24 મિનિટ પેહલા
- કૉપી લિંક
કબીરદાસ કહે છે-
“એસી વાણી બોલીએ,મન કા આપા ખોય, ઔરન કો શીતલ કરે, આપહુ શીતલ હોય”
તેનો અર્થ એ છે કે જ્યારે પણ તમે બોલો, સારી રીતે બોલો, મધુર, સુખદ શબ્દો બોલો. આ સાંભળીને તમારું મન અને સામેના વ્યક્તિનું મન પણ ઠંડુ થઈ જાય છે. કબીરના શબ્દો વ્યાવસાયિક અને સામાજિક સંબંધો એટલે કે ‘ઔરન ‘ માટે સાચા હોઈ શકે છે. પરંતુ આ સિદ્ધાંત હંમેશા તમારા રોમેન્ટિક જીવનસાથી, નજીકના મિત્ર અથવા જીવનસાથી સાથે લાગુ ન કરી શકાય.
મનોવિજ્ઞાનના નવા સંશોધનો દર્શાવે છે કે સુખદ અને સુગમ વાતચીતની સાથે સાથે સંબંધમાં પ્રામાણિક વાતચીત પણ એટલી જ મહત્વપૂર્ણ છે. રિલેશનશિપ કોચ આ થેરાપીને ‘કોલ્ડ પ્લન્જ’ કહે છે.
તેમના મતે, જો કોઈ સંબંધમાં ખાસ પ્રસંગોએ ‘કોલ્ડ પ્લન્જ’નો ઉપયોગ કરવામાં આવે તો તે સંબંધને મજબૂત અને અતૂટ બનાવે છે. આજે આપણે આ નવી થેરાપીને ‘રિલેશનશિપ’ કોલમમાં સમજીએ. કારણ કે મધુર અને પ્રામાણિક શબ્દોનું યોગ્ય સંયોજન સુખી સંબંધનો પાયો છે. કોલ્ડ પ્લન્જની કોલ્ડ થેરાપી પણ સંબંધોને હૂંફ આપી શકે છે.
રિલેશનશિપ કોચે કોલ્ડ પ્લન્જનું મહત્વ સમજાવ્યું
અમેરિકન મનોવિજ્ઞાની અને સંબંધ કોચ મારિયા જી. સોસાએ તેમના એક અહેવાલમાં કોલ્ડ પ્લન્જની જરૂરિયાત વિશે વાત કરી છે. તેમના મતે, રિલેશનશિપમાં પાર્ટનરની ભૂલો સહન કરવી, પોતાની જાતને દબાવી દેવી અને ‘બધું સારું છે’ એવું ખોટું આશ્વાસન આપવું સંબંધને અંદરથી પોકળ બનાવી દે છે. તે ભવિષ્યમાં મોટા ઝઘડાનો પણ પાયો નાખે છે.
આવી સ્થિતિમાં રિલેશનશીપ કોલ્ડ પ્લન્જ થેરાપી અસરકારક સાબિત થઈ શકે છે
- વસ્તુઓ સારી રીતે ચાલી રહી નથી, આપણે વાત કરવાની જરૂર છે.
- તારી આ આદત મને નથી ગમતી, શું તે સુધારી શકાય?
- આવી સ્થિતિમાં સંબંધ લાંબા સમય સુધી નહીં ચાલે, આપણે કોઈ રસ્તો શોધવો જોઈએ.
- મને લાગે છે કે તમે મને પૂરતો સમય નથી આપી રહ્યા, આપણાં સંબંધો પહેલા જેવા નથી રહ્યા.
- આ સંબંધમાં મેં ઘણી સમજૂતી કરી છે, હવે એ શક્ય નથી, તમારે પણ થોડી સમજૂતી કરવી પડશે.
- મને આ સંબંધમાં સમાન અધિકાર અને સન્માન નથી મળી રહ્યું, આના વિના આપણો સંબંધ ટકી શકશે નહીં.
- હું હવે સહન કરી શકતો નથી, હું ખુલીને વાત કરવા માંગુ છું, મારી લાગણીઓ વ્યક્ત કરવા માંગુ છું.
આવી વાત કરવાથી સંબંધ તૂટે નહીં, મિત્રોને ખોટું નહીં આવે?
શું નજીકના સંબંધોમાં કોલ્ડ પ્લેન્જ થેરાપી અપનાવવાથી સંબંધ બગાડશે? જો કોઈ મિત્ર અથવા જીવનસાથીને ખરાબ લાગે તો શું? આ થેરાપી અપનાવતા પહેલા મનમાં આવા પ્રશ્નો ઉભા થાય તે સ્વાભાવિક છે. અમે રિલેશનશિપ કોચ ડૉ. અંજલિને પણ આ જ પ્રશ્ન પૂછ્યો હતો.
આ માટે ડૉ.અંજલિ ‘પોટેન્શિયલ’ને ધ્યાનમાં રાખવાની સલાહ આપે છે. જેમ શરીરને સ્વસ્થ રાખવા માટે, વ્યક્તિએ કોલ્ડ પ્લન્જ દરમિયાન વ્યક્તિના શરીરની સહનશીલતા અને ક્ષમતાને ધ્યાનમાં રાખવી જોઈએ. એ જ રીતે, સંબંધમાં કોલ્ડ પ્લન્જ અપનાવતી વખતે, વ્યક્તિએ ધ્યાનમાં રાખવું જોઈએ કે સંબંધ કેટલી કડવાશનો સામનો કરી શકે છે. એ પણ ધ્યાનમાં રાખો કે કોલ્ડ પ્લન્જ થેરાપી અપનાવવામાં આવે છે જેથી વસ્તુઓ અચાનક બગડી ન જાય અને પાર્ટનરનો અચાનક વિસ્ફોટ ન થાય. ધીમે ધીમે સંબંધો અને સમયની નાજુકતાને સમજવી, સારી અને ખરાબ વાતને દિલથી કહેવી એ સાચી કોલ્ડ પ્લન્જ થેરાપી છે.
શું તમે વ્યાવસાયિક-કાર્યસ્થળના સંબંધોમાં પણ કોલ્ડ પ્લન્જનો પ્રયાસ કરી શકો છો?
મિત્રો અને પાર્ટનસ સાથે તે ઠીક છે, પરંતુ શું આ ઉપચાર ઓફિસમાં સહકર્મીઓ સાથે પણ અપનાવી શકાય? વિશ્વભરમાં આ અંગે ઘણા અભ્યાસો થયા છે. આ અભ્યાસો અનુસાર, વ્યાવસાયિક સંબંધોમાં પણ કોલ્ડ પ્લન્જ થેરાપી અસરકારક છે.
‘જર્નલ ઑફ પર્સનાલિટી એન્ડ સાયકોલોજી’માં થયેલા સંશોધનમાં જાણવા મળ્યું છે કે જે કર્મચારીઓ સહકર્મીઓ સાથે નિખાલસતાથી વાત કરે છે તેઓ તેમના કામમાં આગળ હોય છે. તેઓ તેમના પ્રોજેક્ટ ઝડપથી અને સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ કરે છે. બીજી તરફ હંમેશા કૂલ ડ્યૂડ રહેતા કર્મચારીઓ લેટ લાઈફ અને ‘ચલતા હૈ’ વિચારતા જોવા મળ્યા હતા. આ અભ્યાસમાં એવું પણ જાણવા મળ્યું છે કે જે કર્મચારીએ ખુલ્લેઆમ પોતાના મંતવ્યો વ્યક્ત કર્યા અને સાચા-ખોટાને પણ કહ્યું તેના સાથીદારો સાથે પણ સારા સંબંધો હતા.
જો તમે તમારી જાતને કોલ્ડ પ્લન્જ થેરાપી આપો છો, તો તમારી કારકિર્દી ઝડપથી ચાલશે.
રિલેશનશિપ કોચ ડૉ. અંજલિ જણાવે છે કે વ્યાવસાયિક, અંગત અને રોમેન્ટિક સંબંધોમાં અને સ્વ-સંબંધમાં પણ કોલ્ડ પ્લન્જને અપનાવી શકાય છે. કોઈપણ નિષ્ફળતામાં તમારી જાતને ખોટો દિલાસો આપવો કે ‘તે દરેકને થાય છે’ કારકિર્દી માટે સારું નથી. કોલ્ડ પ્લન્જ થેરાપીમાં, વ્યક્તિએ પોતાની સાથે નિખાલસ રહેવું જોઈએ અને સત્ય સ્વીકારવું જોઈએ. ‘મેં પૂરતી મહેનત કરી ન હતી, યોગ્ય રીતે ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું ન હતું, તેથી મને ઇચ્છિત પરિણામો મળ્યાં નથી. હું આગલી વખતે આવું નહીં થવા દઉં. આવી વિચારસરણી ત્યારે જ આવશે જ્યારે સ્વ-સંબંધમાં કોલ્ડ પ્લેન્જ થેરાપી અપનાવવામાં આવે, વ્યક્તિ પોતાની જાત સાથે સત્ય બોલે અને સ્પષ્ટવક્તા બને.
હવે સંબંધ રોમેન્ટિક હોય કે પ્રોફેશનલ હોય કે પછી પોતાની જાત સાથે પણ દરેક બાબતમાં નિખાલસતા જરૂરી છે. સંબંધમાં કંઈ છુપાયેલું ન હોય તો સારું. જો તમે તમારી પસંદ-નાપસંદ, સુખ-દુઃખ તમારા જીવનસાથી સાથે શેર કરશો તો સંબંધ લાંબા ગાળે સ્વસ્થ બની જશે. નાની નાની બાબતોને સહન કરવાથી સંબંધમાં અચાનક મોટો તણાવ આવી શકે છે. શક્ય છે કે સંબંધ આ મોટા તણાવને સહન કરી શકશે નહીં અને તૂટી શકે છે. તેથી, યોગ્ય સમયે રિલેશનશિપ પ્લન્જ થેરાપી અપનાવતા રહેવું મહત્વપૂર્ણ છે.