2 કલાક પેહલાલેખક: ગૌરવ તિવારી
- કૉપી લિંક
આરોગ્ય નિષ્ણાતો દરરોજ ચાલવાની ભલામણ કરે છે. એવું કહેવાય છે કે નિયમિત શારીરિક પ્રવૃત્તિ સ્વાસ્થ્ય માટે ઘણી ફાયદાકારક છે. ફરક માત્ર એટલો જ હોઈ શકે છે કે કોઈ એક દિવસમાં 6 હજાર ડગલાં ચાલવાની સલાહ આપે છે જ્યારે કોઈ કહે છે કે, ફિટ રહેવા માટે ઓછામાં ઓછા 10 હજાર ડગલાં ચાલવા જરૂરી છે.
‘ધ ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સ’માં પ્રકાશિત જર્મન હેલ્થ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ, રોબર્ટ કોચ ઈન્સ્ટિટ્યૂટના અભ્યાસ અનુસાર, જમ્યા પછી 15 મિનિટ ચાલવાથી તમારું શરીર અને મન બંને સ્વસ્થ રહે છે. તેનાથી બ્લડ શુગર લેવલ કંટ્રોલમાં રહે છે, જે તમને ટાઇપ-2 ડાયાબિટીસથી બચાવે છે. મોટાભાગના લોકો તેને અનુસરે છે.
સ્પોર્ટ્સ મેડિસિનમાં તાજેતરમાં પ્રકાશિત થયેલા એક નવા અભ્યાસ મુજબ, જમ્યા પછી 5 થી 10 મિનિટ ચાલવાથી ઘણા ફાયદા થાય છે.
આજે ‘ તબિયતપાણી ‘ માં આપણે જાણીશું કે જમ્યા પછી ચાલવું કેટલું જરૂરી છે. તમે એ પણ શીખી શકશો કે-
- હૃદયના સ્વાસ્થ્ય માટે આ થોડું ચાલવાના ફાયદા શું છે?
- શું તે વજન ઘટાડવામાં મદદ કરે છે?
- શું ચાલવાથી કેટલાક ગેરફાયદા થઈ શકે છે?
ક્રિસ્પ વોકનો સૌથી મોટો ફાયદો શું છે?
હ્યુસ્ટન મેથોડિસ્ટ હૉસ્પિટલના કાર્ડિયોલોજિસ્ટ ડૉ. કેશવ પટેલ કહે છે કે, આ થોડું ચાલવાનો સૌથી મોટો ફાયદો એ છે કે કોઈ ચાલવાનું બંધ કરશે નહીં. કારણ કે લોકો મોટા લક્ષ્યોથી દૂર રહેવા લાગે છે. જો અડધો કલાક ચાલવાનું કહેવામાં આવે તો ઘણા લોકો તે નહીં કરે. અહીં માત્ર 5 થી 10 મિનિટ ચાલવાનું છે તો કોઈને પણ થોડી વાર ચાલવાનું ગમશે. આનાથી ઘણા ફાયદાઓ થવાના છે. આ અભ્યાસમાં એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે, જમ્યા પછી ઊભા રહેવાના ઘણા ફાયદા છે. પરંતુ તે ચાલવા કરતા ઓછા છે.
ફાયદા શું છે?
શારીરિક પ્રવૃત્તિ હંમેશા શરીર માટે ફાયદાકારક રહી છે. પરંતુ જમ્યા પછી ચાલવાથી તેના પોતાના ફાયદા છે. ચાલો તેને નીચે આપેલા ગ્રાફિક પરથી સમજીએ-
ચાલો ગ્રાફિક્સમાં આપેલા આ ફાયદાઓને વિગતવાર સમજીએ-
પાચનતંત્ર મજબૂત બને છે
- જમ્યા પછી ચાલવાથી પાચનક્રિયા સુધરે છે. હકીકતમાં, શારીરિક પ્રવૃત્તિ પેટ અને આંતરડાની ઉત્તેજના વધારે છે, જે પાચનમાં મદદ કરે છે. આને કારણે, ખોરાકનું પાચન પ્રમાણમાં ઝડપી ગતિએ થાય છે.
- નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ હેલ્થમાં પ્રકાશિત થયેલા એક અભ્યાસ મુજબ, જમ્યા પછી ચાલવા જેવી હળવી શારીરિક પ્રવૃત્તિ જઠરાંત્રિય (GI) માર્ગને વધુ સારી રીતે કાર્ય કરવામાં મદદ કરે છે.
બ્લડ શુગર લેવલ કંટ્રોલમાં રહે છે
- જમ્યા પછી ચાલવાથી બ્લડ શુગર લેવલ ઝડપથી સુધરે છે.
- તે ટાઇપ 1 ડાયાબિટીસ અને ટાઇપ 2 ડાયાબિટીસ બંનેમાં ફાયદાકારક છે. નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ હેલ્થના અભ્યાસ મુજબ, જમ્યા પછી ચાલવાથી બ્લડ શુગર લેવલમાં તીવ્ર વધારો થતો અટકાવી શકાય છે. જો તમે દરરોજ જમ્યા પછી ચાલવા જશો તો ડાયાબિટીસ માટે ઇન્સ્યુલિન કે દવાઓ લેવાની જરૂર રહેશે નહીં.
- 2016 માં પબ મેડમાં પ્રકાશિત થયેલા એક અભ્યાસ મુજબ, ટાઇપ 2 ડાયાબિટીસથી પીડિત લોકો માટે, દરેક ભોજન પછી 10-મિનિટનું હળવું ચાલવું એ બ્લડશુગરને નિયંત્રિત કરવા માટે સવારે 30-મિનિટના મોર્નિંગ વોક કરતાં વધુ અસરકારક સાબિત થાય છે.
- જમ્યા પછી ચાલવું એ ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે વધુ અસરકારક છે, પરંતુ જો સ્વસ્થ લોકો પણ આ આદત અપનાવે તો તેમને ડાયાબિટીસ થવાની શક્યતા ઘણી ઘટી જાય છે.
હૃદય રોગનું જોખમ ઓછું થાય છે
- વર્ષોથી એવું કહેવામાં આવે છે કે શારીરિક પ્રવૃત્તિ હૃદયની તંદુરસ્તી સુધારે છે.
- નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ હેલ્થ અનુસાર, નિયમિત કસરત હાઈપરટેન્શન અને ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલ (LDL) ઘટાડી શકે છે. આ ઉપરાંત, તે સ્ટ્રોક અથવા હાર્ટ એટેકનું જોખમ પણ ઘટાડે છે.
- એક અભ્યાસ અનુસાર, જમ્યા પછી ચાલવાથી લોહીમાં ટ્રાઈગ્લિસરાઈડ્સ બનવાનું જોખમ ઘટે છે, જે હૃદય રોગ માટેનું મુખ્ય પરિબળ છે. અભ્યાસ મુજબ, જો તમે દરેક ભોજન પછી 5 થી 10 મિનિટ ચાલશો તો તે એક સમયે અડધો કલાક વર્કઆઉટ કરતાં વધુ અસરકારક સાબિત થશે.
- યુ.એસ. ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ હેલ્થ એન્ડ હ્યુમન સર્વિસિસ (DHHS) તંદુરસ્ત રહેવા માટે દિવસમાં ઓછામાં ઓછી 30 મિનિટની શારીરિક પ્રવૃત્તિની ભલામણ કરે છે. જો દિવસના દર ત્રણ ભોજન પછી 10 મિનિટ ચાલવામાં આવે તો આ લક્ષ્ય સરળતાથી પ્રાપ્ત કરી શકાય છે.
વજન ઘટાડવામાં પણ મદદરૂપ થાય છે
- પૌષ્ટિક આહારની સાથે નિયમિત કસરત કરવામાં આવે તો વજન ઘટાડી શકાય છે.
- આની પાછળ કેલરીનું વિજ્ઞાન છે. તમે ખોરાકમાંથી જેટલી કેલરી મેળવી રહ્યા છો તેના કરતાં તમારે શારીરિક પ્રવૃત્તિ કરીને વધુ કેલરી બર્ન કરવી પડશે. તેનાથી તમારું વજન થોડા જ દિવસોમાં ઘટશે.
- જમ્યા પછી ચાલવાથી તમારા ચયાપચયની ઝડપ વધે છે, તેથી તમે જમ્યા પછી ચાલવાથી બમણી ઝડપે કેલરી બર્ન કરી શકો છો.જે વજન ઘટાડવામાં મદદ કરશે.
બ્લડ પ્રેશરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદરૂપ
- જમ્યા પછી ચાલવાથી બ્લડ પ્રેશરને નિયંત્રિત કરવામાં ઘણી મદદ મળે છે.
- નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ હેલ્થના જણાવ્યા અનુસાર, જો દરરોજ ત્રણ વખત 10-10 મિનિટ ચાલવામાં આવે તો બ્લડપ્રેશર નિયંત્રણમાં રહે છે. તે એમ પણ જણાવે છે કે એક જ સમયે 30 મિનિટની શારીરિક પ્રવૃત્તિને બદલે, 10-10 મિનિટ 3 ટાઈમ ચાલવું બ્લડ પ્રેશરને નિયંત્રિત કરવામાં વધુ અસરકારક છે.
- દિવસના ત્રણેય ભોજન પછી 10 મિનિટ ચાલવાથી આ લક્ષ્ય પ્રાપ્ત કરી શકાય છે.
માનસિક તણાવ દૂર થાય
- ઇન્ટરનેશનલ જર્નલ ઓફ રિસર્ચ એન્ડ પબ્લિક હેલ્થમાં પ્રકાશિત થયેલા એક અભ્યાસ અનુસાર, રોજ ચાલવાથી માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર ઊંડી અસર પડે છે. આનાથી તણાવ ઓછો થાય છે અને તમને ખુશીનો અનુભવ થાય છે.
- ચાલવાથી માત્ર શારીરિક સ્વાસ્થ્ય માટે જ ફાયદો નથી, તે તમારા માનસિક સ્વાસ્થ્ય માટે પણ મોટો ફાયદો છે. શારીરિક પ્રવૃત્તિ શરીરમાં એન્ડોર્ફિન્સ નામના હેપી હોર્મોન્સનું સ્ત્રાવ કરે છે. તેથી જ વ્યક્તિ ચાલ્યા પછી આનંદ અનુભવે છે.
ત્યાં કોઈ સમસ્યા હોઈ શકે છે?
- જમ્યા પછી તરત જ ચાલવાના કેટલાક ગેરફાયદા પણ જોવા મળ્યા છે.
- જમ્યા પછી તરત જ ચાલવાથી કેટલાક લોકો માટે પેટ ખરાબ થઈ શકે છે. આ સિવાય અપચો, ઝાડા, ઉબકા, ગેસ કે પેટમાં સોજો જેવી સમસ્યા થઈ શકે છે. નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ હેલ્થના જણાવ્યા અનુસાર, આવું એટલા માટે થાય છે કારણ કે ખાધા પછી, ખોરાક પાચન માટે સતત ફરતો રહે છે. આ સમયગાળા દરમિયાન ચાલવું એ ખૂબ જ આદર્શ પરિસ્થિતિ નથી.
- ડો.બોબી દીવાન કહે છે કે જો આમાંના કોઈપણ લક્ષણો અનુભવાય તો 10 થી 15 મિનિટ રાહ જોયા પછી જ ચાલવું જોઈએ.
- સામાન્ય રીતે, જમ્યા પછી ધીમે ધીમે ચાલવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. આ સમયે તમારે દોડવું કે ખૂબ જ ઝડપી ગતિએ ચાલવું જોઈએ નહીં.
