2 કલાક પેહલાલેખક: શશાંક શુક્લ
- કૉપી લિંક
શું તમને ક્યારેય એવું લાગ્યું છે કે તમારા મિત્રો ક્યાંક પાર્ટી કરતા હતા અને તમે પાછળ રહી ગયા હતા? અથવા સોશિયલ મીડિયા પર કોઈની વેકેશનની તસવીરો જોઈને વિચારો છો કે તમારું જીવન કેટલું બોરિંગ છે. જો હા, તો તમે FOMO એટલે કે ‘ ફિયર ઓફ મિસિંગ આઉટનો’ ભોગ બની શકો છો .
આજના ડિજિટલ યુગમાં, FOMO (ફિયર ઓફ મિસિંગ આઉટ) ની સમસ્યા સામાન્ય બની ગઈ છે. આ સમસ્યા માત્ર આપણા માનસિક સ્વાસ્થ્યને જ અસર કરતી નથી, પરંતુ આપણા સંબંધો અને ખુશીઓને પણ અસર કરે છે. ટાટા કોમ્યુનિકેશનના અહેવાલ મુજબ, 82% ટકા ભારતીયો જ્યારે ઈન્ટરનેટથી દૂર હોય છે ત્યારે FOMO અનુભવે છે.
આપણામાંથી ઘણાને એવું લાગે છે, પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે તે આપણા માનસિક સ્વાસ્થ્ય અને ખુશીને કેટલી ખરાબ અસર કરે છે?
આજે આપણે રિલેશનશિપમાં FOMO વિશે વાત કરીશું અને જાણીશું કે FOMO શું છે? તમે એ પણ જાણી શકશો કે-
- આ કયા કારણોસર થાય છે?
- FOMO ની આડ અસરો શું છે?
- આનાથી બચવાના ઉપાયો શું છે?
FOMO શું છે? શું તમે ક્યારેય એવું અનુભવ્યું છે કે લોકો પાર્ટીની મજા માણી રહ્યા છે, સારી રજાઓ માણી રહ્યા છે અને તમે કંઈ ખાસ નથી કરી રહ્યા? આ લાગણીને FOMO કહેવામાં આવે છે.
આમાં આપણે બીજા લોકોને જોઈને પરેશાન થઈ જઈએ છીએ અને આપણને લાગે છે કે આપણા જીવનમાં કોઈ ખુશી નથી. FOMO માત્ર સોશિયલ મીડિયા અથવા ઈન્ટરનેટ દ્વારા થતું નથી, પરંતુ તેના કારણે મોટી સંખ્યામાં લોકો FOMO નો શિકાર બની રહ્યા છે.
જ્યારે તમારા મિત્રો તેમના વેકેશન વિશે ઉત્સાહપૂર્વક વાત કરે છે ત્યારે પણ તે અનુભવી શકાય છે. આવી સ્થિતિમાં, તમને આશ્ચર્ય થાય છે કે તમને આનો અનુભવ કેમ નથી.
FOMO ના કારણો શું છે? માણસ કુદરતી રીતે સામાજિક પ્રાણી છે. તેથી જ આપણે જૂથમાંથી બહાર નીકળી જવાના ભયમાં જીવીએ છીએ. પ્રાચીન સમયમાં, શિકાર જેવી સામૂહિક પ્રવૃત્તિઓમાં જોડાવું એ મનુષ્ય માટે જીવન અને મૃત્યુનો વિષય હતો. આ કારણે જ્યારે આપણને બાકાત રાખવામાં આવે છે ત્યારે આપણે અત્યંત દુઃખી અને અસ્વસ્થ થઈ જઈએ છીએ.
આપણું મગજ હંમેશા અન્ય લોકો દ્વારા કનેક્ટ થવાની અને સ્વીકારવાની ઇચ્છા સાથે કામ કરે છે. આ FOMO માટેનું મુખ્ય કારણ છે. આજના સમયમાં આ લાગણી પ્રબળ બની છે. સોશિયલ મીડિયાએ આપણને આખી દુનિયા સાથે જોડી દીધા છે. આપણે આપણા ફોન પર સોશિયલ મીડિયા ફીડ્સ હંમેશા સ્ક્રોલ કરીએ છીએ અને જોઈ શકીએ છીએ કે અન્ય લોકો શું કરે છે.
આપણે આપણી જાતને બીજાઓ સાથે સરખાવતા રહીએ છીએ અને વિચારીએ છીએ કે શું આપણે કોઈ અનુભવ ગુમાવી રહ્યા છીએ. સોશિયલ મીડિયા બાદ આ ડર વધુ વધ્યો છે. આપણે જે કંઈપણ ગુમાવીએ છીએ તે જીવન સાથે સંબંધિત કંઈપણ ખૂબ મહત્ત્વનું નથી. આમ છતાં આપણે હજુ પણ પરેશાની અનુભવીએ છીએ.
FOMO ની આડ અસરો શું છે? FOMO માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર ઊંડી અસર કરે છે. સોશિયલ મીડિયાનો વધુ પડતો ઉપયોગ FOMO અને ચિંતાને પ્રોત્સાહન આપી શકે છે. FOMO આત્મસન્માનને અસર કરી શકે છે કારણ કે આ સ્થિતિમાં આપણે આપણી જાતને અન્ય લોકો સાથે સરખાવીએ છીએ. તે આપણને એવું અનુભવાવે છે કે આપણે આપણા સાથીદારો કરતાં પાછળ છીએ. સોશિયલ મીડિયા પર બીજાના જીવન જોઈને આપણે વધુ એકલા અને હીનતા અનુભવીએ છીએ.
FOMO ટાળવા માટેની રીતો શું છે? શું તમે ક્યારેય એવું અનુભવ્યું છે કે FOMO અને સોશિયલ મીડિયાએ તમારા જીવન પર કબજો કરી લીધો છે? આને ટાળવા માટે, તમારી લાગણીઓને સમજો. તમારા સમયનું અન્ય કોઈ કામમાં રોકાણ કરો. જેમ કે પુસ્તક વાંચવું, માઇન્ડફુલનેસ વિકસાવવી. ચાલો ગ્રાફિક્સ દ્વારા FOMO સાથે કેવી રીતે વ્યવહાર કરવો તે વિશે વાત કરીએ.
નિર્ણયનો પાવર પોતાની પાસે રાખો FOMO અને બાહ્ય દબાણને ટાળવા માટે, નિર્ણય લેતી વખતે પોતાની પાસે પાવર રાખો. જ્યારે તમે અન્યના પ્રભાવ હેઠળ નિર્ણયો લો છો, ત્યારે તે તમને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. તમારો અવાજ સાંભળો અને તમારા માટે જે યોગ્ય છે તે કરો. બીજાની નજરે ખુશ દેખાવા માટે કોઈ પગલાં ન ભરો.
માઇન્ડફુલનેસનો અભ્યાસ કરો માઇન્ડફુલનેસ (વર્તમાનમાં જીવવાની કળા) તમને FOMO ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. આમાં તમે જ્યાં શારીરિક રીતે છો, ત્યાં માનસિક રીતે પણ રહેવાનો પ્રયાસ કરો છો. ચાલતી વખતે પક્ષીઓના અવાજ પર ધ્યાન આપો. સૂર્યપ્રકાશ અને પવનનો અનુભવ કરો. જો તમને સોશિયલ મીડિયા જોવાનું મન થાય, તો રોકો અને વિચારો કે શું તે જરૂરી છે?
તણાવ અને ચિંતા પર નિયંત્રણ રાખો FOMO ચિંતા અને તણાવ સાથે સંકળાયેલું છે. માનસિક શાંતિ માટે કસરત અને ધ્યાન કરો. તમારા મનમાં ચાલી રહેલી અશાંત વાતો લખો. જે તણાવ ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
ડિજિટલ ડિટોક્સ કરો જો તમે સોશિયલ મીડિયાના કારણે તણાવ અનુભવો છો, તો તેનો ઉપયોગ મર્યાદિત કરો. એપ્લિકેશન નોટિફિકેશન બંધ રાખો. યાદ રાખો, લોકોનું જીવન એ નથી કે જે તેઓ સોશિયલ મીડિયા પર બતાવે છે.
આત્મસન્માન વધારો FOMO આત્મસન્માન સાથે પણ નજીકથી સંબંધિત છે. તમારી જાતને નકારાત્મક રીતે મૂલવવાને બદલે સકારાત્મક અભિગમ રાખો. તમારી શક્તિઓને પ્રકાશિત કરો અને નવી કુશળતા શીખો. તેનાથી આત્મવિશ્વાસ વધશે અને તમે બીજાની પોસ્ટ પર નહીં પણ તમારા જીવન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશો.
સાચા સંબંધોને પ્રોત્સાહન આપો સંબંધોને મજબૂત કરવા મિત્રો, પરિવાર અને સહકર્મીઓ સાથે સામાજિકતા જાળવી રાખો. તમારા જેવા નવા લોકોને શોધો જેમને તમારા જેવા જ શોખ હોય.
વ્યાવસાયિક મદદ લેવી જો FOMO તમારા જીવન અને માનસિક સ્થિતિને અસર કરી રહ્યું હોય, તો વિલંબ કર્યા વિના વ્યાવસાયિક મદદ મેળવો. નિષ્ણાતો તમને FOMOના કારણો ઓળખવામાં અને બદલવામાં મદદ કરી શકે છે.