વોશિંગ્ટન10 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
અમેરિકામાં 4 નવેમ્બરે રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી યોજાઈ હતી. 6 નવેમ્બરે રિપબ્લિકન ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની જીત નિશ્ચિત થઈ ગઈ હતી.
અમેરિકામાં 5 નવેમ્બરે રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી યોજાઈ હતી. આમાં ટ્રમ્પનો વિજય થયો હતો. ટ્રમ્પને 312 ઈલેક્ટોરલ મત મળ્યા જ્યારે તેમના વિરોધી કમલાને માત્ર 226 ઈલેક્ટોરલ મત મળ્યા. ચૂંટણી જીતવા માટે ઉમેદવારને 270 ઈલેક્ટોરલ મતની જરૂર હોય છે.
ભલે ટ્રમ્પની જીત 6 નવેમ્બરે નક્કી કરવામાં આવી હતી, પરંતુ તેની સત્તાવાર જાહેરાત 6 જાન્યુઆરીએ કરવામાં આવશે. આ દિવસે, યુએસ સંસદ, કેપિટોલ હિલના સંયુક્ત સત્રમાં ઇલેક્ટોરલ કોલેજના મતોની ગણતરી કરવામાં આવશે. આ પ્રક્રિયા ઉપરાષ્ટ્રપતિ કમલા હેરિસની અધ્યક્ષતામાં થવાની છે કારણ કે તે સેનેટના અધ્યક્ષ છે.
અમેરિકામાં રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી 3 તબક્કામાં યોજાય છે
રાજ્યોના પ્રતિનિધિઓ મળીને રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટે છે
અમેરિકામાં, જનતા ઈલેક્ટર્સ (રાજ્યોના પ્રતિનિધિઓ)ને ચૂંટે છે. આ ઈલેક્ટર્સ પોપ્યુલર મત એટલે કે જાહેર મતના આધારે ચૂંટાય છે. જ્યારે જનતા મત આપે છે, ત્યારે તેઓ સીધા રાષ્ટ્રપતિને મત આપતા નથી, પરંતુ તેઓ તેમના રાજ્યના ઈલેક્ટર્સને મત આપે છે.
ઘણા ઈલેક્ટર્સ સાથે મળીને ઈલેક્ટોરલ કોલેજ બનાવે છે. ઈલેક્ટોરલ કોલેજ રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી કરે છે. અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં 538 ઈલેક્ટર્સ ચૂંટવામાં આવે છે. દરેક રાજ્યમાં ચૂંટવામાં આવેલા ઈલેક્ટર્સની સંખ્યા જુદી-જુદી હોય છે.
અહીં રસપ્રદ વાત એ છે કે અમેરિકન ચૂંટણીમાં ‘વિનર ટેક ઓલ’ સિસ્ટમ કામ કરે છે. મતલબ કે જો કોઈ ઉમેદવારને એક રાજ્યમાં પોપ્યુલર મતોના 50% થી વધુ મત મળે છે, તો તે રાજ્યના તમામ ઈલેક્ટોરલ મતો તે ઉમેદવારને ગયા હોવાનું માનવામાં આવે છે. ઉદાહરણ તરીકે, પેન્સિલવેનિયામાં સૌથી વધુ લોકોએ ટ્રમ્પને મત આપ્યો, તેથી ટ્રમ્પને ત્યાં તમામ ઈલેક્ટર્સ (19) મળ્યા .
ઈલેક્ટર્સ પાસે રાષ્ટ્રપતિને ચૂંટવા સિવાય બીજું કોઈ કામ નથી
ઇલેક્ટોરલ કૉલેજ એ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના રાષ્ટ્રપતિ અને વાઇસ-પ્રેસિડેન્ટને ચૂંટવા માટે રચાયેલી ચૂંટણી મંડળ છે. ઈલેક્ટોરલ કોલેજ ડિસેમ્બર મહિનામાં મળે છે. આમાં, દરેક રાજ્યના ચૂંટાયેલા મતદારો તેમના સંબંધિત કાઉન્ટી અથવા રાજ્યમાં મળે છે અને રાષ્ટ્રપતિ માટે સત્તાવાર રીતે મત આપે છે.
ચૂંટણીના મત રાજ્યના ચૂંટણી અધિકારીઓ દ્વારા પ્રમાણિત કરવામાં આવે છે અને પછી કોંગ્રેસને મોકલવામાં આવે છે. આગામી 6 જાન્યુઆરીએ, બંને ગૃહો (સેનેટ અને હાઉસ ઓફ રિપ્રેઝન્ટેટિવ્સ) કેપિટોલ હિલ એટલે કે યુએસ સંસદમાં ભેગા થાય છે.
યુએસ સેનેટના અધ્યક્ષ ઉપરાષ્ટ્રપતિ છે. હાલમાં, આ પોસ્ટ કમલા હેરિસ પાસે છે, તેથી તે ઈલેક્ટોરલ કોલેજના મતોની ગણતરી શરૂ કરશે. તેમને દરેક રાજ્યના ચૂંટણી પરિણામો વાંચવા માટે દસ્તાવેજો મળશે.
જ્યારે ઉપરાષ્ટ્રપતિ ઈલેક્ટોરલ કોલેજના મત વાંચે છે ત્યારે તેને રેકોર્ડ પણ કરવામાં આવે છે. જો કોઈ વાંધો હોય તો તેને બંને ગૃહમાં ધ્યાનમાં લેવામાં આવે છે. તમામ મતોની ગણતરી થાય ત્યારે રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ કોણ ચૂંટાયા તેની જાહેરાત કરવામાં આવે છે. રાષ્ટ્રપતિ બનવા માટે 270 ઈલેક્ટોરલ વોટ મેળવવા જરૂરી છે.
જો ભારત સાથે સરખામણી કરવામાં આવે તો જે રીતે વડાપ્રધાન સાંસદોના મતથી ચૂંટાય છે તેવી જ રીતે અમેરિકામાં રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી મતદારોના મતથી થાય છે. જો કે, ભારતના સાંસદોથી વિપરીત, અમેરિકાના મતદારો પાસે રાષ્ટ્રપતિને ચૂંટવા સિવાય બીજું કોઈ કામ નથી.
ટ્રમ્પનું કન્ફર્મેશન, તે જ દિવસે કેપિટલ હિલ હિંસા થઈ હતી
રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની જીતની સત્તાવાર જાહેરાત ઈલેક્ટોરલ કોલેજના મતોની ગણતરી બાદ કરવામાં આવશે. આ જ દિવસે, 4 વર્ષ પહેલા, જો બાઈડનને 2021માં આગામી રાષ્ટ્રપતિ જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા. આ પછી ટ્રમ્પ સમર્થકોએ વોશિંગ્ટનની કેપિટોલ હિલ પર હુમલો કર્યો અને ત્યાં હાજર પોલીસ સાથે ઘર્ષણ થયું. ઘણા પ્રદર્શનકારીઓ સુરક્ષા વ્યવસ્થા તોડીને કેપિટલ હિલની અંદર ઘૂસી ગયા અને બારીઓના કાચ તોડી નાખ્યા.
આ હિંસામાં કુલ 5 લોકો માર્યા ગયા હતા. તેમાં એક કેપિટલ હિલ પોલીસ કર્મચારી પણ હતો. આ હિંસા પાછળનું કારણ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પનું તે નિવેદન માનવામાં આવી રહ્યું છે જેમાં તેણે પોતાના સમર્થકોને કેપિટલ હિલ તરફ કૂચ કરવાનું કહ્યું હતું. હિંસા બાદ ટ્રમ્પ વિરુદ્ધ મહાભિયોગ પ્રસ્તાવ પણ લાવવામાં આવ્યો હતો. તેઓ અમેરિકાના ઈતિહાસમાં પ્રથમ એવા રાષ્ટ્રપતિ બન્યા, જેમની સામે બે વખત મહાભિયોગ લાવવામાં આવ્યો .
6 જાન્યુઆરી, 2021 ના રોજ, ટ્રમ્પ સમર્થકોએ કેપિટોલ હિલ (યુએસ સંસદ) પર હુમલો કર્યો અને તોડફોડ કરી.
શપથ પહેલા ટ્રમ્પ જો બાઈડનને મળશે જો 6 જાન્યુઆરીએ ઈલેક્ટોરલ મતની ગણતરી બાદ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ રાષ્ટ્રપતિ તરીકે ચૂંટાય છે તો તેઓ 20 જાન્યુઆરીએ પદના શપથ લેશે. ગ્રહણ પહેલા ટ્રમ્પ પરંપરાગત રીતે વર્તમાન રાષ્ટ્રપતિ જો બાઈડનને મળશે.