પુતિને રક્ષા મંત્રી શોઇગુને હાંકી કાઢ્યા: આમના જ કારણે જ વેગનર ચીફે બળવો કર્યો હતો; નવા ડિફેન્સ મિનિસ્ટરનું કોઈ મિલિટરી બેકગ્રાઉન્ડ નથી

રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિને દેશના રક્ષા મંત્રી સર્ગેઈ શોઇગુને પદ પરથી હટાવી દીધા છે. સેર્ગેઈના સ્થાને આન્દ્રે બેલોસોને દેશના નવા સંરક્ષણ પ્રધાન તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે. રવિવારે રાત્રે રશિયાએ એક સત્તાવાર નિવેદન જાહેર કરીને આ જાણકારી આપી હતી. બેલોસો અગાઉ નાયબ વડા પ્રધાનનું પદ સંભાળી ચૂક્યા છે.

રશિયાના પ્રવક્તા દિમિત્રી પેસ્કોવએ કહ્યું કે રાષ્ટ્રપતિના આદેશથી સંરક્ષણ પ્રધાન સર્ગેઈ શોઇગુને તેમના પદ પરથી મુક્ત કરવામાં આવ્યા છે. શોઇગુને હવે દેશની સુરક્ષા પરિષદના સચિવ બનાવવામાં આવ્યા છે. સુરક્ષા પરિષદના સચિવ હોવાની સાથે તેઓ રશિયાના મિલિટરી-ઈન્ડસ્ટ્રીયલ કોમ્પ્લેક્સની જવાબદારી પણ નિભાવશે.

ગયા મહિને શોઇગુના નાયબ તૈમૂર ઇવાનવની લાંચના આરોપમાં ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. રશિયન મીડિયા અનુસાર, ઇવાનવ પર 1 મિલિયન રુબેલ્સ (લગભગ $10,800) ની લાંચ લેવાનો આરોપ હતો.

આ પછી એવું માનવામાં આવી રહ્યું હતું કે શોઇગુને પણ ટૂંક સમયમાં પદ પરથી હટાવી શકાય છે. રશિયાની ખાનગી સેના ‘વેગનર’ના વડા યેવજેની પ્રિગોઝિને પણ મૃત્યુ પહેલા શોઇગુની ટીકા કરી હતી.

આન્દ્રેઈ બેલોસોને આર્થિક મામલામાં સમજદારીના કારણે દેશના નવા રક્ષા મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા છે.

રશિયાના નવા સંરક્ષણ પ્રધાનની કોઈ સૈન્ય પૃષ્ઠભૂમિ નથી, તો પછી પુતિને તેમને જવાબદારી કેમ આપી?
ન્યૂઝ એજન્સી રોયટર્સ અનુસાર, આન્દ્રે બોલાસાઉને સૈન્યમાં કોઈ અનુભવ નથી, તેઓ અર્થશાસ્ત્રી છે. રશિયન પ્રવક્તા પેસ્કોવ કહે છે કે સૈન્યને નવીનતાની જરૂર છે. તેથી જ બેલોસોની પસંદગી કરવામાં આવી છે. તેમણે કહ્યું, “રશિયાનું સંરક્ષણ બજેટ શીત યુદ્ધના બજેટ સ્તરે પહોંચવાની નજીક છે. તે સમયે દેશના કુલ ખર્ચમાં સૈન્યનો હિસ્સો 7.4 ટકા હતો. હવે આ ખર્ચ લગભગ 6.4 ટકા છે.

તેને નિયંત્રિત કરવું જરૂરી છે. આ કારણથી પુતિને હવે આર્થિક નીતિઓની જાણકારી ધરાવતા બેલોસોને સંરક્ષણ મંત્રાલયની જવાબદારી સોંપી છે. પેસ્કોવના જણાવ્યા અનુસાર, બેલોસોવે રશિયાના આર્થિક વિકાસ મંત્રાલયનું સફળતાપૂર્વક નેતૃત્વ કર્યું છે. તેઓ આર્થિક મુદ્દાઓ પર પુતિનના લાંબા સમયથી સાથી હતા અને અગાઉની કેબિનેટમાં સરકારના પ્રથમ ઉપાધ્યક્ષ પણ હતા.”

યુદ્ધના કારણે રશિયાને પશ્ચિમી દેશો તરફથી આર્થિક પ્રતિબંધોનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં પુતિન નથી ઈચ્છતા કે સંરક્ષણ મંત્રાલયને મળેલા ભંડોળનો દુરુપયોગ થાય. વાસ્તવમાં રશિયાની ખાનગી સૈન્ય ‘વેગનર’ના ચીફ યેવજેની પ્રિગોઝિને સર્ગેઈ શોઇગુ પર ભ્રષ્ટાચારનો આરોપ લગાવ્યો હતો.

ફેબ્રુઆરી 2023માં પ્રિગોઝિને રશિયન સંરક્ષણ પ્રધાન સેરગેઈ શોઇગુ પર તેના લડવૈયાઓને શસ્ત્રો ન મોકલીને વેગનરને ખતમ કરવાનો પ્રયાસ કરવાનો આરોપ મૂક્યો હતો. પ્રિગોઝિને કહ્યું હતું કે શોઇગુમાં યુદ્ધ જીતવાની ક્ષમતા નથી. બીબીસી અનુસાર, શોઇગુ અને પ્રિગોઝિન વચ્ચેની દુશ્મની યુક્રેન યુદ્ધમાં અવરોધ બનવા લાગી હતી. બખ્મુત શહેર પર વિજય મેળવવાની લડાઈએ આ દુશ્મનીને વધુ ઊંડી બનાવી.

પરિણામ એ આવ્યું કે 24 જૂને, પ્રિગોઝિને તેના લડવૈયાઓ સાથે રશિયા સામે બળવો કર્યો. વેગનરે રશિયાના રોસ્ટોવ શહેર પર કબજો જમાવ્યો હતો. જો કે, મોસ્કો પહોંચતા પહેલા તેઓનું સમાધાન થઈ ગયું હતું. જો કે, માત્ર બે મહિના પછી, 23 ઓગસ્ટના રોજ, પ્રિગોઝિનનું વિમાન દુર્ઘટનામાં મૃત્યુ થયું.

સર્ગેઈ શોઇગુ 2012થી દેશના સંરક્ષણ પ્રધાન પદ પર હતા.

પેસ્કોવે કહ્યું કે નવી નિમણૂક રશિયાની હાલની સૈન્ય વ્યવસ્થામાં ફેરફારનો સંકેત આપતી નથી. રશિયાની સૈન્ય કામગીરીની જવાબદારી ચીફ ઓફ સ્ટાફ વેલેરી ગેરાસિમોવની રહેશે.

રશિયન આર્મી હેડક્વાર્ટરની બહાર વેગનર જૂથના સશસ્ત્ર વાહનો

પુતિને પાંચમી વખત રાષ્ટ્રપતિ તરીકે શપથ લીધા
વ્લાદિમીર પુતિને 7 મેના રોજ પાંચમી વખત રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ તરીકે શપથ લીધા હતા. 15-17 માર્ચના રોજ થયેલા વોટિંગમાં પુતિનને 88% વોટ મળ્યા હતા. તેમના પ્રતિસ્પર્ધી નિકોલે ખારીટોનોવને 4% મત મળ્યા હતા. Vladislav Davankov અને Leonid Slutsky ત્રીજા અને ચોથા સ્થાને રહ્યા.

પરિણામ જાહેર થયા બાદ પુતિને કહ્યું હતું- હવે રશિયા વધુ શક્તિશાળી અને પ્રભાવશાળી બનશે. રશિયા-નાટો વિવાદ પર ચર્ચા કરતી વખતે તેમણે એમ પણ કહ્યું હતું – જો અમેરિકાની આગેવાની હેઠળના સૈન્ય સંગઠન નાટો અને રશિયા આમને-સામને આવે છે, તો વિશ્વ ત્રીજા વિશ્વ યુદ્ધથી એક પગલું દૂર થઈ જશે. મને નથી લાગતું કે કોઈ એવું ઈચ્છશે.