીને કામ કરવાની વાત કરી હતી.
બુધવારે આવેલાં પરિણામોમાં ટ્રમ્પને રાષ્ટ્રપતિ પદ માટે જરૂરી 270 ઈલેક્ટોરલ વોટ સામે 295 વોટ મળ્યા છે. એરિઝોના અને નેવાડામાં હજુ પણ મતગણતરી ચાલુ છે. બંને રાજ્યોમાં કુલ 17 ઈલેક્ટોરલ વોટ છે. અહીં પણ ટ્રમ્પ આગળ છે. ઈલેક્ટોરલ કોલેજ રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી કરે છે.

ટ્રમ્પની રિપબ્લિકન પાર્ટીને 50 રાજ્યોની 538 બેઠકોમાંથી 295 બેઠકો મળી છે. જોરદાર ટક્કર આપવા છતાં ડેમોક્રેટિક પાર્ટીના ઉમેદવાર કમલા હેરિસ અત્યાર સુધી માત્ર 226 સીટો જીતવામાં સફળ રહી છે. કમલા હેરિસે કહ્યું- આની અપેક્ષા નહોતી…

આ ચૂંટણીનું પરિણામ મારી અપેક્ષા મુજબનું નથી અથવા અમે જેના માટે લડ્યા તે નથી. અમે ક્યારેય હાર માનીશું નહીં અને લડતા રહીશું. નિરાશ થશો નહીં. આ હાર માની લેવાનો સમય નથી, મજબૂત ઊભા રહેવાનો, સ્વતંત્રતા અને ન્યાય માટે એક થવાનો સમય છે.
ટ્રમ્પની ઐતિહાસિક જીત, 4 વર્ષના ગાળા બાદ રાષ્ટ્રપતિ બન્યા ટ્રમ્પ 2016માં પ્રથમ વખત રાષ્ટ્રપતિ બન્યા હતા અને 2020માં જો બાઈડન સામે હારી ગયા હતા. તાજેતરનાં પરિણામો પછી ટ્રમ્પ બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછીના પ્રથમ રાજકારણી છે જે 4 વર્ષના અંતરાલ પછી ફરીથી રાષ્ટ્રપતિ બન્યા છે.
રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં મહિલા ઉમેદવારને બે વખત હરાવનાર ટ્રમ્પ અમેરિકન ઈતિહાસમાં પ્રથમ નેતા છે. એક રસપ્રદ તથ્ય એ છે કે 2016 અને 2024 સિવાય ક્યારેય કોઈ મહિલાએ રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી લડી નથી. ટ્રમ્પ બંને વખત ચૂંટણી જીત્યા છે.

ચૂંટણી પરિણામો સ્પષ્ટ થયા બાદ ટ્રમ્પ બુધવારે લોકોને સંબોધિત કરવા આવ્યા હતા. પત્ની મેલાનિયાએ તાળીઓ પાડીને ખુશી વ્યક્ત કરી હતી.
હવે અમેરિકી ચૂંટણીનાં પરિણામોને વિગતવાર સમજો…
ટ્રમ્પના પક્ષની ઉપલા અને શક્તિશાળી ગૃહ સેનેટમાં બહુમતી અમેરિકામાં રાષ્ટ્રપતિ પદની સાથે સંસદના બંને ગૃહો સેનેટ અને હાઉસ ઓફ રિપ્રેઝન્ટેટિવ માટે પણ ચૂંટણી યોજાઈ છે. સેનેટ ભારતની રાજ્યસભા જેવી છે અને પ્રતિનિધિ સભા લોકસભા જેવી છે. સેનેટ ઉપલા ગૃહ છે. તેની 100 બેઠકોમાંથી દરેક રાજ્યનો હિસ્સો 2 બેઠકો છે.
સેનેટની એક તૃતીયાંશ બેઠકો માટે દર 2 વર્ષે ચૂંટણી યોજાય છે. આ વખતે 34 બેઠકો પર ચૂંટણી યોજાઈ હતી. તાજેતરનાં પરિણામો સાથે રિપબ્લિકન પાર્ટીએ 54 બેઠકો મેળવી છે, જે બહુમતની બરાબર છે. અગાઉ તેની પાસે 49 બેઠકો હતી.
અમેરિકામાં સેનેટ વધુ શક્તિશાળી છે કારણ કે તેને મહાભિયોગ અને વિદેશી કરારો જેવા મહત્ત્વના મુદ્દાઓને મંજૂર અથવા નામંજૂર કરવાનો અધિકાર છે. તેના સભ્યોને સેનેટર કહેવામાં આવે છે, જેઓ 6 વર્ષ માટે ચૂંટાય છે, જ્યારે હાઉસ ઓફ રિપ્રેઝન્ટેટિવમાં સભ્યો માત્ર બે વર્ષ માટે ચૂંટાય છે.

નીચલા ગૃહમાં પણ ટ્રમ્પની પાર્ટી બહુમતીની નજીક રિપબ્લિકન પાર્ટી પણ હાઉસ ઓફ રિપ્રેઝન્ટેટિવ્સમાં બહુમતીની નજીક છે. તેની 435 બેઠકો માટે દર 2 વર્ષે ચૂંટણી યોજાય છે. આને મધ્યસત્ર ચૂંટણી કહેવામાં આવે છે. ગૃહમાં બહુમતી માટે 218 બેઠકો જરૂરી છે. રિપબ્લિકન પાર્ટીએ 204 અને ડેમોક્રેટિક પાર્ટીએ 189 બેઠકો મેળવી છે.
ઉપલા ગૃહ એટલે કે સેનેટ શક્તિશાળી હોવા છતાં, સરકાર ચલાવવામાં બંને ગૃહોની સમાન ભૂમિકા હોય છે. સંસદના બે ગૃહોમાંથી કોઈ એકમાં બહુમતીથી બિલ પસાર થઈ શકે છે. બંને ગૃહોમાં બહુમતી મળવાથી ટ્રમ્પને નીતિઓ બનાવવા અને મોટા હોદ્દા પર નિમણૂક કરવા માટે મુક્ત હાથ મળશે.

લોકો રાષ્ટ્રપતિને સીધો મત આપતા નથી, મતદારો ચૂંટાય છે યુએસ પ્રમુખપદની ચૂંટણીમાં ઉમેદવારોને સીધો મત આપવામાં આવતો નથી. મતદારો તેમના સ્થાને ચૂંટાય છે, જે રાષ્ટ્રપતિ પદના ઉમેદવારના નામ પર ચૂંટણી લડે છે. દરેક રાજ્યમાં મતદારોની સંખ્યા નિશ્ચિત છે. અમેરિકાના દરેક રાજ્યમાં વસતીના આધારે ઇલેક્ટોરલ વોટ નક્કી કરવામાં આવે છે.
50 રાજ્યોમાં કુલ 538 ઈલેક્ટોરલ વોટ છે. જેને 270 મત મળે તે રાષ્ટ્રપતિ તરીકે ચૂંટાય છે. રાજ્યમાં મતદાતા મતદારોને મત આપે છે. આ મતદારો રિપબ્લિકન અથવા ડેમોક્રેટિક પાર્ટીના છે. સામાન્ય રીતે, જે રાજ્યમાં રાષ્ટ્રપતિ પદના ઉમેદવારને સૌથી વધુ મત મળે છે, ત્યાં તેને તમામ બેઠકો મળે છે.
ચાલો, આને એક ઉદાહરણથી સમજીએ. ઉદાહરણ તરીકે પેન્સિલવેનિયામાં 19 ઈલેક્ટોરલ વોટ છે. જો રિપબ્લિકન પાર્ટીને 9 વોટ અને ડેમોક્રેટિક પાર્ટીને 8 વોટ મળે તો વધુ વોટ મળવાને કારણે તમામ 19 ઈલેક્ટોરલ વોટ રિપબ્લિકન પાર્ટીને જશે. અમેરિકાનાં 48 રાજ્યોમાં આ ટ્રેન્ડ છે.
જો કે, નેબ્રાસ્કા અને મેઈન રાજ્યોમાં અલગ અલગ સિસ્ટમો છે. આ રાજ્યોમાં પાર્ટીને જેટલી બેઠકો મળે છે તેટલા જ ચૂંટણી મતો મળે છે. ઉદાહરણ તરીકે આ ચૂંટણીમાં ટ્રમ્પને 1 ઈલેક્ટોરલ વોટ મળ્યો છે અને કમલા હેરિસને 1 ઈલેક્ટોરલ વોટ એટલે કે મેઈન રાજ્યમાંથી 1-1 સીટ મળી છે.
ટ્રમ્પ અમેરિકન-ગ્લોબલ માર્કેટમાં મસ્કને ફ્રી હેન્ડ આપશે સ્પેસએક્સ અને ટેસ્લાના સીઈઓ ઈલોન મસ્કે આ ચૂંટણીમાં ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પને ખુલ્લેઆમ સમર્થન આપ્યું હતું. ટ્રમ્પને રૂ. 1,000 કરોડથી વધુનું ભંડોળ પૂરું પાડવા ઉપરાંત, તેઓ ટ્રમ્પ સાથે રેલીઓમાં દેખાયા હતા. હવે સૌથી મોટી ચર્ચા એ છે કે ટ્રમ્પની જીતથી મસ્કને કેટલો ફાયદો થશે.
મસ્કની કંપની સ્પેસએક્સને સૌથી વધુ ફાયદો મળી શકે છે. કોન્ટ્રાક્ટની સંખ્યામાં વધારો થશે. મસ્કની કંપનીને જે કાનૂની અડચણોનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે તેમાં ઘટાડો થશે. હાલમાં, મસ્કની કંપનીઓ સામે 19 મુકદ્દમા પેન્ડિંગ છે. મસ્કની સેલ્ફ ડ્રાઇવિંગ વિઝન અને રોબો ટેક્સી પ્લાનને લીલી ઝંડી મળશે. ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રમાં મસ્ક પણ ભૂમિકા ભજવે તેવી શક્યતા છે.
ભારતીય મૂળના વિવેક રામાસ્વામી, કાશ પટેલ અને બોબી જિંદાલને ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રમાં મહત્ત્વપૂર્ણ પદ મળી શકે છે. રામાસ્વામીને કેબિનેટમાં સ્થાન મળે તેવી શક્યતા છે. ટ્રમ્પે ખુદ તેમનાં વખાણ કર્યા છે. સંરક્ષણ અને ગુપ્તચર ક્ષેત્રનો અનુભવ ધરાવતા પટેલને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સંબંધિત જવાબદારી મળી શકે છે.
કમલા ઉપરાંત 9 ભારતીયોએ પણ અમેરિકન ચૂંટણી લડી, 6 જીત્યા હતા

રશિયાએ કહ્યું- ટ્રમ્પને અભિનંદન આપવાનો ઈરાદો નથી, ઝેલેન્સકીએ કહ્યું- ટ્રમ્પની વાપસી શાનદાર
