રિયાધ3 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
આ બેઠકમાં રશિયા અને અમેરિકાના પ્રતિનિધિમંડળો ઉપરાંત સાઉદીના પ્રતિનિધિઓ પણ હાજર હતા.
યુક્રેન યુદ્ધ રોકવા માટે રશિયા અને અમેરિકા વચ્ચેની વાતચીતનો પ્રથમ રાઉન્ડ શુક્રવારે સાંજે યુક્રેન વિના સમાપ્ત થયો. આ બેઠક સાઉદી અરેબિયાના રિયાધમાં યોજાઈ હતી.
4:30 કલાક સુધી ચાલેલી આ બેઠકમાં, રશિયા અને અમેરિકાએ સૌપ્રથમ પોતાના પરસ્પર સંબંધો સુધારવા માટે પહેલ કરી. બંને દેશો વચ્ચે શક્ય તેટલી વહેલી તકે પોતાના દૂતાવાસ શરૂ કરવા પર સંમતિ સધાઈ છે. અહીં સ્ટાફની ભરતી કરશે જેથી બંને દેશો વચ્ચે તણાવની સ્થિતિ ન સર્જાય.
યુક્રેન યુદ્ધ શરૂ થયા પછી, બંને દેશોએ દૂતાવાસમાંથી સ્ટાફને હટાવ્યા હતા. દૂતાવાસો લગભગ ત્રણ વર્ષ સુધી બંધ રહ્યા હતા.
યુએસ સેક્રેટરી ઓફ સ્ટેટ માર્કો રુબિયો અને રશિયન વિદેશ મંત્રી સેરગેઈ લવરોવ. ફાઇલ ફોટો
યુક્રેન મુદ્દે રશિયા-અમેરિકા 3 બાબતો પર સંમત થયા
- યુક્રેન મુદ્દા પર શાંતિ કરાર માટે બંને દેશો એક ટીમ બનાવશે. આ ટીમો સતત સંપર્ક કરશે.
- અમેરિકાએ કહ્યું કે આ બેઠકનો ઉદ્દેશ્ય યુદ્ધને કાયમી ધોરણે સમાપ્ત કરવાનો રહેશે.
- અમેરિકાએ કહ્યું કે શાંતિ પુનઃસ્થાપિત કરવાના પ્રયાસોમાં યુક્રેન અને યુરોપને પણ કોઈને કોઈ રીતે સામેલ કરવામાં આવશે. અમે એક એવો ઉકેલ શોધીશું જે યુદ્ધથી પ્રભાવિત દરેક પક્ષને સ્વીકાર્ય હોય.
યુરોપના હસ્તક્ષેપને કારણે રશિયા-અમેરિકા સંબંધો નિષ્ફળ ગયા
અમેરિકાએ કહ્યું કે યુદ્ધ પછી શાંતિ પુનઃસ્થાપિત કરવાની કોઈપણ ગેરંટી યુરોપમાંથી મળવી જોઈએ. યુરોપિયન દેશોએ પોતાનો સંરક્ષણ ખર્ચ વધારવો પડશે. તેના જવાબમાં, રશિયાએ કહ્યું કે યુક્રેનમાં યુરોપિયન સૈનિકોની તૈનાતી સ્વીકાર્ય નથી. ઉપરાંત, નાટોનું અહીં આગમન રશિયા માટે ખતરો છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, રશિયાએ એમ પણ કહ્યું છે કે તે યુક્રેનની કબજે કરેલી જમીન પરત નહીં કરે.
બંને દેશોના વિદેશ મંત્રીઓએ બેઠક યોજી
અમેરિકન ટુકડી રાજ્ય સચિવ – માર્કો રુબિયો NSA- માઇક વોલ્ટ્ઝ મધ્ય પૂર્વ માટે ખાસ દૂત – સ્ટીવ વિટકોફ
રશિયન ટુકડી વિદેશ મંત્રી – સેરગેઈ લવરોવ યુરી ઉષાકોવ – પુતિનના વિદેશ નીતિ સલાહકાર રશિયન ડાયરેક્ટ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ ફંડના વડા – દિમિત્રી રાયબોલોવલેવ
ઝેલેન્સકીએ સાઉદી અરેબિયાની મુલાકાત મુલતવી રાખી
યુક્રેન યુદ્ધ રોકવા માટે કરવામાં આવેલી આ બેઠકમાં યુક્રેનના રાષ્ટ્રપતિ વોલોડીમીર ઝેલેન્સકીને આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું ન હતું. મંગળવારે બેઠક સમાપ્ત થયા પછી, સમાચાર આવ્યા કે ઝેલેન્સકી બુધવારે તેમના પત્ની સાથે સાઉદી અરેબિયાની મુલાકાતે પહોંચશે. આ સમયગાળા દરમિયાન, તેમનો કોઈ રશિયન કે અમેરિકન અધિકારીને મળવાનો કોઈ કાર્યક્રમ નહોતો. જોકે, મોડી રાત્રે ઝેલેન્સકીએ સાઉદી જવાનો પોતાનો કાર્યક્રમ રદ કર્યો. હવે તે 10 માર્ચે સાઉદી અરેબિયા જશે.
યુક્રેનિયન રાષ્ટ્રપતિ ઝેલેન્સકીએ સોમવારે તુર્કીની રાજધાની અંકારામાં રાષ્ટ્રપતિ રેસેપ તૈયપ એર્દોગનને મળ્યા. બેઠક બાદ એક પત્રકાર પરિષદમાં તેમણે કહ્યું કે યુક્રેન અને રશિયાના મુદ્દા પર નિષ્પક્ષ શાંતિ વાટાઘાટો થવી જોઈએ.
રશિયાએ કહ્યું- જરૂર પડ્યે પુતિન ઝેલેન્સકી સાથે વાત કરવા તૈયાર
અગાઉ, બેઠક દરમિયાન, રશિયન રાષ્ટ્રપતિ કાર્યાલયના ક્રેમલિન પ્રવક્તા દિમિત્રી પેસ્કોવે કહ્યું હતું કે જો જરૂરી હોય તો, રાષ્ટ્રપતિ પુતિન યુક્રેનિયન રાષ્ટ્રપતિ ઝેલેન્સકી સાથે વાતચીત કરવા તૈયાર છે. જોકે, પ્રશ્ન એ છે કે શું ઝેલેન્સકી ખરા અર્થમાં યુક્રેનના રાષ્ટ્રપતિ છે?
ક્રેમલિનના પ્રવક્તા દિમિત્રી પેસ્કોવે પત્રકારો સાથે વાત કરતા કહ્યું કે રશિયા યુક્રેનયુરોપિયન યુનિયનમાં જોડાય તેની વિરુદ્ધ નથી. રશિયા આ સંગઠનને તેની સુરક્ષા માટે ખતરો માનતું નથી. યુરોપિયન યુનિયનમાં જોડાવું કે નહીં તે યુક્રેન પર નિર્ભર છે. આ સંગઠનનો ભાગ બનવું એ કોઈપણ દેશનો ‘સાર્વભૌમ’ અધિકાર છે. પરંતુ જ્યારે નાટો જેવા સંરક્ષણ સંગઠનોની વાત આવે છે, ત્યારે અમારા વિચારો અલગ હોય છે.
મેક્રોને ટ્રમ્પ અને ઝેલેન્સકી સાથે યુદ્ધ પર વાત કરી
ફ્રાન્સના રાષ્ટ્રપતિ ઈમેન્યુઅલ મેક્રોને સોમવારે યુક્રેન યુદ્ધના મુદ્દા પર યુએસ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ અને યુક્રેનના રાષ્ટ્રપતિ વોલોડીમીર ઝેલેન્સકી સાથે વાત કરી.
સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ X પર પોસ્ટ કરતા, મેક્રોને લખ્યું-
યુરોપિયન નેતાઓને એકસાથે લાવ્યા પછી, મેં રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પ અને પછી રાષ્ટ્રપતિ ઝેલેન્સકી સાથે વાત કરી. અમે યુક્રેનમાં કાયમી શાંતિ ઇચ્છીએ છીએ. આ હાંસલ કરવા માટે, રશિયાએ તેની આક્રમકતાનો અંત લાવવો પડશે, અને તે જ સમયે યુક્રેન માટે વિશ્વસનીય સુરક્ષા ગેરંટી પણ સુનિશ્ચિત કરવી પડશે. નહિંતર, મિન્સ્ક કરારોની જેમ યુદ્ધવિરામ નિષ્ફળ જઈ શકે છે.
મેકોને કહ્યું કે યુરોપિયન દેશો, બ્રિટન અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ સાથે મળીને કામ કરવું એ પ્રાથમિકતા છે.
બ્રિટિશ પીએમ યુક્રેનમાં સૈનિકો મોકલવા તૈયાર
યુદ્ધ વચ્ચે બ્રિટિશ વડા પ્રધાન કીર સ્ટાર્મર યુક્રેનમાં સૈનિકો મોકલવા માટે તૈયાર છે. સ્ટાર્મરે સોમવારે કહ્યું હતું કે તેઓ શાંતિ કરારના ભાગ રૂપે સુરક્ષાની ખાતરી આપવા માટે યુક્રેનમાં સૈનિકો મોકલવા તૈયાર છે.
ડેઇલી ટેલિગ્રાફ સાથે વાત કરતા તેમણે કહ્યું,
હું આ હળવાશથી નથી કહી રહ્યો. હું આ વાતને ઊંડાણપૂર્વક સમજું છું, કારણ કે તે બ્રિટિશ સૈનિકો માટે પણ ખતરો છે.
સોમવારે પેરિસમાં યુરોપિયન નેતાઓના શિખર સંમેલન પહેલા સ્ટાર્મરનું નિવેદન આવ્યું છે.
બ્રિટિશ પીએમ કીર સ્ટાર્મર 16 જાન્યુઆરીએ કિવમાં યુક્રેનિયન રાષ્ટ્રપતિને મળ્યા હતા.
શાંતિ કરાર ફક્ત સાઉદી અરેબિયામાં જ કેમ થઈ રહ્યો છે?
આ શાંતિ કરારમાં સાઉદીના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર (NSA) દેશનું નેતૃત્વ કરશે. ક્રેમલિનના પ્રવક્તાએ કહ્યું કે અમેરિકા અને રશિયા બંને વચ્ચે વાતચીત માટે સાઉદી અરેબિયા યોગ્ય સ્થળ છે.
સીએનએન અનુસાર, ક્રાઉન પ્રિન્સ મોહમ્મદ બિન સલમાન સાઉદી અરેબિયાના ઓઈલ-આધારિત અર્થતંત્ર અને તેના કટ્ટરપંથી ઇસ્લામિક ઇતિહાસને બદલવાના મિશન પર છે, જેનાથી તે વિશ્વભરમાં એક સોફ્ટ પાવર તરીકે ઉભરી શકે. હાલમાં, તે આ મિશનમાં સફળ થતો દેખાય છે.
સાઉદી વિદેશ બાબતોના નિષ્ણાત અલી શિહાબીના મતે, ક્રાઉન પ્રિન્સના પુતિન અને ટ્રમ્પ બંને સાથે સારા અંગત સંબંધો છે. આ શાંતિ કરારમાં રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પની મોટી ભૂમિકા છે. હકીકતમાં, ટ્રમ્પે હંમેશા ક્રાઉન પ્રિન્સને ટેકો આપ્યો છે. 2018 માં જ્યારે સાઉદી એજન્ટોએ પત્રકાર જમાલ ખાશોગીની હત્યા કરી ત્યારે ટ્રમ્પે ક્રાઉન પ્રિન્સને પણ ટેકો આપ્યો હતો અને ક્રાઉન પ્રિન્સને આંતરરાષ્ટ્રીય નિંદાનો સામનો કરવો પડ્યો હતો.
2017 માં, જ્યારે ટ્રમ્પ પહેલી વાર રાષ્ટ્રપતિ તરીકે ચૂંટાયા, ત્યારે તેમણે પોતાના પહેલા વિદેશ પ્રવાસ પર સાઉદી અરેબિયાની મુલાકાત લીધી. 2020 માં ચૂંટણી હારી ગયા પછી પણ સાઉદી અરેબિયાએ ટ્રમ્પ સાથે વેપાર કરવાનું ચાલુ રાખ્યું. સાઉદી અરેબિયાએ ટ્રમ્પના જમાઈ જેરેડ કુશનરની કંપનીમાં 2 બિલિયન ડોલરનું રોકાણ કર્યું અને કિંગડમમાં ટ્રમ્પ ટાવર બનાવવાની યોજનાની પણ જાહેરાત કરી.
ક્રાઉન પ્રિન્સના રશિયન રાષ્ટ્રપતિ પુતિન સાથે પણ ખૂબ સારા સંબંધો છે. ખાશોગીની હત્યા બાદ પુતિને પણ ક્રાઉન પ્રિન્સને ટેકો આપ્યો હતો. યુક્રેન સાથે યુદ્ધ શરૂ થયા પછી, સાઉદી અરેબિયા પર પશ્ચિમી દેશો તરફથી રશિયાને અલગ પાડવા અને રશિયન ઓઈલના વૈશ્વિક પુરવઠાને નિયંત્રિત કરવામાં તેમની સાથે જોડાવા માટે ભારે દબાણ આવ્યું. પરંતુ સાઉદીએ આમ કરવાનો ઇનકાર કરી દીધો હતો. જ્યારે અમેરિકાના તત્કાલીન બાઈડેન વહીવટીતંત્રે તેમને 2022માં ઓઈલ ઉત્પાદન વધારવા કહ્યું, ત્યારે પણ તેમણે તેમ કરવાનો ઇનકાર કર્યો.
ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ 2017માં સાઉદી અરેબિયાની રાજધાની રિયાધ પહોંચ્યા હતા. સાઉદી રાજા સલમાન સાથે ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ.
